7 Eylül 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 6

MILLIYET CUMA MEMLEKET Sö HABERLERİ Egede üzüm vaziyeti Piyasa son zamanda canlıdır; günde üç bin çuval kadar satış yapılmaktadır IZMIR, 30 (Milliyet) — Şu mev- simde İzmir denilince hatıra iki şey gelir: Üzüm ve incir. Daha bir çok ihracat eşyasını top raklarında yetiştiren; Ege iktısadi m:ntakasıhın cihan piyasalarında istenen ve aranan bu iki kıymetli İ mahsulünün bu seneki ticari vaziye | ti hakkında “Milliyetin muhterem | karilerine bir nebzecik bahsetme- ği faydadan hâli bulmıyorum., Ege iktisadi mıntakasının çekir- deksiz üzüm istihsal eden mevakii ve buralarda idrâk edilen üzüm miktarı bilhassa havaların müsait gittiği ve bağlara hastalık arız ol- madığı senelerde (o normal olarak 45 - 50 bin ton arasında tehalüf e- der, Haddi âzamiyi tecavüz eden ba- | zı müstesna seneler de vardır. Yap- tığım tahkikata göre bu sene istih- sal menatıkını teşkil eden mahaller de tahminen istihsalât miktarı aşa- ğıdaki surette tesbit edilmektedir: İzmir ve civarı 50,000 Menemen 20,000 Kemalpaşa 50,000 Karaburun 5,000 Manisa 90,000 Foça 50,000 Salihli 15,000 Alaşehir 20,000 Aydın ve havalisi 10,000 Yekün 310,000 İzmirde tüccar arasında bir çu- yal üzümün (142) kilo itibar o- lunduğuna göre çekirdeksiz üzüm rekoltesinin 47,000 tona baliğ ola- 1933 çekirdeksiz ü rekoltesinin 50 - 55 bin ton raddesinde bulun- duğu anlaşılmış ve mevsim sonun- da yapılan ihracat ile o bu seneye devredilmiş olan stok miktarının indelhesap bu miktarı geçtiği gö- rülmüştür, Bu vene bağların açılma zamanın daki soğukların ve bilâhare çiçek zamanında yağan yağmurlarm re- koltenin geçen seneki miktardan aşağı düşmesine sebebiyet verdiği anlaşılmaktadır. Bu senenin ilk çekirdeksiz üzüm mahsulü 14 ağustos 934 tarihinden piyasaya arzedilmiş ve ağustosun son haftasına kadar İzmir borsasm- da satılmış olan çekirdeksiz üzüm miktarı elli bin çuvalı tecavüz ey- lemiştir. Bu miktar mal 5 ilâ 21 kuruş ara. sında muhtelif fiatlerde satılmış ve halen kısmı azamı ihraç edilmiş bulunmaktadır. İzmir piyasasında (çekirdeksiz üzüm mahsulü tüccar arasında tan- zim edilmiş ve müstehlik piyasalar da o suretle tanınmış olan muhtelif tipler üzerinden muamele görmek- tedir. Bu tipler 5 ten başlıyarak 12 ye kadar çıkan numaralarla ifade edilmekte ve beş numara en aşağı, 12 numarada en iyi üzüm £ itiyar olunmaktadır. 5 ve 6 numaralı üzümler başlı ba- şına ihraç edilmez, 12 numaralı ü- züm de bilhassa lüks telâkki edilir. bu seneki çekirdeksiz üzüm mah- lünün piyasaya erken inmiş olması ile alıvire © satışların teslim müddetine epeyce zaman sı yüzünden (fiatler 9- 16 kuruş arasında ve alıcılar da alım husu- ise de alıvire taahhüdat müddetle- ri yaklaştıkça ( istignanın yerini humalı bir faaliyet ve telâş M tar. almış- Halen yevmi satış o müamelâtı üç bin çuvaldan aşağı düşmemek- te ve fiatler hergün yeni yeni teref- füler arzeylemektedir. İzmir borsa» sınca neşredilmekte olan bültenler üzerinde yaptığım tetki- kat neticesinde elde ettiğim netayi. ci aşağıda ârzediyo: rum: Ağustosun üçüncü haftası zarfın. da İzmir borsasında satılmış olan çekirdeksiz üzümlerin tip üzerir- den miktar ve fiatleri şudur ; Ne. Çuval Asgari Azami 5 700 6 8,25 7 9,50 11,00 9 12,75 10 15,00 Ni 18,00 2100 ların tefrikinden de anlaşılacağı ü- zere son hafta satışlarında geçen haftaya nisbetle bariz bir fazlalık olduğu gibi fiatlerde de mahsus bir terakki vardır. © Mevcut tereffü hakkında daha Malümat edinilebilinmesi teminen son haftanın iki muhtelif gününe ait fiatleri aşağıya kaydediyorum. 