12 Temmuz 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Yazan: $. N. Mar hakkı (Milliyet) badi, Abdülhamidin uyku ilâcı Sultan Hamidin şayanı hayret hafızası. — Hünkâr, neler okutup dinlemekten hazederdi? men bütün vilâyetlerde idi. Abdülhamidin. hafı hayret bir derecede idi. mü bir daha unutmazdı. Unuttuğu vaki değildi. El ne evvel vukubulan bir hâdiseyi bu gün olmuş gibi hatırlardı. Abdülhamidin bir adamı gördük- ten sonra onun çehresini unutması i timali yoktu. Abdülhamit şehzade zamanında Kâğrthanede bir Hrderel- les günü araba ile dolaşırken Silah- tarağa köprüsünün basımda genç bir kadın şehzadenin arabasma yaklaş- tu. Kendisine bir istida uzattı. Kad nm yanında bir de ufak çocuk vardı. Bu istidayı veren kadın Sivastopol harbinde şehit düşen bir piyade za- bitinin dul karısı idi. Şehzade istida- yı aldığı zaman pek genç bir yaşında idi. İstida sahibine: Ancak bir kaç li ra atiye ihsan etti, Zaman geçti, Ab- dülhamit tahta çıktı Abdülhamit devrinde Zilkadenin on beşinde Hırkaisaadet alayı çok ©- hemmiyetli bir hal almıştı. Ayni za- manda askerlerin Yıldız sarayında if tara gitmeleri bir âdet hükmünde i- di ir gördüğü- Okuduğunu Abdülhamit babasr düşüncelere taraftar değ hassa geri düşüncelere, softalığa, taas- suba çok ehemmiyet verirdi. o Tah- ının on beşinci senesinde yi- isandet alayı tertip edil- işti, Abdülhamit Ramazanın on be şinci günü arahasma bindi. Yollar firdolayı Ab dülhamit arabasile Galata köprü nün başıma geldizi zaman bir kamıldanma oldu. kerler arasında bir zabite gözleri iliş Abdülhamidin uyku ilâcı e vi | kiti neler rar linle mekten hazederdi? — Nasıl ya. | Sümerbank ne yapacak? Fabrikaların mamulâtını satmak için de büyük satış mağazaları açılacak Sümer Bank dün muamelelerine başlamıştır. Bankanın faaliyeti ve işti- gal mevzuları etrafında malümat al- mak için kendisine müracaat ettiği- miz Umumi Müdür Nurulinh Esat B. bize aşağıdaki izahatı verdi: — Kanunumuza göre Sanayi Kredi Bankası ile Devlet & Sanayi Ofisinin bütün mevcutlarını ve alacak ve borç- larının Sümer Bank'a devri için lâ- zımgelen tedbirler alınmıştır. Devir heyeti yakında filen işe başlıyacak- tir, «Sümer o Bank © suretiumuemiyede banka rmwamelâtından başka Devlet Sanayi Ofisinden kendine intikal ede- sanayi müesseselerindeki devlet işti raklerini idare edecektir. rx devletin iktisat Önhül ola rak tahakkuk ettirmek istiyeceği a mai hareket ve tesislere müteallik etüt mn m amm m m a a mk yoktur. Yaptığımız tahkikata göre paha- ılık şundan ileri geliyor: Istanbul Belediyesi, son zamanlarda şehre giren tavuklar arasında bulaşık hastalıkların zuhur ettiğimi ileri sürerek gezginci satıcıların canlı tavuk satması- ni yasak etmiştir. Belediye bundan ma- ada tavuk komüs tavukları şehir dahilinde bir yerden bir yere nakletmelerini de menetmiştir. Bu emir, birkaç gün evvel Tophane ci- oncularma ve bü n tavukçu dükkanlarına ayrı ayrı teb 4 edilmiştir. Kendilerine bu şekilde teb lizat yapılan komisyoncular dükkünlari- on kafesler içinde gelen tavukları el sür- meden perakende tavuk satan dükkânla- sa devretmek mecburiyetinde kalmışlar» der, Perakendeciler ise