9 Şubat 1931 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
Bir zelal” Değildir .. M. ZEKERİYA İ” Abdülhamit zamanında en riyade korktuğumuz şey Av rupayı o kızdırmaktı. e adeta bir müstemleke idi tanbulda padişah ve Babıdli değil, ecnebi sefirleri hüküm sürerdi, Biz, her hareketimizi onların arzularına uydurmak mecburiyetini hissederdik. Bir sefirin küçük bir ihtarı, ufak bir sözü, bütün siyasetimizi değiştirmiye kâfi gelirdi. Siyasetimizde hâkim olan noktai (o nazar, (memleketin istiklâl Ove omenfeati değil, ecnebi ( sefirlerini o memnun etmekti, * Meşrutiyetten sonra biraz nefes alır gibi olduk. Fakat derhal sularımızı ecnebi gemi- leri, Babıâliyi ecnebi sefirleri bastı, Kapitülsyonlar boğazı mızı sıktılar. Yine bağıramaz olduk, O vakit Talât paşa şu ka- çamaklı siyaseti takip ederdi: Avrupa devletlerine bir mese- leyi anlatmak istediği zaman talimat verir, onlara hücum Yaptırırdı. Sonra sefirlere gi- der: — Görüyorsunuz ya, efkâr umumiye bu meselenin. şu su- retle hallini istiyor. Yoksa biz dediğinizden dışarı çıkmazdık, derdi. Bu dolambaçlı siyasetle kıs- men devletin hürriyetini temi- ne çalışırdı, * Lozan Oo munhedesindenberi #rtık ecnebi esaretinden kur- tulmuş © bulunuyoruz. Ecnebi gazeteleri nasıl biperva bizim aleyhimizde yazabiliyorsa, biz de onların hakkında memleket menfeati noktasından, istediği- ecnebi | sefirlerinden bazıları hâlâ matbuatın neşriyatı üze- rinde müessir olmıya çalış- maktadır. Ee Gazetelerin bazı neşriyatı, ecnebi sefirlerden birini müteessir ettiği zaman, hükümet nezdinde teşebbü- salta bulunarak bu neşriyatın tahdidini istemektedir. a # İsmet Paşa hükümetinin en büyük muvaffakiyeti, harici si- Yasette milli istiklâlimizi mu- hafaza ve müdafaada göster- diği tiüzliktir. Bazı ecnebi sefirlerinin bu hareketi kapi- tülâsyon odevrini hatırlattığı İçin bizi müteessir etmiştir. Bir defa, bir ecnebi sefiri Türk matbuatınm nöşriyatına ne salâhiyetle müdahale ede- bilir ve hükümete böyle bir müdahaleyi “ne ' hakla teklif *debilir? Bu vesile ile ecnebi sefirle- rine hatırlatmak lâzım gelir ki, Türkiye bir müstemleke değil- dir ve matbuat hürdür. Türk gâzeteleri yazı yazarken ecnebi stfirlerinden © talimat almıya mecbur değildirler. Onlara bu cevabi vermemek, ecnebi sefirlerinin Türkiyeyi hâlâ bir müstemleke telâkki etmelerine o müsaade etmek, herhalde İsmet Pş. hüküme- nin yapacağı iş değildir. 1 —Bir Mmevrus servetle övünürler. yedilerdir, hayatta servetlerinden başka hiçbir kıymetleri yoktur. Parayı kaybettik» leri gün sefalete mahkümdurlar. BUGÜNÜN TELGRAF HABERLERİ Divanı Harpte Dünden İtibaren Yeni Muhakemelere Başlandı. Bu Muhakemeleri, Mustafa fa Paşanın Rahatsızlı- ğından Dolayı Miralay Atâ Bey İdare Etmiştir Menemen, 7 — Divanı harp İtihat ve Terakki muharrirlerine bugün 25 kişilik & Alaşehir muhakemesine başlamıştır. Bunların arasında müftüsü, O keresteci Mustafa, Dülgâr Raşit, keres- teci hacı Mustafa, hacı Hasan Ahmet, Pazar camii maznunlarının Alaşehir hacı Kâmil, oğlu kâtibi müezzini Hasan oğlu Boşnak (o Süleyman, oğlu Hilmi, Küçük minare camii imamı nalbant Salih, yegâne kışım insanlar babalarından Hafız Müftü Mehmet Ali, Armutlu şeyhi, Hacı Himmet, Cevdet, Hacı Mustafa, Bunlar miras- | lerinin muvaf örtmek isterler, camii imamı hacı Ermin, bak- kal Hasan, Hüsnü, imam Mus- tafa oğlu Ali, dabbağ Kâzım, kunduracı Hasan oğlu Ahmet, posta