29 Haziran 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

İZE) eğ Kelile | Yazan: 9. N. Her hakkı (Milliyet) indir. POSTA KUŞLARI öğe Padişahın iltifatı. — Saltan Muradın posta kuşlar rı, — Casus mu? Avcı mı? — Abdülhamit, nasil ve nerede yatardı? Muhafızları, hiz- metçileri kimlerdi? Hünkür yaverlerinden Beşiktaş İN Ka ak Viz Paşa, malar o hur (Yedi sekiz Hasan Paşa) lâkabi le maruf Hacı Hasan Paşadan sonra padişahın en çok emin olduğu bende- #ündandı. Valide ve haremi cihetin- bıta vazifesini bihakkın ifa (ederdi. Muhafız Ferik Paşanm Ermeni Patriği Ormanyan Efendinin evinin kapısına bırakılan av kuşlarını ihmal etmeyip içlerini kemaliitina ile mua- yene etmesi “memnuniyetişahane,, Yi mucip olmuştu. Hâdiseden bir kaç gün sonra Vâmf Paşayı görmüştüm. Benim, tarafışa- haneden bu mesele için Patrik Efendi- ye yönderilmiş olduğumu biliyordu. Oturmuş sohbet ederken Vösıf Pa- şa, hünküârmm iltifatını ve ayni mesele. ye temas eder beyanatını anlattı, /âsıf Paşa aynen şu sözleri söyle- arşamba gecesi sabi şi Beşiktaş iç sokaklarında ve enddelerinde devriye vazifemi bitir» dim, saraya girdim. e Koltukkapıda bekçi ve tüfekçi arakadaşlaria beş dakika dinlenerek bir sabah kahvesi içtim. Henüz şafak söküyordu. Veli- nimet, benim, orada bulunduğumu ha- ber almış, hususi dairesinin | bekçisi Abdullah Ağayı göndererek beni ça- ğırtmıştı. Gittim. Daima yatıp kalk- tığı küçük evin, yatakodası penceresi- ni açarak selâm ve iltifat buyurduktan sonra: — Patrik Efendinin hanesi kapısı- na bırakılan avlarn içini o açmak ve mazruf varakayı bulup çıkarmak su- retile gösterdiğiniz. gözaçıklığından memnun oldum. Avcılık Avrupada ve türler. Fosalçılar da bundan Kirlü tür- lü istifade edip aşlarını pişirirler, iste- dikleri yerlere haberlerini uçururlar. Babam ve amcam zamanlarında sayt ye şikârlar vesilesile neler olmuştu. Üsküdarda Altuni Zade ( semtinde komşu yolunda kâin Validebağnda, wahsusan inşa olunan ve her (tarafı #aruf Sevre çinilerile tezyin ediler ve Av köşkünde ecnebi devlet serilerile « öyle mülâkatlar, sohbetler olmuştu ki İseniz şaşar kalırdınız. Bizim bira- der Murat Efendi, o şehzadeliğinde /aıderedeki köşkünde oturur- ken eski kadeh arkadaşlarından Dok- tor Kapilyon Efendi ve Murat oğlu Mıgırdıç Bey marifetile çulluk kuşla- ban karatavuklarını . havi av ki Zaptiye Nazırı Hüsnü Paşa ve Mi- ralay Hafız Bey, bunları mükerreren derdest ederek foyalarını meydana çı- karmıştı. Sizin bu seferki yaptığınız * keşfiyat münasebetile o günleri hatır» ladım. İşte Zabıta âmirleri, memurla- rı böyle olmalı, gözünü dört re iş görmelidir. Berhurdar olunuz. Diyerek tarihi beyanat ve amirin bulundular. Sultan Hamit, bunda haklıydı. Çün- kü bir sene evvelisi, matbua! Apik Pertev Efendi ile zevcesi Madam Ortans Pertev tara- fından vukubulan sadıkane ihbarat üzerine, hanelerinde kiracı bulunan i- ki ecnebinin, avcılık bahanesile müte- madiyen Karadeniz boğazınm