8 Ekim 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
““8SON POSTA Hergün İntihabata Müdahale Bugün Neşrolunamadı en Çi Cümhuriyete Fenalıktır M. ZEKERİYA Bütün memleket ilk defa olarak medeni memleketlerde görülen intihap heyecanı için- dedir. Her tarafta halk reyini vermek için sandığa koşuyor, çırpınıyor, haksızlıklar ve yol- suzluklarla mücadele ediyor. Bu medeni ve heyecanlı kav- gaya ilk defa şahit olduğumuz için biz de sevinç ve heyecan duyuyoruz. Buna mukabil memleketin her tarafında bazı gayretkeş memurların ve Halk fırkasının müdahalesi, tazyiki ve kanunsuz hareketleri halkı da, bizi de Meyus ve müteessir ediyor. * İstanbulda müntehiplerin rey pusulalarını yırtıyor, Serbest fırkaya —ve müstakillere - rey vermek istiyenlerin defterde isimleri bulunmadığını söyliye- rek rey — vermelerine — mani oluyor, daha bin türlü kanun- suzluklar yaparak dalkın ser- bestçe — reyini kullanmasına meydan vermiyorlar. * Bursada vali Fatin Beyle İar,darma kumandanının intiha- bata müdahale ettikleri, cami- lerde hutbe okuttukları, halkı tethiş ettikleri artık bir hakikat halini aldı. Nitekim müntehip- ler müdahale karşısında mü- teessir oldular ve rey vermekten vazgeçtiler. x Birkaç gündenberi İzmirde de intihap yapılıyor. İzmir gaze- telerinde Halk fırkasının mü- dahalelerinden, hatta polis mü- dürünün ve polislerin bhalkı tehdit ettiğinden bahsediliyor. Karşıkada Halk fırkası mu- met ve meb'usu, komiser ve polisler reylere müdahale edi- yör ve intihabın tehirine se- bep oluyorlar. x4 Dün Adanadan bir telgraf aldık.Resmi şahsiyetlerin intihap tandığına ve intibabata müda- hale ettiğinden şikâyet ediliyor Ve halkın serbestçe reyini vere- mediği takdirde intihaba işti- takten - vaz geçeceği - bildirili- Yordu. Bu — yüzden — sandık başında — gürültüler, kavgalar Olduğu, fabrikalarda amelenin ldehdit edildiği haber veriliyor- u, * Hergün — yüzlerce mektup aliyoruz. Bu mektupların çoğu fatihabata müdahale edildiğin- den dolayı gönderilen şikâyet- hamelerdir. Bu şikâyetnameleri aynen heşsretsek gazeteyi baştanbaşa bunlarla - doldurmak İâzımdır. * Demek ki, memleketin her- :"lhndı ayni hadisenin te- [*l’rllrüııü görüyoruz. — Halk Sası, altı senedenberi idame *tiği nüfuzunu kaybetmemek İFİn vesmi ve gayri resmi her vasıtalara — müracaat Halkı reyini vermekten *oğutuyor. : * yeri? intihap mücadelelerine a yoruz. Türkiye ilk Ka olarak medeni/ bir hak- istimal için böyle bir mü- Sadüleye girişmiştir. ,_En-yım her tarafında fır- bin T intihabı kazanmak için —'::'“ vasıtalara müracaat - Fakat hiçbir. yerde Son Postanın Resimli Makalesi v GS Karışma!,,——x ğ 2 — Onlar büyürken biç birşeye konuş- öyledi! kit: * iz, | mamak itiyadını alırlar ühir söyledikleri vakit: “Sen karışmal,, Deriz. iyadını alırlaf ve en mühim me- miyet duranlar e yesi alanlaı 3 — Bugün intihabat karşısında lâkayt iken “sen karışma!,, terbi- BUGÜNÜN TELGRAF HABERLERİ Turnuva... İzmir Takımları Hazırlanıyor... İzmir — Merkez heyeti bir kupa koyarak takımlar ara- sında bir turnuva