müdürü Vehbi, telgraf muhabere memuru Raşit, Baf- ralı mustafa efendiler vardı. Bunlar evvelce istintak hâ- kimi tarafından isticvap edil- mişlerdi. (Hemen cümlesinih ifadesi ilk tahkikattaki sözle- rini nakzediyordu. tayyare Mustafa, Mustafa | cürmü füilerini (677) nci kanun ahkâmına Omuvafık görerek altmış beşini bitirmiş olan Hindistanda Nakşiiiğin Gümüşane kolundan Hacı Ahmet hakkında 56 Müslümanlar, Yuvarlak | madde ile esbabı m Masa Kararlarını | gözetilmesini ileri Tanımiyorlar Bunlar, tarikat mensubu Ol Yeni Delhi, 7 (A. A.) — müslümanları konferansının bususi komitesi kabul ettiği bir karar suretinde, Yuvarlak masa konferansının son celsesinde NM. Macdonald tarafından vaki olan beyanatı Hint keratta bulunmak üzere husu- si bir içtima yapmıya karar vermiştir. Şakir B. Davası Ankara, 8 (Hususi)— Sabık İktısat vekili Şakir bey tara- yaptığı açılan davaya ait celse 2 şu- bata talik edilmiştir. | | İtalyan tayyarecileri dönüyor | Rio de Janero, 7 (A. A.)— Ceneral Balbo ile yarecileri İtalyaya dünmek ö- zere vapura binmişlerdir. İtalyan tay- makla ve Manisah şeyh Hakkı ile münasebette bulunmakla ve Hacı Mustafa Efendinin evinde verilen bir ziyafette gizli ayinler yapmakla mazmun idiler. Cümlesi, evvelki itiraflarna rağmen bu dafa da kendile- rine isnat edilen hakları inkâr ediyor, yalnız içlerinden bazısı ittihadı Dün vali Muhittin B., Cemiyeti belediyede bankası müdürü Muammer Beyin itirazlarına cevap verdi, Demokrat bir mem- lekette bundan daha tabif birşey olamazdı. Fakat Muammer Beyin tenkit yaptığı gün maruz kaldığı muamele hakkında bir hükümet gazetesine meclisinde azadan bir zat ( Muammer B. ) söz iste- miş. Reis azlıktan gelmiş. Tekrar söz istemiş. Reis gene aldırış etme- miş. Söz söylemek istiyen zat kürsiye çıkmak müsa- 2 — Ban kimseler de babalarile, aile- lar manevi mirasyedilerdir. Kendilerinde bulunmıyan meziyetleri ailelerinin ismile Müddei umumi Fuat Bey," Divanı harbe sevketmiş, yalniz İster inan, İster O inanmal itibar ederler. Bun- eskiden nakşi olup şimdi tari- rikatla alâkalnnı kesdiklerini söylüyorlardı. Müftü Mehmet Ali EF. ifa- desinde, Armutlu şeyhi Emin Ef. ile kendi kayınpederinin de- lâletile (tanıştığını söylüyordu. Halbuki evvelce beraber zik- rettiğini söylemişti. Hacı Mus- .tafn Efendinin evindeki ziya- fette de nışan vesilesi ile bu- lunduğunu anlattı, Posta müdürü ile muhabe- 3 — Hakiki insan, ne maddi, ne de manevi miras ile değil, kendi meziyetleri ve kabiliyetleri ile övünendir. Kimseye değil, kendinize güveniniz ve mezar taşı ile iftihar etmeyiniz. Münderecatımızın çok- luğundan dercedileme- miştir. e Firari Mahküm Bugüne Kadar Tutulamamıştır. (Baş tarafı Tinci sayfadı ) Bu srada idam edilenlerden esrarkeş Mehmet Emin aysğa kalkıp bağırmıştı; Örümcek kafalı adamlır, niçin inkâr ediyorsunuz? İtham Edenler Kimlerdi? Şurasına işaret etmek lâzım dır ki hacı İsmail ile kardeşi Mehimedi ve İsmailin oğlu Hü- seyini itham edenler Mehmet Emin ile nalıncı Hasan idiler, Nalıncı Hasan, hacı İsmailin kardeşi Mehmedin Mehti gru- puna yemek götürdüğünü söy lüyor, Mehmet Emin de hacı ray) li Hüseyinin kendile- malzeme lerile lie bine bikini an latıyordu. © Avcı Kafilesi Mi? man, muhafaza memuru Ali Böyle © silâhlı, (o cephaneli Rıza, Mehmet Rasih ismindeki | adamların evlerinde me işi maznunların irtica ile alâkası | olduğunu soran reise hacı İsmail