Rumeli Feneri sahillerinde Karaburun ve Kil- yon, Termos ve Karaağaca kadar gezi- nerek oraların mükemmel, muntazam krokilerini aldıkları, haritalarını yap- tıkları anlaşılmıştı. Takiplerine gönde- rilen tam tertip zağarlı, çantalı, şık av cıkıyafetli memurlar marifetlerile ca- sus avcılar yakalanmış, sırları meyda- na çıkarılmıştı Padişahım Vâsıt Paşaya veki olan iltifat ve ikazları boş değildi. Nitekim bu hâdiseden bir hafta sonra Dahiliye Nezaretine bir iradeiseniye tebliğ, bu iarediseniye ile, saydıbahri ve berri muamelâtı hakkındaki nizamnamei- mahsusun tamamiitatbki ve ruhsat tez kerelerine fotoğraf ilsakı ve tezkere- siz avcılığın siddetle men'i emrolun- a, gerek İstanbulca, ge- sıkı takyidat ve kont- rol konulması da ayrıca emrüferman buyurulmuştu. Hünkâr, şehzadeliğinde avcılık et- miş ve çok gezmiş, dolaşmış ve kimbi- lir avcılık bahanesile ne işler yapmış, becermiş olacaktı ki Ormanyan Efen- dinin evine bırakılan av kuşlarından süphelenmişti? Hünkâr, Vâsı liğinde, üç oda, bir koridor ve bir ban yoluktan ibaret mütevazı, basit bir ev- dir, Bu dairenin yatakodasından, pek zarif bir camekân şeklinde açılan bir pencereden lerinin aşiyaneleri, höcreleri görülür. Sultan Hamit, bu dairede yatar, kal kar, oturur, çalışır ve yaşardı. malfer kalfa ve kuşçu Ali ve bekçi Sa dullali Ağadan ibaretti. Cemalfer kalfa, çok temiz ve çok sadık, müşfik bir daye, bir dadı gibi Sultan Hamide bakardı; geceleri, o- nun karyolasmın ayakucuna doğru ya tağın sererek paravan arkasında ya- tar, sabahları erkenden yatağını top- lar, hizmetlerini yapardı. Dizer musahipler, mabeyinciler, tü- fekçiler, hariçteki nöbet odasında bu- İunurlar, hünkâr emrettikçe huzuruna çıkarlardı. Bu dairenin ikinci katı da vardı, fa kat merhum, daima birinci katta ika- meti itiyat edinmişti. (Arkası var.) İstanbulun geçirdiği bir tehlike size Bulgarlar da kımıldanıyorla r? — Taltif edilen Eksarh Efen- di. — Papaslar, mektep muallimleri, eşkıyaya rehberlik ediyor- Jar. Bozüyük Fabrikasında Yangın Evvelki gün Bozüyük Yereste (abrikasında talaşların tutuşması ve o sırada esen rüzgârın şiddeti yüzünden az zamanda tevessüü neticesinde çıkan bir yangında müdüriyet dairesi tamamen yan- miştir. Yangın hakkında Bözüyük ten tafsilât istededik. — Aldığımız telgraf şudur : BOZÜYUK, 28, — Pek şiddetli sen rüzgârın fabrika civarındaki talaşlardan kıvilcim © düştüğün- den, yangın çıkmış ve otuz dört bin lira sigortalı müdüriyet, kalem ve müstahdemin odaları bütün eş- yasile yanmış. Yangın Bozüyük Bilecek itfaiyesinin azami gayreti- © le etrafa sirayşt etmeden söndü- — rülmüştür. Cevdet Kerim Bağ ANKARA, 28 (Telefonla) — Şehrimizde bulunan Fırka Reisi Cevdet Kerim Bey Istanbula hare- “ket etmiştir. Ankara istasyonu ANKARA, 28 (Telefonla) — Ankara istasyonu ve yarış yeri için | yapılan plân müsabakasında İtal. yan tebaasından © Mösyö Viyetti | Selânik intihabı M. Venizelos ta Selâ- niğe gitti