30 Ağustos 1932 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 8
[ Çok Eski Dewrlerde İstanbul ] Eski İstanbul Gırtlağına BiZi iDARE EDENLER... 19 Sene Tarafından Kalebent Ve Kurek Mahkümları Bunların Arasında Değildi Müuharriri X4 Her Hakkı Mahfuzdur —tt2— Teb'it edilen bu gibi zevat hakkında ne suretle muamele edildiğini anlıyabilmek iki tahri- rat suretini aynen dercediyoruz: (Dahiliye nezaretinden Trablusgarp - vilâyetine ) Bazı suihallerine mebni Şura- yı Devlet Müddeiumumi Muavin- lerinden Hakkı ve Babısaraskeri levazım dairesi muhasebe kalemi müdürü Hacı Ahmet Efendilerin, şehri üçer yüz kuruş maaşla Humüs ve Fizana teb'itlerine iradei seniryei Hazreti padişahi müteallik ve şerefsudur buyrul- duğu ve merkumların mahallerine gidinciye kadar muhafazalarına gayet dikkat olunup, içlerinden biri firar edecek olursa mes'uli- yeti pek ağır olacağından bunla- rın yanına memur edilecek polis ve jandarmalara tenbihatı şedide erine badelvusul zabıtai yenin nezareti mütemadi- yesi tahtında bulundurulup firar edem leri ve firar ettikleri hal- de en küçükten en büyük memu- ra kadar n liyet mukarrer dahi vazifedarlarınca mes idüğünün tebliği emrü muktezayı fermamı humayunu hazreti hilâfetpenahiden | bulunduğu (21 teşrinisani 312 ) tarihli tezkerei samiyei sadaret- penahide tebliğ ve izhar olunmuş bugün Trablusgarbe gitmek üzere hareket edecek olan İdarcimahsusa — vapuruna — irkâp edilmiş olduğundan muvasalatla- rında, — haklarında (emrü fermanı humayunu cenabı cihanbani ) muamele ifası tavsiye kılınur olbapta...) 22 teşrinisani 312 (Zaptiye Nezaretinden, Trab- lusgarp vilâyetine) |Kocamustafapaşada — bedevi tekkesi şeyhi ve Kabataş camii şerifi hatibi Şeyh Naili Efendinin yedi yüz kuruş maaş tahsisi ile vilâyeti aliyelerinin (Fizan) a doğ- ru içeri taraflarında ikame olun- mak üzere ailesile beraber mah- fuzen izamı ve mahallince bir tarafa — firarına meydan veril- miyecek — surette — zabıtai ma- halliyenin nezareti mütemadiyesi altında bulundurulması muktezayı iradei seniyek canabı hilâfetpe- “nahiden olarak mumaileyh ailesile beraber — jandarma — yüzbaşısı Mehmet ağa ile Hasan onbaşıya terfikan ol canibe izam ve isra ve maaşına âit muamele canibi Babiâliye işa'r ve inba - kılınmış — olmağla bermantüku emrü fer- >nı humayun mumaileyhin, vilâ- * iç taraflarında ve nezareli adiye altında ikame edile- ıhar avdetine ve bir tarafa a meydan verilmemesi ve ade iş'arı mevdüu himemi yeleridir, olbapta... *8 Teşrinisani 312 Zaptiye Nazırı Ahmet Şefik ve bunlar Alâkadar memurlardan - icra , ettiğimiz tahkikata nazaran, jur- | nalcılığın revaç bulmıya başladığı | (1305) taribinden (1324) senesine bermantuku | İçinde Zaptiye Nezareti 900 Kışı Nefyedilmişti lar, ( Akkâ, Bodrum, — Sinöp, lirdi. Siyasi mahkümlar gerek ad- liyeye götürülüp getirilirken ve gerek sürgün edilirken bunlara kat'iyen zincir ve kelepçe takılk- maz ve hiçbir suretle hakaret olunmazdı. Bu şekilde nezaretten | geçen bir menfi, eğer mühim bir adamsa, Zaptiye Nazırınm odası- nin yanındaki koridorda bulunan iki küçük odadan birinde hapso- lunurdu. Diğerleri de müteferri- ka komiserliğin de ( misafir oda- sı ) denilen karyolah koğuşta alakonurdu. Menfiler, behemehal (İdarei Mahsusa ) vapurile gömr derilir; gönderilen şahsın” ehem- miyetine göre kamara veyahul güverte ve yemek Ücretleri hükü- met tarafından verilirdi. ( Alknıv var ) kadar zaptiye nezareti vasıtasile idareten — nefyolunanların adedi 800-900 kişi arasında imiş. Bun ların ekserisi tamamen masum olup şuna veyahut buna intisa- bından dolayı nefyolunanlardır. Meselâ, Mühim bir şahıs hak- kında bir jurnal verilir ve atfolu- nan cürüm de sabit olarak