10 Ekim 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
! | | | K ÜŞT RR A Z —X SÖON POSTA r _ Son Po;!îının Resın;lı Makalesi » Büyüklerin Hayatı * | İntihabat — Kanununun Noksanları M. ZEKERİYA Belediye kanununun — tatbi- kine bir iki ay evvel başlandı. Bu kanumun — intihabata - ait Maddelerini de ilk defa şimdi be ediyoruz. İki haftadanberi memleke- tin her tarafında intihabatta Yapılan yolsuzluklar, kanunun bazı kusurlarını meydana ç- karmıştır. Dün — idarehanemize - yir- Mi kadar mektepli —genç Beldi. Reylerini kullanamadık- için şok mütcessir bir halde idiler, “Bu kanun baki Kaldıkça biz intihap hakkından İstifade edemeyiz.,, diyorlardı. Kanunun bu tecrübe - ile Sabit olan kusurlarından bazı- inı tetkik edelim: | — Kanun mucibince inti- habatı idare etmek üzere bir Mtihap' encümeni tayin olunu- . Bu encümen mahalleler- * © muhtarlar vasıtasile seçi- ir. Bu defa ku usuül ile se- intihap — encümenlerinin “itaraf olamadığı ve intihabı Yanlış yollara sevkettiği sabit ur, Başka memleketlerde Olduğu gibi bu encümen muh- telif fırka — mümessillerinden Türekkep muhtelit bir heyet ve intihabı bu heyet etmelidir. * x_ 2 — İntihabata iştirak ede- ilecek müntebiplerin isimleri *ff!rlere kaydettiriliyor. Bir *fta müddetle bu isimler ası- Yor, halka isimlerini kontrol kânı veriliyor. İsimlerini bu- sıyanlara da itiraz hakkı ve- y pökat bu defaki tecrübe un bu kısmının baştan hatah olduğunu göster- ş Bir defa defter usulü i bir şeydir. Bu defter- kimlerin ne şerait dahi- tanzim eylediği bu inti- VP esnasında vazıhan görül- Üştür. kontrol x Bilaç hakkı. balkın ea hakkıdır. Bunu, del- kaydedilmiş olup ol- la takyit etmek caiz ir. Medeni memleketler- hağu gibi, hüviyet cüz: gösteren her vatandaş SYİni — vermek hakkını — haiz “Wıı. Rey veren müntehibin et cüzdanıma bir işret "Ymak suretile de bunu kon- * etmelidir. * $ — Müntehipler yakız bir Si Semtine dönmiye mecbur » Medeni bir şehirde için bunun tatbik olmadığı — meydan- 4 ön, — Belediye cemiyeti aza- ıı:llı'nıeı.liğiııi koyanlar ilakn ” mıntakadan intihap :'ı:“wdır. Meselâ Sabiha ötedenberi Nişantaşında için — namzetliğini an koymıya mecbur anelş Halbuki o, daha ziyade ve fakir sınıfın i d:?:y' çıktı. Beyoğlu ve 1 — Büyük adamların hayatı hadiselerle Her gün yeni ve büyük bir doludur. vak'a karşısında kalırlar. Niçin? Aydın Kazaların- da İntihabat Bitti Aydın, s—(îı_n) — Kara- casu, Nazilli, Akçe ve Germen- cik kazalarında reyler. benüz tasnif edilmedi. Fakat kahir ekseriyetin Serbest fırkaya rey 2 — Çünkü onların kafaları siperi saika gibidir: Yıldırımları kendisine çeker. olurlar. Yusuf Akçora Bey Dün Üsküdar Halkını | ""tesı Kazandı Di nledi... Bağ aaf 2 nelsaylada | verdiği muhakkaktır. Halk ne- | laları sandık başında elimizden | kahir bir ekseriyet temin et- ticeyi itimatla beklemektedir. İnfilâk Yüzünden Bir