ATİNA, 28. —, M. Venizelos bugün Selâniğe gidecektir. Selâ- nikteki libral partisi (Oklübü M. Venizelos'a istikbal için hazırlık yapmaktadır. M, Venizelos orada mübim bir nutuk irat edecektir. ATİNA, 28, — Selânikten veri- len habere göre hükümet, Selânik Posta ve telgraf memurlarını, mau- halefet partisine o müsait davran- dıkları için azletmiştir, Muhalif- ler hükümetin bu hareketini bir rezalet olarak telekki etmektedir. Dançigde matem günü , VARŞOVA, 28.A.A.—Pata- jansı Dançiğden © haber alıyor ; la verdiği bir Oemire göre Versay muahedesinin dönüm yılı günü, Dantçiğ resmi dairelerinde iel yarıya kadar çekilecek- Milletler cemiyeti yüksek ko- miserliği müdahale etmiş ve ayan meclisinin, bu emirnamenin 1931 eylâlünde Milletler Cemiyeti kon- seyinin aldığı karara muhalif ol. duğunu bildirmiştir. VARŞOVA; 28. A. A. — Pat a- jansı Danciğden haber alıyor: yan, açık havada siyasi tezahürler ve mitingler yapılmasını yasak €- den emirnameyi kaldırmıstır. Alman sülicileri de Nazi- İ mağa mecbur kalmıştır. İleride ye | yecektir.” HARİCİ HABERLER EE P Hugenberg çekildi | / lere iltihak ediyorlar BERLİN, 28. A. A. — Volffa- jansından : Alman iktisat nazırı M, Hugen berg istifasını tekrar reisicümhu- ra göndermiştir. M. Hugenberg'in istifasının, milli alman cephesinin arzusile da ğılmasına sebep olacağı o tahmin ediliyor. BERLİN, 28. A. A. — M. Hu genberg'in istifası, milli alman cephesinin arzusile ortadan kalk- ması demektir. Bu münasebetle, bundan sonra, artık yalnız Alman ların bir tek cephesi olacaktır. Milli Alman mebuslarının, mec liste nazi teşekküllerine bağlana- cağr söyleniyor. Matbuat | bürosu bu anlaşma münasebetile malâ- mat veriyor, bu malâmata göre eski milli cephe azaları, milli al man mücadelesinde silâh arkada- şı olarak telâkki edilecekler ve | nazilerle ayni haklara, - sahip ola. | caklardır. Siyasi cürümlerden do- layi tevkif edilmiş olan | milli al. man fırkası azaları derhal birakı lacaktır. Von Papen neden Romaya geliyor ? PARİS,28.A, A, — M. Von Pa pen'in yakında Romaya yapacağı seyahat gazeteleri fevkalâde elâ- kadar et ir. Gazeteler, AL man başvekil muavininin bu seya- ndeki maksadım ne olabilece. tahmine uğraşmaktadırlar, Gazeteler, Von Papenin Hitlerci- lerle katolikler arasında çıkan ih- tilâfı ve hasıl olan gerginlik dol yısiyle daha ziyade Vatican'ı zi- yarete gitmekte olduğunu yazıyor lar. Mamafih Petit Parisien gaze tesinin Roma muhabiri, bu seya- halin dörtler misakının o imzası keyfiyetiyle alâkası olup olmuya - cağı süalini sormakta , ve bu mi- sakın Berlinde, Paris ve Londra- dakinden daha gayri müsait bir su rette karşılanmış olduğunu kaydet Papen Romaya gelmiştir. M. Hitler'in bir beyannamesi, BERLİN, 28. A, A: Volff a: jansından : vekil M. Hitler, Relik KN ferliler teşkilâtmın milliyetçi s0s- yalist hareketine dahil olmaları do layrsile neşrettiği bir beyanname | de bilhassa diyor ki : “ Almanyayi 30 