29 Eylül 1930 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

a Bir Hikâyenin İç Yüzü. M. ZEKERİYA Ankara, 277 — Bugün len İstanbul gazetelerinde, Ğa. zinin reyiâm ile intihabı hak- kında gönderizim haberin neşri münasebetile benim için bazı şeyler yazıldığını gördüm. Bu neşriyat beni bu meraklı hikâyenin iç yüzünü yazmıya mecbur etti: Üç dört gün evvel bulun- duğumuz otelin lokantasında gazeteci arkadaşlarla birlikte çe vakit yemek yiyorduk. arm muharriri Gazinin müs- takbel vaziyeti ile alâkadar çok mühim bir haber aldığını söylüyordu. Bu meraklı haber etrafında konuşurken Milli; tin Ankara muhabiri ciddi bir tonla şu haberi verdi: Fethi B. Gazi Hz. ne İs- tanbuldan bir mektupla müra- Caat ederek “ kaydi hayat Şartile ve reyiâm usulile Rei- sicümhur intihap oedilmlerini ve kendilerinin bütün fırkaların fevkinde milletin malı olarak kalmalarını,, teklif etmiş. Fa- kat Gazi Hz. bu teklifi red- detmiş ve kendisine evvelce de hilâfetler teklif edildiğini, fa- kat bunları kabul etmediğini bildirmiş; sonra ilâve etti: “Ben bu haberi bir ecnebi ajansına verdim. Ajans bunu merkeze mektupla bildirdi. Ayın yirmi birinde ajansa verdiğime göre birkaç güne kadar haberin İstanbulda şayi olması muhtemeldir. Binaen- aleyh neşrinde mahzur kalma- mıştır. Milliyet muhabiri bura- da birkaç ajansın muhabiridir. ara muntazaman baber verir. Fethi Beyi görüp vaziyeti anlamadıkça gazeteme bildir- meyi mahzurlu buldum. Yarın muhabirinin o gece u mevzu etrafında çekeceği telgrafı da görmek istedim. Bu zat telgrafını bana ancak sabaha karşı saat ikide gös- terdi. Onun telgrafı da Milli- Yet muhabiri Mecdi Beyin Verdiği haberi teyit ediyordu. Sabahı erkenden Fethi Beyi uldum. Mecdi Beyin sözlerini ve Anna çekilen telgrafı anlat- Beni tenvir etmesini İste- dim, Fethi B. böyle bir ha- berin şuyuuna hayret etti ve Gazi Hz. ne böyle bir mektup Zöndermediğini, maamafih bu fikirde > bulunduğunu söyledi. Meselenin ehemmiyetine binaen Fethi B., Nuri beyi de çağırdı ve gazeteye gönderdi- ğin haberi yazdırdılar. İşte si Beyin Gazi He. ne mü- tacaatı haberi böyle çıktı ve ben bu haberi bu suretle Meşrettim, Haber gazetede çıktıktan bir at Ke telgrafla Da bildirildi. Derhal ortalığı bir Helâş aldı. Gazeteciler cirafu koşuştular.. Bu meyanda Gazi Hz. ne gittiler. Gazi Hz. ha- berin menşeini anlamak Üzere Fethi ve Nuri “beyleri” çağır bilar. Fakat ben © meseledi haberdar değildim. m , Otel de ie alarımı yazmakla meşguldüm. tçi: ai Sizi telefondan istiyorlar, dedi. Telefonda Mecdi Beyin e ye li ZLE. le dedim. e gelemem, kap otelin arka tarafındaki se gel, dedi. Ortalığı ka- bu , basmıştı. Merak içinde İki gizli randevuya gittim. 1 — Bazı adamlar vardır ki, münakaşa esnasında söz söylerken dinlemekte zahmet çekerler, sabırsızlık gösterirler, , İntihabat söylerler, söylerler... 