22 Kasım 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 6
KP LAĞ KAT YU 6 Sayfa ENVER PAŞA Buharada Öldürüldükten Sonra Efganda Nasıl Tahrikât Yapıldı ? Fakat Sovyet bükümetinin bu hususta kat'i1 talimatı ol- duğu için bu hususta sefirin birşey yapmasına imkân yok- tur. Memleketlerine — dönmek istiyen — muhacirler — samimi- yetlerini — ispat — edebilecek delil gösterdikleri takdirde bu müracaata müsbet bir netice vermek kabildir. Eğer Emirin buradaki harekâtını muntazam surette takip edip bize bildir- mek mümkün olursa arzunuzu yerine getirmekte beis kalmı- yacaktır. Ayni zamanda muha- cirler arasında memleketlerine dönmek için lâzım gelen irşa- datta bulunmak icap eder. Sovyet hükümetine karşı muhacirlerin samimiyetini an- cak bu suretle ispat edebile- ceklerini anlattıktan sonra bu esası kabul edenlerin "miktarı 25 -30 u buldukçadır ki bun- ların kafile, kafile sevkedile- ceklerini izah ettim, Bu esas üzerinde mutabık kaldık, İki hafta sonra 30 ki- şilik bir kafile yola çıkmıya bazır bulunuyordu. Bir raporla vaziyeti Mosko- vaya bil'irdim ve dedim ki: — Fikrime kalırsa bu mu- hacirlerden evvel reislerini ele geçirelim, başsız kalan bu ka- labalık kendi kendine dağılır. Fakat Moskova bu fikirde geğild.. — Hükümet — merkezi evvelâ muhacirlerin Türkistana ünderilmeleri fikrinde — idi. inatsız kalacak olan rüesa- nn nasıl olsa bir gün gelip kendiliklerinden — memleketle- rine dönmiye talip olacak- larını bildiriyordu. Bu esasa göre, memleketlerine dönecek muhacirler affa uğrıyacak, ken- dilerine toprak, ve ziraat var sıtaları — verilecekti. — Mutbık kalıman esaslar işte bunlardı. Bu tedbir Sovyet hükümeti lehinde büyük bir netice do- ğgurmuştu. Ciddi bir. mücadele neticesi olarak 1925 senesine kadar Buharada fzaliyet gös- teren kuvvetler tamamile imha edilmiş, sonra şarki Buhara tahrip edilmiş ve ahalinin bir kamı Efganistana diğer kısmı İrana kaçmışlardır. Birçoğu da katledilmişlerdi. Bir zamanlar çok mamur olan bu memleket bir harabeye dönmüştü, tarla- lar, bağlar bahçeler işletilme- diğinden berbat bir hale gel- mişti. Hükümeti en çok mutazarrır eden şey, ahalinin kaçarken hayvanatı da — beraber alıp götürmesi idi. Altın ile müsavi addedilen '(Karakul) sürüleri tamamen Efganistana geçmişti. Maamafih zamanla bu mu- hacirlerin avdeti temin edildi ve bunlar kafile halinde mem- leketlerine dönmiye başladılar. Fakat bunlara fena muamele edilmesinden çok korküluyordu. Dönen Muhacirlere WXapılan Muamele Taşkent'teki. (G. P. U.) tep kilâtı reisi olan Belski'ye mek- tup yazarak gelen muhacirlere iyi muamele yapılmasını bil- hassa rica etmiye mecbur ol- muştum. Aksi takdirde Buha- rada gösterdiğimiz faaliyetten hiçbir fayda basıl olmıyacaktı. Bu noktayı da ayrıca izah Anlatan: Halbuki memlekete avdet eden ilk muhacir kafilesine daha hudutta başlamak üzere çok fena muamele yapılmıya başlanmıştı. Bunlardan birçoğu (casus ) diye tevkif ediliyordu. Diğerlerine de vadedilen arazi ve saire yardımı yapılmadığı için sefalet içinde kalıyorlardı. İkinci kafileye de ayni mu- amele yapıldıçından bunlardan bir kısmı tekrar Efganistana kaçıyorlar ve böylelikle ( vata- na avdet) siyaseti fena bir netice vermiş oluyordu. Türk Miralayı Hasan B. İşler bu şekli aldığı sırada idi ki ben, şimalt Efganistana gitmiye — mecbur — olmuştum. Burada miralay Hasan B. is-- minde eski bir Türk zabiti Deniz Yükleme, Amelesinin Derdi Agabekof: 9 ile tanıştım ve beraber çalış- İ İ 1  mıyâ ramı ettim. $ 0T Bu zat Enverin Türkistam- | 4 EM daki faaliyetinde mübim bir | $ MiL rol oynamıştı. 