7 Ağustos 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

Saga Dost İngiliz filosu sularımızdan ayrıldı Çarşamba (sâbahındanberi İstanbu.|mötör ve yelkenlilerle Malayayı sevgi Yup misafiri bulunmakta ölan dost ve) tezahüratı ile uğurlamışlardır. müttefik İngilterenin Warspite Amiral gemisi ve dört destroyerden mürek - keb filosu dün sabah limanımızdan Akdenize hareket etmiştir. İngiltere - nin Akdeniz filosu başkumandanı A. miral Cunningham hareketten evvel Vali ve Belediye Reisi Lütfi Kırdar, Donanma Komutanı Amiral Şükür O- kan, İstanbul Komutanı General Ha - lis Bıyıktay, İngiliz sefareti erkânı ve yüksek rütbeli deniz ve kara sübayla- rımız tarafından uğurlanmıştır. İngi- liz Amirali Vali ve komutanlara İs - tanbulda kendilerine gösterilen çok iyi kabul ve alâkadan fevkalâde mütehas. sis olduklarını ve güzel İstanbuldan u- nutulmaz hatıralarla ayrıldıklarını bildirmiş ve teşekkür etmiştir. Misafir İngiliz Amireli limanımız » dan ayrılırken intıbalarını şu cümle - lerle ifade etmiştir: — Güzel Türkiyeden ayrıldığımız » dan dolayı çok müteessirim. Memleke. tinizden güzel intibalarla Maltaya dö nüyoruz. Dost Türkiyeden (aldığımız intibalar, her türlü tahminimizin fev- kindedir. Ankarayı görmek ve Reisi * cümhur İsmet İnönü tarafmdan ka « bul edilmek bize ayrıca şeref vermiş» tir. İstanbulda ve Ankarada genç Tür kiyenin kiymetli sivil ve askeri erkâ « nile tanıştığımız için büyük bir mem - huniyet duyuyoruz. Biz Maltadan eski dostlarımızı gör. meğe geldik. Burada birçok iyi dost. İar bulduğumuzdan dolayı kendimizi bahtiyar o addederiz. Türk matbuatı, bize lâyık olduğumuzdan fazla bir te. veccüh gösterdi. Bilhassa Türk gaze * tecilere müteşekkirim.» İngiliz filosu limandan hareket e - derken top atmak suretile şehri se. lâmlamış, Yavuz z»rhtısımdan atan tonlarla buna mukabele edilmiştir. Türk donanmasırtlaki o bahriyeliler Femilerin o güvertesinMe (sıralanarak Malaya kumandanının beyanatı İzmir 6 (A.A.) — Malayada dün”ge- ceki süare esnasında «Yeniasır» baş » müharriri Hakkı Ocakoğlu, Kümandan Tower'den İzmir ziyareti hakkındaki ihtisaslarını öğrenmek ricasında bu - lunmuş, kumandan şu cevabı vermiş * tir; İhtisasımı soruyorsunuz. Bunu ifa - de edebilmek çok güç bir meseledir. Karaya ilk ayak bastığımız gün karşı- Taştığım manzara ve şiddeti (alkışlar beni çok müteheyyiç etti. Bilhassa Va- Tinin ziyeretinden çıkarak kumandana giderkön selâm vazifesini ifa eden a5” kerlerin karşısındaki halkm (ocandan sevgi tezahürleri itiraf edeyim ki be adım atmakta müşkülâta uğrattı. M teskib ziyaret ve gezinlilerimizde gör- düğüm çok dostane ve candan hüsn kabul bizi kendi evimizden farksız muhitte bulunduğumuz hissini verdi. Şurasını da ilâve edeyim ki bu te - zahürat yalnız şahsıma mahsus kalmış değildir. Her akşam gemiye geldiğim zaman gezintilerinden avdet eden as - kerleri, erbaşları ve zabitleri isticvab ettim. Hepsinin avrı ayrı bana bildir « dı. Dost ve misafirperver Türk milleti bildistisna bütün İngiliz denizelerine jsevgi tezahürleri göstermekte birbir - ilerle yarışa çıkmışlardı. Size şunu İliyeyim ki burada dört gün kaldık. E ğer daha dört gün kalsaydık, bu se bağlarından kurtulup gitmek bizim i - çin hayli müşkül olacaktı . Bucün spor sahasında İzmir halkı - nm centilmenliğine bavran oldum. Kendi sporcuları kadar bizim oyuncu” larımızı da heyecanla teşci ediyorlar - Bu, spor terbiyesinin centilmenli « İöinin canlı ve güzel bir