2 — Fakat herköğin yalnız. kendilerini dinlemesini isterler ve durup dinlenmeden | Adana Valisi Tavsiye Ediyor: Son Vaziyet i Reyinizi İyi Kullanınız Nedir İntihabat cetvellerinde isimlerini bular imyarak itiraz edenler için mahkemeye müracaat müddeti olarak Ü be- rakalmıytır.. Mühler dün başladı. Salıdan itibaren de mahkemeler ka rarım vereceklerdir ve beş teşrinlevvel da sandıklar açılacaktır. ölan bir hafta o zarfında Tey ablamazsa müddet bir hafta uzatılacaktır. Çatalcada Çötalcada çalınan oimtihap defteri mike &kalaşılamıştır. Bu. yüzden İatihap, durmrştur. “"Tatihap heyeti şimdi yapılacak iş hakkında bir karar verecektir. Bunda göre ya netice tasdik veya intihap feshedilecektir, Büyükada- da iskele meydanındaki fiste de askı elden bitmesinden 1 el an eleyin > De dalin &s defter olmadığını söylemiştir, dereleri çalan bulanmamnştır. .. verdiğim haberi benim verdi- gimi söylemişsin ; benden ma- lümat istediler, ben inkâr 'et- tim. Kuzum, beni ele verme. Fakat ben bir defa söylemiş bulunuyordum. Sözümü O geri alamazdım. Ondan ayrılır ayrılmaz Haki- miyet gazetesine gittim. Siirt meb'usu Mahmut beye rasgel- dim. Hikâyeyi oda işitmiş. “Kendisine bir daha anlattım. — Sen bu işte haklısın, zetecilik yapmışsın, o Ören döndüm. Arkadaşlar; ele um. AK ” “Seni Meclisten istiyorlar,, de- diler. Yarın muhabirini de arıyorlarmış. Beraberce Mecli- se gittik. Bizi ikinci reis oda- sına götürdüler b ler u Orada Fethi ve Nuri beni bekliyorlardı. havadisi nereden aldığımı bir daha sordular. Sabah söyle- diklerimi tekrar ettim. Bu za- man zarfında tahkikat yapıl mış ve Ankarada böyle ir ajas muhabiri olmadığı öğ- renilmiş. e ajansın See beri gönderdiğini tekzip et- memi eki ettiler. o Bunun üzerine ga.eteme bir tavzih- gönderdim. İşte vak'a- Sy nede bu haberi Tah- sin Beyden almadığım hakkında Cumhuriyet ımuhabirinin ver- diği haber doğru değildir. Bu vesile ile iki hakikat öğrenil- miş oldu. Birincisi, Gazi Hz. nin bu kabil tekliflere hiç yüz i i N Ak run reyiâm ile intihabına taraftar ol lduğudur. Bu İki hakikatin tebellürüne hizmet ettiğim için vazifemi yaptığıma kaniim. Beni, müsanna haber neşretmekle itham etmek istiyen arkadaşlara şunu ha- ber vereyimki ben hiçbir Ayni Zamanda Da Her Tarafa Birer Tamim Gönderilmektedir Adana, 28 ( Husul) — bir Fileri kaç gün evvel başlayn belediye intihabi devam © etmektedir. Halk fırkası intihabatta ka- Diğer taraftan Vali, bütün memurlara yazdığı bir tamimde reylerini hüsnü istimal etmelerini bildirmiştir. Valinin bu nasihafi lüzumsuz bir ukalâlik olarak m “ an mel tal belerine, halebi emer Zirant bankasının mensücat fab rikasındaki ameleye ve bütün memurlara ailelerile birlikte Halk fırkasına rey vermeleri şiddetle teklif olunmuştur. Halk fırkasının propagali- dacıları, Fethi Beyin evvelce Başvekil iken şeyih Sait is- yanmda kan döküldüğünü iste- mediği için sukut ettirildiğini ve Adanadaki fellâhların Ana- Serbest fırka lideri Fet- Meclise girdi. O gün para kanunu © görüşülüyordü. Fethi B. bu vesile ile hü- kümetin kusurlarını, sami- mi