25 Ocak 1933 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8
SON POSTA İTTİHAT ve TERAKKİ — Her hakkı mahfuzdur. — Tefrika No. 46 Nasıl doğda?.. Nasıl Yaşadı?.. Nasıl Ölda?.. Evvelâ Babıaliye Hücum Edilecek Ve Heyeti Vükelâ Ele Geçirilecekti Bu içtimada,(Osmanlı İttihat Cemi- yeti ) namile bir teşekkül vücude getirildi; ve az zamanda da bir- çok aza kaydedildi. Cemiyet, İstanbulun muhtelif semtinde, muhtelif — gruplara ayrılm ştı. — Fakat en — mühim grup ( Bâbı seraskeri ) de - idi. Bu grupu, seraskerlik makatnı seryaveri Miralay Şefik Bey bizzat idare ediyordu. Şefik Bey, ilk bamlede (merker kumandanı Kâ- zım Paşayı elde etmişti. Merker kümandanım elde etmek te, İstan- bulda bulunan koca bir firka as- keri elde etmek demekti. Cemiyet; bir taraftan İstanbulda azasını çoğaltmıya çalışırken, diğer taraftan da Avrupadaki ( Jön Türk ) lerle muhabere ediyor; bunlurr da vatan haricinde çalış- tırarak maksadma bir an evvel kavuşmak istiyordu... (1312) sene- sinde cemiyet artık kendini kuv- vetli görmiye başlamıştı. Memleket dahilinde gittikçe kudretini arttı- ran cemiyet, Avrupaya firar edon Murat Beyede ( mümessil ) liğini vermiş.. — Hariçte Murat Beyin giddetli neşriyatile dahilde de, duvarlara yaftalar yapıştırmak, camilere — beyannameler — atmak suretile filen barekete geçmişti... Cemiyetin bu hareketini gören birçok hamiyet erbabı peyderpey cemiyete dabil oluyor, hatta (Mad- rit sefiri Necip Paşa) gibi ehem- miyetli zevat bile cemiyete müza- hir bulunuyordu. 1312 — senesi teşrinevvel iptidasında içtima eden cemiyet azaları hükümete son ve kat'i darbeyi vurmıya karar ver- mişlerdi.. Yapılan bir program mucibince, (meclisi hassı vükelâ)jnın içtima ettiği bir gün, birinci fırka askerinin yardımile evvelâ Babıdli- ye hücum edilecek (heyeti vükelâ) toplu bir halde ele geçirilecek.. Sonra da Yıldırz. sarayı -abluka olunacak.. Velinht Reşat Efendi dairesinden alınarak ( Babiseras- kori ) ye getirilecek ve orada derhal ( bey'at ) merasimi yapı- lacaktı. Bu suretle Abdülhamit orta- dan kaldırıldıktan sonra da, artık wlabat yapılması güç olmıyacaktı. Herşey hazırlanmışt , tertibat mü- ' Madrit Sefiri | Necip Paşa, yapılacak İcraatın | kemmeldi. yalnız, bazı noktalarına itiraz ediyor ve bu meselenin münakaşası sürük- leniyordu. Teşrinisvvelir oe dördüncü günü Nümunel Terakki Mektebi Müdürü Nadir B. ( Tokatlıyan ) a gitmiş ve bir. hayli içki içmişti. kapıdan çıkarken Mazhar Bey isminde bir zata tesadüf etti. Nadir Bey, ötedenberi Mazhar Bayle tanışıyor ve onu da Cemi- yete ithal etmek istiyordu. Fakat Mazhar Böy, bazı mülâhazalara binasen ağır davranıyordu. Nadir Bey, bu eski arkadaşına burada tesadüf edince, İçkinin verdiği bir pervasızlıkla —eski teklifini tekrar etti. Ve müteakıben de: — Azizim.. Korkuyorum, çok geç kalacaksın.. İhtimal ki yarın, öbür gün, bizimle beraber olmu- yanlar acı bir felâket karşısında kalacak'ardır. y © devirda, Avrupada tahelide bulunan doktorlarımızdan bir grup Dedi. Bu sözleri okadar yük- sek sesle söylemişti ki, aradan pek az bir zaman geçer geçmez, derhal Yıldıza aksetti. Zaten epeyce zamandanberi cemiyetin vücüdünden haberdar olan fakat en esaslı bir ip ucu yakalamak için fırsat kollıyan Abdülhamit, | evvolâ Nadir Beyi tevkif ve Yıl- dızda İsticvap ettirdi. Nadir Bey, hiçbir. şey noksan bırakmadan, Cemiyetin bütün maksadını söy- ledi. Azalarını da birer birer haber verdi. O zaman, Yıldızın bütün icra kuvvetleri bharekete getirildi. İstanbul'da büyük bir facia halini alan, vüsi mikyasta tevkifat icra edildi. Evvelâ, Şeyh