Mavnacının Par- makları Koptu Kalafat yerinde —mavnacı Mehmet, yerde bulduğu bir cismi keser ile kırmakta iken patlamış, Mehmedin parmakları kopmuş ve göğsünden yaralan- mıştır. Mehmet, Beyoğlu has- tanesine kaldırılmıştır. Maarif Vekili Şehrimizde Maarif Vekili Esat ve sabık Nafia Vekili Recep Böyler bu sabah şehrimize gelmiştir. Ağır Cezada Bugün Ağır cezada filim faciası ile Hapisane — müdürü Ziya Beyin ve Halit Fahri B. aleyhine yazılan bir yazıdan dolayı Darülbedayiden Vasfi B. ve Neyire Neyir Hanımların muhakemesi görülecektir. İzmirde Yeni Bir Gazete İzmirde “ Serbest Cümhuri- yet,, namile bir gazete çıka- rılacağı bildirilmektedir. Sanayi Müdürü Umumiliği İzmir Sanayi müdürü Recai Beyin İktısat vekâleti sanayi umum müdürlüğüne tayin edi- leceği haber verilmektedir. bir muhitten rey almak onu muazzep ediyordu. Namzetler bütün şehir halkı tarafından intihap edilebilme- lidirler. Yahut, hiç olmazsa, her namzet istediği mıntaka- dan — namzetliğini koymakta muhtar olmalıdır. * Ankarada iken Dahiliye ve- kili Şükrü Kaya bey belediye kanunu üzerinde senelerce ça- lıştığını, fakat kimse dan tetik ve tenkit edilmedi- ğinden dolayı müteessir oldu- ğunu söylemişti. İşte en büyük ve en inm safsız münekkit olan hayat belediye kanununu bizzat ten- kit ediyor. Hayatımıza yan, tecrübe ile yanlı sabit olan bu noktalar düzel- cebren alınarak — yırtılmıştır. Yerine Halk fırkası listeleri verilmiştir. Bu muamele kısmen amele başılarımız. ve kısmen de sandık başında bulunan Dr. İhsan B. tarafından kay- makam B. huzurunda yapıl- mıştır. Binaenaleyh intihabata bu suretle fesat karıştırılmıştır. Bu intihabatın hükmü yoktur. Hük- mü kanunun infazını — talep ederiz. Ameledeni Salın Sami Tevfik İsmall Mehmet — Mustafa — Pehlivan Hüseyin İbrahim — Ahmet,, Adalarda Dün Heybeli adada intihaba başlanmıştır. Halk sükünetle rey vermektedir. Ekseriyetin temayülü ve reyleri Serbest fırka üzerinde toplanmaktadır. Hisar - Beykoz Beykoz-Hisar mıntakasında da intihap sükünet içinde in- kişaf etmektedir. Halkın ekse- riyeti, yaşasın Serbest Fırka cümleleri ile intihap yerini doldurmaktadır. Burada bir Serbest Fırkası taraftarı tev- kif edilmiştir. Yeniköy - Sarıyer Dün Uluköy, Hisar, Ayas- ağa mahallelerinin intihabı ya- pılmıştır. Burada Serbest fırka mek üzeredir. Halk mümessilleri ümitsizdir. Bura- da fazla — tarafgirlik yapıla- mamaktadır. İşten Çıkarılan Hamal Yokmuş Yağkapanında intihabat mü- nasebetile rey vermiyen Üüç hamalın işten çıkarıldığı ya- zılmıştı. Yağkapanı hamalbaşısı (Niyazi) imzasile aldığımız mek- tüpta' hadise tekzip edilmekte, teşrinievvel iptidasında sirkat- ten mMahküm yalnız bir hama- lin işinden çıkarıldığı bildiril- mektedir. Kaydediyorur. İntihap Yerinde Duyulup, İşitilen Birkaç Muhavere Valde camiinin avlusunda her siki fiırkaya mensup mü- nevver gençler arasında “aka- demik,, münakaşalar oluyordu. Elkmek Elden Gidiyor “ Da Ondan.. İki tramvaycı da bir köşede birbirlerile konuşuyorlardı : — İntihap encümeninin Ser- best fırka taraftarlarına müş- külât göstermesine ne dersin ? — Ne diyeyim, hepsi Halk İster İnan, İster İnanma! Maarif Vekâleti harf| mi yoktur. Dört beş bin inkılâbının — başlangıcında | tane basılır. Muallimler yeni harfleri tamim için | maaşlarından kesilmek su- (Halk) isminde haftalık | retile abone edilmişlerdir. bir mecmua çıkarmıştı. | Onlara ve muhtelif mü- Bu mecmuayı bir müddet talim ve terbiye dairesi çıkardı. Cemal Hüsnü B. Maa- rif Vekili olunca iş değiş- ti. Bu mecmuayı “Akba- ba,, gazetesi sahibi Yusuf Ziya Beye verdi. Maksat | | .. bir dosta mesmnun etmek- | ““ümekte ti. Çünkü bu mecmua için esseselere meccanen da- gıtılir. Dışarda satılmaz. Kimse okümaz. Fakat Yusuf Ziya beye dört yüz lira verilmek lâ- zımdır. Bunun için de mec- muarun neşrine — devam dir. Yeni harfleri halka ta- Yusuf Ziya Beye ayda nıtmak için yapılan israf- dört yüz İira verilir. lardân bu, basit bir. nü- Bu mecmua hâlâ çıke | awnedir. Bu nümuneyi , Tabil siz mecmuayı | gördükten — sonra, Çünkü | tasarrufa riayet edilmekte iyorsumuz. artık mecmuanın ismi var cis- | olduğuna: İster İnan, İster İnanma! 3 — Fakat onlar cesurdurlar, hiş hadiselerle boğuşurlar ve en müt- muvaffak BUGÜNÜN TELGRAF HABERLERİ Bafrada Halk Bafra, 8 (H. M.) — Kaza- mızın belediye intihabında H. fırkası namzetleri kazanmış- lardır. İŞehrin 5 Milyon- luk Bütçesi... İstanbul şehrinin muvakkat bütçesi yapılmaktadır. Bu işle İstanbul — belediyesi — muavini Hâmit beyin riyaseti altındaki bir heyet meşgul - olmaktadır. Bütçe 3 milyon kadar olacak- tır. fırkası azası oldukları için bu işe — yerleştirilmişlerdir. Serbest fırka kazanırsa, ek- mekleri ellerinden gider diye korkuyorlar. Ne boş düşünce. Yirmi Dirhem Kan Ahmet — isminde bir genç göğsündeki İstiklâl madalyesini gösteriyordu: — Bu vatan için (20 ) dir- hem kan akıttım, şu madalyesini aldım. Serbest fır- kacıyım. Sandığı uzaktan ta- rassut etmek istiyorum. Polis- ler yaklaştırmıyorlar. (8) Seneye (8) Dakika Tıp fakültesi talebesinden bir genç, şu sözleri söyledi: — Halk fırkası 8 seneden- beri çalışıyor. Her tarafta teş- kilât yapmış, Serbest fırkacılar 8 dakikadanberi çalışıyorler ; bu gençlerin bu derece mu- vaffakiyeti şayanı hayret değil mi ? Memurlar Ve Siyaset Halk - Fırkasından — olup ta sandık başlarında çalışanların kısmı azamını Devlet memur- ları teşkil ediyor. Bunlar saymakla — bitmez. Misal olmak üzere şunları sa- yabiliriz:. Halk Frkası mute- metlerinden — Mecidiye — köy muallimi Faik, Halk Fırkası mutemetlerinden İktısat vekâ- leti şirketler komiseri Hikmet; İstanbul Belediyesi — tanzifat müdürü Mehmet Ali; Bakırköy belediye tabibi Osman Sait B. ler ilâh. ilah.. Serbest fırka memurları