24 Eylül 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Almanların garbda faaliyetleri arttı Hitlerin garb cephesinde bulunduğu söyleniyor İngiliz hava kuvvetleri karargâhı Fransaya nakledildi, 18 Alman tayyaresi Belçika toprakları üzerinde uçtu Şark cephesinde Moskova 73 (A.A) — Kızılordu erzânıhar- biyesinin 22 Eyldi tebliği: 22 Eylül tarihind: gerbi Beyaz Rusyada harekâtta bulunan Kızılordu kıtaatı Bres- Mtovskiyi işgal etmiş ve Grodinonun şimali gaerbisinde bulunan Ayşustof ormanlarını Pöloxtya ordusunun döküntülerindin temis - Jemeğe başlamıştır. Garbi Ukranyada Kızılordn kıtaatı Polon- ya ordusu döküntülerinin tasfiyesine devam etmiş ve Sarny mıntakasını birçok Polonya sübay gruplarından temizlemiştir. General Langer'in kumandası alandaki ai- tâ fırka ve iki alaydan mürekkeb Polonya pi- yade kuvveti Lwow mıntakasında Polonya mukavemetinin kırması esnasında Sovyet kıtaatına teslim olmuştur. 17 Eylülden 21 Eylüâle kadar Polonya or - dusundan esir olarax 120 bin asker ve sübay alınmış ve 380 top İle 1409 mitralyöz iğt - nam olunmuştur. Alman tebliği Berlin 23 (A.A) — Ordu başkumandanlı - anın tebliği: Lwow kalesi, çekilmeğe başlamış olan Al- man kıtaatına teslim olmuştur. Müstahkem mevkiin şehrin şarkında bulunan Sovyet ki- taatına devri muamelesine tevessül odilmiş- tir. 21 Eyilülde Bzura şehri civarında yapılan temizlikte Korldordaki Polonya Kuvvetleri Kumandanı General Bortnovski bütün erki- nıhârbiyesile esir odilmiştir. Şiddetle mukavemeti eden düşman ile çe- tin muharebelerden sonra Alman kıtattı dün Varşova le Modlin arasında Vistâlin ce - nubunu takib eden yo'u geçmeğe ve bu su- retle bu iki mevkii birbirinden tecride mu - vaffak olmuştur. Bu münasebetle binlerde 6- sir altamıştır. Varşova müdafiinin sözleri Varşova 23 (A.A) — Miralay Lipinski, Var- şova radyosunda beyanatta bulunarak Za - mosk - Rawatuska mırtakasında mukave - metin devam ettiğini bildirmiştir. Buradaki kit'alar Gğneral Blamnaki'nin kumandası al- tanda bulunmaktadır. Lipinski, beyanatına nihayet verirken Alman radyoları neşriyatı, musiki ve Polonya aleyhinde haberlerle bon- muşlardır. Alman radyoları bütün Polonya- nın Almanların elinle olduğunu iddia et - mektedirler, Lehlilerin hücumları Londra 23 (Hususi) — Geçen Pazartesi gününden itibaren, Lehistan harbinin bit - miş olduğunu üç defa ilân eden Alman baş- kumandanlığı, bugünkü tebliğinde çarpış - maların elân devamı ettiğini iziraf eylemek - #edir. Fihakika Varşova, Modlin ve Gdynla cl - yarında tahaşşüd odeu Leh kuvvetleri, yal- nız mukavemet değil, hücumlar bile yap - maktadırlar. Sovyetlerle çarpışma Cernauti 23 (A.A) — Sovyet kıtaatı, büyük şehirleri işgal ettikten sonra gayet yavaş ve ihtiyatla ilerlemekte olduklarından Alman - larla Soryetler arasında çizilmiş can hattan henüz çok uzak bulunuyorlar. Almanlar Rus- ar geldikçe mezkür hatta doğru çekilmek - tedir. Şimal mıntakasında