Naili Efendiyi getirdiler. Beşiktaş karakolunda tevkif ettiler. Gerek evinde ve gerek tekkesindeki eşyayı, ballaç Masraf Çok Kooper;tif Yapmak İste- yenler Şikâyet Ediyor.ar İstanbulda mevcut 30-40 ka- dar esnaf cemiyetinin birer istih- sal kooperatili haline getirilmesi | düşünülmektedir. Cemiyetlerden bazları koc peratif haline gelmek için teşebbüslerde bulunmaya baş- larcışlardır. Ancak bir koopera- tilfin resmen teşekkülü için ica- beden masraflar esnahi düşün- dürmekte ve hattâ bu teşebbüs- | ten vaz geçmiye sevcetmektedir. Bu mes'ele hakkında alâka- | darlar diyor ki: — İstanbul'daki bütün esnaf teşekkülleri ayrı, ayrı kooperatif- ler yapmak arzusundadır. Fakat bir kooperatifin resmen teşekkilü için (500) lira kadar bir masrahı göze almak icabediyor. Bu para, müteşebbislerin cesaretini kıra- cak kadar fazladır. Biz bu paranın farla olduğu hakkında Ticaret Odasına müra- caat ettik. Oda, bu husustaki masrafların — indirilmesine imkân olmadığı cevabımı verdi. Ayr ca yerli şirketler komserliğine de müracaat ederek kooperatif yap- mak İçin fazlalığını ileri sürdük. Bu mas- rafların — indirilmediği — takdirde kooperatif teşkili imkansız ola- caklır., icap eden masrafların i pamuğu gibi dittiler. (Muzır ev- rak aradılar. Fakat bir şey bu- lamadılar... Yine o gece Şeyh Naili Efendinin biraderi Hakkı Bey, Nümunel Terakki Mektebi Ders Nazırı Hüseyin bey, doktor Sabri Bey, Hacı Ahmet bey, Nümunei Terakki Mektebi tarih ve coğrafiya muallimi İhsan bey, Ragıp paşa Kütüphanesi hafızı kötübü Hacı Hafız Ali Efendi, Kolağası Hüseyin bey tevkif edildi. Bunlar da Beşiktaş kara- kolma getirildi. Yıldızda mıbıyıd Ragıp, ikinci İzzet, hususi şifre Feyzi Bey müstantiğinden — mürekkep — bir heyet tarafından mevkuflar sıkı bir istintaktan geçirild'. Cemiyetin bütün esrarı ele geçirildi. Ab- dülhamit, işin dağdağalandiırılma- #ından korkuyor, bu meselenin mümkün olduğu kadar halkın lisanına düşmemesini — istiyordu. içinde kalııştı. | nezaretine getirildiler. — Burada tiler, Derhal rei Mabsusanın ( Canik ) vapuru hazırlandı. lere taş yacaktı. Vâpurda, yuka- rıda is. lerini saydığımız zatlar- dan başka, Divanı Mubhasebat Reisi Zühtü, ( oktor Besim Ömer Paşanın pederi ), Şevki — Bey, Şürayı | inüddei vumilerinden Kemal B., | Hafız Ali Efendi, ğası Illbc- yin B. ve saire gibi bulun bir çok güzide mütefekkirleri vardı. Ayni zamanda, Merkez raya ha ülmişti. Vıpı:—::lkıındı birçok - felâ- ketzede aile bırakarak bir sabah erkenden, — İstanbuldan — hareket etti. tan sahillerini dolaşarak bu kıy- meltlar hamu'esini muhtelif iske- le'ere tevzi eyledi. Bunlardan, felâketin en — büyüğüne maruz kalanlar — Şeyh Naili Efendi ile Hacı Ahmet Beydi. Naili Efendi, bütün — ailesile — bera- ber, — Tarablusgarbın (Fizan) a nefyedilmişti. kâtibi Hersek'li Kâmil Beylerle | isminde bir Adliye | Fakat, herşey çarçabuk duyulmuş, | kstanbul halkı, hayret ve heyecan On gün süren Üüzüntülü istic- | vaplardan sonra mevkufar zaptiye | birçok arkadaşlarına tesadüf et- | Bu | vapur mevkufları muhtelif iskole- | mer | Devlet | kumandamı Kâzün paşa ile Zap- | tiye Nazırı Nazım paşa da vapura | getirilmiş, ayrı ayrı birer kama- | Bütün Anadolu ve Arabis- | Humus | kazasına, Hacı Ahmet bey de | Karakış Şiddetlendi ( Baştarah 1 inel sayfada ) bir facianın Önünü almıştır. Vapur Seferleri Durdu Pendik ve Adalar postaları dün bir saat teahhurla küprüye gelmişlerdir. Ufak tefek kazalar müstesna, İlmanda — mühim bir kaza olmamıştır. Kenar mahalle- lerde firtma — keremitleri, soba borularını uçurmuş, telefon telle- | rinl