bir şekilde ve hüsnüni- yetle birer birer. ortaya attı. Ertesi gün gazeteleri “S.C, fırkası Lideri fırka- 8i namına lâyihai kanuniye- © yi tesbit ve bu kanunun tatbikatı neticesinde 'bir “ on, olmıyacağına kani bulunduğunu ifade etmekle ciddi ve samimi bir muhalefete güzel bir örnek verdi.,, İster İnan,'İster İnanma! bi B., Gümüşane meb'usu | münasebetle bir yazı yazan oldu, perşembe günü de! hükümetin gayretkeş mü- İster İnan, İster İnanma! fından ortaya atıldığını öyleyip durmaktadırlar. Fakat bundan halk p müteessir ve derhal bü- el de telgraf- giderek Gazi Hz le Gazi Hz. reylerini » kazanmak ile ocivar oköylerden kamyonlarla getirilen halk, rey- lerini Serbest fırkaya vermiş- lerdir. Serbest fırka taraftarlarin- dan birinin fena propaganda yaptığı hükümete ihbar edil- miş, tevkik olunmuştur. ar henüz teeyyüt etmemiştir. SON DAKİKA Kunduracılar İntihabında UReylerin tamifi “bitmiş ve tamamen müstakillerin kazan- dığı anlağılmiştir. Şimdi, bir de, yine bu dafii (Vakıt) gazetesinin $u satırlarını okuyunuz: “... Fakat gerek Fethi Beyin, gerek “Ağa oğlu Ahmet Beyin tenkitleri çok garip bir haleti ruhi- yenin tezahüratını göster- se Kabul etmek lâzım- dır ki M. Meclisine meş- ru ve makul mükakaşa getirmek istiyen Fethi B, ile arkadaşlarında saklan- ması Oomümkün Olmiyan marazi bir muhalefet has- sasiyeti vardır.,, Biz, şu satırları yazan kalemin, bir O muhalefet karşısında garip bir kor kuya düştüğüne inanır gi- bi oluyoruz. Fakat sen, ey kari: 3 — Münakaşalarda, o karşısındakini dikkatle ve sabırla dinliyen bir adam, iyl düşünür, o cevap- larını İyi bulur ve kalay kolay mağlüp olmaz. | Aydın... Belediye İntihabı Elan Uykudadır.. Aydın, 28 (HM) — Bele- diye intihabı üç gündenberi durdurulmuş © bulunmaktadır. Serbest o Cümhuriyet | fırkası vaziyeti protesto etmiş, fakat protestosuna Obheniz (cevap almamıştır. Aydın, gibi, 5. fırka lehin- de bir cereyan almış olan Na- zili ve Yenipazar belediye intihapları da durdurulmuştur. Hükümetten Bitaraflık Bekliyor Aydından son dakikada al- dığımız müöstacel telgraflarda Halk fırkasının Serbest fırka- ü rey verenlere karşı şiddetli ir vaziyet aldığından iyet edilmekte, vilâyetten ilk gün- lerde olduğu gibi bitaraflığın muhafazası beklenmekte, hükü- meti merkeziyenin nazarı dik- kati celbedilmektedir. İşte Bu Olmadı. Dün Ankara'da deveran eden bir rivayete göre Devlet ban- kası müdürlüğüne sabık İktisat Vekili Şakir B. tayin edile- cektir. Kendi hesabımıza biz bu rivayete inanmış değiliz. Fakat sadece, bazen ne ip riva- yetlerin meydan alabileceğini göstermek (o maksadiledir ki, kaydediyoruz. Davamız Başladı A Baş tarafı 1 inci sayfada | huriyet müddei umumiliği ta- rafından © gazete aleyhine dava açılı A Ceza mal kada. usul ka- nunununld)üncü maddesine gö- re bir kimse birkaç suçla maz- nun olur. veya bir suçla her ne sıfatla olursa olsun birkaç erime Hami irtibat var sayılır; valarımız. an çıkmıştır; İstanbul ve