9 Nisan 1940 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

| İ ki Mimar Sinan günü so POSTA Bugün dâhi Türk mimarının hatırasını taziz ediyoruz Bugün iki mühim mesele üzerinde durmak lâzımdır (“Son Posta,, nın tarihi bahisler muharriri yazıyor ) üyük Türk mimer Sinan, on altın: asırdeki Türk üstünlüğünün piletik destanını yapmış çok büyük bir o san'atkârımızdır. Fekat Türk Yapı san'atı, yalnız mimar Sinanın ölmez eserlerinden ibaret değildir. : devrinde. mimar Sinsna eserlerle ve bilfil ustalık etmiş büyük *'âtkâler olduğu gibi. Sinan mektebinden vetişen ve Türk mimarisine yep- Yeni motifler vermiş olan birçok büyük artistlerimiz daha vardir ki bugün, Sdlarını Bilenler, ancak mehdud bir münevver kütlesine inhisur etmektedir. İhayet Türk san'atı da yalnız mimari değildir. Büyük bir dâhinin hatırasını Ze tahsis edilen bugün, 9 Nisanda, İki büyük mesele üzerinde tekrar dur- Mak lâzımder: ı İ — Büyük mimar Sinanın hatırasını anmak için, yalnız eserlerini sıra - Sarak saymak, yeni bir vesika ile hayatını birez daha tenvir etmek kâfi Bildir. Mimar Sinanın eserlerini elüd etmek Tâzımdır. bu dehayı, on altıncı Asrin içine geniş bir tarihi terkib ile yerleştirmek lâzımdır e — En azdan bugünkü milli hududlarımız içinde, zengin bir iş birliği ile, ik san'at tarihinin, bizim tarafımızdan tedvini lâzımdır. Öyle bir san'at ATİhİ ki, meselâ, adı bir sürmimenm yüzlerce yaprağı içinde kaybolan, fa- kat on sekirinci asırda, yaptığı baga kundaklı tüfekleri, muhteşem bir Nev- #ehirli İbrahim paşa tarafından sünnet edilen bir prense sünnet hediyesi olü- Tak İakdim edilen bir Nikbolulu Ahmed ustayı, müzemizin bir o vitrinindeki hefis eserile milli bir şöhret yapsın. Türx kılıcı Viyana kapılarına, iktsadi ve fikri bir üstünlüğe dayanarak Wanmıştır. Şarki Akdenizin bir Türk gölü haline gelişi, kör bir istilâ ve Benişleme değildir. . Büzün mili kütüphanemizde bir Türkiye tarihi yoktur. Muhalled bir eser Arşivlerde keşfiyat yapmıya mahküm bir ferdin eseri olamaz. Fakık bu ter ye kadar, mrülğa Darülfünun ve bugünkü Üniversite tedvin edemez mi Ben, 9 Nisanlarda, mekteb çocuklarımız Süleymaniyede mütevazı nefiseye $elenk koymıya giderlerken. O gençlerde, Türk san'atının bir tek büyük ar- stin adi içinde toplanıverd'&ini yakından görürüm; üzülürüm. Sinanı, seme- Tesiz tezabürlerin kahraman: olmaktan kurtarmak lâzımdır. Sinanın deka- Sini, demayojik nutuklar ve teatral jestlerle değil, tarihimizi tedvin ederek aziz edelim. B. Ekrem Koçu Savfa ? Mimar Koca Sinan 1490-1588 Sinanın eserlerinin tam listesi Camiler 1 İstanbilda Süleymaniye cümisi, 2 Şehrade camisi, 3 Avratpassrında Haseki carslal, 4 Edirnokapısında Mihrimah camisi, $ Aksaray pazarı yerinde Osman Şah Yalidesi camisi, 6 Yenibahçede Beyamd kızının camisi, 'T Topkepıda Ahmedpaşa camisi, 8 Tahtakalede Rüstempaşa camisi, 9 Kadirra ilmarnında Mehmedpaşa oamisi. 