değil, fakat yal| hakla nız bir tek hareket kurtarabilir. | Alman milletinin istikbali ayrı ay ri isteklerin bir tek dileğe uyma- sına ve mücadele hareketinde bir araya gelmelerine bağlidir. Milliyetçi sosyalist hareketi Al | manyaya tek ve mütecanis bir ni- | zam ve teşkilât vermek .. için bir- çok teşkilâtı, bir değerleri olup ol madığma bakmaksızın — dağıt- ni teşkilât ve yeni gruplar vücude götirilmesine de müsaade edilmi- Bu sözlerden sonra M. Hitler, Çelik Miğferliler | teşkilâtı 'men- suplarını halkçı milliyetçi sosya- list hareketinin yeni azası olarak selâmlamıştır. li, la Berlin üzerinden uçan tayyareler BERLİN, 28 A.A. — Yarı resmi bir tebliğe söre Berlin üzerinde uçan tay- yareleri birçok kimseler görüşler, f hilgkirini tayyarolarin kizüç ele die” ğunu bildirecek tarzda malümat vereme- miştir. Tebliğ, bu tayyarelerin Alman tayrareleri olamıyacağını. bildirmekte. Esrarengiz tayyare LOS ANCELOS, 28 A.A. — Tayya reci Yames Los giz tayyare” adlı bir tayyare ile iştirak edecektir. Lindbergin yeni seferi FEELADEEE NE ARAA — Avru pa'ya bir hava yolu tı etmek istiyen Lindbergh, Danimarka şilplerinden Jel- ing gemisini üssülhareke olarak kulla. nacaktır. Te Lindbergh'in tayyaresi yarın gemiye yüklenecektir. Yeni Alman mektep isi KİEL 29 A.A. — Alman donanma sının yeni mektep gemisi Gorehe Fete, dün servise ithal edilmiştir. Amerikada içki ALBANY (Nevyork hükümeti dahi- linde) 28 A.A. — İleki yasağının tama- men kaldırılması dün tasdik edilmiştir. M. Painleve iyileşiyor PARİS, 28 A.A. — M. Pninleve'nin sıhhat iyileşmekte devam ediyor. ğını bildirmiş! | Simon dün bir tolantıya riyaset et- Amerikada İşsizlik azalıyor Refah devrinin avdet edeceği kanaati var NEVYORK, 28. A. A. — Ame- rikada refah günlerinin geldiği kanaati ziyetlerini iyii iyiliğin ve fiat yüksekli vam edip etmeyeceği sünli soru maktadır. Hükümet ticaret ve sa- nayi faaliyetinin Nin Hükümet işçi kullananları günde” likleri artırmağa, mümkün olduğu kadar işsizliğe mani olmak için iş- çilere çok iş vermeğe teşvik et- mektedir. Amerika iş federasyonu bugün işsizlerin 12 milyon olduğunu tah min ediyor. Bu miktar, son mart | ayındakinden bir buçuk milyon az | dır. NEVYORK, 28. A. A. — Sana- | yi kontrolü kanununun tatbikine memur olan ceneral John Simon isçiler için asgari bir gündelik ha- remini baremini kabul ettirmek i çin bütün sal etini kullanaca- Bundan başl müstahsillerin lüzumundan fazla kâr etmemele rini temin için bazı mamulâta a- zami fiatlar da koyacaktır. John miştir. Bu toplantıda şu meselelerin le hine tetkikler yapılmıştır. 