16 Ekim 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Mom yl Bin. Heybeliada önündeki deniz faciasının dün muhakemesine başlandı, ilk defa vapur süva- risi dinlendi. FİATİ 5 KURUŞTUR. Gelmeden geçen Bir buhran Yunanistanda Cumhurreisi gi etrafındaki” politika | kavgasının hall, bu komşu © memleketin bütün dostları tarafından © sevinçle | karşılanacaktır. Cumhuriyet rejimleri için ekleri €n büyüğü, devlet reisi etrafında Kös politika oyunu oyna , İtiraf — İiyiz ki M. Zaimis'in Gumherr eriğin tekrar intihabının bazı — Poli tarafından bir pazarlık vesilesi Yep! mak istenilmesini, vatanperverlkler! im- den asla şüphe edilmiyecek olan Yunan ricaline yakıştırmıyorduk. .. ağdi M. Zaimis'in mü , Binaenaleyh o Yunan kanunu esasisine göre, çarı bit. mesine tekaddüm eden üç içinde Cumhurreiliği intihabı yapılmak İâzım- dır. Cumhurreisinin. müddeti 14 birin cikânun tarihinde “biteceğine göre, in” tihaben 14 eylül ile 14 birincikânun #- rasında yapılması icap ediyor. “Kanunu esasi, intihabın şu şekilde yapılmasını — emrediyor: Mebusan ve ayün meclislerinin Hiakal beşte üçünün. huzurile yapılacak intihapta mutlak el seriyet kazanacak > nemzet Cumhurrei- i olur. ” “Yunanistanın gerek içinde ve gerek dışında kanaat şudur ki bugünkü der vaziyetleri karşısında — Comhurreisliği, için en iyi a M. Zaimis'tir. M. v ek raller ve gerek şimdiki gm vii icndelelerine (karşı (Yunanistanda pare kadar vala üm ğ lü üğü, itaraflığı v a kin time, dm han bir devlet adamıdır. Esasen Cum- hurrelsliğine liberal yani Venizelos fır- kasının namzedi olarak geçmiş bulunu- İmdi öntihabı tekrar mevzmu bah solunca; Venizelosun fırkası, bunu fır- kası namına bir takım 8 faydalar temin etmek için bir vesile iktihaz et mek istemiştir. Yunanistanın (ebedi dertlerinden tihabat kanununun. tadili meselesidir, Filhakika bu kanu- tadili, halk fırkasma, bir örmek temayülü dee dn Venizelos kendisine uygun ge- len temsil usulündeki intihap üzerinde sarar etmiştir. Cumhurreişine vey, ver- mek için diğer bir şart olarak ta amm Gireryeie bulandağu a yân meclisinin devamı hakkında temi- nak verilmesini ve Başvekil kildikten sonra aleyhine yap kast için Ge tatmin edilmesini istemiş- « Başvekil Çaldaris, o Cumhurreisliği intihabını bir politika pazarlığı mevzuu yapmıyacağını bildirerek bu teklifleri reddetmişti. Diğer taraftan o muhalif fırkanın yardımı temin O edilmedikçe, Zaimis'in intibabı mümkün (değildir. Çünkü son mebusan intihabı Çaldaris Frkasına mecliste ekseriyet temin et ber, 1929 intihabındanberi rare ayân meclisinde ekse- riyeti muhafaza etmektedir. Ayân ile mebusanın bir arada yapacağı bir içti- mada da Venizelistler ekseriyette kalı yorlar, ç Binaenaleyh muhalefetin. Y temin edilmedikçe Cumbhurrisi intihap edilemiyeceği gibi, hükümet fırkasının iştirâki olmadılıça da beşte üç ekseriyet temin edilemiyeceğinden intihap başla: yamazdı. Yani