10 Biltvrikapısında İbrahimpaşa camisi, Li Balipaşa camisi, 12 Mollagürenlde Kazasker Abdürrahman Çelebi oamisi, 18 Ahırkapıda camisi, M Yonikapıda Odabaşı çümüisi, 18 Kooamustafapaşada Hocuhfsrey cürnlal. 16 Sulumanastırda Hamamihatun camisi. 1 Üsküblüçeşmesinde Defterdar Söley | man Çelebi cârmlsi 18 Balatta Ferruh Kethüda camisi, 19 Balatia Drağman Yunusbey camiyi. W Yenibahçede Hürremçavuş camisi. 31 Kadiçeşmesinde Sinanağa camisi, 2) İzmir tekelesinde Ahiğelebi oamisi, 39 Unkspanında Süleyman Subaşı camisi, 4 Eyübde Zalpaşa camisi. 26 Eyöbde Şaksultan camisi 26 Eytibde Nişancıpaşa camisi, Ti Edirnekapısında Emir Buhari camisi, 48 Yenikapıda Merkezefendi camisi, 19 Sütlücede Çavuğbaşı camisi, 0 Kiremitiikte Nur oŞeyhizade Çelebi camisi, 31 Terane yanında Kasımpaşa camisi, 32 Azabkapısında Mehmedpaşa camisi, 33 Kılıçalipaşa camisi, 34 Töpbunede Muhittin Çelebi camisi. 35 Tophane ile Beşiktaş arasında Mela Çelebi eninisi, 38 Tophane üstünde Ebulfadı camisi. Kapıağası OMalmudağa Hüseyin *? Tophanede Şehzade Cihangir camisi. 35 Tophanede Sinanpaşa camisi, 30 Üsküdarda Sultan camisi 40 Üsküdarda Şemsi Ahmedpuşa oamiai, 41 Kanlıcada İskenderpaşa camisi, 42 Gehiede Mustafapaşa camisi, 43 İzmirde Pertevpaşa camisi. 44 Sapancada Rüstempasa camisi, 45 Sumanlıda Rüstempaşa camisi, 46 Boluda Mustafapaşa câmlsi, #7 Boluda Ferhadpaşa camisi, 48 İzmirde Mehmedbey eâmisi, 49 Kayzeride Osmanpaşa camisi, 80 Küyseride Hucıpaşa camisi, kurada Cenabi Ahmedpaşa camisi 52 Errurumda Mustafapaşa camisi, 53 Çorumda (o Sultan Alâeddin (Tecdiden), SA İzmitte Abdüsselim camisi, (Tecdiden). 56 İznikte kiliseden cami olup yapınış ola. 56 camisi, rak bulanan esminin yeniden binası, Halebde Hüsrevpaşa exmisi $7 Kâhede Haremişerifin kubbelerinin ta, miri, $R Manlsadı Murad camisi, 59 Kütahyada Orhangazi camisi, den) Bulvainde Rüstempaşa ermisi, Kütahyada Hüseylupağa eamlal, Karap'narda Sultan Selim camisi, Şamia Gökmeydanında Sultan man camisi, Edirnede Sultan Selim camisi Edirnede Mahmudpaşa (Taşlı) camisi, Pdirnede Defterdar Mustafapaşa camlal, Bahaerkide Alipaşa camisi, Hatsada Sokullu Mehmedpaşa camisi. Lüleburgazda Sokullu Mehmedpaşa ca- mist, 70 Ereğlide Alipaşa camisi. 71 Solyada Bosnalı Mehmedpaşa camisi. 72 Hetsekte Sofu Mehmedpaşa camisi, 73 Çatalcada Ferhadpaşa camisi, 74 Büdinde Mustafapaşa camisi, 75 İstarya kasabasında Firdevsbey camisi, 70 Uinslu karyesinde Memi Kethüda camisi, 77 Gözlövede Tatar Han camisi, 78 Rusçukta Rüstempaşa camisi, 79 Turhalda Osmanpaşa camisi. 