8 Mart 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7
F 8 Mant G Tarihi tetkikler ! e |İstanbulda asayiş nasıl . ej . temin edilirdi ? Failleri bulunmayan Vc;n*ayetleîçiu;zli zabıtak teşkilâtı da vücude getirilmişti. Bu teşkilâtın reisine Böcekçibaşı denirdi. Böcekçibaşının maiyetinde kadınlar da çalışırdı Tanzimattan evvel İstanbulun âsa- | Yişinden en başta sadrazam mes'uldü. Zaptü rabt maksediyle sadrazam şehir dahilinde dolaşır, âsayişin bozulmama- &na dikkat ederdi. Hattâ İstanbulun Zaplını takip eden ilk çarşamba günü atihin değerli veziri âzamı Mahmut Püşa şimdiki gibi ticaretgâh olan Un- Panı ve Yemiş iskelesi cihetlerini Ş laşmıştı. Yeniçeri ağasını muhzır a- Bayı, Sipah kethüdasımı, Cebeci, top-| * © fu, çavuşlarını, Bostancı odabaşısını, | İr tüfekçi ve bir matracıyı yanına alan _—fimum icap edenleri devirip dövmek Kin falaka ve değnekler de yanında olduğu halde Unkapanındaki - «4Ehli £» divanhanesine uğradı. Sonra Ye-| ;fi! iskelesi çardağına giderek esnafı iva; İ ; UD SİLARDDZ İRİLAT çe el anlatmn tenkliie ha Sarh koydu. |mak, bozulmuş kıldınmlırı yaptırt- ,, *tanbul âsayişinin kapla hai H ;'_'kh"u"h_'“" kypemelür adai Eniçeri ağası ile Bostancı başı, uL 4 h'!ı. K y ; şıya ihbar eylemek vazaifiyle subaşı Y Ct ş—:'ıuı a uıdiuu defi mükellefti. Şimdiki Şehremaneti vazi- ece ::;î"' 'üz | ftada v ::b;:; |fesi, tabii daha muhtasar bir surette, su Bazarlarını dolııır'dı. Münkiratı nehye;'lîq',l ta_raıfından ifa ediliyor, Şehremini P tetağ h dirliği ” |ünvaniyle mevcut memurun — vazifesi | hadı lı:crlı:u;:ı::u;iıhiılînuy:l:: ise sarayı hümayuna münhasir bulunu- Ü görderiç hıddi'nrt kamabei yordu. Subaşı ünvanının şehremi: Slesini ona tahmil ederdi. Ele Hd tahvili çok sonradır, k Ti at ramler Yanlairi Götin Evliya çelebinin sayısını on iki bine Tensupsalar kendisi hapsettirir, değ”_*çıkurdığı esnaf paspanlarını da zabıta krıe sadrazama gönderirdi. 'Tutulan TMemurları arasında saymak lâzım ge- y'hiçeıi]er içinde asılmaları lâzım ge- lir. Bunlar gece gündüz, bilhassa gece- kıle, olduğu halde sadrazamdan bil- leri şehri dolaşırlar, evlerle dükkânlar- izan darağacına çektirirdi. |dan sirkat vukuunu menederlerdi. Bu | SÖON PotTA “Sayfa 7 İtalya on iki adayı kime karşı tahkim ediyor ? Bir Amerikan gazetecisinin verdiği cevap: “ .v . Türkiye, İngiltere ve Yunanistana karşı !,, Son ay içinde azami hadde varan tahkimat hakkında şimdiye kadar intişar etmemiş şayanıdikkat malümat (Nevyork Taymis) in Atina mu -| * İhabiri Georges Weller yazıyor: «Kral Jorjun Yunan tahtına geç- mesi üzerine İngilterenin Kıbrısı Yunanistana vereceği şayi olmuştu. İngilterenin son zamanlarda Kıb - rısı tahkime ehemmiyet vermemesi bu şayianın yeniden canlanmasına hizmet etmiştir. İngilterenin adayı İngilizleştirmek için — bazırladığı maarif kanunlarını tatbik etmeme- si de şayiayı kuvvetlendiren sebep- ler arasındadır. Cerçi İngiliz gaze - teleri İtalyanın on iki adayı tahkim etmesine mukabil İngilterenin de Kıbrısı tahkim etmesi için bir hayli yazı yazmış, ve İngiliz liderlerinden bir kısmı