8 Eylül 1935 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 9
» Her hakkı mahfuzdur. Yazan: Ziya Şakir OSMANLISALTANATI GÖÇERKEN (Mütareke devrinin tarihi ) SON POSTA N.c139 8 /9/35 <| Türk Milletinin Kurtuluş Programının AnaHatları TespitEdilmiş Bulunuyordu 6 — Bunun için tekmil vilâ- yetlerin her livasından, milletin itimadına mazhar Üç murahhasın, #ür'ati mümkine İle yetişmek Özere hemen yola çıkarı'ması fcabetmektedir. 7 — Her ihtimale karşı key- fiyetin bir (sırrı milli) halinde tu- tulması ve murahhasların lüzum görülen mahallerde seyahatleri- nin mütenekkiren icramı lâzımdır. 8 — Vilâyatı şarkıye namma 10 Temmuzda Erzurumda bir kon gre in'ikat edecektir. Mezkür ta- rihe kadar vilâyatı saire murah- hasları da Sıvasa vasıl olabilirler- se, Erzurum kongresinin arası da, Sıvas Içtimaı, umumlsine dahil ol- mak Üzere hareket edecektir.) işte, karanlık odanın esrarı.. ve İşte, Türk kurtuluş ve - istik- lâlini temin için Mustafa Kemal Paşanın ilk ve kat'i kararı... Mamafih, Mustafa Kemal Paşa bu kararı bu gece vermiş değildi. Yazılan şu satırların ana hatları; ve bilhassa, (Sıvas) ta (milli bir kongre ) nin — toplanması — esası; günlerce evvel onun dimağında yer etmişti. Netekim bu gece bu kararını bir kâğıt Üzerine kat'i olarak tesbit etmeden dört gün evvel, Edirnede bulunan (birinci kolordu kumandanı miralay Cafer Tayyar Bey)e şifreli bir telgraf göndermiş: (Trakya » Paşaili Cemiyeti ve Edirne Müdafaal Hukuk Cemiyeti la elele vermek; Anadolu ve Trakya Müdafaai Hukuku Milliye ve Reddi İlhak Cemiyetlerini tev- bit etmek; umum Anadolu ve Rumeli vilâyetlerinin murahhasla- rından — mürekkep kuvvetli bir heyeti merkeziye teşkil etmek.) Mustafa Kemal Paşa; Türk milletinin halâs ve İstiklâlini te- mine —matuf —olan bu tarihi kararın müsveddesini tam bir vesika — olarak tarihe —malet- mek için, ©o satırların altını bizzat İmza ettiği gibi, maiyetinde bulunan heyetten, — (Müfettişlik Erkânı Harbiye Reisi, — mira- lay Kâzım) (Erkânı Harbiyeden Husrev) Beylerle (müfettişlik ya- veri Muzaffer Bey) ve yine ma- İyette bulunan bir zata imza et- tirmiş; tarihi bir hatıra — olmak Özere, diğer bazı zevata da imza #ttirmek İstemişti. Fakat bu İmza meselesi, yine tarihi bir hâdisoye tebebiyet verimişti. Mustafa Kemal Paşa, benüz Havzada iken, Ankarada bulunan (20 inci Kolordu —Kumandanı Fuat Paşa ) dan şifreli bir telgraf almıştı. Fuat Paşa bu telgrafim- da (tanıdığımz bir zat, İstanbul- dan buraya gelmiştir) diyor, bu Zatın sureti hareketi — hakkında ftalimat istiyordu. Fuat Paşanın, bu gifreli telgrafta İsminl zikret- Mediği zat; (esbak bahriyo nazırı, Rauf Bey) di. Evvelce arzettiği- Miz veçkle Rauf Bey, İzmir cep- de milli bir vazifo ifa ede- içia -a cephede bulunan. 