tezahürüdür. Bu kıymetli ziyaretin unutulmaz ha - “ralarını kalblerimizde — saklıyacağız. İlik fırsatta sizleri tekrar görmek, ziva- dost filoyu selâmlamışlardır. İngiliz fi | ret etmek bizim için bahtiyarlık ola - losu torpitolarımız tarafından Marma- | caktır. İzmir makamatına ve çentil . Ta açıklarına kadar mektedir. Malaya zırhlısı da İzmirden ayrıldı vini teşyi olunmuştur. İmen İzmir halkına teşekkürlerimizi i - ingiliz foku doğruna Multsya git - | fade için kelime bulamıyorum dersem| buna inaninız. Sarsılmaz bir kuvvet İzmir 6 'A.A.) — Dört gündenberi| Muharririn, bu tezahürlerin tarihten Yimanımızda bulunmakta olan Akdeniz |hız lan bir dostluğun iadesi olduğu- neiliz donanmasının Malaya saffıharb İnu söylemesi üzerine “kumandan To - zırhlısı bu sabah tam saat 10 da Ilma.İ wer, gördüğü manzaralardan (Osonra tumızdan ayrılmış ve Ege denizine a -)'Türk » İngiliz dostinğunun asla sarsıl. Sümiştir. İzmir halkından binlercesi Takas Limited maz bir kuvvet olduğunu beyan ede - sandal,İrek sözlerini bitirmiştir. şirketi kuruldu (Baştarafı 1 inci sayfada) tan takas muamelelerinin ahenkli bir zda cereyanını temin maksadına ye bir karamame 5 Ağustos tarih” Tesmi gazetede intişar etmiştir. Muhtelif memleketlerle yapılan ta - 48 muamelelerine aid primleri'iç ve $ könjorktür icablarına, yani hare - etlerine göre tanzim etmek maksadi. * bü kararnameye tevfikan Ziraat N ünkası, İş Bankası ve Etibankın işti. axile merkezi İstanbulda olmak üzere & bin lira sermaye ile bir «takas li - “ed şirketi» kurulmuştur. Şirket ge Zi Cumartesiden itibaren İstanbulda Tâat Bankasında ayrılan muvakkat © işe başlamıştır. ku“ büyük milli banka tarafından teş um, <ilen takas limited şirketi heyeti iopie Desi Ankara Ziraat Bankasında we vE şirket müdürlüğüne Mali. — men İstanbul kambiyo müdürü anguoğlunu seçmiştir. Şirketin mn heyetine de Türkiye Cümhuri - Müg Ziraat Bankası İstanbul şubesi İsta lir muavini Reşad Aksan, Etibank Rayp ul şubesi müdür vekili Hikmet keş Sörperve, Türk tütün limited şir e Müdürü Saffet Baştımar intihab “ Kararnamenin hüklimleri Mani ar tarafından bir takas rketi teşkiline ve diğer hu » AA dair resmi gazetede intişar e - ke i am rin, başlıca hükümleri ı — Merit 2/8099 sayılı kararnameye Müstenid talimatname hükümlerine tevfikan yapılan takas muâmelelerin - de ihracattan “evvel ithal salâhiyeti J2/11541 sayıl» bu kararnamenin neş- rinden itibaren münhasıran takas Ji - mited şirketine atddir. 2 — Sermayelerinde devletin doğru. dan doğruya veya dolayısilesasrari yüzde 50 nisbetinde iştiraki bulunan müesseselerle yarım satış kooperatif. Teri birlikleri tarafından takasla yapı” Tacak ihracattan mütevellid ithal bak-| ları primi olarak bu kararnamenin neş ri tarihinden itibaren takaş limited şirketine devrolunacaktır. Kezalik 3018 sayılı kanunun 7 nci maddesi mucibince müteşekkil «tüccar birlikleri» tarafından takasla yapıla * cak ihracattan mütevellid ithal hakla. bu kararnamenin neşri tarihinden itibaren takas limited şirketine dev - redilecektir. 3 — Takös limited şirketine umumi konjanktüre göre icab eden umumi direktifleri vermek üzere Ticaret Ve- kâleti dış ticaret dairesi reisinin tahtı riyasetinde Ticaret Vekâletinde bir heyet teşkil olunmuştur. 