tertip et- miştir. Bu turnuva, lik maç- larına bir nevi hazırlıktır. Bu hafta Altınay ile Karşıyaka karşılaşmıştır. Altınay — hafif kadrolu idi. Netice iki ikiye berabere bitti. Sakarya - Göztepe maçları, daha iyi oyun oynamasına rağ- men Sakarya mağlüp oldu ve tasfiyeye uğradı. Altay - Altınordu " maçında Altay sıfıra karşı iki golle maçı kazandı. Beraberlik maçını tekrar e- den —Altınay ile Karşıyaka revanşımı Karşıyaka (1-5) ka- zandı. Şimdi ortada Altay, Karşıyaka ve Göztepe takım- ları kalmıştır. Takımların üçü de kuvvetli olduğuna göre maçlar hararetli olacaktır. M. Ali İzmir Spor Kongresi İzmir — Mıntaka spor kon- gresi (17) teşrinevvelde yapı- lacaktır. Bu itibarla lik maçla- rı yakında başlıyacak demek- tir. BALKAN OLEMPİYADINDA BİR MUVAFFAKİYET Nuvofaler, 6 — Tenis mü- sabakalarında Suat bey altı sıfır, altı dört, altı üç ile Bul- gar rakibini mağlüp etmiştir. Şirinyan bey Romen rakibine altı sıfır, altı dört, altı bir mağlüp olmuştur. *İLK GÜNÜN NETİCESİ İlk günün umumi tasnifinde Yunanistan 42, Romanya 15 Sırbistan 10, Tüskiye 9, Bul- îııiı(uı 8 puyan kazanmışlar- ır. Bir Kulübe Devrildi 3576 numaralı yük arabası polis müdüriyetinden Kurtuluş noktasına götürmek üzere yük- lemiş olduğu polis kulübesini Cağaloğlundan geçerken be! 'irlı:ıı'l ürkmüş, araba — üzerin- deki kulübemğaca çarpmış ve kulübe ağaca saplanmıştır. hükümet — nüfuzu bir fırkanın lehinde kullanılmaz. Bizde ise hükümetin bu mü- dahalelerden — içtinap etmesi daha büyük bir zarurettir. Biz- de halk hükhmetten korkar. Devlet otoritesine halkın muhab- betini idame edebilmek için onun — bitaraf bir kuvvet ol- duğuna inandırmak İâzımdır. Halkın - cümhururiyeti ve demokrasiyi — sevebilmesi bu- nunla — mümkündür. — Resmi müdahaleler cümhuriyete Fenalık etmekten başka birşey değildir. Tedbirleri Adana, 6 (Hususi) — Rey vermiye giden binlerce halk yıp ta geri dönmiye mecbur olunca pek ziyade mütcessir olmuştur. Halk, doğru, yanlış, kendilerinin S. C. fırkasına rey verecekleri ıılıııllllle ği Ş. bu ildı eleye — uğra Bd ö Herhangi bir hadise - vukua gelmemek için şehirde polis Halk arasında şayi olan rivayetlere göre, rey atamıyan- ların yerine belediye memur ve müstahdemlerine vey attırılma Giresonda lAdana İntihap Şeklinden Müteessir Şehirde vnıtiyatî İnzibat Alınmıştır.. kta imiş. Bu variyet karşısında Türk Sözü gazetesi Adana va- Hsile görüşerek bir ilâve neş- retmiştir. Bu ilâvede denili- yor ki: — “ Ahali dükkânlarını ka- pıyacakmış, Bu, büyük bir cürümdür. Hakikaten Efendi olan halk, kendisine isnat olunan şeyler- den mütcessirdir. Ve Gazi Hir. le Fethi B, e, f akamlara telgrafla mü- | diim::.md'w' . Halk kütle ha- linde intihap yerinin etrafında- dır. Rey atılamıyor. Salâhattin Taşraya Alt Haberler 7 ncl Sayfadadır. 