6 NEL Enverin ölümünden sonra | 7T|E| S/A Efganistana geçen Hasan B. | 8 |FİEİS Efgan harbiye — nezaretinde | 9 PI mühim bir vazife almıştı. 10 EE ı Vi UTİU Buhara çetelerinin reisleri çoğu onu tanırlar ve Kâbile geldikleri zaman onun evinde misafir kalırlardı. Envere çok yardımda bulunmuş olan meş- hur çete risi (Fuzail Maksum) da hasan Beyin evinde olu- ruyordu. Hasan Beyin yardr mile (Fuzail Maksum) u, sonra da ( Kurşirmat ) 1 elde etmiye muvaffak oldum. (Arkası var) Boşaltma Son Posta'nın! Bilmecesi Yeni Bilmecemiz 12345678 91011 Soldan Sağa, Yukardna Aşağı: | — Argoda bir kelime 4, şikâyet 4 Ücretler_XZâr, Fazla- laştırmak Esnaf cemiyetleri, peyderpey idare heyetlerini seçiyor, bu heyetler aralarında vazife tak- simi yapıyorlar. Sıra ile gözden geçirdiğimiz. bu — teşekküller arasında bugün sıra Denix Tahmil ve Tahliye cemiyetine geldi. Bu cemiyet, riyasetine Emin B. namında bir zatı ge- tirmiştir. Cemiyetin, şimdilik umumi tesanüt faaliyeti, muhtaç aza- sına haftada 3- 4 lira ver- mek, hasta azasına meccani ilâç yaptırmak ve emrinde bulundurduğu: :iki doktor vva- | sıtasile bunları tedavi ettir- mektir. Daha şümullü içtimai vazifelere geçilmemiştir. Maa- mafih çalıştığını öğreniyoruz. Diğer taraftan gene haber alıyoru ki amelenin ücretleri az olduğu için Liman şirketi ile temas edilerek ücretlere bir miktar zam yaptırmak düşü- nülüyor. Sandalcılar Cemiyetinin İyi Bir Teşebbüsü Sandalcılar cemiyetinin rels- liğine Mehmet Ali Bay seçil- miştir. Cemiyetin 2 bin azası vardır. Senelik varidatı 5 bin Hradır. Bu seneki heyeti idare gonları yapacaktır: Limanda yirkleme, boşalırma sahnest İsteniyor 1 — Azaya yeni harfleri öğretmek üÜzere bir dersaneli açmak. Bu kurs cumartesi günü açılacaktır. .2 — Sandalcılarn sanda- larını — büyülttmek, —mümkün olanlara motör koydurmak. 3 — Hasta azaya hnakti muavenet. 4 — İskelelerde çıkan kav- gaları muslihane balletmek, Feneri Davet İspanyollar Maç Yapmak stiyorlar . Haberaldığımıza göre bir İs- panya kulübü Fener takımını lüpınyıyı davetle Barselon ve adritte maç yapmak tekli- finde bulunmuştur. Kânunusani zarfında yapılması istenen bu seyahat davetine müsbet cevap vermek arzusu yardır. Bu davetin yapılmasına ön ayak olan oradaki bir Türk gencidir. DARÜLBEDAYİ TEMSİLLERİ p ç, İSTANBUL BELEDİTESİ Aynaroz “ n adısı d Süekle llmı!l he Üllüm | 2 — Gösteriş 3, ben 3 38 — İle 2, bir vilâyet 5, utanma 2 4 — Cerzire 3, kadar 3 5 — Pişman 5, yer 5 6 — Beyaz 2, nota 2 7 — Derya 5, ay 3 8 — Anmne 3, renk 3, bir hece 3 |© — İle 2, sarık 5, teessiir nidası 2 10 — İsim 3, ıstırap 3 11 — Acemistan 4, kurtuluş 2 SRor rakam 3, Boks Maçları Bu Haftanın Yegâne Spor Hareketidir Bu akşam Beyoğlunda Ga- lataseray kulübünde heyecanlı boks — maçları — yapılacaktır. Programda anga — gibi, Celâl gibi, Yorgos ve Maks gibi İstanbul ringinin mümtaz simaları yer almıştır. Bilhassa çok eski tecrübesine rağmen Saranganın karşısına çıkacak dereceyi bulmuş yeni bir Türk boksürünün müsabakasını sey- retmek çok şayanı dikkat olacaktır. Bu karşılaşmaların sık — sık tekerrürü boks hayatım kıs- | men olsun canlandırıyor. Bil- hassa fiatlamnın 25 ve 50 kuruş gibi her keseye elverişli bir ucuzluğa indirilmesi ringin et- Şehzadebaşı K HİLÂL SİNEMASI Pazar güzüzden itibaren Cıhanım facda artisti ( EMİL YANİNGS ) tarafından temsil edilen ITACLI CANAVAR Sesli - sözlü —muazzam film Ayrıca » Kemençeci Aleko, kemani Sadi, ndi Megmbe Denizkızi Eftalya Hanımın Paris'te sesli filme Türkçe alarak alıman könseri — irae edilecektir. Yongi Efendilerle  tarafından temsil edilen üttehem..... Kalınız muszzam Fronsizca sözü filim ELHAMRA SİNEMASINDA Kemali muvaffakıyetle devam ediyo HAKİKİGÜZEL EİLMİ MFRAKLILARI u%ün MELEK SİNEMASIND. VİCTÖR BOTCHER İn kemali — muvaffaki, oynadığı ve Pariste fevkalâde takdir luıııd’ı':. SEVGİNİN ZEVKİ Tamamen fransızca sözlü ve şarkılı filmini mutlak görmelidirler: Bu filim MONMARTER Şarkıları ve neş'esinin filmidir. Sinemada iraesine âiun ASRİ başlanacak olan 73 No KULUP filmi bir şaheser ve en mükemmel Amerikan #imlerinden biridir. Can Çekişme - A;ık"- lg,orku - İntilbııım - Ecıt!ıdd: Sergüzeşt EDMOND LOWE ve MARY ASTOR 73 No. KULUP filmi seyircilerin heyecanlandıran, cezbeden ve cidden memnun eden bir eserdir. İlâveten: LES FRATELLİNİ ALLEMANDS denilen meşhur canbazlar 4G ER AR D S'lar 24 teşrinisani pazartesi akşamı MELEK ve ELHAMRA Sinemalarında Nev - York'la ( METROPOLİTAİN * OPERA ) umdan DENİS) KİNG ve * AŞK RESMİ GEÇİDİ ,, filminin güzel muganaiyesi JEANNETTE MAC DONALD tarafından temsil edilen ve şubeserlerin fevkinde bir şaheser olan tamameca renkli SERSERİ KIRAL Büyük ve muhteşem opera filminin Jik iraesi münasebetile GALA MÜSAMERELERİ Haşiye: Biletler evvelden tedarik edilebilir. Fiatlarda zammiyat yektuf. Paramount filmidir. Genç ve meşhur artişt COLLEN MOORE MADAM GABRİELLE DORZİAT, PİERRE MAG- NİER ve GİL ROLAND B turnesinin gala müsamereleri.B. Bugün saat 15,30 da FRAN- | İ SIZ TİYATROSUNDA | LE PROCES DE Şi MARY DUGAN bu akşam saat 21,30 da FERAH SİNEMAD: MAMAN COLOBRİ Yeni ve fevkalâde gümetl S cumartesi akşamı Wolfun yete numaraları V.& en yeni eseri LE BEĞUİN Tiyatro, sinema, canbaz V' —— GEÇ KALANLARA MAJİK sinemasındâ j 28 teşrinisani cuma ve 30 | Hahkt muganni teşrinisani âını gü:ıdlı—d | ICHARD fAl’B &rat 18,30 da matinede ı 8 | FRANSIZ Tiyatrosunda Sevglllnın meşhur — viyolonist SON S JACOUES THİBAUD “ ' üzere ABĞİ | tarafından iki konser veri- filminde dinlamek a gönünüz lecektir. kaldı. İstical '*':' Büveteni Ul ha sözlü ';__,. l di haci ;ıı.ııi'l':uı'ıhnı:'-l 13 te batle rafındaki alâka çenberini ka- labalıklaştıracaktır. Programın ikinci numara- larını dolduran, İbrahim, An- don gibi genç kabiliyetlerin Ber müsabakada biraz daha artan bir maharetle candan galışmaları boks programına her WİHAYET GELDİ II HANAUJ ŞOSONLARI HANIMLARA MANSUS — .mıuuı en ğğğ SON MODASI v ğ'll_wnıı_ı / K, EKONOMİDİ #akk vosn uıı)ıını-ıuı_.ı