25 -B-934fiatleri (28-8 934 fiatleri Ne. Asgari Azami Asgari Azami 5 6,00 700 709 800 «6 725 800 825 3,38 7 825 9,50 9,50 10,50 3 9,75 1050 1075 1125 9 1075 1225 1105 1205 10 1250 1500 1275 M75 11 1525 1700 1500 17,00 2 M25 1900 Iş yoktur Fiatlerin en son vaizyeti hakkın- da bü suretle malümat verildikten İ sonra şurasınıda o kaydetmeklâ- zımdır ki; üzüm mahsulü, bu sene- ki azlığına rağmen pek o nefisbir halde yetişmiş ve âdi (kalitedeki üzümlerin piyasada miktarı gün den güne azalmakta bulunmuştur. Sipariş ve ofertaların ekseriyeti 7,8 ve 9 numaralı üzümler üzerine yapılmakta olması ve yüksek kali- tedeki üzümleri bu kaliteye indir- mek için lâzımgelen âdi malların züm fiatlerini de yükseltmiştir. Bundan bir kaç sene evvelisins kadar birinci derecede müşteri- olan İngilterenin, müstemlekâtını himaye noktasından üzümlerimize vazettiği ağır gümrük (o dolayısile malalrrmıza pek az talip olmasına karşı bu sene Avustura'a rekolte- sinin bozulması ve İngi az ihracat yapılabilece; kuk etmiş olması üzümlerimiz için bu sene (İngilterenin de oldukça mühim bir ihracat piyasası olaca- ğınm tabiiliğini göstermektedir. Üzüm fiatlerinin (lâyık olduğu bazı ihracatçılarımızın müstehlik iyasalara mütemadiyen düşkün fiatlerle mal teklif etmekte olma: larından neşet eylemekte olduğu da muhakkaktır. Bu çirkin ve memleket ticareti bakımından pek faydasız ve hattâ zararlı olan rekabet saikasile müs- t piyasalar teklif edilen fiat- lerin biraz daha düşürülmesi surcti- le zarara uğratılmaları ihtamalini derpiş ederek sipariş vermek husü- sunda pek mütereddidane hareket eylemektedirler. Buna rağmen rekoltesinin azlığı nı nazarı itibare alan ihracatçılar, hergün biraz daha tereffü gösteren fiatlerle mal mübayaa eylemekte; ve İzmir borsasında hummalı bir faaliyet görülmektedir. Son piyasa vaziyetine ve mal mü bayaası hususunda gösterilen teha- lüke nazaran ispirtolu içkiler inhi- sarımın da ilk piyasaya çıktığı gün- lerdeki fiatlerini biraz daha yükse- leceğine nazarile ba- kılmaktadır. Hattâ 9 Eylül panayırı dolayısile İzmiri şereflendirmiş olan Başve- kil İsmet paşa hazretlerine bu hu- susta istirhamda bulunmak üzere istihsal mıntakalarından muhtelif heyetler İzmire gelmişti. İnhisar idaresinin (piyasadan mal mübayaası halinde fiatlerin yükselmesi suretile üzüm müstahsil lerine geniş bir > arr fırsatı veri olacağı ildir. EM haftaki O mektubumda incir vaziyetini bildireceğim. Adanada ekmek fiatları ADANA, 6 (A.A.) — Ortada hiç bir sebep yokken ekmek fiat- ları üç dört gündenberi kiloda 20 para arttırılmıştır... |||, Biri Karşıyakada diğeri şehir içinde olmak üzere iki değirmenin yalnız köylü buğdaylarını öğüt - mek üzere koruma kanunundan ha riç tutulması için tekrar maliye ve- kâletine müracaat edilmiştir. Tütünlerimize rağbet İZMİR, 6 (A.A) — Bu sene Ege mm takasındakı tütün mahsulleri çok ve nefis tir. Rençberlerimiz âzami dikkat ve itina ile tütünü hastalıksız, renkli ve iyi olarak yetiştirmeye muvaffak olmuşlardır. Yal- Diz geçen seneye nazaran istihsalât mikta rı daha azdır. Gerek azlık ve gerekse ne- faset hasebile bu sene tütünün yüksek fiyatla satılacağı düşünülerek | İzmirde meveut stok tütünlere karşı da büyük bir rağbet gösterilmeğe zl On beş gün içinde bu tütünlerden tah- On beş gün içinde bin kilo satılmıştır. Ye mi mahsul icin piyasaya daha çok vakit vari z i Bandırma Tenezzüh katarı Balıkesirliler akın halinde denize koşuyorlar BALIKESİR, (Milliyet) — Ö- tedenberi Balıkesirlilerin özledik. leri bir arzu yerine geldi. Balıkesir — Bandırma tenezzüh katarı tertip olundu. Devlet demiryollarının bu ihtiyacı ve bu kazancı sezmesi teb- rike lâyıktır. Biletler dünden (o bewi satılıyor ve akşam oldukça tenezzühe gide- cek miktarın tahminden çokfazla olduğu anlaşılıyordu. Bugün sabah erkenden akın ha- linde halk istasyonu doldurmuştu. bir zaman sonra bütün bilet. ler satılmıştı. Fakat halk mütema- diyen geliyor, bilet istemekte de- vam ediyordu. O kadar ki Bandır- maya kadar ayakta gitmeğe razı o- lanlar pek çoktu. Birinci, ikinci ve üçüncü sınıf on vagon tamamen dolu bir halde katar 6,15 te Balıke. sirdem kalktı, Yeniköy ve Susurluk istasyonlamından bir miktar daha yolcu almak imkânı hasıl oldu. Bu kesif yolcu kalabalığı yeniden ka- tara Yeniköyde eklenen üç vagon ile biraz ferah yolculuk (| fırsatı kazandı. Bandırmanın mavi ve gü- zel denizi, güzel bir (hava bütün halkım neşesini arttırdı. Denize gi- renler, sandalla gezenler, muhtelif eğlenceler tertip edenler, grup grup eğlendiler. : Bandırma halkı bu tenezzühler. den bu sene o kadar müstefit ola- mıyacaktır. Fakat gelecek sene yaz mevsimile beraber başlarsa bu te nezzühler Bandırma için güzel bir kazanç vesilesi olacaktır. Birçok boş oteller ye hiç ol. mazsacuma günleri iş ve müşteri çıkacaktır. Adanadan ihracat nan haberlere göre Payas limanından iki ay içinde arpa, yulaf o ve akdarı ili- kaan başa akya Blink balla al işin Adanada intihap hazırlığı” ADANA, 6.A.A. — Belediye intilep encümenini seçki vömek ümre Mirim halleden a, işer kişinin adları, dü akşam Saleliyiya bildirilmiştir. Böle rın adedi 52 dir, Orta tahsil için tehacüm fazla beee akn 17 yaşında âma bir kızın gözleri açıldı AYDIN, (Milliyet) — Memle- ket hastahanesine bir ay kadar ev- vel, Bozdoğanın Emir köyünden 7 İp maşa ane adındaki iki gözü kör bir kızcağız getirilmiş ve tedaviye alınmış. sre ab mütehasısı Şevket Bey yaptığı ame- liyatla bu kızm gözlerini açmış ve dünyayı göstermiştir .17 sene dün- yaya bakmadan mahrum yaşayan Kâmile hanım şimdi cevinçle her gördüğüne bu sağlık yurdunu ku- ran Cumhuriyet idaresine şükran- larını anlatıyor ve haykırıyor. Aydın Halkevinde AYDIN, (Milliyet) — Aş halkevi okuma odasına al yında 5498 yurttaş gelerek kitap, mecmua ve gazete okumuşlardır. Bunların 991 i memur, 