4 — Umumi, mülbak hususi bütçe. H idarelerle belediyeler, imtiyaz ve - ya inhisar işleten veya sermayesinde yüzde 50 den çoğu devlete sid olan mü |esseseler ve şirketlerin yabancı mem. Jeketlerden yaptıkları ve yapacakları mubayaalar için mukâaddema aktedil. miş olup yabancı memleketlere tedi- ye hükmünü muhtevi bulunan muka. velenamelerin buna dair olan maddele s İrefakatinde Vali Naci “İlini gezmiştir. dikleri benim : gördüklerimden: farksız. ON POSTA Milli Şef dün Boluda çiftçi ve esnafın dileklerini dinledi (Baştarafı 1 inci sayfada) Baştanbaşa bayraklarla süslenmiş O - lan şehir sevinç içindedir. Cümbhurreisi hükümet dairesini, belediyeyi parti ve Halkevini teşrif ederlerken yollarda top- lanan binlerce halk (tarafından coşkun bir surette alkışlanmıştır. Milli Şefin yarın (bügün) Boludan ay İrümaları, yollarda tetkiklerine devam €- derek akşam Ankaraya dönmeleri müh- temeldir. Ziyaretler Bolu 6 (A.A.) — Dühdenberi şehri - mizin misafiri bulunmakta olan Cüm - hürreisimiz İnönü büyün öğleden önce Kıcıman olduğu halde belediye, parti ve Hakevini. ziya-! ret etmiş ve yeni yapılan belediye ote - Milli Şefin tetkikleri Mili Şef öğleden sonra da Bolu kap- Ucalarını görmüş ve kereste fabrikala - yını gezmiştir. Bu fabrikaları gerişleri esnasında Cümhurreisimiz fabrikaların ihtiyaçları ve kereste imalâtı işleri üze- rinde tetkikatta bulunmuş, bu mesele - ler üzerinde alâkadarların mütaleaları - ri ve dileklerini dinlemiştir. Bunu takiben Mill Şef, Heben orman- larını tetkik buyurmuşlar ve Bolu orta mektebini gezmişlerdir. Halkın dilekleri Şehir ve civarındaki bu gezintilerin - den ve tetkiklerinden dönüşlerinde doğ- ruca hükümet konağına teşrif eden İs - met İnönü, Akçakoca, Düzçe ve Gerede kazalarından gelmiş bulunan heyetleri vö Bolunun çiftçi ve esnaflarile görüş - müşler ve Bolu vilâyetinin her sımf bal kımı temsil etmekte olan bu heyetler bü- yük Şeflerine dileklerini açikça ifade eylemişlerdir. Muhtelif meseleler görüşüldü Relsicüümhurumuzun büyük bira - “Danzig Polonyalıdır Polonyalı kalacaktır,, Jonyanın istiklâli için mücadeleye gi. rişmek üzere Pjisudky'nin kumanda lerin bütün millet tarafından tasvib © dilmekte olduğuna şüphe edilmiyon Çünkü Pölonyanın siyasi hattı hare. sı altında hareket etmiş olan birinci |ketini aynen göstermektedir. Polonya Jejyanunun hareketinin 25 in ei yıldörümü münasebetile - söylemiş olduğu nutku, <Danziğ, Polonyalalır, Polonyalı kalacaktır» nidelarile al » kışlamıştır. Mareşal Smigiy, üç esaslı fikir or - taya atmışlır; 1 — Şiddete karşı, şiddetle muka » bele etmek ? — Polonyanın kat'iyyen tecavüzi niyeti yoktur, fakat kendisine karşı doğrudan doğruya veya dolayısile yas pılacak her türlü taarruza mukavemet edecektir, 3 — Polonya iktisadiyatının ekciğe- ri olan Danzig. Polonya için hayati bir zarurettir, Smigiy. Polonyanın istiklâl devre - sinin mebdei olan 6 Ağustos tarihini tes'idle söze başlamış ve şöyle demiş- tir: Şiddete karşı verilecek cevab Bu devre ile bizim tarihimizde ye - ni bir fasıl açılmıştır, bu fasıl olma « saydı zulmetler içinde kalacaktık. Bu gün çok mühim neticeler vermiştir. | — Polonyanın istiklâline müteal - İlik-olan müsbet neticeler, 2 — Polonya millet ve dev'etinin e- sas haklarının vücude getirilmesi. Hatib, şöyle devam etmiştir: Şiddete karşı mütearrıza «medeni - İ yetiniz sayesinde kazanmış dduğu - İmiz bir takım meziyetlerimiz vardir» demekle veyahud diğer milletlere mü- racaat etmekle müdafaa edilmez. Şiddete verilecek bir cevab vardır: Kuvvet ve şiddet. Bu kuvvet ise as - kerdedir. Bunun için vatan uğrunda dövüşmesini ve ölmesini bilen askere malik olmak