Ruslar gerilerde çete harbi yapan kuvvetli müfrezeleri henüz te- mizlemekle meşguldü». Ukranya mıntakasın- da ise Sarny de batıklık arazi de Sovyet ve Polotıya kuvvetleri arasırda mutarebeler de- vam etmektedir. Diğer taraftan Va:şova şiddetli mukave - met göstermekte ve Almanlara ağır yaylat verdirmektedir. Yegine karanlık nok's Varşova müdafile- rinin erzak ve mühürumat meselesidir. Almanların aldıkları esir Berlin 23 (A.A) — D. N. B. ajansı, Polon- ya harbinin netiesii hakkında neşcetiiMi bir tebliğde, bütün siniflera mensu5 bütü kıtaatın Başkumandanlıkça kendilerine ve - rilen vasifeyi tamarali: İfa etmiş oldukları- nı yazmaktadır. Alman kıtaatı ;imdiye kadar 450 binden $azla esir almıştır. Bunların 300 binini Vis- tülün garbında üç mıntakada teslim olan - Yar teşkil eylemek$e'ir. Ele geçen sayısız harb levazımı henüz tes- biL edilmemiştir. Yalnız şimdiye kadar 200 top sayılmıştır. 120 bin Leh Macar topraklarına iltica etti Londra 23 (Hususi) — Moskova rad- yosu, Ukranyada birçok Leh yüksek me- muru tevkif edildiğini haber vermekte-| Gir, Döer tarsftan Macaristana iltica e - den Lehlilerin sayısı gittikçe artmakta - Garb ce,hesinde Paris 23 (A.A) — 28 Eylül sabah tebliği: Sarre'n şarkında Fransızların zapteteniş olduğu mevzilere karşı dün akşam üzerine doğru, düşmanm yaptığı birkaç teşebbüs tardedilmiştir. Geceleyin cephede ve bilhas- sa Sarre De Zwelbrucken'in cenubu gârbizin- de mıntaka arasında ve Da Lauter tizerinde büyük bir topçu faaliyeti olmuştur. Almanların faaliyetleri Paris 23 (A.A) — Pransız cephesinde bir hafta devam eden sÜkünetlen sonra dün öğ- Jeden sonra ve zesesyin Alman Kıtaatının artan bir faaliyeti kaydolunmuştur. Bütün cephede ve bilhassa vasati Sarre mecrasile Rhin arasında imtidad eden min- takada oldukça kuyzetli Alman keşif kolla - rının mevzii küçük hareketleri, Fransız mu lerine karşı şimdiye kadar olduğundan da- ha şiddetli bir topçu ateşi ve hattâ Labiles mıntakasındaki köşük ormana karşı müte - veccih küçük bir Saarruz vukululmuştur. Almanlar, Fransız topçu ve otomatik stlâh- larinin ateşlerile oldukları yerlere çivilen - mişlerdir. Alman Kıtaatının bu yeni faaliyeti, Hitler ie başkumandan von Brazebitehin (o garb cephesine gelmelerine tesadüf ettiği gayamı dikkattir, Alman tebliği li 7 — Almar. başkumandanlığının tebliği: Garb cephesinde birçok noktalarda hafif topçu faaliyeti olmustur. Sarrebrüek olvarında bir Frankız tayya - resi dafi topların atay. ila yere inmeğe meo- bur edilmiş ve mürettebatı esir alınmıştır. Bir hava muharsbasinde bi? Alman tay - yaresi düşmüştür. > Hitler garb cephesinde mi? Londra 23 (Hususi) — Paristen alınan bir habere göre, Hitler buzün garb cephesine gelmiş ve başkumandan General Brauhiç tarafından karşılaamıştır. Hitler, cephedeki vaziyet hakkında Gene - ral Brauhiçten izahat almış ve Alman kıt'alarının Pransıwıara karşı bir mukabil taarruz hareketinin