Ül ki maznunlar kakkında ayni suçtan dolayı takibat yapıl- maktadır; Binaenaleyh omuha- kememizdeki - davaya sit ev rakın O İzmirdekilerle * bileş- dirmek üzere İzmir ağır ceza mahakemesine tevdiini talep ediyorum. , iddiayı müteakip set makamı müdafa san. yesine baktı; avukat İrfan E- min B. söz alarak dedi ki: Le ortada bir d bir kaç suç var demektir; Biri İzmirda diğeri İstanbulda ok mak üzere iki adam öldürük müş olsa hadiselerde irtibatın mevcudiyeti iddia edilemez. Ceza kanumunun (162) inci maddesine göre cürüm sayılan neşriyatın nakali de müstakil bir cürümdür; binaenaleyh biz bu yazıyı adeta kendiliğimizden yazmış Sa) bir vaziyette- Birinci perde kapandı. Al- kışlar, İsmet Pş. yim k bir şey değişmedi. Fethi birkaç vekili yerinden etti. Bir de, ne olduysa mutemetlere oldu. Eh, bunada şukür, A- kalliyet meb'usları, i daha © fazla ne beklenir? Hele böyle | centilmence, (o nazik çıtkırıl- dım (© muhalefetten perde de bir küçük adım. Siyasi o mücadele emeklemek te bir şey. Dün bu kadarı da yoktu ya, Mec- liste, ne kadar zahiri olursa olsun, tenkide ve itiraza ben- zer bir şeyler söylenebilirdi. Ne yapalım? O nesilden bu kadar çıkıyor. İkinci i bekliyelim. Bu piyes ete demiştik ya... Manakyanın piyesleri gibi dip 9 perde, beş . tablo. Hem, durun bakalım, daha yeni aktörler de çıkarlar, , Şimdi perde arası. Haydi, biraz dışarı çıkıp birer cigara içelim. Mahmut Esat beyde Vm ai dme büfeye gidip vekâlet koltuğu üstüne bir Danla şerbet içer, — Piyesi nasıl buldun? — Ben sahneye yakındım, suflörün sesini duydum. Halkın kulağı deliktir. Bi daha pruva lâzım Fethi Bey sahneye acele çıktı. Fakat, bilinmez, bele son perdeye kadar sabredelim. edecek bir vaziyet olmadıkça davaların müşabehet ve hatta ayniyeti bile irtibata delâlet edemez, müddei umumi cevap verdi: — Ayni hadiseye iki mah- keme vaziyet etmiştir; mütena- kız kararlar çıkması mümkün- dür; meselenin bir cepheden tetkikinde kanuni zaruret var- İrfan emin B. mukabele etti: — Kazai karar ve içtihat- larda mümaselet ve ayniyet aranmaz; hâkimler kendi ka- aat ve içtihatları dairesinde ba- reket ederler. Biz hâkimlere cek kanuni bir sarahat yok- tur, Bizim nazarımızda bütün hâkimler birdir; Her birinin huzururunda ayni itminan ile hesap veririz; ancak böyle bir karar vermek için hissi, man- tiki sebeplerden ziyade kanuni sarahat aranır, Hakimler heyeti müzakereye çekildi ; bir saat kadar süren müzakereden sonra heyetin uzun kararı okundu: burada hadise iddia ve müdafaa teşrih ve hulâsa edildikten sonra hâ- diselerin menşe itibarile ayni- işaret edilmekte ve Hiz- yi teşrihi üda lacak atın ve müda- mak mazmun lehine bazı inkişafları da tazammun ede- bileceği zikredilmekte ve bin- netice İzmir ağır ceza mah- kemesinde tevhiden muhake- meleri icra edilmek üzere mahalline sevki zınınında evra- kın Cümhuriyet müddei umu- miligine tevdiine karar veril- diği yazılmakta idi. Mevzuu bundan sonraki Birinci * yolunda ;