Cumburreisi intihabı işi bir çıkmazda görünüyordu. . Bu vaziyette Çaldaris için yapıla şey vardı: 2 — Namzetleri Venizelos olduğu anlaşılan Cumburreisinin mubalifler ta rafından intihabına razı olmak, müddeti devam eden Cum- is marifetila meclisi daği- tarak yeni intihabat yapmak. Hattâ bek ki de ayâni ilga etmek, ; Her üç şeklin de mahzurları aşi- kârder. Bilhassa Çaldaris gibi bir ka- nun adamı için, kanunu esasiye muha- Mf görünen bir harekette — bulunmak şok ağır gelecekti. Maamafih O Başve- kil, uzun düşündükten ve muhalefet i- le anlaşmak için yaptığı teklifler red- dedildikten sonra meclisi (o dağılmağa karar verdi. Yapılacak olan imtihabat- tan sonra da ayân meclisin ilğası ka- Yarlaşmıştı. Bu, muhalefete karşı harp ilânı mahiyetinde bir hareket olacaktı. Venizelos ve fırkası hükümetin bu ka- ormdan telişa düşerek, bir müddet- tenberi aleyhinde £ bulundukları Zai- Mis'ten kanunu esasinin muhafazasmı ivtemeğe başladılar. Her halde Yuna- Distanm büyük bir buhrana doğru yürü- mekte olduğu görülüyordu. Bu vaziyettedir ki ayân meclisine Mensup on sekiz aza, hükümetle muha Hf fırka arasında bir tavassut teklifin- de bulundular, Neticede M. Zelmis'i Şuhalefet tarafından Cumhurrei intihap edilmesine mukabil, hü İhtihap kanımunu tadilden, moclisi da- İltmaktan, ayân meclisini ilgadan vaz- geçmiştir. Binaenaleyh hükümet fırka sile muhalif Kberal fırka arasında ay- lardanberi devam eden ihtilâf, tatlıya bağlanmış, Zaimis'in intihabı temin e- Sahip ve Başmuharriri : 9uncu sene No. 3120 SALI Siirt Meb'usu MAHMUT 16T. EVVEL 1934 © Feci cinayetin tahkikatı Katilin Makedonya komitesine dahil bir Bulgar olduğu anlaşılmaktadır Kelemen vaktiyle hırvat ve Makedonya komitesi arasında kuriyelik yapıyormuş. Bulgar zabitesi tahkikatının neticesini Belgrat ve Parise bildirdi Dün Belgrat ve Sofyadan gele ı ha berlere nazaran katil Kelemen'in Ma hedonya ihtilâl komitesine dahil bu- lunduğu tesbit edilmiş gibi Kati» lin resmi Bulgaristanda bazı kimsele- re gösterilmiş ve teşhis olunmuştur. Bu takdirde ismi Veladmir Georgief- tir, Malâmdur ki Balkanlarda Yugos- lavya aleyhine tahrikât yapan birkaç komitesmevcuttur. Bunlardan Birisi O.R.İ. M. namile maruf Makedonya komitesi, diğeri Hırvatistanın istiklâ » Üne çalışan Austachi komitesi, üçün » cüsü ile Sloven komitesidir. Katilin üzerinde O. R. İ, M. işeret lerinin bulunması evvelemirde zabıta- yı şaşırtmak ve yanlış bir iz üzerinde Yürütmek için bir hile olduğu zanne- dilmişti. Maamafih Fransız zabıtası her iki homiteyi de mazarı itibara a- larak o yolda tahkikatı idare etmiş - tir. Makedonya komitesi yani O. R. 1. M. le, Oustachi arasında sıkı bir rabı- ta vardır. Netekim dünkü telgraflar da katilin evvelce iki komite arasında bir kuriye varifesini gördüğünü bil « dirmektedir. Oustachi'nin elebaşılarından olan Dr. Onte Paveliç isminde bir adam bundan üç sene evvel Viyanada