koparmıştır. Topkapı, Edir- nekapı, Maçka srtlarında — ve boğaziçinde bazı çürük evlerin tahtaları kopmuş ve sürükler- miştir. Edirnekapı — civarında bi- yük bir selvi devrilmiştir. Sebzeler Harap Oldu lstanbul civarındaki sebzeler soğuğun ve fırtınanın tesirile harap olmuştur. Birçok evlerin kiremit- leri uçmuş ve yağan kar eridik- ten sonra evlere sular akmıştır. Odun Ve Kömür Havanın ani tahavvülü üzeri- ne odun ve kömür fiyatları bir- denbire — yükselmişlir. Belediye ihtikâra mâni olmak için icap e- den tedbirleri almıştır. Maamafih sokak arası odun va kömürcüleri fırsattan istifade ederek odunun çekisini 300, kömürü 6 buçuğa kadar satmağa başlamışlardır. Soğuk Daiyası Bütün Awrupa'da şiddetli bir soğuk dalgası hüküm sürmekte- dir. Bilhassa İngiltere, Fransa, Vasuatf Avrupa, — Balkanlar bu dalgadan en ziyade mütecessir olan memleketler — arasındadır. Avrupa'da soğukla beraber grip salgını da vardır. Bilhassa Fransa ve İnyl!nrı gripten murtariptir. | Bu hükümetler dahilindeki mek- tepler bu yüzden tatil edilmiştir. Memlekette Kış Evreşe (Husust) — Son gün- | lerda 1Ş çok giddetlenmiştir. Ci- vardaki Kurudağda yarım metro- ya yakın kar vardır. Göllere yaban kazı ve Ördekleri gelmiştir. Sürek avları başlamıştır. Maamafih mah rukat fiyatları ucuzdur, bir çeki odun 90 kuruşa bir okka kömlür 60 paraya satılmaktadır. Muş'ta Kar Muş (Hususi) — Kış devam etmektedir. Karın irtifaı bir ara- hk Tözsantime kadar yükselmiştir. Kış yüzünden yumurta, teroyağı, yoğurt, süt fiyatları fırlamış, fa- kat mahrukat fiyatları ucuz ka- mıştır. İki çekilik bir araba odun bir liradır. Bitlis"te Kar Sporları Bitlis (Hususi) Kar eğlence- leri ve kar sporları bu sene fazla rağbet bulmuştur. Hayvanlı kar sporları ve koşuları - bü- yük alâka uyandırmaktadır. Her yerde kızaklar işlemeğe başlamış- ter. Sürek avları da başlamak üze- redir. Avrupa'da Kış Bükreş, 24. (A. A.) — Kar3 günden beri feci surette - devam etmektedir. Badanı — payitahta bağlıyan bütün demiryollarını kar kapatmıştır. İbrail'in her tarafla alâkası kesilmiştir. © İktadul Bülediyesi ŞehirTiyatrosu Bu akşam saat 21,30 da SARI ZEYBEK NK Opereti w:ı Üİ İ İ T .ıl“ıı,w U UMUMA Bayram günleri matine de vardır. MATBUAT CEMİYETİ Muhterem Müntesibinini Davet : Meomleketimizde hazırlanan büyük türkçe opereti KARIM BENİ ALDATIRSA #ilmimizi bu gün sat 2. V4 ELHAMRA SİNEMASINDA muhte- rem Matbuat Cemiyeti azasına takdiım edeceğiz. —Ayrıca müee- sesemizin serbest dabuliye ederir. davetiyelerini halz olan destlarımızla şebrimiz sinema ve film müessesatı müdürlerinin teşriflerini zica İpekçi Kardeşler. Bu akşam ELHAMRA ve MELEK Sinemalarında Memleketimiz Sinema ve Filimcilik ııılyllih en güzel ve en büyük eserini göreceksini KARIM seni ALDATIRSA baştan nihayete kadar zevk,neş'e şarkı, dans ve sandet saçan operet. Rejisörü : ERTUĞRUL MUHSİN Tamamen memleketimizde hazırlanan henüz ikinci eserimiz olmasına rağmen bu filmi görenler TÜRK REJİSÖRÜ - KIYMETLİ SAN'AT- KARLARI - MUSİKİŞİNASLARI ile İFTİHAR EDECEKTİR. DİKKAT: Fiatlarda zam yoktur. Biletlerinizi erkenden ıldııınxı Yarın akşam GLOR YA'da bütün şehir halkı en şen ve en eğlendirici komik olan MİLTON'u #” ÖP BENİ yeni filminde görüp ılkqlıyıcık ve çılgınca eğlenecektir. Miltonut yanında TANİA FEDOR - JEANNE HELPEİG - SİNOEL ve TREVİLLE vardır. FOK JURNAL Harikalar Filmi : CENNET PERiSi Mümessilesi DOLORES DEL RİO Yarın akşam MAJİK te başlıyor. Tlüveten RADİO NEWS dünya havadisi: Meşhur Atlantik =ındıkl büyük yangın facimsı. Yerlerinizi şimdiden temin ediniz. Telefon : 40600