17 inci kolordu kumandan vekili Miralay Bekir Sami Beyle birleş- Mek maksadile o havaliye gelmiş; yaziyetin buna imkân ver- Miyeceğine kani Sami Beye hitaben (Akhisar) a bir mektup — bıraktıktan sonra, Ankaraya hareket etmişti. Mak- sadı, artık iç Aaadoluda vaziyete hâkim olduğu anlaşılan Müstafa Kemal Paşanın nezdnde bir va- zife deruhte etmekte idi. O srada Mustafa Kemal Pa- şada, o mıntaka ve muhitler hak- kında müdaevele'i efkâr etmek için Fuat Paşa ile bizzat görüş- mek arzusunda İdi, Buna binaen, Fuat Paşanın bu şifreli telgrafını alır almaz; (Ankaradan ayrıldiğinizi ihsas etmiyecek tertibat ve — tedabir aldıktan sonra, tebdilinam ve k- yafet ederek bir kaç gün İçin seri'an bana mülâki olunuz. le- tanbuldan — gelen arkadaşları da beraber getiriniz.| Cevabını vermişti... Fuat Paşa sivil elbise giymiş, yanında sade Rauf Bey olduğu halde, bir oto- mobile binerek Ankaradan hare- ket etmişti. Faket ayni günde do, Mustafa Kemal Paşanın Havza- dan Amasyaya hareketi lârımgel- | mişti. Buna binaen Musta Kemal Paşa, (Merzifon) da bulunan - top- cu alayı, ve- mevki kamandanı binbaşı (Plre) Mehmet Boye şifre İle şu emrl vermişti: ( Ankaradan gelecek misafir leri, Ingilizlerin şerrine uğratma- dan” oradan geçiriniz. Amasya ya gönderiniz.| Mehmaet Bey, derhal tertibat almış; baxı zabitlere nefer elbisesi giydirerek yollara çıkarmış; Fuat Paşa ile Ranf Beyi, Merzifona epeyce uzak bir yerde karşılamış idi. O sırada Merzifoada bir alay ogiliz askeri — bulunduğu — için misafirlerin — kasabaya — girmesi tehlikeli id'. Buna binaen Mehmet Bey bu iki zatı, Merzifon civarın- da (Marlnça) köyünde (Arif ağa) isminde bir zatin evine misafir etmiş; ertesi gün de yine yollarda tertibat alarak salimen Amasyaya göndermişli. Yine ©o sırada, üçüncü kolordu kumandanı olup muvakkaten Samsun Mutasarrıflık vekâletinde * bulunan Refet Bey de tesadüfon Amasyaya gelmişti. (Arkamı var) Geçen Bilmecemizi Doğru Halledenler Cümhuriyet ortamektep 375 Hüs- niye, Seyhan kale kapı ıu.ız:ı: # fırıncı Mehmet vası- tasile İhsan, Kocamus- tafapaşa caddesi No. 179 da - İrfan, Adana İnhisar vezaedarı Sayar oğlu Neodot Zeki, Beylerbeyi — Küplicede Zahra. Vofa erkek İsesi 278 Mustafa Ali Tezocan, İstanbul kız li- sesinden — 788 — Handan Fewzi, Fonet — yolunda Behire Salih. Karaköse 11 inol süvari alayı ku- mandanı yarbay — Avni kızı Şükran, Vela erkek Tisesinden 773 — Sermet Uluzoy, Zile Sükiler mahallesi No, 14 te Kayadur oğlu Mustafa, Vefa Hlecel #ınıf £ den Akgün Bingöl, Sivas İs- metpaşa mektebi Başmuallimi kızı 8. Olcayto, İstanbul kız İlsesinden 1326 Şüküfe Karol, Karaköse 11 inol süva- ti alay birinci gurup kumandanı bin- başı Şerefettin kıtı mübseeccel, İstanbul kız ortamektep 1 İnci sınıf 481 Mü- allâ. Davutpaşa ortamektep 579 - Nadir, Sivds kız ortamektep 2 inci sınıf 259 Hayriye Uslu, Fenerde rüsumat memuru Nabi kızı Bedin, Bornova pul bayli Mustata oğlu Yaşar, Fatih Çarşanba Hayriye mektebi Turgut Pegel, — İstanbul Gelenbevi ortamektep 359 Kadri Turna, Havran ikinel mektep #sınıf 5 ten 145 Hüsnü, Edirnekapı Ka'riye atıkalipaşa mahallesi yağhane çıkmazı No. il de M. OComal, Sivas Sümeryol P.K. 4 Şerite, Vdı Besst 213 Murat Ünal İstanbul 88 Üncü mektep 4 üncü sınıf 18 Cemil, Menemen el | deva vekilli Yiatü " ollu Kalem | İbrabim, Çenberlitaş Kürkçüler