hazırlıklarını takib ey- Diğer taraftan Hamburgdan verilon başka bir haber, Hitlerin bugün Dansigi ve Var - şova cephesini ziyaret ettiğini bildirmekte dir, Maahaza Berlla mahfelleri, Hitlerin ge- lecek hafta garb esphesine gitmesinin muh- temel olduğunu söyls.ektedirler. İngiliz hava kuvvetleri karargâhı Fransaya nakledildi Londra 28 (A.A) — İstihbarat nesareti, İn giltere hava kuvvetleri karargâhnan Pran - saya nakledilmiş olduğunu bildirmektedir. Bfradın maneviyatı mükemmeldir, Almanlar Fransaya nereden hücum edebilecekler Paris 23 (Hususi) — Almanyanın garb cephesindeki vaziyetini ve hazırlıklarını mevruubaseden «Petle Parisien. gazetasi, Almanyanın ancak Holânda arazisinden Bel- çikaya akın ötmek suretile Fransaya hücum edebileceğini yazmaktadır. Tayyareler Belçika toprakları üzerinde Londra 23 (Hüsusi) — Geçen Çarşamba gü nü, Belçikanın serk hmdurlunda kâln Mal - medi şehri üzerinde evvelâ bir ve müteaki - ben on sekiz Alman tayyaresi bir uçuş yap- mışlardır. Belçika hükümeti, ileride her türlü muh - temel yanlışlıkların önüne geçmek (Üzere, hudud mıntaknlarında büyük beysz (B) harfleri resmettirmiştir. Paris 23 (A.A) — 23 Eylül akşam tebliği: Temas halinde bulunan unsurlarla topçunun mevzif faaliytleri olmuştur. Amerika 60 milyon do'arlık ,tayyare sipariş etti Waşington 23 (AA) — Harbiye nezareti takriben 40 milyon dolarlık avcı, talim, ke- şif ve bomüardıman tayyaresi sipariş et - miştir. o <—<—— -— dır. Şimdiye kadar 120 bin kişi Macar topraklarına sığınmıştır. Varşova radyosu sustu Londra 23 (Hususi) — iki numaralı radyo istasyonu, bu suat 10 dan sonra neşriyatlarını tatil et- mişlerdir. AC, General Fon Friç Varşova önündeki muharebelerde öldü Berlin 23 (A.A.) —D.N. umumi karargâhından bildi: General Von Fritseh, nündek: muharehelerde ölmüştür. Hit - ler, Generale milli cenaze merasimi ya- pılmasını emretmiştir. Von Fritseh 59 ya- şında idi ve 1924 - 938 e kadar başku - mandanlık vazifesini deruhde etmiştir. Varşovaya karşı gazli bombalar mı kullanılacak ? Bern 23 (AA) — Polonya sefatetinin bil- dirdiğine göre Alman ordusu gazli bombalar, kimyevi maddeler ihtiva eden bambalar ve daha bazı barb malzemesi beklediği için Varşovaya hücum etmediği Cernautiden e - min bir membadan öğrenilmiştir. Almanların Varşovaya iaarruz edecekleri iki gün evvel bildirilmişti, Alman matbuatı, bu bombaların kullanılmasını muhik göstermek. maksadile Polonyalıların gaz kullandıklarına dair ha- börler işan ölmektedir. Bir ingiliz gemisi daha torpillendi Bergen 73 (A.A) - Bir Alman tahlelba - hiri Akenside İsminde bir İngiliz vapurunu torpilliyerek batırmıştır. Vapurun möüretle- batı Bergene gelmiştir Mürettebat tahtelba- hirin evvelâ vapura Ihtarda bulunduğunu ve içindekilerin sandalları denize indirmeleri - ne müsaade ettiğini fakat elbiselerin vesair eşyanın götürülmesine mâni olduğunu be - yan etmiştir. Akensld! 