bir hayli uğraşmış iscler de İngiltere hükümeti Kıbrıstan is - tifadeye pek ehemmiyet vermemiş- tir. Kıbrisin ortasındaki geniş ova- nine ” hava üssü olarak kullanılmağa elverişlidir. Adanın cenup kıyıları sahil tahkimatına ve topçu mevzile- ri inşasına müsaittir. Fakat Kıbrısın limanları pek mü- sait olmadığı için İngilterenin Kıb- vıs limanlarını bırakarak umuümi Ülüntlar btankal e Blnlü Zi emzflunîı riyaseti ıubaşıyahnk:dî. : & işi bi k ! . İdizn-i eceleri âsayisin — muhafazasiyle bul llî:m:.ı:.ç_ı:nm :iv'ınn- Ases başı muvazzaftı. Ases başı gece-| dün maadası Yeniçeri ağalarna, sara- İi gezer, ascslerin vaziflerini hakkıy- n hümıyım harici addolunan Ayıınf-w[“ yapıp yapmadıklarını kontrol eder- :. Hocapaşa, Ahırkapı tarafları Cebe- | di: Hırsızlara, sarhoşlara rastlarsa ya- başılara, Kasımpaşa ile Galata ci- kalar, cezalandırırdı. :!lqi Kaptan paşalara, Tophane tarâ- | Ases başının geceleri âsayişin mu- ile Beyoğlu semtleri topçu başılara, hafazasından başka cuma günleri sad- âin üd:". Eyüp. Kâğıthane, Boğaziçi- razamın gideceği camiin yolu üzerin- iki tarafı, Kadıköy, Adalar, Ayas- de bölüğüyle beraber durup sadrazamı *onos tarafları Bostancı — başılara selâmlamak, ve cürmü cinayet erba- * sustu. Bundan fazla olarak muhte- bından birinin asılması lâzım geldiği Mevkilerde (Usta) namiyle yerli takdirde maiyeti ile beraber siyaset ma- | ':mıeı bulunur, bunlar da yalnız ken- halline gidip, zaptli rabtın muhafaza- Lq'n"“lhl"“"“ âsayişini teminle mü- şgma dikkat eylemek te vazifesi cümle- ; h_:,ef tutulurdu. Meselâ — (Bebek) te sindendi. ıbek'"' hümayun bekçiliği, hem de Kazaskerlerle kadılar davalara bakmâ- k ustası namile kaydı hayatla çı- ları, ve Asayiş işlerine karışmaları itiba- :İı:hnu;u biri vardı. Maiyetinde icabı Wıviylc zabıta memurlarından sayılabilir- nefer de mevcuttu. |ler. Mnnoıtunu başının zabıta memurlu-| — Talimhaneci başı ile korucular da R ve saraydaki vazifesinden baş- inzibata memurdular. Bunlar Okmey- N bir hizmeti daha vardı. O da filike |(danında dolaşırlar, tuttukları h:':lih' hümayun vukuunda «Filikei hem haramzadeleri cürümlerine göre ; yun» un dümenini kullanmaktı. |tecziye olunmak üzere ahçıbaşıya tes- x Gündüzleri kol gezerek çarşı pazar |lim ederler, veya uyayların çilesiyle bir : ei ae Hayatta Gördüklerimiz Lokantada bir sahne Nihayet yemeklerini bitirdiler; Genç hat mütte- harpte harp gemileri ve deniz tay - yareleri için çok müsait oldukları anlaşılan Kiklades (Siklat) adala - rını almak istediği anlaşılıyor. Yugoslavya, Türkiye ve Yuna - nistanın İngiltere ile askeri bir an - tant yaptıkları Romada haber alı - nir alımnmaz İtalya on iki adayı tah- kime feykalâde ehemmiyet verdi. Tahkimatın bu ay içinde azami de- receyi bulduğu, süreti mahsusada alınan haberlerden anlaşılıyor. Gerçi buradaki deniz kuvvetleri on iki muhrip ve 8 tahtelbahire in- dirilmiş ise de buna mukabil asker miktarı (40.000) e çıkarılmıştır. İtalyanlar, yabancıların ancak tahkimat yapılmıyan adalara girme- lerine müsaade etmektedirler. Le - ros, Kos, Stampalia adalari