322, 323, 324 ıi İntihap Yüzünden © Doğumlular Bir İhtilâf Gireson, 6 (Hususi) -- Halk fırkası vilâyet mutemedi Meh- met Bey, intihap işlerinde müfettiş Şevket Beyle ihtilâfa düştüğünden istifa etmiştir. Mehmet Beyin istifası tecer sür — uyandırmıştır. — Mehmet Beyin istifasını, idare heyetin- de bulunan birkaç| arkadaşının istifası takip edeceği söylen- mektedir. Lütfü Üsküdar askerlik şubesin- den:” Şubemize mensup yerli ve yabancılardan 322 doğumlu efradın bakiyesile 323 doğum- kılardan iki sene ve daha faz- la hizmete tabi olanların ve 324 doğumluların yalnız muha- bere, deniz, jandarma, hava ve istihkâm sınıflarına mensup ; efradin 15-10-930 — tarihinden Litibaren celp ve sevkleri mu- pkarrer olmakla şubeye müra- | caatları. İster İnan, İster İnanma! İki gündür İstanbul'da belediye intihabatı oluyor. Sandık — başlarında gör- düklerimizi — şu — suretle hülâsa edebiliriz: 1 — Serbest fırkaya veya müstakillere rey ver- mek istiyenlerin ellerin- den rey kâğıtları alınıp, yırtılıyor. Yerine Halk fırs kasının — namzet — İistesi weriliyor. 2 — Serbest fırkaj ve müstakillere rey mek istiyenlere defterde isimleri olmadığı söylene- rek rey vermelerine mani olunuyor. | 3 — Serbest fırka ta- |raftarlarını rey sandığının yanına sokmuyorlar. 4 — Memurları, ame- leyi işden çıkaracakları tehdidile Halk fırkasına Tey vermiye mecbur edi- yorlar, 5 — Kaymakamlar, in- İtihap encümenleri halkın “şikâyetlerini dinlemiyorlar. | Bötün bu vaziyetler | ve kanunsuzluklar olduk- tan sonrada intihabatın |kanun dairesinde — yapı- | ktığına ve halkın — ser- |bestçe — reyini — verebil- | diğine, İster İnan, İster İnanmatf , Konya'da Serbest Fırka İntihaptan Deniyor Konya, 6 (Hususi) — Kahir bir ekseriyete malik olmasına rağmen Serbest fırka Konya'da intihabata iştirak etmekten fe- ragate karar vermiştir. Vali sandığa varzıyet etmiştir. Bü- yük teessür vardır. 6N Kadıköy Belediye İntihabında (Baş tarafı 2 inci — sayfada| aKaNZLA Cemil, Hamdi — efendilerdir, camide bir odaya konulmuşlar- dir. Bir Tabanca Meselesi Burada eski mutemet tara- fından rey vermek üzere ge- len bir müntehibe tabanca çe- kildiği iddia olunmuştur. Ta- banca yerde bulunmuş, fakat sabık mutemet bunun kendi- sine ait olmadığını söylemiştir. Bakırköyde Bakırköyde köylerde inti- haba devam edilmektedir. Şim- diye kadar umumi vaziyet ittifaka bir ekseriyetle Serbest Z:tn lehinedir. 3 Beykozda Belediye intihabı hararetle ğı:ıüy' or. Halk ekseriyeti Serbest kayı tutmakta ve ona rey vermektedir. Usulen burada da defterlerde isimleri bulunm- yanlar çoktur ve bunlar he; Serbest fırkaya rey venne: istiyenlerdir. Üsküdar'da Üsküdar'da belediye inti- habı hararetle devam etmek- tedir. Yalnız burada Serbest fırkacılar daha faaldir. Ekse- riyet Serbest fırkayı - tercih etmektedir. Halk — nutuklar söylüyor: “ Yaşasın Gazi, ya- şasın Fethi B.,, sesleri her tarafı dolduruyor. 10-15 - sivil Tıp talebesi intihap meyda- nında halka medeni ve si- yasi haklar hakkında nutuklar söylediler ve: “Hürriyet isteriz; hürriyet isteriz!, diye haykır- dılar. Üsküdarda Serbest fır- kanın kazanacağı tahmin edil- mektedir. —— Yeniköyde Yeniköyde , dün - dört yüz kişi intihaba iştirak etmiştir. Halkın ekserisi reylerini Ser- best fırka lehine istimal et- miştir. S. Fırkanın Protestosu Serbest fırka dün vilâyete bir protesto göndererek yapılan “usulsüzlükleri protesto etmiştir. Tekme Ve Tokat Şahkulu mahallesini: ü men ıolı:iııdı.