10 dakikada batmış- Bir İngiliz devriye gemisi torpile çarptı Londra 23 (A.A.) — Bahriye Neza - retinin bir tebliğinde İngiliz Kiti Wake devriye gemisinin o Manş denizinde 20 Eylülde bir torpile çarptığını, mürette- batından beşinin kaybolduğunu ve di - ğer ikisinin de yaralandığını bildirmek- tedir. Gemi tamir edilmek üzere limana dön müştür, Almanler iki Finlandiya vapurunu torpil'ediler Londra 23 (Hususi) Finlândiya bayrağını taşıyan bir gemi bugün, Nor- veç sahilleri açığında bir Alman tahtel-; bahiri tarafından torpillenerek batırıl - mıştır. Geminin 24 kişiden fbaret olan müret- *ebatı kurtarılmış ve bir Norveç limanı» na Çikarılmıştır. . Berlindeki Finlândiya sefiri, bu hâ - diseyi Alman hükümeti nezdinde pro - #esto etmiştir. Londra 23 (Hususi) — Alman tahtel - bahirleri bu akşam ikinci bir Finlandya igemisini daha batırmışlardır. Rus-Macar mürasebatı yeniden teessis etti Budapeşle 23 — Macaristanla Sovyetler Birliği arasındaki diplomatik münasebetlerin başladığı bu sabah RBudapeşteden resmen bildirilmektedir. Macarlstanın eski Varşova şefareti müsteşarı Kristotfy, Maca- ristanın Moskova siçiliğine tayin edilmiştir. Bu tayin hakkındaki istimzaca Meskovedan muvafık covab verlimiştir. İki devlet ara » sındaki münaseba:, Macaristanın antiko - mintern paktına iitihakı dolayıslle katedil- miş bulunuyordu. Erdün Emiri demokrasi- lerin zaferi için temennilerde bulundu Londra 23 (Hususi) — Amman'ın İs - tiklâlinin yıldönümü münasebetile Mave rayl Erdün Emiri Abdullah, bugün bir nutuk söyliyerek kendilerinin ve bütün İslâm dünyasının demokrasilerle birlik - te olduklarını ve her türlü müzaherete hazır bulunduklarını beyan etmiştir. Emir Abdullah nutkunu, demokrasi «| temennilerle lerin zaferi için hararetli bitirmiştir. —— Pir Alman tayyaresi İsveç sularına düştü Stokholm 23 (A.A.) — Motörü bozu- Varşovadakillan bir Alman askeri deniz tayyaresi İsveç sularina inmiştir. pipe bir İs - vweçin cenub sahilinde Ystad'a sevkedilmiştir. Bita - Bunun sebebi henüz anlaşılmamış -İraflık kaidelerine göre mevkuf tutula - veç torpltosu tarafından caktır, Başvekil iktisad Vekâletinde i | l — iy Başvekil doktor Refik Saydam dün sabah onda İktisad Vekülstine giderek Vekil Müs- İnü Çakırla yarım saa kadar Iktısadi vazi - yet hakkında .görüşmüşlerdir. (Resim tayya- re ile gönderilmiştir). Romanyada tenkil hereketleri Bükreş 23 (A.A.) — -Havas- Kalinesko'nun katli üzerine yapılan tenkil hareketlerinin ovüs'ati hakkında resmi hiçbir haber yoktur. Ancak öyle zarnediliyor ki, Demir Mu- hafiz rüesasının mevkuf bulunduğu ba- zı kamplarda, katil haberi üzerine isyan teşebbüsleri vukubulmuş ve bu teşeb - büsler bastırtlmıstır. İdamlar Bilkreş 23 (A.A) — Kalinesko'nun katli neticesinde eyalet merkezlerinde ve Bükreşte birçok kimseler idam edil miştir, Şimdiye kadar kaç kişinin edi i henüz malüm değildir. Cesedler,. edilmistir. Bunların boynunda su ibare; yi havi levhalar asılıdır: «Katillerle va- tan hairlerinin bundan sonra görecekleri ceza, budur.» Yunanistanda bulunan Romanyalıları davet Londra 23 (Hususi) — Atinadan bil- dirildiğine göre, Yunanistanda bulunan askerlik çağındaki bütün Romanya teba- alarma, en yakın konsoloshâneye mü - raçaatle kaydolmaları için emir veril - miştir, Sovyetler Vilno'yu Li'vanya'ya iade edecek ermiş Londra 23 (A.A.) — «Daily Expres Razetesinin Brüksel muhabiri, oraya dün akşam gelen haberlere istinaden Sov - yetler Birliğinin Litvanyaya, Vilno'yu iade etmeğe karar vermiş olduğu bil -İ dirmektedir. Merhum Mustxfa Şerefin 20 bin cild kitabı fakülteye hediye edildi Ankara 23 (Husus. — Ankara Hukuk Fa- kültesi profesörlerinden merhum Mustafa Şeref Özkenm (2) bin cildden mürekkeb kü- fından Fakülte kütübhanesine verilmiştir. Bu nuniyet uyandırmış, dekan Baha Kantar Fa- külte namına doktor Zeki Örkana teşekkür- lerini bi iştir. #alhü imza şhüreseğini söylüyordu. Yirmi beş yıl sonra ayni mevsimin a; tir. Asi büyük alAhların çarpışacaklârı lamamış ve esaslı bir Pransış hücumu cevab malümdur: — Harb henüz başlıyor! imalâtının bir elden idaresi gibi harbin karardır. idam| birkac saat umumi meydanlarda teşhir! © Dünya için yapılacak şey tez elden sulhtür Yazan: Selim Ragıp Emeç wgünkü ka.ışık vaziyetin ve 2016-1913 harbinden yirmi beş sene sonra dün- iyayı tekrar kana boyâmek istidadını görte- ren yeni harbin mes'ullyetinin herkesten ve İher şeyden evrei Versay muahedesinde ol » duğu bir hakikattır. Bu munhedeyi yapan - Jlarm yaman feraseti ve çok keskin dirayet- İM insanlar olduk.arından şüphe edilemez Maamafih 1914 - 1918 harbinin mes'uliyeti- mİ bir kenara barake'm. Çünkü bırakmiya - cak olursük onun Üzerinde de çok konuşmak ve yazmak lüzunt hasıl olacaktır. Yulme elimizi harbden sonraki vaziyete koyalım ve bakalım. Orada göreceğimiz şey: Her dokunulacık noktasından bir beynek milel hâdise fışkırmağı müsald bir Avrupa baritamdır, Ağır taahhüdler çember! içine sıkışmış bulunan bir Alman sosyal ( demokrasisinin mütemadiyen karşılaştığı vetoların Bir #por- | tnkist krizinden sonra Hitlerizmi veya bil » | memnelzmi doğurması kadar tabil ne ola - bilirdi?. Her ame.in bit aksülâmeli olabile- ceğini kabul edenler için bu tabiat kaldesini iWkâr mevzuubalıs olamaz. Demek ki dayyik olan iş binnetice ittisâ etmiştir. Variyet bu şekle girdikten ve eski Alman iddialarının vasisi olarak ortaya ye hi bir rejim çıktıktan sonra onunla ya baş- tanbaşa anlaşmak yahu# da bu yeni mevcudi yetin üzerine yürüyüp hiç olmazsa rüşeym halinde iken Kârı itmam etmek lüzim ge- Mirdi. Dünya efkâr! umumiyesi yeni bir harbe den çıktığı için kua bir fasıla te bir diğe « rine #ahammül göstermesi mümkün olazıaş- d Kaldı ki Fransanın da bir hayli kuyvet - İlenmiş olduğu göze çarpıyordu. Binaenaleyh | müvazi bir kuvvetle ağırlığının tevazün et- rilmesi leab edi;ordu Onun için ve ancak bu sayededir ki Almanya bir