ile Ra - dosun cenubu garbi kısımları daha ağaca salbile tir bâran» edüp geçer— lerdi. Failleri elde edilemeyen cürümleri takip ve mücrimleri derdest eylemek zabıtai hafiyesile mükellef olmak üze- re Böcekçi başı namile bir memur var- dı. Şimdiki taharri memurlarına müşa- bih olan bu memur arayıp bulduğu mücrimini Ağakapısına, Yeniçeri a- ğasının ikametgâbına, ihtisap — nazın- nn konağına, yahut Baba Cafer zin- danma gönderir ve her biretlerinin Büyük bir lokanta. Bir genç kızla bir Üü Baller “.ıî'l de iyi giyinmişti. Kız, şirin ve Erkek ağır ve düşünceli görünü- " Gorsön geldi. Genç kiz. İisteye | © ve söyledi. i kan, Bana, rözbif, kuşkonmaz, tavuk ©i dondurma, hTa erkeğe döndü; : Sen de bunları yer misin Vedat? & Nasıl istersen yavrucuğum. *üç kız sevimli sevimli güldü: — Aa sen ne seversen, Peki, öyle olsun. o_,_"ndıı.ı geldi. Garson — dolaşıyor. 'ş._'h_s-ilfumı yiyorlar. Fakat erkek, İrE neş'eye rağmen kederli. kızın sesi yeniden fısıldadı: — Peki, şimdi ne yapacağız?. — Ben çıkayım sen hallet. Kız hırçınlaşdı: — Çıldırdın mı ben yalnız nasıl hal- lederim? Fakat daha sözünü bitirmeden er - kek yanındaki sandalyede duran, şap- kasile, eldivenlerini ve bastonunu ala - rak gitti. Genç kiz sapsarı ölimuştu. Bir kaç dakika sonra ben lTokantadan çıkarken © da kıpkırmızı bir yüzle kolundaki kü- çük altın saatini çıkarmış, garsona uza- tıyordu. Muazzez FAİK cürümlerine göre bazısının elleri, bir takımınin kulakları kesilirdi. Diş kır- miş olanlar varsa dişleri kırılırdı. Mü- kerreren cürüm işlemiş olanlar, yahut adam öldürenler idam edilirdi. Böcekçi başının müaiyetinde erkek- ten baka kadın da vardı. Maiyetini ale- lekser hırsızlıkta vesair cürümlerde şöhret kazanmış, sonra tövbekâr — ol- malarından dolayı affa uğramış kimse- ler teşkil ettiği için hatıra hayale gel- mez tedbirler ve desiselerle cürüm işle- miş olanları bulurlar, bulunmasından ümit kesilen çalınmış esyayı meydana çıkarırlardı. Mehmet Zeki On iki adadan bir görünüş Meyis adası küçük adalar memnu mıntaka ad -| tarafından Lokki, garp tarafındı x * dolunmaktadırlar. Maria körfezlerini muhtevi bulur. « Bir karp vukuu takdirinde İtal -| malarıdır. Hangi tarafın daha ev - yanlar, kendilerini derhal Türk or-| vel hücuma uğrayacağı meselesi mese- dusunun pençesinde göreceklerini le değildir. Çünkü harp gemilerine bir tahmin ediyorlar. Bunun için İngiliz kaç dakika içinde adanın sırtındaki gemilerinin Türk ve Yunan donan- dağların bimayesine tevdi etmek malarile birlikte, meselâ Milletler| mümkündür. Buraları ise çapı 75 Cemiyetinin arzusunu yerine getir -| milimetre olan elli topla tahkim o - mek bahanesile İtalyanlara bücum | funmuştur. Diğer taraftan Lokki etmelerinin kâfi geleceğini düşü -| Malta gibi tahtelbahir ve torpil ağı nüyorlar. ile muhafaza altına alınmış bulu - İtalyanlar bir takım Türklerin 'nuyor. tüccar kılığına girerek adaları zi -| gı ayın başlarında Lerosun kuv: yaret ettiklerini sanarak Türklerle ,4i 6000 askerden ibaretti. 