o şa- hıs nefyedilirdi. O zaman, ©o şahsın samiml! ahibbası ile görüş- tüğü adamlar arasında şüpbeli görülenler de ayrı ayrı teb'it olunurlardı. Bunlardan maada sım — (maznun)larda — adliyeye verilir, muhakimin — derecatın- dan geçirilir, ( kalebent ) veyahut (knrek) cezasına mahkmn olan- yerlere bir. ke- Zafer Konferansı Bügün yıldönümünü idrak ettiğimiz büyük zafer hakkında dün mektep talebelerine konferanslar verildi, büyük zaferin nasıl kara- nıldığı genç yavrulara anlatıldı. Resimdo gördüğünüz yavrular kon- feransları dinliyen talebelerden bir gruptur. t $ 3 deze e ses AAA SA K AĞA SA SA L AR AAA SA AAA R AAA RARARARAA AA ĞAA * ; * RADYO 4 sağeeaaessesAkAALARAALALAEAK #ececAsARLARA SAA DA SAAAALAA ge. 30 Ağustos Salı İstanbul — ( 1900 mofon, 19,5 birinel kısı 20,5 askort kot Kastın alaturka konser, Bükreş — ( 804 metre) 20 orkestra, konlerans, 20,43 şarkı könseri, Çaykafski ile Kalmandan par- ar, 31 Ağustos Çarşamba İstanbul — ( 19,5 b 0 metra ) kısım 18 gre- mofon, alatarka koönser 90,5 gr rettin - Boy ile konser, 22 örkü © ) 18 Gra- | aturka kon 1' 21 İkinci orkestra . Ber, Ta Bükreş — (994 motro) 19,40 gramo fon ile Trobadur operası, Belgrat — (42D matra) 20 &. dan nakil. Roma — & . € alzburg- Belgrat — (429 metrel 21 ses kon- 91,6 Zagrepten ben ajans haberleri, Ç (A41 metre ) 21,45 (Verdi) nin Sicilya ismindeki oporası Prağ — ( 488 metro )20 keman ve t nin eserlecleri, 20,30 , 20,50 piyanok ar (517 metre ) 20 Salzburg lan naklen Fidelio iaminde- 29,19 akşam konseri . (550 motre ) 20,45 güzel operetinden — parçalar, — 20,45 rkostrası (M4LE matre) 20,10 radyo hafif konser, 293,05 dans Roma — (140 metra) 91 ve gramofon, münavebe u. Prağ — (488 metza) 90 halk könse ri, 20,5 Ayda oporası. Viyana tra, £ Peşte 21 orkosira. BLT metrs) 81 x4 havaları ,10 orkes 50 metre) 20,$0 konferans, | Elena 21 halk kon- | 22 kon- Varşova — (1411 matra' seri, 21,43 edebiyat bahisleri, gör, 28 dans haraları, Berlin 1633 metre ) 20,40 Fenni | musalabe, Zi vodvil, 22 orkostra. Berlin — (1685 metre ) 20 Salzburg- dan nakil. Çorum ) gibi kalelere gönderi- | arkadaşları tarafından | Kadar Rğşxlete Dalmıştı ( Baş taraf tayfada ) lıklar, altın şarap kadehleri taşı yan iki yüz cariye takip ediyol İş'_e kafilelerinin bu milyonlar, zafer verdiği rüş hemen k ıvdı ler bil dan sonra padişahlar Tüşvetsiz iş görmezlerdi. O devirlerde rüşvet almak vermek &n salgın bir | aei erkekli, — dişili — esir saraya koca Barbarosun götürdüğü hissesi namile padişaha tten ibaretti elim ki, eski vezir- ni Şuraya ve sa dokuzuncu asır- ve moda halindeydi. Mısır valiliğinden kubbe vezir- lığine yükseitilen İbrahim Paşa İstanbula gediği zaman padişaha inci, altın ve elmas olarak getir- diği hediyeye, tarihler iki mil- yon lira gibi muazzam bir kıy- | met takdir ediyorlar. Yine eski Sinan Paşa Gülha- meşhür - inci- vezirlerden nede yaptırdığı | h köşkü, altm ve gümüş ye- l mek takımlarile ılhlıyen.k Üçüncü Murada peşkeş çekmişti. î Onuncu asrın nihayetlerine doğru vezirlerin diğer ümeranın | padişaha rüşvet vermesi resmi * bir mahiyet almıştı. Bu rüşvetle- ve re o devirlerde (İdiye) ve ( Nev- | ——— | ruziye) gibi isimler de takılmıştı. Fakat vezirler, padişaha sunduk- ları bu muazzam hediyelerin bir- | kaç mislini halkı soymak suretile | tedarik ederlerdi. “Rüşvetçi Ba- şı,, şöhretini alan Sadrazam Rüs- tem Paşa en küçük bir memuriyet için -le rüşvet ve hediye alırdı. Hatta tarih kaydeder ki, Erzurum Beylerbeyliğine tayin edilen bir adam Rüstem Paşaya beş bin altın Fakat Paşa : bin altına tahammülü yoktur ,, diyerek bu paradan iki bin altı- rüşvet — vermiş. nını iade etmiş. Çok fakir bir ailenin çocuğu | olan