komisyonculardan çok ucuza aldıkları tavuk ve piliçlerin Batımı, kendilerine rekabet gez ginci esmaf olmadığı için alabildiğine ar- termaşlar dır. Istanbulda tavuk komisyonculuğu ya- panlar $—9 dükicin sahibidir. Bunlar Bandırma, Mudanya, Ba: | Karadeniz olarak gezginci esnafa dağıtarak mahal. le aralarında sattırmakta idiler. Bu vatıta ile satılan tavukları nihayet 50—55 kuruşa tedarik etmek kabil olu- yordu. Gezginci esmafan Oo canlı tavuk satması yasak edilince satış, Beyoğlu ve Jstanbul Balıkpaparlarındaki #hahdut bir kaç dükkâna inhisar etmiştir. Bu kânlarda satılan tavuk ve piliçler, ize çok pahalıdır. Hergün -vapurlarla Istanbula gelip komisyoncular eline geçen (2000) & yakın tavuk biribiri üstüne toptan 40 - 45 kuruşa, piliçler 20 - 25 kuruşa esna” fa devredilmektedir. Ayni cinsten tavuk- ları dükkünlarda 100 - 120, pilicleri 35 - 45 kuruştan aşağı satın almak kabil de- gil Aradaki hu mühim fark, dükkân sahiplerinin fahiş kazancını teşkil Set. Tavuk komisyoncularının bu mesele hi —— Casusluk ve ecnebi dolapları, hemen he- şayanı | altmış se- | dük- | &. Arabada karşısında oturan Gazi Osman Paşaya hafifçe dedi ki — Paşa, şu zabiti görüyor musun? İsmini not ediniz. Osman Paşa derhal arabadan in- di ve karakol kumandanma yaklaş- b. Karakol kumandanı arabanın dur masından kuşkullandı. Renkten ren- ge girdi, Eli ayağı tütremeğe başladı. | Paşanın karşısında bir pata çaktı. Emriniz Paşam” dedi, | — Plevne kahramanı Osman Paşa genç zabitin ismini aldı. Arabaya döndü Ertesi günü genç zabit Hünkâr ya verleri arasına girdi. Genç zabitin hünkâr yaverleri arasma girmesin den iki gün sonra padişah yaverini huzuruna cağırttı. Fakat kabul resmi bir mahiyeti haiz değildi. Zabiti az zamanda başıma gelen seylerden hayrete düşürmüştü. Bu devlet kuşunun bi nasil kondu- Abdülhamit huzuruna ai verine sordu: “Validen sağ mıdır? Zabit hayretle baktı: — «Allah ömrü şahanenizi buyursun.” Validem cariyeniz rahmeti hakka kavuştu efendim. — “Vah, vah.. isterdim ki bu günleri görsün, Valdeni nereden tanı- dığıma şaşıyorsun, değil mi, dedi ve Kâğıthane hikâyesini anlattı dat müzdat gözlerinin annenin gözle rine Gükkünliniliğ tanıdım. Abdülhamidin hafızası böyle bir hafıra idi. (Arkası var) ve projeleri hazırlamak © ve bu yeni tesisleri kurmak ve idare etmek ve bunlardan başka tesisleri ve tevsileri ısat zaviyesinden verimli ad- sınai teşekküllere iştirak ve yardım etmek gibi vazifeler deruhte etmiştir. «Bu geniş faaliyet sahasında semere- li olarak çalışmak için devletin müza- hareli ve teşkilâtmizin bünyesi bize emniyet verecek mahiyettedir.,, geniş faaliyet projeleri ğundan cümleden olarak memleketin başlıca merkezlerinde fabrikalarının mamu- İkt ve mensucatnı satmak için büyük satış mağazaları tesin edilecektir. Sanayi erbabı arasında da bir koo- poratif tesisi için banka yakında lâ- zımgelenlerle temasa geçecektir. | etrafındaki şikâyetleri birkaç nokta et- rafında toplanıyor. den tavuk toplayanların elinde bunların : olmadığına dair köy ihtiyar | bayetlarinden ve kasabalarımn baytar. dan alınmış mübürlü kâğıtları vardır. | 3 — Şehirdeki tavuklar arasında yeni den zuhur etmiş bir hastalık varsa bu hastalığı ihraç © iskelelerinde, Istanbul rıhtımında müteaddit baytari teftişe tâ- bi olan tavuklar arasında değil, kara- den nba le layana ve kontrolu ge- len tavuklarda aramalıdır. 