bir broşür neşretmiştir. Bu broşürün 93 üncü sahifesinde Ustachi ile Makedon ya komitesi arasında sıkı bir münase- bet bulunduğunu isbat eden şayanı dikhat bir vesika vardır. Bunu ehem- miyetine binaen tercüme ediyoruz: SOFYA BEYANNAMESİ (1929 Nisan) Hırvat mebusu doktor Ante Paveliç ve Hırvat merkezi hükümeti Zagrep bex lediye arasından Gustave Percec'in, Bulgaristandaki Makedonya Milliyetçi. leri komitesine yaptıkları dostane ziya» Tet münasebetile, her iki taraf ta şuna müşahede etmişlerdir ; Belgradın, Hn aaa eaemmanarrerene2e “Kelimenin şeriki cürümlerinden Bend» - Raytiç ile Novak - Proooa İsviçre hududunda Sahte zannolunan pasaportlarla hududu geçmek isteyen dört kişi daha tevkif edildi PARİS, 15 (Hususi den) — Zabıta Kelemenin hakiki şah- siyetini tesbit için wi adır. Bu hususta Belgrat ve Sofyadan istenilen malümat gelmiştir . > Belgrat polisi ile Fransz (polisi müştereken çalışmaktadır. Annemassc- di İnan malümata O nazaran hudut muhafaza memurları, iki gündenberi dilmiş demektir. Yunanistandaki fırka mücadeleleri- nin hararetini bilenler, bu uzlaşmanın sümul ve ehersmiyetini anlarlar. Biz, bu Cumhurreisi intihabı etrafındaki ih- tilâfın, hiç bir siyasi sarsıntıya mahal vermiyerek nihayet iki fırka arasında bir uzlaşma ile neticeleneceğini ümit ediyorduk. Bize bu ümidi veren Yu- nan fırka Hiderlerinin müşkül zaman- larda gösterdikleri | vâtanperverlik ile Yunan hallanın siyasi olgunlağudur. Bu iki sağlam temele dayanan rejim hiç bir sarsıntıdan korkmaz. Dost ve komşu Yunan milleti bir defa daha çe- #in fakat parlak bir imtihan geçirmiş tir, Tebrik ederiz, Ahmet ŞÜKRÜ bir çok şüpheli şahısları yakalamışlar dır. Dün de Geks cihetinden | gizlice İsviçre hududunu geçmek isteyen dört kişi çevrilmiştir. Bunların pasaportları tetkik olun- müş ve tahrif edilmiş olduğu hissini vermiştir. Kendileri isticvapları esnasinda kar. ma karışık biribirini tutmaz vaziyette » Diğer taraftan Novak ile, Bonesi; verdikleri ifadeler üzerine elde edilen malümat ve vesaik Yugoslav ve Fran şen zabıtası tarafında tetkik olunmak: tadır. , Zabıta Yugoslav muhitlerinde tet « kikat ve taharriyat yapmaktadır. Bir. çok kimseler daha isticap olunmuştur. Raytiçin ve Novokın ifadeleri PARİS, 13 (Hususi muh; rent den) — Marsilya faciasının £aili katil Kelemen ve şeriki cürümleri etrafında sıkı bir tahkikat yapılmaktadır. Bütün Fransa politi seferber bir haldedir. Her yerde şüpheli görülen yerler taharri edilmekte, bütüm hudutlarda gi- ren ve çıkan kimseler sıkı bir surette (Devamı $ inci sahifede) Barthou son Belgrat ziyareti #önasında Kral Aleksandr ile bir arada... tistane ve Makedonyaya tatbik ettiği rejimler, her iki partiyi de ayni derece- de, Hırvatistanın ve Makedonyanın tam bir istiklâlini elde etmek, siyasi bürri (Devamı $ inci sabifede) meşieseeseresesesasesemesesese Balkan hariciye Nazırları Görüşecekler Nazırlar 