lâzımdır. Mareşal, Polonyanın sulh ve muka- lâka ile dinlediği ve muhtelif mevzu. lar üzerinde muhatablarına seller! tevcih ettiği bu gi dilek sâhibleri, maden ve odun köm rü işleri, Bolu ve civarı yollarile Bo - Tuyu Ankaraya ve Adapazarına bağ - lıyan ana yollar, orman sahalarında devlet orman erancjiman işleri ve dev let ormancılığının biran evvel faali - yete geçirilmesi, tütün alım satmıü- zerinde durmuşlardır. Gene bu arada Gerede heyeti, tiftik ve orman işleri. le küçük san'atlar ve yün ipliği mese lelerine, Düzce heyeti de zirast mah. sullerinin satış, harman mekineleri ihtiyacı, ayçiçeği, Pancar ekimi mev » zularına ve Akçakocalılar da #mdık is tibsalât ve ihracatile yol işlerine te « mas eylediler. Ak dilekleri Akçakocalılar dilekleri arasmda ad liye teşkilâtma, Ziraat Bankasına ve kazaları içinde yapılacak resmi bina - lara Cümhurreisimizin yüksek alâka larını bilhassa rica ettiler. Boluluların dilekleri Miili Şef ile görüşmek şerefine na'l olan ve vilâyet merkezimizin muhtelif sınıflarını temsil edenler ise, hemen bütün vilâyetin başlıca bir çalışma mevzuu olan orman emânejman işile möbeleilik ve mensucat meseleleri ü - vemetien İbaret olan muazzam arzu ve İradesine işaret etmiş ve şöyle de- iğer milletler gibi biz de sulhü tak- dir ediyoruz, fakat hakkın bazıları çin almak ve bazıları için vermek mâ. nasına gelmekte olduğuna bizi ikna e. decek hicbir kuvvet mevcud değildir. Derin bir memnuniyet hissile beyan ederim ki dostlarımız bizi anlamışlar ve bize karsı hareketlerini açıkça tes- bit etmişlerdir. Danziğ... Danziğ, asırlarm bağlarile Polonya. ya bağlı bulunuyor. Danzig Polonyanın iktısadi eğeridir. Polonya noktal na - zarını hiçbir şüpheye mahal birâkmı- yarak surette apaçık tasrih eylemiş » tir. Enternasyorla! taakhüdlerimiz » den kaçınacsk biz değiliz ve Danzig'e karşi bütün hareketlerimiz karşı tarafın hareketlerine bir cevabdan başka bir. şey değildir. Bizim vatan aşkımızın bize yüklediği hakların ve vecibelerin başkalarının vatan ayklarının onlara yüklediği hak ve vecibelerden daha az olduğunu zanneden bir kimse bulu - nuyorsa, onu böyle bir hataya düş « mekten tahzir ederim. Maresalın nutkunu bitiren ve açık- ça Hitleri telmih eden bu sözleri «Dan. İziz Polonvalıdır. Polanyalı kalacaktır» erindeki dileklerini bildirdiler (oo ve Boluda bir mensucat fabrikası kurul. ması istirhamında bulunurken vilâye- tin baslıca ihtiyaçları arasında bulu - nan iplik işine temas ederek iplik fab. rikslarımız da 6, 7, 8 ve 10 numaraya kadar iplik çıkarmalarını istediler. Cümhurrelsimiz Bolu vilâye hal- kının bu dileklerini geç vakte kadar dinlemişler ve hükümet konağından ayrılırken de Boluda ve Bolu vilâ yetinin muhtelif yerlerinde — yapılacak olan binaların mâketlerini yakın bir alâka ile tetkik buyurmuşlardır. a m m itibaren 20 gün zarfında Ticaret Ve - kâletinde müteşekkil ve 3 üncü mad. dede adı geçen heyete bildirilecektir. İşbu kararnamenin neşri tarihinden sonra yukarıda zikri geçen teşekkül - ler tarafından yabancı memieketlerden yapılacak mubayaslar için yabancı memleketlere teğyeyi mutazammın ri bu kararnamenin neşri tarihinden |mukavelelere ald tediye şart ve hü - avazelerile karşılanmıştır. Müteakiben hak ellerini kaldırarak şu yemini etmiştir: «Polonyanın ebedi kudreti uğrun - da, harbde zafere kadar sarsılmaksı - zın çarpışacağımıza ve sulh zamanın - da da feyizli mesaide ve herkesin iş- birliğinde bütün gayretlerimizi