de, oğlu firari Hüseyin de şu cevabı vermişlerdi: — Gelenler ava gidecek- lerini söylüyorlardı. Biz yanla- rında silâh görmedik. Onlar, her zaman ava giderken bizim köye uğrar, slâhlarını" köyden tedarik ederlerdi. Reis, burada şu suali sor- görülmemiş, mahalli mahke- melere verilmek üzere evrak- ları divanı harpce geri gön- derilmiştir. İsticvap Edilen Ve Götürülenler Sivas erkek müallim “mek- tebi muallimi Halit Bey de isticvap (edilmiştir. Mili si- . N muştu; ve memur Raşit ER, tarikat | Köne par Gamkkaeden mak | — Mehti Mehmet ze mensubu - olmadıklarını. SöYİN İ'tar Ali ve diğer Ali Efendiler | “ Mehti, olduğunu ifşa etmiş pilşlerdiz, orak buraya mi idi? alem ali aii e e RR ra müşterek cevap şu - Muhakemesi» sade | Hudut Meselesi la efendinin ocelbine karar ve- — Hayır, sadece domuz rilmiştir. o Celse (nihayetinde ei er vekili demiştir ki: “—“Müdür Vehbi ve me- mur Raşit Efendiler, sizin bu şebekeyi idare ettiğinize dair deliller vardır. Hatta Erenköyü köşkü ile temasınız da tesbit edilmiştir. Doğruy söyleyiniz.,, Nizami Muhakemelere Verilenler Kütahyalı Hafız Ahmet, der- viş Mehmet, Bekir oğlu Fevzi, Süleyman, Mehmet Nuri, Os- adesinin kendisine neden İş verilmediğine hayret etmiş, — Emanet işlerini, bil- bassa belediye meclisini, kendi o kendimizi tenkit edeceğim, söz isterim, de- yince, Reis: —iFırkadan o müsaade aldınız mı? demiştir., Meclisteki aza kâmilen Halk Fırkasına o mensup olduğuna © ve temsil (o ettiklerine göre, mecliste söz söylemek için fırkadan tekrar müsande alacaklarsa, artık bu mec- lisin şehri düzelteceğine ve azasının hürriyeti kelâ- ma sahip olduklarına: Yunan - Bulgar İhtilâfı Hakeme Gidecek Atina, 7 (AA) — Yunan sille li ole ilde ral m vaki olan teşebbüse c vereceği cevapta, Bulgaristan kalkımış, bağırmıştı: ile Yunanistan” arasında hâ- — Doğru söyleyin be, ya- VA muallâk bulunan bütün ve imar için yala gü EN Üdkei Ve) yorsunuz Secil beli teklifini reyi Babası asılan, oğlu da idam rak kabul edeceği zammolun- | #ehpasınn (önünden O kaçan maktadır. Hüseyinin mahkemedeki rolleri Yunan - Bulgar hududunda | umumi hatlarile işte bu suretle son günlerde çıkan hadiseler | tebarüz etmişti. hakkında tahkikat Oyapmıya nm sy e “e algar a) Alyon Konferansı Bitti karşılaşacaklar ve tahkikata Cenevre, 7 (A.A.) — Afyon meselesini tetkik eden İstişarı > komisyon (mesaisine nihayet İzmirde Zelzele | emişi İzmir, 7 (Hususi ) — İzmir ve havalisinde dün gece şid- detli bir zelzele duyulmuştur. Hareket, bilhassa Manisa ve Akhisarda sert olmuştur. Nü- avına geldiklerini söylediler. Emin Bağırıyor Bu sırada Mehmet Emin ağlıyarak ve haykırarak ayağa Avusturalyanın Hali Fena Londra, 7 (A.A) — Avus- turalyada hüküm süren iktisadi buhran bu memleketin parası Ka a ie a fena bir tesir yapmı- rm Bugünkü halde, 100 gili lirasile 130 Avusturayla lirası Tekaüt ve yetimlerden kırk | alinabilmektedir. ileri verilir. Male on seni M vekâleti dalin ki gönder- ven | Fransada Mali Rezaletler Paris, 7 (A.A.) — Fransa- diği bir emirde bu miktar maaş (alanlardan iz, İnin orla kısmında 150 den nn maaşlarının devamına dair | kanın 2 direktörü tevkif edil tekaüt kanununda sarahat ol | miştir. madığından bu gibilerin de Bu bankanın 500 bin frank verilerek alâkalarının ; alacağı ve 20 milyon frank kesilmesini bildirmiştir. borcu vardır. muhtaç vo tahsilde bulunanla- | fazla şubesi bulunan bir ban iş