1191 i mu allim, 2459 u talebe Oo ve 857side sair meslektendir. an eserli 533 roman, 349 edebi, (359 ilmi, 411 ansiklopedik, tarihi, 416 sıhhi, 572 muhtelif eser ve 2338 kağ mecmua ve gazete okumüuş- Halkevi sıhhi müzesini ağustos ayında 32 kadın, 135 erkek olmak üzere 185 yurrttaş ziyaret etmiştir. Mağara içersinde kacak tütün SİVAS, (Milliyet) — Sivasa tâ- bi Çelebiler ve Huykesen çiftliği i mağaralarda kaçak tü- tün saklı bulunduğu inhisar idare- sına ihbar edilmiştir. Bunun üzeri- me buradan takibat şubesi âiri Hüs- mü beyle takip memurları beraber- ce gitmişler ve mağaraların araşlır- maları yapılırken, bizzat Hüsnü be- yin 20 metre uzunluğudaki karan- İk bir mağaranın dehlizindeki çu- EYLUL 1934 (Başı 1inci sahifede) kındaki intibalarının neden iba - ret olduğu sualine cevaben M, Meş çaninof demiştir ki: İki kurultay arasında — Bu ikinci dil kurultayı çok büyük bir tesir bırakmıştır. Çünkü iki kurultay arasmdaki mesaiyi hü- lâsa ettiği gibi, önümüzdeki ku rultaya kadar da cemiyetin mesai plânını kurmuştur. Bu çalışma plö nımı nazari ve ameli olarak iki kıs- ma ayırabiliriz. Nazari olarak her- kesin ayrı ayrı ve yekdiğerinden haberdar olmıyarak çalışması doğ- ru olmadığı için mesai birliğini te- minen bir metot kurulması muva- fık görülmüştür ki bunun istinat et- tiği noktalar dört kısma ayrıla- bilir : 1 — Metot formel lisan teşekkü- lü hakkında tam bir fikir veremez. Çünkü onu, bugünkü vaziyeti iti- bariyle ve sabit bir tarzda tetkik eder.Bu, eski lisaniyat ekol - ecole ür. 2 — Lisan tetkikatında o lisanm tarihi tekâmülünü de tetkik zaru- reti vardır. - 3 — Lisan tetkikatı, içtimai va- ziyetlerdeki tekâmül tetkik edilme- den icra edilemez. 4 — Her lisanın yalınız münfe- riden tetkiki kâfi değildir. Onunla münasebeti ve akrabalığı olan li- sanlarla muvazi şekilde tetkiki za- raridir. Meseleler Plânın ameli kısmı ise önümüz- deki iki sene zarfında tetkik edile- cek muhtelif o meselelerin tesbit edilmiş olmasıdır. Daha tetkik ve intaça muhtaç bir çok meseleler vardır ki, uzun tetebbüata ihtiyaç gösterir. Bunlar, ilmi bir surette or- taya atılıp teşriki mesai suretile balledilmeye çalışılınca müsbet neti celer elde edilmesi kabil olabilir. Benim fikrim, bu yolda nazari ve ameli esaslar dahilinde çalış- manın muvafık olacağı merkezin- dedir. Çünkü, nazariyata istinat et meden yalnız ameli bir tarzda ça- lışmanın faydası yoktur. Bu itibar- la kurultay çok müfit bir çalışma yolu tutmuştur.” Muharririmiz, ikinci sual olarak, umumi dil hareketimiz hakkında ne düşündüğünü sormuş ve M. Meş muvafık bir yol olduğunu söyledik- ten sonra demiştir ki £ Arkadaşım M. Samoiloviç'in bu husustaki beyanatı, benim de dü. şündüklerime (| tamamile te - vafuk eder. Yeni hareketiniz. le sizler, bir taraftan edebiyat lisa- nınızda olmayıp ta halk arasında konuşulan, diğer taraftan Osmanlı. cadan eski Türk eserlerinde mev. cut olduğu halde, sonradan terke- dilen kelimelerle Türk asıllariyle yapılan yeni kelimelerden mü- şi Tuna iktısat Teşkilâtı. M. Titülesko ne diyo r? PARİS, 6 (A.A.) — Romanya harici- ye mazın M. Titületke Eviam tarikile