22 Kasım 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEÛlNfcl SENfe S İ* 9351 Baçmuharrlrl NADİ İDAREHANESİ: ftöynnanmuraiye karşısında dairei mahsns» "I'elgraf: tstanbnl Cumhıırîyet Posta kutusu: N° 2 4 6 • ? • 2366 . Tahrlr mUdürü ; 3236 • müdUrü 2365. Kitap kısmı 4 7 2 B a m u h a r r i r »o*o<>•••«•<»••••••••••••••* Cumhu. İstanbulda yeni teşkilât CUMARTESÎ 22 TEŞRİNİS*NI ABONE ŞERAİTÎ jTÜRKİYE İÇİNJ HARİÇ İÇİN { Seneliği: 1400 Kr. : 2700 KrT* : 6 Ayhğı İ 750 Kr. f 1450 Kr. ! 3 Ayhğı l 400 Kr. : 800 Kr. î MODDET: t Fırka Infisahında Müsbet taraf! Gazi Hz. Tokad'a Vasıl Oldular Ali B. heyeti dün sabah şehrimize ge 1 diL Halk ile yakın temaslar yapılacak, heyetler yeniden intihap olunacak İnsafın o yerde namı yokmu? [Dört yüz otuz üç kuruştan ibaret tekaüt maaşunın yeniden tahsisi hakkmda iki senedenberi sürünmekteyim. Zat işleri İstanbul muhasebe ciliğinden merci dolayısüe 30/10/30 tarihinde Ankara'da Posta müdiriyeti umumiyesine yazüdı. Henüz netice celenmedi. Maişeti ancak buna münhasır bulunan namuslu kimsenin müessif halinin fecaatini takdirinize'f bırakıyorum. Mevsim kış, aç, çıplakf bir vaziyette sürünmekteyim. Bu kaf" dar insafsızlık, merhametsizlik olur| mu? «Cumhuriyet» halkın dertlerini dinliyen ve ona merhem olmağa çalışan bir gazetedlr. Şn benim derdimi de yazınız. İcap edenleri ikaz ediniz. İnsaf ve merhamete davet e diniz.] = 5 Kuruştur = Nfishası her yerde •! . »• t « J« Reisicumhur Hazretlerinin seyahati S. C. Fırkasınm ne için yaşamadığını tetkik ediyoruz. Dün gördük kü fırkanın feshini ilân eden kararın ahlâki noktai nazardan ele alınır yeri yoktur. Gazi'nin evvel ve ahlr en kat'î bir lisan ile mükerreren ve sarahaten vaki olmuş ifadelerine rağmen meğer S. F. erkânı Gazi'nin kendilerini tutmakta olduğu itikadında bulnuyorlarmış. Hiç olmazsa fesih kararınm ifşa ettiği mana budur. Fesih kararındaki esbabı mucibe açık olarak şöyle söylüyor: « Biz bu fırkayı teşkil ederken onun Gazi Hz. ne muarız bir fırka olabileceğini düşünmedik. Halbuki şimdi anlaşıldığına göre müşarünileyh hazretlerine muarız bir vaziyete geçmiş (veya geçirilmiş) bulunuyoruz. Onun için bu işte devam etmemeğe karar verdik.» Pek çok cihetlerle çürük olan bu ifadenin en çürük tarafı S. F. erkânmm Gazi Hz. ni kendilerile beraber farzeden manasıdır. S. F. erkânı son güne kadar bunu böyle tasavvur etmekte ısrar etmişler ve kim bilir belki kendi akıllarınca memleket efkân mumiyesi namına ortaya çıkarmış olacaklarını tevehhüm ettikleri kuvvetle Gazi Hz. üzerinde tesir icra edeceklerini bile hesaba katmışlardır. Birinci şıkka göre mevcut hükumeti devirmekte Gazi Hz. nin kendilerine mumaşatkâr bir vaziyet almış olduğunu düşünaıekle hakikate olduğu kadar haysiyete de muhalif bir entirikaya kendileri ihtimal vermişler, ikinci şıkka göre ise Gazi'nin her hangi bir uydurma tesir ile bu memlekette bütün büyüklüklerin ve bütün iyiliklerin mastan olan kuvvetli kanaat ve içtihatlarından fedakârlık edebileceğine zahip olmuşalrdır. Bu iki şeklin biri diğerinden daha fenadır. Her |kişi teşebbüsün ahlâkt cihetini teşkil ederler. Ihtiras ile gözlerin görmez hale gelerek bize fırka teşebbüsünün