4 — Halkı mutlaka dükkânlardan ke- dl LARSAMBA Nehirler taştı Bir çok köyler ve nahiye- ler su altında STANISLAWOW - Polonya 11 A.A. Pazar günü yağan yağmurların şid- detinden Dnister, Stryj, Sv rzyca nehirleri tekrar taşı: hiye ve köyleri ve 400 kadar ekilmiş tar» layı basmıştır. Zarar pek çoktür, Askeri müfrezeler | kazaya uğrayanlara yardım etmekledir. Nazırlardan mürekkep bir heyet ka- zaya uğrayan muhtaçlara para ile yardım edeceletir. “Balbo filosu Amerikada büyük mera- simle karşılanacak ŞİKAGO, 11 A.A, Michigan gölüne inecek olan İtalyan filosunu karşılamak üzere büyük hazırlıdar yapılmaktadır. Kardinal Mondicin filo geldikten sonra dini merasim yapacaktır. Şikago sergi- sindeki İtalyan pavyonunu her xün bin- crce kişi ziyaret etmektedir. REYKJAVİK, 11 A.A. —. İtalyan losu bugün de hareketini tehir etmiştir. Söylendiğine göre bunun sebebi benzo- İun cinsinin iyi olmamasındandır. ——-— Bir vapur battı 168 kişi boğuldu DAİREN, 11 A.A. — Çin bandıralı Toonan vapuru Şantung sahili civarın- da Japon bandıralı Warge gemisiyle çar pışmış ve İsatmaştır. Batan yeminin tayfesiyle 168 yolcu ortadan bcybolmaştar. B9 kişi kartarıl muşta. iksa Düğünde bir deli 12 kişiyi öldürdü SUMATRA, 11 A.A. — Calambang öy düğününe davetli o- i birden bire cıldırarak 12 kişiyi öldürmüş ve 1? kişipi de Yaralar mıştır. Nihayet kendisini zeptetmeğe muvaffakiyet hâsdl olmuştur. Tokyoda tethiş TOKYO, 11 A.A. — Mühim bir tet- biş komlosu meydana çıkarılmış oldu. dolayı dünden beri parlâmen- to azasının ve sair hükümet erkân | ikametçâhlarıyle İngiliz. sefarethanesi yakinine müsellah polis kuvvetleri ko- nulmuştur. Bir çok kimseler tevkif edil. miştir. sake Roma limanı ROMA, 11 ALA. — İlk defa olarak Roma nehir lmamma 667 tonilâtoluk Ferrucio vapuru 1000 ton yük ile gel- miştir. se, Romaya Tibre nehri vasıta- siyle denizden gelinebileceğini göster- mek itibarile hararetle alkışlanmıştır. i | Almanyada yüz bin mevkuf mu var? BERLİN, 11 A.A. — Volif Ajanam- dan: Ecnebi ajanslarından biri Alman yadaki siyasi mevkufların yüz bini bul- duğu iddimni ileri sürmüştür. Resmi kaynaklardan bildirildiğine göre Alman- yada bir ihtiyat tedbiri olarak mevkuf bulunan kimselerin busünkü sayısı on sekiz binden ibarettir Bunlardan on ili bini Prusyadadır. Amerikada bir genci daha kaçırdılar PARİS. 11 A.A. — Alhany'den #Chi- €ag Tribune» un Pari» nüshatma bildi- rildiğine göre haydutlar, demokrat far- kası reislerinden birisinin oğlu olan 23 yaşlarında M. John'u kaçırmışlardır. Haydutlar 250,000 dolar fidye istemek tedirler, Berlinde sıcaklar BERLİN, 11 A.A. — Volff Ajansın- dan: 9 haziran pazar günü birçok sene- lerden beri en sıcak gün olmuştur. Ber. lin banliyö mahalleleri simendiferleri bir buçuk milyon kişi, nakil vasıtaları ise iki milyona yakın yolcu taşımışlardır. Bütün hu halk Berlin civarındaki or- man ve söl kenarlarında hiraz serinlik | arayorlardı. silmiş tavuk almağa başlıca gıda