80 Edirnede Meriç suyu Üzerinde Mustafa, paşs köprüsü başında Haseki Sultan camis!, 81 Üsküdarda Valide Sultan camisi, Mescidler 1 Yenihahçede Rüstempaşı mescidi, 2 İsükanısında İbrahimpaşa mescidi. 3 Topkapıda Givisade mescidi. 4 Gümrükhanede Emir Al! mescidi. $ Yenibahçode kendi mescidi, (Mimar Sinan mesejdi). 8 Gümrükhanede Avcıbaşı mesclii, 7 Defterdar Şerifzade mescidi, 8 Defterdar Mehmed Çelebi mesclği, €Tecdi, ey ssa2e9ş 2g23 11 Kadirga Umanında Mehmedpaşa med. resesi, 13 Eyikde Mehmodpaşa medresesi, 14 Akanray kurbinde Osman Şah valides #nedrezesi, 16 İstanbulda Rüstempaşa medresesi, 16 Istanbulda Allpaşa medresesi 17 Tonkapığda Maktul Mehmedpaşa med TOsesi, 19 İstanbulda İbrahimpaşa medresesi, 20 Sinanpaşa medresesi, 31 İskenderpaşa medresesi, 22 Babaeskide Alipaşa medresesi, 28 Gebzede Misirtı Mustafapaşa me 24 İzmirde Ahmedpaşa medresesi, 95 Kasımpaşa medresesi. Mn İstanbulda <İsâkapısında medresesi. ı Üsküdarda Şemsipaşa medresesi 28 Kapınğası Caferağa medresesi, 20 Kapıağası Mahmudağa medresesi, 30 Mahihi Emirefendi medresesi 31 Ümmüveled denmekle maruf medrese, 32 Avcikaşı medresesi 33 Müfü Hümldefandi medresesi 14 Kürasker Firuzağu medresesi. 35 Fatihte Hacegizade medresesi, Sinanın imzası ve mührü > e medine. n si 7 Yahyasieni ş iğ ae im Mustafa mescidi, | sa perlardar Abetisselimbey medresesi, “1 E ermedi ör 39 Tut! Kadı medresesi » yenir mamrem alo 40 Hekim Mehmed Çelebi medresesi. 10 Duysdpapada Çöriemde KO yoneelal, 4i Müseyin Çelebi medreseel : 43 Emin Sinanefendi medresesi. 14 Bil'vrikapıda Takyeci Ahmed mescidi. z ” 16 Barı Hası Nasuh mescidi 43 Merhum Şahkulu medresesi 15 Kasab Elhaç İvaz meseldi, 44 Drağmanda Yunusbey medresesi, 17 Ağaçapırında Elhaç Hamra mescidi. «5 Karcı Büleymanbey medresesi 18 Tok Hacıhasan mescidi e Deste e ez — a > İbrahimpaşa zevcesi me8 .| g4 Kacakpazarda Kadıhekimçelebi medre, ü esi. 9 Lioguda Bayram Çelebi meseldi, a i 31 Lânguda Şeyh Ferhad mescidi. . yl ai are 22 Kumkapıda Kürkçübaşı mescidi mi > 2) Wembacıla mürbarnsl menzili 51 Gümrükhanede Sekban Alibey medre « esi 94 Kuyumcular Kârbunesi mescidi. .. 53 Nişancı Mehmedbey medresesi. rsek üzerindi va ye Bimel *İ S3 Bedesten Kethüdası Hüseyin 5 ez medresesi, 84 Fenerkapısı dahilinde Yayabaşı mescidi, | a yi z Sİ aattanslinde #bdi Subaşı mescidi | M Üsküdarda Gülemikalen setaş, BO mnetiiyun selale 35 Hüsrev Kethüda medresesi | İ İbrahimpaşa Çeleb, 29 Sultanselim çamisinde Hüseyin o Çelebi| Darülkurra ve türbeler mescidi. Sultansüleyman darülkursdi, 30 Xocemustafapaşada Duhanizade mes - Üskürlarda Valide Sultan darülkurası, cidi, Eyribie Mehmedpaşs darllkurası. Küçük Karamanda Müt Said darül , kurası 3! Çukurhamamda Kadızade mescidi 31 Azabiar hamamı yerinde Himidefendi| mercii, 33 Risur dışında Tüf! 8 Bosnalı Mehmedpaşa darfilkurası. 