(;).:ı:neer&: oturan Fahri B. Beyoğlu inti- hap encümeninden bir zatın Serbest fırkaya ait reyleri yırttıdığını gördüğünü — söyle- gından Karilerimizden Özür Dileriz. : Bugün Nerede Vereceksiniz? Bugün İstanbul balkının belediye intihabatı için vey vereceği semtler ve saatleri kaydediyoruz. Okuyunuz : Beyazıt - Eminönü — Beyazıt, Tavşantaşı, Mimar Koma- lettin maballeleri saat 7-13 arasında Beyazıt camlinde. — Mimar Hayrettin, Saraç İshak ve Emin Sinan mahalleleri #aat 13-19 arasında Gedikpaşa cami- inde, S Davutpaşa, Çalkırağa, Flhh—xıî"âm.. Kasapil- yas, Cerrahpaşa, Keçihatun mahalleleri saat 8-18 arasında Hacıbayram kaftani camlinde. Gd — Feriköy, Duatepe, Beyoğlu — Cüzikye lli Bozkurt, İnönü, Pangaltı, Eskişehir, Mecidiye, — Meşrutiyet, — Halâskârgari, Teşeikiye, Harbiye, Kâhtane mahalle- deri sabalıtı kadar Teşviki, sabahtar akşama 'eşvikiye Yeniköy - Sarıyer — Büyükdere, Kireçburmu, Bahçeköy halkı saat 9412 ve 1617 aralarında Büyükderede kaymakamlık dairetinde. Hisar- Beykoz—Riseal Poyrax, ( Fenersrıva ) ( Anadolukavağı, ) mahalleleri. —- 'sküdar — Sazdandeanı Kepçedede, Evliyahoca, Tenbel hacı Mehmet, Gülfemhatun, Hayrettinçavuş, Toygarhamza, Düzbalı — Solaktinan, mahalleleri sant 8-18 arasında Bul- gurlümesçit camiinde. Bi a Rasımı Kadıköy — karza'Bimanlı ye, Mecidiye mahalleleri belediye dai- resinde, Beybelizda — halkı Adalar— belediye mevklinde, K Sast 9410 Yeni Bakırköy — Söztan, ” 130 1180 Nifos, 1-3 Mahımutbey, 3,90-4,80 Halkalı, 5-6 Safraköyü halka. mesi Üüzerine encümen azasın dan Beşiktaş kulübü reisi Şe- ret B. “namusuma taarruz ediyorsun,, diye tekme ile d- şarıya atmıştır. Müddei Umumiliğe Müracaatlar Küçükpazarda Serbest fır- kaya rey vermek istiyen- lerin pusulaları, kaydı bulun- madığı behanesile harıl, harıl yırtılmıştır. Halk bu mıntaka- daki yolsuzluklar üzerine müd- dei umumiliğe müracaat etmiş- tir. Kenan Bey, bu istidayı, idari mahiyette olduğu için vilâyete havale etmiştir. Mu- avin Fazlı Bey de şunları söy- lüyor: — Evet böyle bir şikâyet aldık, tahkikat yapıyoruz. Ka- nünen sandık başında Serbest fırkadan murakip bulunmasına imkân yoktur. Halka “it,, diye bağırdığı iddia edilen serkomiser Zühtü Ef. meselesi hakkında da: — Evet hadiseyi haber al- dım. Fakat halka “it,, deme- miş, tehacüm gösteren halk için polislere “itiniz,, demiş. Cemil Paşa Meselesi Cemil Paşanın bevlet me- muriyetinde - kullanılamıyacağı hakkında bir heyeti mahsusa kararından bahseden bir sabah gazetesine karşı Serbest fırka mahafilinden aldığımız malümat ve cevap şu oldu: — " cihet bizce meç- huldür. İntihap kanununun bu husustaki — maddesi — sarihtir. Bu maddcain kıraati şayanı tavsiyedir. Bu gazetenin neşri- yati sadece şayanı hayrettir. ,, 'Dördüncü sayfaya müracaat VATANDAŞI Belediye meclisinde hak- kının müdafaa edilmesini (- tersen — Sabiha — Zekeriya hanıma rey ver,