Ce- vas ajansma beyanatımda demiştir ki: Paristeki görü: çok mem- Dünkü hava ISTANBUL, 6.A.A. —Sıfır de- recci hararete ve deniz seviyesi 7 de 21,5, 14 te 24, azami hararet 25,5, asgari 19,5. Rüzgâr 'poyraz- dan esmiştir. Aazami sürati saniye de 9 metreye çıkmıştır. Ankaradan İzmire ANKARA, (Telefonla) — İzmir Bo- arası panayırını ziyaret etmek ü- zere yarınki tirenle halkevinden kırk ki. şilik bir heyet gidecektir. Yunan atletleri şerefine ATINA, 6.A.A. — Yunanislanı Zağ- ep'te yapılan Balkan olimpiyadında mu. vaffakiyetle temsil eden Yunan atletleri dün Ati işlerdir imeti temsilen Atina valisi, Atina Belediye reisi, Belediye meclisi a zaları, bütün spor teşkilât murahhaslari büyük bir halk kütlesi tarafından karşı. Janmıştır. Halik atletlere muzafferane bir kabul yapmış ve atletlerle hükümet erkâ be li ee lere boledize rita Sovyet alimlerinin duyguları rekkep sözler teşkil ediyorsunuz. Lisanınızın bunlarla yavaş ya- vaş kuvvetleneceğinde şüphe yok- tur. Ben, bu tuttuğunuz yolu pek muvafık buluyorum.,, | Tarih cereyam Profesör M. Meşçaninof, Türki- yedeki tarih cereyanı hakkında da şu mütaleada bulunmuştur : İ —Bugün sabit olmuştur ki, Tür- kiye hariç olarak Akdeniz millet- leri tarihinin tetkikine imkân yok- | tn. Türk tarihi ise şüphe yok ki, | Osmanlı devriyle başlamaz. Bunu, | hititlere sumerlere kadar çıkarmak zarureti vardır .Türk tarih cemi- yetinin bu husustaki mesaisini bü- tün Sovyet âlimleri hürmetle kar- şılıyorlar. ! Bundan sonra muharririmiz, Türk lisaniyle Hindu Avrupai li- sanlar arasmdaki münasebata dair ileri sürülen nazariyeler hakkında mutaleasını sormuş ve Sovyet âli- mi şu cevabı vermiştir : Türk dili — Türk dili ile Semitik, Ural Altaik ve İndo-Öropeen lisanları- nın birlikte tetkiki lâzım gelece- ği hususundaki, mutaleat ile hem- fikrim. Türk diliyle diğerleri ara- sındaki fark, nisbi ve merhalevi- | dir. Menşelerinde bu farkı görmek kabil olamaz.,, İlim beraberliği Muharririmiz, veda ederken, bir | de Türk ve Sovyet ilim beraberliği || hakkında profesörün reyini almak | istemiş ve bu hususta en büyük 8€- | İâhiyet sahibi olan ve Sovyet fen akademis reisi bulunan M. Samoi- İoviç şu cevabı vermiştir : — Geçen sene Türkiyeden avdet ederek fen akademisinde raporu- mu okuduğum vakit, beni çok al- kışladılar. Fakat bu rapor yalnız tarih ve dil hareketlerinden bâhis- ti. Diğer taraftan botanik, jeoloji gib fünun erbabı, kendilerinin ha- riç İmasına müteessir oldu- lar. Türkiye ile yapılacak ilim sa- hasındaki teşriki mesainin daha ge-| niş tutulmasını istediler. Buraya | gelince konuştum. Bizim fikirmiz- ce teşriki mesai şu beş suretle ola- bilir : 1.— Kitap, elyazısı ve müzeler- 'de mevcut eşya mübadelesi. Biz, geçen sene altay Türklerine dair 600 parçadan mürekkep et- nografik bir koleksiyon gönderdik ki, bugün Ankara müzesindedir. 2.— Ilmi kongrelere iştirak Biz, dil kurultayma geldik, bir kimyager Türk hanımı da bizimle Leningrad'daki kimya kongresine bareket ediyor. 3.— İlmi taharriyat için gönderi- lecek heyetlerle teşriki mesai. 4.— İlmi tetkiklerde teşriki me- sal, Biz, bu sene tarihe ait ikitez verdik: a — Osmanlı devletinin iktisa- di tarihi, b.