madüelerimizden birini teş kil eden tavuğu pahalı yedirmekle kal- ! vek elindeki malın kıymetini düşürüyo. | ruz, 5 — Tavuk ve yumurtasını satarak geçinen köylülerimiz, mahalle aralarını dağıtamadığı malımı, yok (pahasına pe rakendecilere kapatıyor. Satırı kendine | münhasır kaldığını gören tayukçular da bunu fırsat bilerek kendilerini naza çe- kiyorlar. Böylelikle — hem şehirli, bem | köylü, hemde ekmek parasından olan | gezginciler zarara giriyor. — Belediye bu işi halkm sıhhat namına yapıyorsa mahallinde ve burada muhtelit muayeneden © geçen tavukları komisyoncuların elinde iken son bir mu- ayeneye daha tâbi tutabilir. Canlı tavuğun satışı menedildiği için evlerinde tavuk beslemek ve taze yu- murta yemek istiyen birçok kimseler, bu arzularını yüksek para mukabilinde | çin tavuk tedarik etmekten başka çare | bulamıyorlar. Bu yasak devam ettiği takdirde son- bahara doğru hindi ve tavuğun âdeta | anka kuşu gibi bir şey olacağı anlaşil. maktadır İ üzerine hükümet meseleyi e 12'Tı Atinada vaziyet Siyasi vaziyetin nihayet düzeldiği bildiriliyor ATİNA, 10 — Yunanistanda siyasi vâziyet, karışıklığını muhafaza ediyor. Maamafih diktatörlük şayiası o teeyyüt etmemiştir. Hükümetin Atinadaki mu- hacir mahallelerini, şehir belediyesinden ayırmak ve bu suretle temmuz sonunda yapılacak Belediye intihabatma, muha- cirlere rey verdirmemek için yaptığı tek fin, meclisin & zamanımda hüküme- te mejretmek İstiyeceği kararnameler i- gin salâhiyet vermeğe memur olan bü- yük encümen tarafından reddedilmesi müstacelen parlâmentoya | arzetmek “niyetindedir. Hattâ, kabinenin bu hafta meclisi, fev- kelle bir içtiman davet edeceği söylen. | mektedir. Venizelist mahafilde musmran deveran eden rivayetlere göre âyan moc- lisi, mebusan meclisinden geçecek olan teklifi reddedecek olur isc, hükümet ğvedecektir. abinesinin başında, icabında muhaliflere karşı şiddetle hareket ede- şimdiki barrel M Çöllü; üyesi lâğvından sonra istifaya icbar edilecek an M izin yerine Cümhuriyet ri- yasetine getirilmesi de düşünülmekte. dir. Maamafih bahriye nazırı amiral Ha- iryakos ta Cümhuriyet riyasetine getirilmesini arzu ettiğinden bu mesele- de bir ihtilâf çıkması muhtemeldir. Vaziyet düzeldi | ATINA, 1i A.A. — Selânik intihaba- tının ilk tesirlerinden sorra siyasi vazi- yet tekrar düzelmiştir. Harbiye mazırı ceneral Kondilis, Ati- | na kışla kumandanlarnı çağırarak ordu- nun ber türlü siyasi müdahalelerden çe- kinmesi vazifesi balkında uzun uzun kendilerile görüşmüş, Cümhuriyet reji- mini tanımış olan Çaldariş fırkasının dürüst ve namuslu hareketini kaydet. | miştir. fa EİN Lindberg inmeğe mecbur oldu SOUTHWARREN - MAİNE, 11 A. A. — Pazar günü Halifax'n doğru hava- lanmış olan Lindberg'ın deniz tayyaresi, sistem dolayı Maine hükümeti dabilin de Southvarren yakmında yere inmeğe mecbur olmuştur. Lindberg ile karısı, geceyi tayyarede geçirmişlerdir. Tayyareciler yere inerken hafifce bo- | zulan makinelerini — tamirden sonra | North - Havem'e gideceklerdir. Modern papas VATICAN, 11 A.A. — Papa ilk de- Zonguldak LA müthiş bir seylâp faciası geçirdi Boğulanlar, ölenler, yıkılan evler, su altında kalan