90 pilot ticareti kesmiş olmakla beraber bı'b-' ve 400 tayyareci (100) e yakın de - yük tahkimatın dürbünlerle görül- | yi tayyaresini idare etmektedirler. mesinden endişe ediyorlar. Diğer ' sahiller, tel örgüleri ile ihata edil - taraftan adaların yerli rumları, ı“"mişlir. Müsaadesiz yaklaşan gemi- giliz Entelicens servisine mütema - Jere derhal ateş ediliyor. diyen malümat yetiştirmektedirler. | -Cenuptaki Kalimnos adası, Rum- Sinyor Musolini bundan bir müd-'ların gösterdikleri düşmanlık yü - det evvel Akdenizde genişlemek | zünden hafif şekilde tahkim olun - ııtzdıbn: 'WIİ“Iİİ'İ AAMAR maksadı, muştur. Burada seri ateşli yirmi top söylendiğine göre on iki adayı te -| /— ordu 1500 kadem yüksekliktedir. mel gibi kullanarak cenubi Anado-| — Kos, Stampolia, Karpatos ve Ra- luda bir imparatorluk - kurmaktı.| 405 adaları, Ege denizile Akde - Fakat bu üsleri Türkiyenin gözü|nizi bağlıyan boğaza karşı kullanı- önünde tahkim etmek mecburiyeti|lJan müdafaanın anahtarını teşkil e- Fransanın da Türk - Yunan ittifa-| diyorlar. On iki ada ile Girit ve on kına önayak olması projeyi suya | iki ada ile Kiklades adaları arasın - düşürmüş, ve on iki adanın tahki -| daki boğaz İngiltere, Türkiye ve minden vaz geçilir gibi olmuştu.| Yunanistan Rusyadan ve Romanya- Bugün Patmstan Kalymnosa ka -| dan petrol gönderilmesine mâni o - dar uzanan şimali adalar - silsilesi|lur, yahut İngiltere donanması Tür- şark veya garpten vuku bulacak her kiyenin yardımına koşarsa sevkül- taarruza karşı hazırlanmıştır. Ada-| .. , bakımından büyük bir ehem - ların cenup grupundan — bilhassa miyet kazamı:; Kos, Stanpalia ve Radosun Türkiye - : karşı olan tarafları açıktır. Çünkü Kıış:lıl:::::ğ:::i :.:ı:.“ı':: Türkiyenin bu taraftan tehlikeli ol- " BZ a madığı anlaşılıyor. Fakat bu ada - ::;kılııin ga lemintlikenkedan Gi lar cenuptan İngiltere, ve şarktan p S Yunanistan tarafından vuku bula - BT İııı'pvııhııı takdirinde I“IY' cak her taarruza karşı hazırlanmış. | &"i Giridi işgal hususunda İngil- tır. Yunanistanın Giritteki Suda ve| '©' ıiı" yarışa çıkacak ve Girit ile Mirabelle körfezlerinin İngiltere| Türkiye arasındaki geçidi kapa - tarafından kullanılmasına razı ol -| Mada, İngilterenin TTürk ve Yunan ması İtalyanın bu hesapları yapma-| donanmalarına yardım — etmesine sına saik olmuştur. mâni olacaktır. Şimalin — müntehasında — olan| Rados on iki adanın en büyüğü « Patmos adasının tahkimatı sathidir.| dür. Burâda adanın şark ve garp Patmos ile Leros arasında Lipsi gi - tarafında 250 top İ!ulunııııllıd'ıı. bi bir takım küçük adalar vardır. |Adamın cenup kısmı tel örgülerile Türkiye tarafından bir hareket ku;ıfılııı;ııı-'. _Bıınıhki 25.000 as - vuku bulur da Lerosu tahliye etmek ker üç saat içinde adanın en uzak lâzım gelirse tayyarelerle tahtelba- noktalarına naklolunabilirler. Deniz hirler bu adalardan mahrukat ala -| tayyareleri ile muhrip devriyeleri, caklardır. Rados ve Lerosdan muntazam — bir İtalyanların Leros adalarını en|turette hareket ederek on iki ada belli başlı müstahkem mevki yap -|sularını daimi bir tarassut altında malarnın sebebi bu adaların şark bulundurmaktadırlar.»