sarfe- deceğimize yemin ederiz.» (AA) Nutkun akisleri Varşova 6 (A.A.) — Mareşal Smigly Rydz'in bugün Krakovi'de iylediği nutuk siyasf mebafilde derin bir mem nuniyetle karşılanmıştır. Söylediği söz kümleri kezalik 3 üncü fıkrada adı ge çen heyetle bilistişare tesbit olunacak tır. $ — Yukarda zikri geçen işbu “2/ 11541 sayılı karamamenin mer'iyet mevkiine girdiği tarihten evvel baş - lamış olan takas muameleleri eski hü kümler dahilinde intaç ve tasfiye edi- Tecektir. (AA) Pojdnya ordusu başkumandanının szimkâr ifadesi ayrıca tebarüz ettirib mektedir. Danzig Nazi reisinin sözleri Londra 6 (A.A.) — «Daily Express» Danzig'e gönderdiği hususi muhabiri Delmor Danzig Nazi reisi Förster'le bir mülâkat yapmıştır. Muhabirin, Danzig ile Almanya a» rasında bir gümrük birliği tesisi tak dirinde Pdlonyanın Denzig'e asker gönderecöğini Polonya makamalının kendisine temin etmiş olduklarını söy lemesi üzerine Förster gülerek şunları söylemiştir. Burada, Danzig'de bulunan kıtaatı gördünüz. Adedce o kadar çok değil » dir. Fakat bu neviden herhangi obir hareketi durdurmağa kâfidir. Bun - dan başka Hitler, Danzig'e karşı yapı. lacak bir taarruzu doğrudan doğruya Almanyaya karşı yapılmış bir taarruz addedeceğini de kat'i olarak beyan et. miştir. L Eğer Polonyalılar bize Polonya top raklarında piyasa bulmak hususunda muahedelerin verdiği hakkı tanımaz. larsa ve iktısadi mevcudiyetimiz teh- likeye düşerse, bizim için Almanya ile birleşmekten başka çare kalmaz. Herhalde, Polonyaldarın Korridar. daki askeri vaziyetleri bir harb tak » dirinde ümidsizdir. Birkaç günden #82 la mukavemet edemezler ve bir kaç hafta içinde de bütün Polonyayı ele geçiririz. Leh Hariye Nazırı geçid resmine bilfiil iştirak etti Varşova 6 (A.A:) — Mareşal Smigiy Rydz'in nütkundan sonra büyük bir geçid resmi yapılmıştır. Hariciye Nazırı albay Beck birinel hafif topçu alayı kıhatının arasında geçmiş ve halk tarafından tezahüratla karşılanmıştır. Satiye tahkikatı sona ermek üzere Satiye binası meselesi (etrafında bir müddettenberi müddelumumilik maka - mincâ yapılmakta olan tahkikat sona ex- mek üzeredir. Maznımlardan 12 sinm muhakemesi « ne ve birinin men'i muhakemesine karar veren müdde'umumiliğin mütaleası ken» dilerine tebliğ olunmuştur. Maznunlar bu hususta hazırlamış ol - dukları müdafaalarını bu akşam müd - delumumiliğe vereceklerdir. Diğer taraf- tan öğrenildiğine göre, Denizbank sabık umüm müdürü Yusuf Ziya Öniş, umum mildür muavini Tahir Kevkeb ve'"yapı ve binalar servisi şefi Neş'et Kasım tek « rar kefaletle tahliyesi için müddelumu - miliğe müracaatta bulunulacaktır. Dördüncü sorgu hâk'mliği hafta içe « risinde Satiye binası hakkındaki karar « nameyi yazmış bulunacaktır. Belgradda hava hucüm'arına karşı müdafaa talimleri Belgrad 6 (A.A.) — Dün Belgradda halkın iştirakile hava hücumlarına kar şı pasif müdafan talimleri yapılmış « tır. Dün akşam saat 21 de ayni talimler tekrar edilmiştir. Amerika meclisleri tatil Vaşinglon 6 (A.A.) — Kongrenin hita» ma'eren içtima devresi, bilhassa son ay- larda Roosevelt'in — tesbebüslerine karşı yapılan isyan hareketlerine şahid ol - muştur. Bununla beraber kongre, Rei- sicümhur tarafından istenilen bütçe kro- dilerini kabul etmiştir. Vaşington 6 (A.A.) — Ayan meclisi - nin tatilinden biraz evvel yeni bitaraf - hk kantınuna şiddetle taraftar olan âyan- dan Pepper ile ayni kanuna aleyhtar o - lan birçok âyan arasında şiddetli bir mü- nakaşa olmuştur.