caddesi No. 12 de Osman Küçüktepe, İzmir Karantine duatepe sokağı Süheylâ Ünal, Mahmutpaşa Handan hân No. 6 to Rifat Çetin. Sultamabmet İstanbütl — apartımanı Ko Rart | No, 42 de Osman Ölçer, Küçükayasofya Mehmetpaşa yokuşu No. 1i de Mehlikz, Samsiya 43 ünoü mektep eaf Sten M. Yaşar, İzmir 9 eylül mektebi 220 do Aytekin, Tarsus eczacı Başsiyami vasıtasile Ali Dön- mes, Parapalar caddesi — çatımektep sokak No. 18 de Hamdi Yetişen, Ni- gantaşı valikonak cad. — Yavuz apar. No. 2 de Özen Özmen, İstanbul kız lizesi 101 Pakize, Muğla —dağ livam levazım müdürü oğlu Halük, İstanbul Müsevi İlsesinden Jak Papu, Kayaeri Tatanbul. cad. No, 47 Arşagühi, Sulta- nahmet Hacıbeşirağa - tekkosi sokak No, 9 da Yaşar Alkan, Samsun Zirast Bank E. İnce kardeşi Mebrare, İstân- bul 21 inci mektep 19 Neecdet Şengör, İstanbal 43 üncü mektep 59 — Ömer Faruk, Tatanbul 49 uncu mektep — 965 Bomahat, Borgama jandarma bölük yazıcımı Ramazan Yaygın, Kilis posta telgrat müdürü katı Sabahat Aysan, İstanbul 44 üncü mektep 378 Samime Tukel, Bahçekapi Taş han yanı No, £il de Muzaffer, Sultanahmet No. 6 da Sevim. Urfa maarit başkâtibi Remzl van- tasile Süha Gönül, İzmit hareket memuru hetişirzesl — Nuran, Havran hükümet karpısında — tüccar Ahmet oğlu Vehbi Ertuğrul, Adapazar çark vokakbaşı No, İ de M.N, nulu kızi Semiha, Samsun M Dr. ibrahim Zati e karşımında Pi; n“ulıdı Ne. 21 BAD e e Cahil Eller Ormanları Nasıl Ateşe Veriyor? ( Buştarafı 1 iaci yüzde ) Toprağın, kül olan bu muaz- zam serveti, ve mahfolan bu ye- şil cenneti, bir kaç asırdan önce yenileyemiyeceği anlaşılmıştı. Ve anlaşılamıyan, meydana çıkarılamıyan, bulunamayan bir tok şey kalınıştı: faill Ormanın, mütcassıp ailelerin yoldan geçen- lere kafes ardından gönül bağ hyan biçare kızları gibi kendi kendine tutuştuğuna — hükmeden- ler bile vardı. Fakat günün birinde, tahkika- tın meydana çıkaramadığı tabint katillerini, bahilyar bir tesadüf ele verdi. k Meğer beş arkadaş, muhafaza memurlarının gözlerinden kaçarak balta girmemiş ormanın İçine dalmışlar kuru ağaçların sık bir yerine yağlı çıraları yığmışlar, çıraların Üstüne kav ve kavın üstüne de koca bir cam yerleş- tirip sıvışmışlar. Ertesi sabah doğan kırgın güneş, cam — kızdırmış, » kızgın cam kavları, kavlar çıraları ve çıralar da ormanı tutuşturmuş, 48 saat süren bu yangından binlerce ağacın kaplamış olduğu hektarlarca arazi, keleş kelleler gibi çırılçıplak kalmış. Tabiatin cennetine bu iptidai dinamiti yerleştiren suikastçılar yakayı ele verince: — Ne yapalım? demişler o ağaçları yetiştiren verimli toprak- ların boş birakılmasına dayana- madık. Ağaçları yakıp yerine buğday ekecektik. Dünyanın toprağı en bol ve gür memleketinde, cahil insanlara pire için yorğan yaktıran zihni- yetin dehşetine bakın! Bu, memleket — ormanlarının nasıl kül edildiğini göstoeren hâ- dise'erin sade bir tanesidir. Tesadüfler biraz daha yardım etse, diğer ormanları kurutan zihniyetin de bundan daha az câhilâne olmadığını öğreneceği- mız muhakkaktır. Geçenlerde, — koskoca — bir