84 Edirnekapıda Sarayağası mescidi, 7 Kadımde Efendinin darülkurasi, 35 Eyibde Dökmecibaşı ımescidi. B Kanuni Süleyman türbesi, » © ı 1 ? 3 Hüsrev Kethüda Garülkurası 4 5 kbane mescidi, 3ö Eyübde Arpacıbaşı mescidi. Selim 12. türbesi 37 Sülücede hekim Kayaunizade meseldi. Şehzade Mehmed türbesi, s8 Eyühde Karcı Süleyman mescidi, Şelizadeler türbesi. Selim türbesi yanın, 30 Gene İstanbul içinde bir mescid. da. 4 Kiremitiikte Ahmed Çelebi mescidi. 12 Rüstempaşa türbesi. 41 Kasımpaşadı Yahya Kethüda mescidi.) 13 Hüsrevpaşa türbesi, 4) Kaxımpasada Şehremini Hasan Çelebi M Topkapıdı Ahmedpasa türbesi, mescidi. 15 Eyübde Sokollu Mehmedpaşa türbesi, 43 Tophanede Süheyibey mescidi, 18 Eyübde Siyavüş Paşanın evlâğı için bi. 4 Topkapı dışında İlyakande mescidi, na ettirdiği türbe 4 Kunntpaşada Memi Kethüda mesoldi. Ti Byübde Zalpaşa türbesi, 46 Büyükçekmecede Mehmedpaşa yaeseldi, | 18 Üsküdarda Şemsipaşa Lürbesi. 47 Üsküdarda Hacipaşa meseldi 19 Beşiktaşta merhum Hayrettinpaşa tür, 48 Hasköyde Saraçhane mescidi, basi, 49 Topkapı dışında Sarraf meseldi. 20 Beşiktaşla Yahyaefendi tlirbesi, 80 Sultimanastırda Ruznameci Abdiçelebi| 21 Kıbrıs Beylerbeyisi olan Arab Ahme/ meseidi, türbesi, 92 Tophanede Kılıçilipaşa türbesi, 31 Eyübde Pertevpara türbesi 24 Yen'bahçede Şah'huban kadın türbesi 25 Edirnekapıda Ahmedpasa türbesi. Medreseler 1 Mekkede Süleymaniye medresesi, 2 İslaıbulda Süleymaniye medresesi, ( 6 medrese) türbesi, 7 Habelar köşkünde Belimievvel medre- 24 Ünküdnmin Mi — beni: İmaretler 1 İstanbulda Kanuni Süleyman imaret, 2 Mekkede Haseki imareti, 1 Karapmârda İkinci Selim imareti. 4 İstanbulda Şehzade Süleyman imareti $ Cortada Kanan! Süleyman imaret, 6 Üsküdarda Mihrimah Sultan imareti. 7 Üsküdarda Valide Sultan imareti, # Manisada Üçüncü Murad imareti. “Devamı 8 inci sayfada) 4 Edirnede Selimisani medresesi, 5 Çorluda Sultanselim medresesi, 6 İstanbulda Şehzade Mehmed medresesi, 71 Avratpazarında Haseki medresesi, 8 Sultanseliimde Haseki Sultanın Kahriye medresesi. 9 Üsküdarda Validasultan medresesi, 10 Üsküdarda Mihrümah medresesi. 11 #dlrnekapıda Mihrümah medresasi, Sinan ihtifali İstanbulda bes senede hir yapılacak Her sene dokuz Nisanda büyük | İ de bir tekrarlanmasını umumi mer- kezden istemişti. Umumi merkez E- minönü Halkevinin teklifini muva- fik bulduğundan şehrimizde bugün ihtifal yapılmıyacaktır. dâhi Mimar Sinan için diğer şehir- lerimizde olduğu gibi İstanbulda da ihtifal yapılırdı. Bu sene Eminönü Ha'kevi reisliği, ihtifalin beş sene-