iç yüzünde ne gibi heveslere kadar ileri gidilmiş olduğunu gösterir ki bu da fırkanın ahlâk! noktai nazardan ilertutar yeri olmadığının en açık delilidir. Gazi Hz. "Tokad,,da heyecanla karşıiandılar Reisicumhur Hz. "Tokad,, da Meb'us Mustafa B. in hanesine misafir oldular Yukarıda Ali ve Cemil Beyler Haydarpaşa gartnda, ortada Ali Bey İstanbtU'a çticarken, aşağıda Ali ve Cemil Beyler H. F. merkezinde C. H. Fırkası teşkilât hey'eti tarafın [ geçmişler, H. Fırkası İstanbul merkezine dan muhtelif mıntakalarda fırka teşki gitmişlerdir. lâtının takviyesi için seçilen hey'etlerAli B. in beyanah den İstanbul mıntakası hey'eti dünkü Ali Bey «Afyon», gazetecileri fırka ekspresle şehrimize gelmiştir. Hey'etle merkezinde kabul ederek hey'etm tarzı birUkte fırkanın İstanbul Vilâyet idare mesaisi hakkmda atideki beyanatta buhey'eti azasmdan Cevdet Kerim Bey de Iunmuştur: avdet etmiştir. İstanbul hey'eti Afyon « İstanbul'da, H. Fırkası teşkilâtı meb'usu Ali Beyin riyasetinde Cemil etrafındaki mesaimizin tarzı şöyle ola (Tekirdağ), Memduh Şevket Beylerden caktır: İstanbul'un bütün teşkilât hey'mürekeptir. Memduh Şevket Bey Gazi etlerile ayn ayrı ve merkezlerine gideHz. nin refakatlerinde seyahatte olduk rek temas etmek ve kendilerini yakınlarından bilâhare şehrimize gelecektir. dan görmek ve fırka mensupları ve azaTeşkilât hey'eti dün fırka erkânı ta sı hakkmda malumat almak, hulâsa her rafından Haydarpaşa'da karşılanmıştır. ocak ve mıntakanın maddi ve manevî ( Mdbadi 3 üncu sahifede Ali ve Cemil Beyler doğru İstanbul'a Halbuki fırka işleri gibi esasen mesnedi hakikaten kanaat ve içtihat olmak lâzım gelen mes'elelerde ahlâki esas belki birinci mevkii işgal eder. Onsuz hiç bir iş görülemez, hele hiç bir fırka işi yürütülemez. Makyevel'in prensiplerinde bile kendine göre ahlâki düstürlar vardır. Bizim fırkacüarın mantığında ahlâkın hiç yer tutmamış olduğunu görmekle mütehayyırız. Bu türlü zayıf düşüncelere zebun olan fırka erkânmm ahlâki düşüncelere hiç bir kıymet vermemiş oldukları anlaşıl dıktan sonra onlarm kendi fırkalarına esas olabilecek diğer noktalara, ezcümle maddî ve müsbet şartlara hiç dikkat etmemiş olacaklanna dahi kolaylıkla hükmolunabilir. Nitekim kendilerinin böyle şeylere en ufak bir ehemmiyet atfetmemiş oldukları ve hatta onları düşünmek külfetini bile ihtiyar etmemiş bulundukları meydandadır. Binaenaleyh işin bu noktasını dahi bugün bizim tahlil etmekliğimiz lâzım geliyor. Her hangi bir fırka vücut bulabilmek için her şeyden evvel onun için milletin sinesinde içtimaî bir esas olmak lâzımdır. Bu esas kendi dağınık halinde toplu bir ifade şekli bulamaz. Fırka fikri o içtimaî ihtiyacı muayyen formüller etrafında toplar ve bu toplantının mecmuu da fırkayı teşkil etmiş bulunur. Bu kaideye nazaran bir fırka fikri etrafmda toplanan insanlarm ayni kanaat ve içtihatlara malik olmakta ittihatları tabiidir. S. F. teşebbüsünde hal böyle mi olmuştur? İlk gündenberi biz bu fırkada program göremedik, ve hep onu söyliyegeliyoruz. Fethi Beyin program diye neşrettiği sekiz on maddelik söz içinde ciddî bir fırkaya esas olacak sarih maddeler görememiş olduğumuz için ilk günlerde bu