mahalleler ANKARA, 11 (Telefonla) Zonguldaktan Dahiliyeye gelen m lümata göre, dün saat 17.30 da başlayıp sabaha kadar devam eden şi detli yağmur ve fırtınadan Zonguld. hallesinde 9 ev ve iki bahçe tamame ak Merkez Kazası 10 Temmuz m n sular altında kalmıştır. Soğuksuya giden tahta belediye köprüsü ve merkezin Kozlu nali yesindeki belediye köprüsü ile Çaydamarı köprüsünü sel götürmüştü Düzülmez mevkiinde bir fırım rakaları tamamen su basmış ve Zon kadar kabarmış ve sular Ankara kö kara köprüsü civarında salar içinde Zonguldak ve Kozluda şimend larla dolduğu için gece münakalâtı Uzun Mehmet civarında bir çok $ guldak deresi rıhtımın üst kısmın öprüsü üzerine de yükselmiştir. Âİ kalan 6 kişi kurtarılmıştır. ifer rayları sellerin getirdiği kun durmuştur. Zonguldak tren hattı b sabah temizletilmiştir. Kozlu şimendiferinin de çalıştırılmasına gayrti edilmektedir. Zongüldak - Devrek şosesinin dere suları parçalamış ve 284 metr İnsan ve hayvan telefatı henüz üç kilometrelik kısmını yağmur oi elik kısmını kâmilen götürmüştüt, tespit edilememiştir. Reşit Galip Bey perşembeye geliyol ANKARA, 11 (Telefonla) — perşembe günü hareket edecektir. T.D.T. Cemiyetinin faaliyeti T.D.T. Cemiyetinden : ANKARA, 11. A. A. Maarif Vekili Dr. Reşit Galip Bet, | J , Türk dili tetkik cemiyeti umumi merkez heyeti bugün umumi kâr tip Ruşen Eşref Beyin reisliği altında toplanarak ankete konulmuş sösl lere klağuz komisyonundan gelen karşılıkların tetkikine devam etmi) tir. Umumü merkez heyeti yarın « aaf on beste toplanarak hem bu tel) kikleri ileri götürecek hem de cemiyet işlerine bakacaktır. Konferans 15 gün sonra muvakkat bir müddet için tatil edilecek — Cihaniktısat konferansı bürosunun ancak LONDRA, 11. A. A. 15,40 da bitmiştir. Riyaset divanı, tahrir komisyonunun ortaya sürdüğü teklifi tas vip etmiştir. Bu teklifte konferansın hangi meseleleri müzakereye de" ki vam edeceğinin tayi: işinin muhtelif tali komisyonlara ait olduğu b&) yan edilmişti. Bu tali komisyonlar yarın ayrı ayrı toplanacaklardır. Konferansın 15 gün sonra eylüla, yahat birinci teşrine kadar mii, vakkat bir müddet © tatil yapması müddeti bittiği zaman kambiolar hakkındaki beynelmilel daha geniş bir müzakere sahası gös muhtemel görülmektedir. Bu tatili, vaziyetin itereceği umulmaktadır. Riyaset di; vanımın aldığı kararlarda şu noktalar tavsiye edilmi fa olarak Romadan otomobille ayrılmış tır. Papa, Lastran mukavelelerinden son ra yeniden yapılmış olan papahık yazlık evine, Castel - Gandolffo'ye gitmi: | Bereketli etli toprak | Amerikalı böyle söyleyor | İktesat mütehassısı M. Hines'in verdi makta olan Amerikalı ziraat mütehassısı M. Gardner bir iki süne kadar Karade- niz mıntakasının zirai vaziyetini tetkik için şehrimizden hareket edecektir, M. Gardner göçen hafta Edirneye giderek Trakyanm vazi tetkik etmişti. M. Gardner dün bize intihalarını şu suretle hulâsa etmiştir: . — Anadolu ve Trakyada yaptığım tet- kikattan Türkiye hesabıma çok memnu- num, Türkiye toprakları ziraata çok el- verişlidir. Türkiye bir cok maddeleri en iyi bir şekilde yetiştirebilecek bir topra- a maliktir, Bir cok mahsuller meyanın- da