27 I.inci teşrin- de Ankarada toplanıyor PARIS, 15 (A.A.) — Havas A jansnın Jatanbul muhabiri bildiri: yor: İyi malümat alan mahafilde Kral Aleksandr'ın cenaze merasiminden sonra dört Balkan Hariciye nazırı Belgradda yapılacak görüşmelerin bilhassa Marsilya cinayeti ile hâ - dis olan vaziyete taallük edeceği ve bu görüşmelerin etasen tehir edil » miş olan Ankara mülâkatını lüzum. suz bırakacağını bildirmektedir. Ajansın notu: İsiihbaratımıza nazaran Harici » ye nazırlarının içtimaını tehir eden bir karar ittihaz edilmemiştir. i tima 27 teşrinievvelde Ankarada ya pılacaktır, M. Doumergue Adliye nezaretine Bir nazır arıyor Bir çok kimselerle konuştu fakat hiç biri nezareti kabul etmiyor PARIS, 15 (A.A.) — M. Dumerg, dünkü gününü, kabinesinin tamamlan, masına ve adliyeye yeni bir nazır seç- meğe hasretmiştir , « Başvekilin, bu makamı, ayan mee- Msi bütçe encümeni raportörü M. Ren- ye (Regnier) ye teklif etmek tasavvu- bulunduğu teeyyüt ediyor. Ancak M. Renyo henüz istimzap © dilemediğinden, yeni adliye nazırmın tayini bugün tahakkuk edecektir. 1. Lebrun bugün vazifesi yet verilen M. Bertuen'in emniyet müdürlüğüne münasip birinin İn kabinenin içtima edeceğini PARIS, 15 (A.A.) — M. Marsel Renye, Adliye nazırlığını, kabul etmemiş- (Devamı 5 inci sahifede) İspanya isyanı hemen hemen tenkil edilmiş gibidir. Kıtaat ilerlemekte asiler dağlık yer- lere kaçmaktadırlar. Tel: ( Müdür : 24311 Idare ve Mari Fransa mühim bir şahsiyet kaybetti Sabık Fransa Reisicumhu- ru Mösyö Poincare öldü M. Poincare Fransaya bir çok muvaffakiyet. ler kazandırmış kuvvetli bir devlet adamı idi PARIS, 15 (A.A) — M. Puankara, hastalan- mıştır. Odasından çıka mıyor. Kendisini, dün muayene eden hekimler, sihhi ahvalinin. hiç bir endişeyi mucip olmadı- ğmı beyan etmişlerdir. PARIS, 15 (A.A.) — Esbak Reisicumhur M. Puankare, bu sabah sa- at 3,30 da ölmüştür. Milli cenaze merasimi PARIS, 15 (A.A.) — M. Dumerg bu sabah, diğer hükümet erkânı i- le birlikte M. Puanka: renin cenazesini selâm- lamış, dal kalan zevce- sine kendi hükümet namma tazi - yelerini bildirmiştir. Zannedildiğine göre hükümet M. Puankare- ye milli cenaze merasi- mi yapacaktır. Fakat he nüz M. Puankarenin va siyetnamesi açılmamış « tır. . PARİS, 15. (A.A. nin cenazesi, cumartesi rasim yapılana kadar Pantecna kona- caktır. namma ve M. Poincarâ M. Poindare kimdir M. Poincara dünyanın yetitşirdiği (Devâmı $ inci sabifede) Feruzan süvarisi mahkemede izahat veriyor Bir ceset daha bulundu Heybeli faciasının dün muhakemesine başlandı Evvelâ Feruzan vapuru süvarisinin ra- poru oknndu ve ifadesi dinlendi Heybeliada açıklarında vukuage- Jen ve 33 vatandaşın ölümü ile neti- celenen facia tahkikatı de tedir. Yalovada alınan ifadeler tama- men tesbit edilmiş ve dün Heybeliada (Devamı 4 üncü sahifede), Başvekil İsmet Paşa Hz. Ankarada İş Bankasının Yüniş fabrikasında tetkikat yapıyorlar.