ormanı ateşe veripte ele ge- çen — falller, bir bekçi — kulü- besini tahrip edenlerden - fazla ceza görmemişlerdi. Bu işler üzerinde bizden fazla kafa yormuşlardan birisi : — Bugün, diyor, mevcut olan Orman Kanunu, 23 yaşında- dir, ve ulusun malına, devletin hakkına hürmetini bilmeyen, İçin kafalardan doğan bu — kanun yenilenmediği takdirde memleket, birkaç yıl içinde vâhaları bile kurumuş bir sahraya dönecektir. Çünkü yapılmış olan tahkikat ve tetkikat neticesinde anlaşı- mıştır. ki, orman yangınlarının yüzde ellisi, cahil maksatlı insan- ların kasdından çıkmadır. . Yangınların — yüzde — ellisi de, halkın ağaç kadri bilme- mesi, dikkatsizliği ve bilhassa ormanları muhafaza teşkilâtının zayıflığı yüzündendir. Fakat — memnuniyetle haber aldığımıza göre, Tarım Bakanlığı, bu cihetleri gözden geçirmiş, ve lcap eden tedbirleri almıya karar vermiştir. Biz bu kararın verdiği ümitle, ılııdlye kıdır kül olan cennete lerin acısını anutmıya çalışıyoruz, Göynük Orman Yangı- nının Zararı Göynük, 7 (ALA.) — Ilçomizs de geçen ayın 27 sinde başlayıp otuzunda söndürülen orman yan- gını yerinde yapılan inceleme'ere göre, yangın 600 hektarlık — blr alanda tesirinli göstermiş ve 150 hektarlık kısımdaki sahada ağaç| lar tamameo yanmıştır. Bu ağaçe ların 34 binden fazlası çamdır. Zarar mıktarı 17031 lira olaralı tesbit edilmiştir. Çok büyük tahribat yapmak istidadını gösteren yangın, alınağ müessir tedbirler sayesinde daha fazla genişlemesine meydan ve« rilmeden söndürülmüştür. 150 Bin Lira Ye- rine Tamtakır Bir Kasa! ( Baştarafı 1 incl yüzde ) teahhüdü 50 kuruştur. Bu paranın aylık yekünu yılda en az 2 biğ lira tutar, Masraflar çıktıktau sonra bu paranın 11 yıllık tutarı da 150-160 bin lira eder. Halbuki bugün elde beş para yoktur. Biz bu işl bir kere de Cemhe yetten sormayı faydalı bulduk ve Cemiyetin muhasebecisine baş- vurduk. Aldığımız cevap şudüar : * — Şoförler ve otomobilciler Cemiyetlinin azası sayısı üç bindir. Şoförlerin aylık teahhütleri 25, otomobil sahiplerinin de 50 kus ruştur. Cemiyetin 1500, 2000 lira kadar aylık iradı olması lâzımdır, Fakat manlesef bu aylık irad 250 - 300 İlrayı geçmiyor. Çünkü tahsllât yapılamıyor. ,, Orman Lisesi Beykoza Mı Nakledilecak? Beykozdaki Saray boştur ve zengin bir ağaç — koleksiyonu vardır. Milit emlâktan olan bu saray hükümet tarafından devlet hissesi olarak Emlâk ve Eytam bankasına devredilmişti. Banka yüksek kıymetli olan bu sarayı satamıyacağı için gerl. alınmasını ve bunun yerine derhal paraya çevrilebilecek küçük emlâk ve- rilmesini istemiştir. Tartm Bakan- lığı bu sarayı bir orman mektebli haline koymaya karar vermiştir. Buraya Büyükderedeki orman lisesinin taşınması muhtemeldr. GensaLaLeLASEEEASEEERA AYA cA AAA AAA TERERanenemeneenenEnenN, Bugün iPEK sinemasında Kahkaha ve zevk filmi : KIZ, KADIN OLUNCA Fransızca sözlü, Oymyan : MARYON DAViES Ayrıca : Paramount güzelesi Çoçe MELEK « KLARK GABLE ve MYRNA LOY tarafından — Fransızca — olarak temsil edilen büyük film GÖNÜL AĞIS! Ayrıca : Paramount gazete i