— Osmanlı devleti ile çarlık Rusyanın 16 cı asırdan itibaren siyasi ve iktisadi münasebetlerine | dair olup evrak mahzeninde bulu- nan evrakın neşri. 5 — Türk ve Rus gençlerinin yin memleketinde ikmali tahsil , Muharririmiz, profesörlere teşekkür €- derek yanlarından ayrılırken, M. Meşça- ninol şu mütaleayı ilâve etmiştir: — Dil tetkikatında en mühim bir mu- vaffakiyet sebebi, bunun yalnız bisan â- limlerine hasredilmemiş olmasındadır. İ vr gibi ora- dan kitaplarını almaları rica olunur. Ey- ül sonuna kadar satış yerinden alınma. yan kitaplarım tevzi emri iptal edilerek ki tapları geri alınacaktır . Kızıl ordu reislerile şimdiye kadar olduğu ranyasmda bulunuyoruz. Bu mem- leketin zengin şehir ve köylerini ve Kolkoz tarlalarının bol mahsulle- rini gördük. Diğer taraftan en ziya- Artık, ya hep | Ya hiç! (Başı 1 inci sahifede) mizah yapmak küstahlığında ? lanabilir. Ciddi yazdın © Aziz Bey, ciddi yazdım... gzl Bu biçimde yazışımın bire. şüncesi de Reis olmanızdan, rü biraz incitmek ve inci arlar aldırmaktır idaşça hü kadar çok incinirseniz, © MİK gok mom olacağa; NEN incindiğimiz nispette - harek€i| geçmek vazifesni ruhunuzdâ yacaksınız. #5 Bana bu yüzden darılınığ, selâm da vermeyiniz. Gene Ht nut kalacağım, yeter ki bulunduğunuz bu harman £9 menspor işlerini düzelöMie uğraşma teşebbüsünde ei ğa niyet etmeği düşünmek miş olursunuz. Bu cümleyi de karışık yâ İşlerinize uygun bir cümle için... 2 Vaktile Hakimiyeti Milliye 0 | de size bu bozukdüzen işler Ef bir açık mektup yazmıştım Eİİ Ye na hiçte dişe dokunur bir <“Yjİ vermemiş, hafif bir poli | tahsisat edebiyatı yaparak S4 gaya çekilmistiniz. O zaman #-.| bugünkü kadar acı bir cevaP, recektim, fakat palitika hü gösterir gibi — oldunuz, susmağı uygun buldum. Ami zizim,siz bizim,tahsisat ve PL.İ ha edebiyatına karşı olan 409p! nızı hiçe sayıyorsunuz. o, göl Spora para veren ecillatin, spora canatam - Mİİ gençliğini böyle bıraktıram&'ı| Bir sasçiki sus, binbir sms. Y. be azizim! (Gençlik teşkilâtı) mazi sası kuralı al çıksada Hik te millet te bu konfede”, yon Cemiyeti spor | birlikfi rasiyon derneği ve tefer a z dan kurtulsak. il Şunu eyi ve tam bil ki Aziz Bey. o Bu yazımla sporcu Türk gençliğine ve 9i rin analarına babalarına, 96 “aj unurumuza tercuman olu) Bunu sanmıyorum, buna LİN KESE ii İT “i rr li i 3 n ki tim var ki tercuman oluyo”” İğ. de Mademki bir gençlik kı muz vie imi iş ye p* mıştır. ne diye u) , nuz? dağılınız da 20 milyof, “il hat er alsın, Artık yö dl ya hiç. “ di; lara çekiyoruz azizim, #| rap çeki; 7 i gelyar a GUNDUZ ki ” Otobüs servisle i (Başı 1 inci sahifede) ki olurak otobüs, ominbüs, otokar e STD L EE İİ FE ; j i bir heyecanla karşılamış talim ve terbiye teşkilât “© jar” de dikkate lâyıktır. Bütür eri denlerin ve onların mu& saiti temamen bilerek, 1914/4. tam bir müessirlik se pi Bu bir kaç gün : il komiseri M. van z y ni de gördük. Şunu söYİN ki, kızıl ordu, relsi ie an med bilir. M. Voroşiloi a duların en büyük ceners” Fi biri olduğunu teyit ht heyeti murahhasası bU N bilistifade Sovyet-Ti vwetlenmekten an