çok (tamirat borçlarından kurtuldu Versay muahedesi « Bin pek çok aksınım çiğnedi. Askeri tak - yidlerden yakamrı sıyırdı ve. Gördüğü müphem müşaheretie-* zamanla (kuvvete |dayanan bir serkeslile teşvik Osanmakda kendini haklı görerek son kosunu oynadı: Versayın son bakiyeslai de sileseğim ve | Lehistanı basit hududlarına irca edereğim, dedi. Bir tarafın hak sandığını öbür tara - fın merdud bir ticnvüz telâkkisle başlı - yan yirihi beş sene sonraki bu yenimüca» dele, başlamasından on beş gün sonra içine Bovyet Rusya gibi muazzam bir kuvveti de alarak dünyanın en tehlikeli ibtilâtlarından birine doğru yol almağa başladı. Tarafların teessürü ne olursa olsun, asıp - larda bir rastlanılı: bir Indifa tehlikesi gös- iteren bu kasırgayı önlemek lâzımdır. Yoksa böyle, önüne gelen her şeyi silip süpürecek ve en emin sanılan 'mparatorluklar bile o - nun seyir şiddeti önünde mukavemet göste- remiyecektir. Çok uzun bir harb yapınak isteği zamanla artık klişeleşmişlir. Modern Karblerin galibi İlse yalnız anarşik küvvetlerdir. Bu açık hakikati asli şeklinden çıkarıp! dünya efkâri umumiyesine şekli diğerde yut turmak için en zuvve'li bir proyaganda ser- visinin en belâgatil hatıbini dahi memur et- seler muvaffak olamaz. aldm Ragıp Cms sesesansenananszansanuasenasasarasasanatanna Avusturalya Avrupaya asker gönderiyor Londra 23 (Hususi) — Avusturalya hükümeti, Avrupaya geniş mikyasta as - |tübhanesi kardeşi dektor Zeki Özkan tara -İkeri kuvvetler göndermeğe karar ver - miştir. İ hareket Fükülte muhitinde büyük bir mem| Yakında sevkiyata başlanacaktır. Avusturalya, ayrıca dört bombardıman ve iki avcı tayyare filosu da göndere - Cephe gerisi Geçen Büyük Harb de bu mevsimde başlamıştı. Kayzerin orduları on beş günde Belçikayı «llip süpürmüşlerdi. Hattâ Fransa hükümeti merxezini Bordaux'ya nak » letmişti. Alman orduları henüz tahşidatını ikmal) etmeden Fransız ordusuna yük » lenmiş, Parise doğru iniyordu. Dünya şaşırmıştı. Alman erkünıharbiyesi öç ayda yol ayında gene Almanya bir dünya harbini açmıştır. Ve gene on boğ gün iinde bu defa Polonyayı allels, fakat süpürememiş- garb cephesinde henüz bir İngiliz topu pat- yapılmamıştır. Bugüne kada; cephelerden ziyade cephe gerilerinde faaliyet görüldü. Ajans bül - tenleri cephelerden deği) cephe gerilerinden havadis veriyor Alman orduları henüs Vargöra, kapılarııda çalışırken sulhten bahseden Hitlere Loidra ve Paristen verilen Amerika bilaraflık kanununun çerçevesinden sıyrumaz Üzeredleş İngiltere ve Fransanın dün yaptıkları büyük yüksek harb medlisinde veriler karar mühimmaf tahminden uzun süreceğini işaret eden bir Şarkta Sovye: Rusya allindiri le garbda Majino cehennemi arasında kölen Al - manya harbin bittiğini ilân ederken demokrasilerin cephe gerisindeki büyük çaplı hazırlıklarından $u manayı çıkarmak lizımdır; — Sulh uzaktadır. Fakat yanım sulhü 1018 sulhülnden çok ömürlü olacaktır. Buzkün Cahil