programm aceleye gelmiş olduğunu kayıt ile iktifa etmiş idik. Bu noktaya bu suretle işaret ederek fırkanın bu bahisteki noksanmı anlatmış olacağımızı zannediyorduk. Vapura binen Acem Şahının sonradan gelebileceğini söylediği istim gibi S. F. programmın da sonradan gelmesine nafile yere intizar ettik. Bu intizarımız tamamen beyhude idi. Çünkü S. F. erkânı başları sıkddıkça: Biz mfirakabe ve münakaşayı tesis edeceğiz, kâfi değil mi? Diyerek bir taraftan başkaca programa ihtiyaç olmadığını anlatmak istediler, diğer traftan her telden çalmak suretile etraflarma mümkün olduğu kadar fazla bir kalabalık toplamağa itina ettiler. Böyle yaparken onlarm tarafından ( Mdbadi 2 inci sahifede ), Altı saat devam eden bir içtimadan sonra Sporcular birleşti En güzel sesli Türk kadını kimdir?. Tavassut teşebbüsümüz nihayet müsbet bir neticeye iktiran etti Sıvas 21 (A.A.) Gazi Hz. maietinde bulunan zevatla saat 10,15 e Tokad'a hareket buyurmuşlar • dır. Tokat 21 (A.A.) Reisicumhur Hz. saat on buçukta refakatlerin deki zevat ile Tokad'ı teşrif etmişerdir. Belediye dairesi önünde saatlerce kendisine intizar eden halk Gazi'yi heyecan ve muhabbetle aliişlamıştır. Belediyede öğle yemeini yedikten sonra misafir kalacakGazetemize gönderilen bu$ arı meb'us Mustafa Beyin evine feryatnamenin altında «Beyoğlui gitmişlerdir. Cuma tatili olduğunpostanesinden mütekait beşeriJ dan bugünü istirahatle geçirecek, yetin bir bedbahtı: Ziya» imzasıi i^arın halk ile temasta bulunacakvar. | lardır. Vekil B. ler Müsteşar B. ler,* Gazi Hz. Anharctya avdetlerinde müdürü umumî, müdür beyler mühim bir nutuk irat edecekler muhasebeci, baçkâtip beyler, Reisicumhur Hz., seyahatlerini mıitemümeyyiz, kâtip beyler bugün akip Ankara'da toplanacak olan H. Fırbelki sizin karnınız toktur. Ak kasınm umumî kongresini küşat buyu şamları, Allah bağıslasın yavru acaklar ve fevkalâde mühim bir nutuk irat edeceklerdir. Gazi Hz. memlekette larınıza verecek birer tas çorba seyahatleri esnasındaki müşahedat ve Gazi Hz. seyahat kıyafetile nız vardır, odanızı ısıtacak bir etkikatlarına müstenit bulunacak olan mangal kömürünüz bulunur. Fa| ıu nutuklarmda, kongreye mesai esas nutkun, dahilî siyasetimizin ana hatlarıarını işaret buyuracaklardır. Bu mühim nı teşkil edeceği kaydedilmektedir. kat iane, yardım değil, hakkı nı istiyen ve hakkını alamadığı için bugün aç, çıplak, sefil kalmış, soğuktan tirtir titriyen bir çok iyi gün görmflş aileler, saçlarını Devlet hizmetinde ağırt i mış emektar ihtiyarlar, kimse | sesiz dullar ve zavallı yetimle de vardır. Şu maaş tahsisi işi bir türlüf yoluna konamıyacak mi? İnsa fın o yerde namı yok mu? Diyei Bugün müsabakamıza istirak e tekrar tekrar tekrar soracağızf ve; denlerden Gönül Hanımın (nami müstear) resmini dercediyoruz. Sonıyoruz! Müsabakamıza iştirak etmek istiyen güzeller, Beyoğlu'nun atideki fotoğrafhanelerinde bizim hesabımıza resimlerini çekt«ebilirler. S. Süreyya, Femina, Foto Franse, Kanzler, Sebah Juvalye, Febüs, Birinci çtkacak Türkkadtnı\ Pera, A. Belikoff, Egl, Hayrettin, 2 kânunuevvelde Paris'e gidecek Oko, Roman, Melek ve Foto Alman. vaiât gayet dardır, istical Resim çıkarmak için muhtelif ediniz / fotografçılara vesika almış ve henüz resimlerini çektirmemiş olan güzellerin bir an evvel fotoğrafhaFoto Franse nelere müracaatlarını rica ederiz. 