kay- detmediği için sandık başında Serbest fırka için hiçbir me- murun çalıştığı görülmüyordu. Mensucat Komisyonu- nun Toplantısı . Mensucat sanayii mümessilleri önümüzdeki Cumartesi günü tekrar Ticaret odasında topla- nacaktır. Teşkil edilmezi tasav- vur olunan bankanın şekli ve sermayesi Üzerinde konuşula- caktır. Sözün K İspiritizme asası —2— Talâtı masa başına yeniden çağırdık. Anlattı: — Ahrette bizi en çok sı- kan şey, gazete bulamamak, Hele Son Posta'yı daha hiç görmemiştik. Bereket — versin geçenlerde vefat eden birinin yanında Son Posta varmış, bi- ze gösterdi. Aradabir öteki gazeteler de elimize geçiyor. Bunlar olmasa, hep Tanin gibi irtihai etmiş gazetelerin kolleksiyonunu kanştırmaktan başka tesellimiz yok. Onlar burada pek bol. Onun için biz bütün havadisleri yeni gelen ölülerden aliyoruz. Sabah, ak- şam hepimiz Karacaahmetlere, Eyipsultanlara dağılıyoruz. ve toprağa yeni bir rahmetli girdi mi, hemen başına Üşüşüp so- ruyoruz: “Serbest fırkadan ne haber? Fethi B. son nutkunda ne dedi? İntihabat başladı mı? İsmet Pş. ne âlemde?,, filân gibi suallerle zavallıyı sersem ediyoruz. — Sizler orada nasıl yaşı- yorsunuz? diye sorduk. Talât Pş. biraz tereddütten sonra cevap verdi : — Enver, boyuna Klemanso ile münakaşa ediyor; Cemal hatıratını yazıyor; ben burada bir komite teşkil ettim ve ze- -| banilerle mücadele ediyorum. İktidar mevküne — geçersem, bütün zebanileri ceza olarak yeryüzüne nefyedeceğim. Zira burada en büyük ceza budur, — Yer yüzünde onlardan kâfi derecede var. Hele bu taraflarda. Siz Fethiye mi hak veriyorsunuz, İsmete mi? Diye sorduk. — Bizi burada siyasetle uğ- raşmaktan menettiler. Dünya poletikasına dair beyanat ver- mekte mazurum; fakat umumi bazı şeyler söyliyebilirim. En mühim nokta — şudur; Yeryü- zünde, kim ihsanla, atiye ile, etrafındaki dalkavuklara had- dinden fazla “Yaşasın,, dedi- rirse ömrü kısalıyor. Eş, dost buna dikkate tsinler, »Lüzumundan fazla* im,, hayır dua değildir. Dalkavuk- lara para yedirmek şöyle dur- sun, hepsini fırkalardan defet- meli. Hangi fırka bunu yaparsa muammer olur; bunu yapmıyan fırka, er, geç, kafile kafile burasını teşrif ederler. Hem ölümlerden ölüm beyenmiye vakitleri de olmaz. İşte İtti- hadü.... Masa birdenbire hareketsiz kalmıştı. Fazla konuşamadık. İstanbul'İçin İmar Plânı Hal we tiyatro projesini apacak olan Alman grupuna tanbulun müstakbel imarına ait bazı krokiler yaptırılması düşünülmektedir. v Türk-İtalyan Mahkemesi Türk-İtalyan muhtelit mah- kemesi cumartesi günü işe başlıyacaktır. ——— İstanbul Gümrükleri baş müdüriyetinden: Hısır yangın söndürme ma- kinesinden veya aynı evsafta diğer yerli malı makinelerden aleni münakasa suretile mu- bayaa olunacaktır. Talipler şartnamesine ıttıla hasıl ederek münakasanın ya- pılacağı 12-10-930 pazar günü aat (4 de baş müdüriyelteki komisyona müracaatlar.