meyvaları, bilhassa portakalları çok iyi buldum. Trakya'nın zirai vaziyeti de iyidir. Bu- | rada yetiştirilen ve şeker istihsalinde kullamlan pançarlar, hir çok yerlerdeki emsaline faiktir. Buradan Karadeniz ha- valisine sideceğim, bütün | tetkikatımız daha ür ay kadar sürecektir. , Şimdiye kadar yaptığım tetkikatın ne i M. Hines'e bildirdim. M. Hines bütün mütehassısların o şimdiye kadar yaptıkları tetkikatın neticelerini toplamakla maşguldur.” Ee Su ihtiyacı 6 milyon lira sarfedi- lerek giderilecek Şehrin muhtelif © semtlerinde bir takım güzel sular vakıf olduklarından dolayı lâyikile istifade © edilmez bir haldedirler. Belediye yeni sular ka- nunu mucibince bütün şehir sulara sahip olmaktadır. Yeni vaziyette be- lediye bir kaç yüz bin lira kıymetin. des membalarına malik bulunmak» tadır. Şehir plânına göre İstanbulun içinde, Avrupa şehirlerinde olduğu gibi bir tek su şebekesi bulunacaktır. Ve bu su bütün fenni ve sıhhi tesisat- la temizlenmiş olacaktır. o Belediye bütün suları tevhit edecek ve bir tek boru ile bütün İstanbulda geniş su şebekesi vücuda getirilecektir. O va kit içmek için, yıkanmak için ayrı ayrı sular olmıyacak, sucular, fena suları karıştırarak ihtikâr yapamıya- caklardır. Bu geniş su tesisatmı ikmal için 6 milyon lira kadar bir paraya | Büiyaç görülmektedir. Şehir plân: ya- pıldıktan sonra, tatbiki için her sene ayrılscak tahsisata su için de yer ves rileesktir. I — Maliye töli komisyonu ilkönce borçlar meselesinin müzakere sine devam etmelidir. 2 — Maliye tâli komisyonu mer kez bankalarının mesai iştiraki hak amm am kanda töli komitelerce şimdiye kadar kabul edilen karar suretlerinin |, |tetkikine başlamalı, gümüş para meselesinin ve programında mevcut İlap umumi bir anlaşma yolu ile müzakereye elverişli sayılacak diyer İher hangi bir meselenin Topraklarmzzı; da tetkik eden! devam etmelidir. Bir vapurda tâli komiteleri vasıtasıle — müzakeresine -İ kaçak eşya Memurlar kendilerine teklif edilen rüşveti nefretle reddettiler Muhafaza teşkilâtı ecnebi memleketler | den, memleketimize yapılan kaçakçılığı çok esnilı surette takip etmektedir. Bu cümleden olarak muhafaza teskilâtı bir ecnebi vapurundan sehrimize çıkarılmak istenen bir takim mühim kaçak eşyayı yakalamıştır. | Kaçakçılık şöylece meydana çıkarıl. atar: Limana İngiliz bandaralı simli vapur Akdeniz'den gelmiştir. Dün zeri arandığı zaman üç şişe lüks içki çık- muştar. Bunun üzerine vapurda kaçak eşyanın lundağu kamara aranmıştır. Burada 200 paket lüks tütün ve sigara, elliye yakın hüks muhtelif” değildir. Macar başvekili döndü BUDAPEŞTE, ii A.A. — Macar başvekili M. Goemboes dün Viyanadan Fransa bisiklet turu MARSILYA, 11 A.A. siklet turunun on Cannes - Marsilya'yı Fransiz Seeizker kazanmıştır. gasp etmiştir. de basta Sesler iie e a Kaçak eşya meydana çı van kaptanı Gazrey'i e yemen ve'l sildlerini weharetle yapan memarierdi kaçak eşyanm imhası ile kendilerinin # verilmemesi icin rüşvet, teklif edilmif , akat çok ciddi ve vazifelerini mü Esrar ve barut Düm ukyam gümrük m uhafaza teşkif ”İ tma mensup n Büyükdere” * M Beynelmilel diplomatlar akademisi Bu a M. iy Fontenay İeketi “ 27 hükümet