13 Gönül Hamm (Namı müstear) 931 Türkiye Güzellik Kraliçesi kim olacak? Güzeller, resimlerinizi isimlerini kaydettiğimiz fotoğrafanelerde çektirim'z Ses Kraliçesi Hukuk Talebesinîn heyecan ı ictimaı Bir aza, eski heyeti idareyi, mahkemelik, diye tavsif etti, müzakere bitmedi Dünkü içtima Jasüalarında sporctdarın hararetli münakaşalarından bir intîba İstanbul'daki spor teşekkülleri arasında çıkan ikiliği izale etmek üzere gazetemiz ve Vakit refikimiz tarafından yapdan teklif şehrimizdeki spor kulüpleri tarafından memnnniyetle kabul edilmiş ve kolüp murahhaslan dün saat ikide Türk Ocağmda toplanmışlardır. İçtima iki buçuktan sekiz buçuğa kadar devam etmek suretile çok hararetli bir safha geçirmiş, bazan şiddetli, bazan hafif münakaşalar olmuş, nihayet bir itilâf elde edilmiştir. İçtimaa Hakkı Tarık B. riyaset etmiştir. Neticede atideki mukarrerat ittihaz olunmuş, yeniden aktedilecek kongrede intihap edilmek üzere de yeni idman heyetleri azaIarı ve heyeti merkeziye azaları namzetleri tesbît edilmiştir. Yeni mıntaka idman he1 yetleri azaları, evvelce bu işlerde vazife ka bul etmemiş zevattan tesbit edilmiştir. Kongrenin mukarreratı ,1 17 teşrinievvel 1930 tarihinde İstanbul mıntaka kongresinde ittihaz edilmiş olan ve federasyonların hukukî şahsiyetleri kalmadığını mütazamnun bulunan karar, bu kararı ittihaz eden kulüpler tarafmdan refedilmiştir. 2 Bu karar dolayısile İstanbul mıntakasmda vücut bulmuş olan ikilik kendili ğinden zail olmuş v e 16 teşrinievvel 1930 vaziyeti avdet etmiş oluyor. Ancak, buradak: mukarrerata muhalif olmaksızın 17 teşrini i Mabadi 4 üncu sahifede Türkiye'nln en güzel sesli kadınmın beynelmilel müsabakaya girmek üzere Avrupa'ya davet edilmesi, musiki muhitimizde ve güzel sesli hanımlarımız ara \ sında büyük bft alâka uyandırdı. İki gündür, müteaddit müracaatlar vaki oldu. En çok öğrenilmek istenilen I nokta, müsabakanm Garp veya Şark' Dün toplanan Hukuk Talebe kongresine iştirak edenler musikilerinden hangisi üzerinden icra Hukuk Fakültesi talebe kongresi dün gre riyasetini de üçüncü smıftan Kemal edileceği idi. Bu mühim noktaya bugün Türk Ocağında in'ikat etmiştir. Bir bu Bey işgal ettiler. cevap veriyoruz. Beynelmilel müsabaka Kemal Bey; reisliği tam bir bitaraflıkçuk seneye yakm bir zamandır gayri fa1 Garp musikisi üzerinden yapılacaktu ; al olan cemiyetin tekrar ihyasma çalışan la ve dürüst yapacağına ahtetti ve arkabinaenaleyh bizde buradaki müsabakayı heyetten Şükrü Saip Bey kongreyi aça daşlarının de müzakere ve münakaşa esGarp musikisi üzerinden yapacağız. Müsabakamıza girmek için, dün de rak divanı riyaset intihabatı yapılmasını nasında faidesiz ve semeresiz bis ve heteklif ve muvaffakiyet temenni etti. Bu yecanlardan zlyade sakin mütaleat Leman Ekrem Hamm müracaat etti. Vaktin darlığı münasebetile müsaba intihap çok itina ile ve reyi hafi ile ya serdetmelerini rica eyledi. ( Mabadi 4 üncü sahifede pıldı. Neticede kâtipler yerlerini ve kon( Mabadi 4 üncü sahifede ) Leman Ekrem Hamm