Rüstem Paşa öldüğü zaman bıraktığı malların bir kısmını şu- Utaya yazıyoruz: Gaz Kumpanyaîarı Mem- leketi Paylaşmışlar (Baş tarafı | inci sayfada ) Halbuki, salâhiyettar bir zatin söylediğine göre, umumi masraf | olarak kaydedilen rakamlar, fahiş olduğu gibi, muhtelif vergilerde - kasten — veya — sehven - yanlış olarak bildirilmiştir. D Diğer taraftan bir seviyede tutmak sarfiyatı aralarında taksim etmek üzere | kumpanyalar arasında bir anlaş- ma olduğu iddia edilmektedir. Bu iddiaya göre Türkiye ithalâtı umumiyeşi yüzde altısı Asterea, | yüzde dördü. Neft Türk Limitet fiatleri ve şirketine, mütebaki yüzde doksan da, kırk besi Neft Sindikat, | diğer kırk beşi de Standarda ait | olmak üzere taksim edilmiştir. Bu esas üzerine yapılan itilâfna- meye tevfikan Türkiye garp ve | şark olmak üzere iki satış mınta- | kasına ayrılmıştır. Garba İstandard, şarka ve Karadeniz havzasına ise Neft Sindikat gaz ve benzin vermek- tedir. İstanbul ise Neft Sindikat ve Standard arasında müşterektir. Bu ve buna benzer bazı id- dialarla, fiatlerde ihtikâr — olup olmadığı tetkikat ve belki de mu- hakeme neticesinde anlaşılacaktır, u. | 600 altın ve | altı östüne gelmişti. “ Erzuzüum - vilâyetinin beş | 476 su değirmeni, |7U(l köle, 2900 a 1106 deve, gümüş işlemeli eyer, 1500 gümüş saplı çift altın özengi, kaplamalı — kılıç, sekiz yüz 5000 cilt 78 bin 11 mi- bin katır lif mücevherat. Kastamonuda hüküm- 2000 — zırh, buhtak, 130 760 — altın 1000 gümüş antika mızrak, kabı, kıiymetli kitap, akça, kça değerinde yükü mul V. musaf yazma , 100 milyon darlık eden İsfendiyar oğullarının sülâlesinden Şemsi Pş. isminde bir vezir Üçüncü Murada musa- biplik yapiyordu. Bir gün yalıe sına büyük bir sevinçle gitti ve şunları anlattı : “ Bugün Sultan Murada bir rüşvet kabul ettirdim. Bundan sonra bu lezzet dimağı salâtinde müstakir olur ve intizamt devletin inbilâlini icap ettirerek bu suretle intikamımı almış olurum. Üçüncü Murat zamanında rüş- vet alıp vermek işi hayli ilerledi, Kanunen timar ve zeamet adam- larının, bulunduğu sancaklarda oturmaları lâzımgelir- di. Fakat, işin içine rüşvet karış- tıktan sonra bu mecburiyetin de dirliklerinin O zamanlar rüşvet sayesinde İstanbulun hır- sızları ve yankesicileri bile timar sabibi olmuşlar, askere mahsus kılıç kuşanmışlar ve at üstünde | yıllarca caka satmışlardı. Büyük memurlar, yine rüşvet », askerin hakkı olan tarlaları birer arpalık ola» endi. gulâmlarının ve cari- yelerinin Üstüne yaptırmışlardı. Fakat eski İstanbulun rüşvet tarafı o kadar dolgun ve zengin- dir ki, burada hepsini bir çırpıda sayıp bitirmek — imkânsızdır. Bu rüşvet hikâyelerinin akıllara dur« günlük — verecek — kısımlarını da yarın yine bu suluıılııdı berce okı sayesind rak bera- aN Ilalyan Ostadı Azamı Ölüm Halinde Roma 29 — İtalyan masonlu- ğunun sabık üstadı âzamı Donb zio Torriblian ölüm halindedir. Hava Faciaları Londra 29 — Amerikadan Avrupaya hareket etmiş olan | Amerikalı tayyarecilerden Lee va Bahkon dan hiçbir. haber alına- mamışlır. Ottava Konferansı Amerikalılara Neye Mal Olalacak ? Nevyork 20 — Amerika âya- nından M. Hul İngiliz imparator- luğu konferansı neticesi hakkında demiştir ki: — Bu itilâf Amerika ticare- tine 100 ilâ 300 milyon dolara malolacaktır. Önümüzdeki cihan iktısat konferansında gümrük ta- rifelerinin çoğaltılmasına bir niha- yet verilmesini talep etmek Ot- tovanın vazifesidir. Tayyareci Mollison Hareket Etti Nevyork, 29 — Tayyareci Mollison bugün saat onda hare- ket etmeden evvel zevcesine şu telgrafı çekmiştir: “Sen Jan ve oradan da Groydana hareket et- mek üÜzere şimdi havalamıyorum. X4 Nevyork, 23 — Mollison, bunün Rozelt Fiyeltten hareket etmiştir.