1 — Asgari 10 dolardan 11 do kıra kadar olmak üzre 40 saatlik haftanın yapılması, 2 — Yırdımcı 100.000 isçi kul- lanılması, 3— Çocuklari kaldırılması. çalıştırmanın Danimarka - Almanya KOPENHAG, 28 A.A, — Bâşveki- iin fikirlerini yayan “ aten” gezmtezi Alman Sehlesvig'nde bulunan Sendebergi vekile allığı bir telgraf neşretmiştir. Bu telgrafta 2000 sosyalis- tin bu şehirde yaptıkları bir toplantı dan bahsedilmektedir. Mehuslardan M. Nielson bu toplantı- da söylediği mutukta bilhassa demiştir Müş “Hududun bugünkü hal ve şeklile kalmasını israrla isteyoruz. Almanyada bugün mevcut bali andıran herhangi bir vaziyete karşı mücadeleye girişece- ğiz, Ve milliyetçi sosyalistler kendi top- raklarımıza sokmamak için elimizden | gelen her şeyi yapacağız” Bundan baska bu vazete Alman gençliğinin mizliden sizliye askeri hazır. yaptığını ve askerliğe hazırlandı. ğını bildiren bir çok haberlerce neşrede- rek diyor ki: “Danimarka bugün kendisini müdafa- a imkânım malik buunmuyor. Başvekil hududu o suretle muhafaza etm: ki ahali conuptan gelecek başı bozuk keri kafilelerin istilâsma ber an uğra- mak korkusundan artık kurtulsun bu- gün Başvekil böyle bir vazife ile karşı- laşmaktadır. Fransız hava ordusu PARİS, 28 A.A. — Havas Ajansın. ünde hava nazırı ot, hava nezaretinin tensiki projesini vermiştir. Bu proje hava ordusunda ka- | bil olan en geniş mikyasta vahdetini te. min Bahriye nazırı M. Leuyues hava ma- Zira yardımını v . Ayan, hü- kümetin tavsiyesi üzerine projeyi tadi. Gt yapmadan kabul etmiştir. 24 tayyarenin hareketi yine kaldı ORT! LO, 28 AA. — Dün fi. RTEBELİ iyi hava haz söyledi ve Gilotila ba Belgratta yeni bir dava BELGRAT, 28 A.A. — Avala Ajan- e Hükümeti muhafaza mahkeme- ei piyade mülüzimi Jura Kenari arkadaşını muhakeme- LZ yel le İtalyadan pi silâh ve cep. nev « rarlarmiokzigi 8 Sarre'da bayrakları ya- rıya indirtmediler SARBRUK, 28 ALA. — Süre mınta. kası idare kamyonu Veriler münhe: yıldönümü mü- a ey Ee sine müsaade etmemiştir. Saarbrukeker Zeitag gazetesi idare komisyonunu Fransız arakialla it bam eden bir yazı neşrettiğinden dola- yı bir hafta müddetle kapatılmıştır. Cenevre içtimaları 'dolnynin Almanyanın itirazını nazik bir edile, bocubar, AHM büy Ber Al- Maarif müsteşarı çekiliyor, yeni müsteşar kim olacak? ANKARA, 28 (Telefonla) — Ahvalisıhhiyesinin müsaadesizliği hasebile vazifesinden çekilecek olan Maarif Müsteşarı Salih Zeki Be- yin yerine tayin edilecekler meyanında Talebe müfettişi Cevat, Talim ve Terbiye Heyeti azasından Avni, İlk tedrisat Umum Müdürü Ragıp Nureddin Beylerin isimleri zikredil mektedir. Yeni müsteşarın bir kaç güne kadar tayini muhtemeldir. İsmet Paşa Ankara Sanatlar mektebinin sergisini gezdiler ANKARA, 28. A, A. — Başoe kil İsmet Paşa Hazretleri bugün An- kara sanatlar mektebinin sergisini gezmişler ve intibalarını | serginin defterine: “ Talebenin çalışkanlığından ve zevklerinden memnun oldum.” diye kayit buyur ler, Başvekil Hazretleri sergiyi zi yaretle kalmıyarak mektebin bütün atelyelerin dolaşıp görmüşler, müd ürlük odasında bir müddet dinlene- vek mektebin ihtiyaçları çalışma is tikametleri ve talebenin (kabiliyeti etrafında müdür ve muallimlerden malümat almışlardı İsmet Paşa Hazretleri hasbiha Herinde sanat mektepleriyle o hayat ve memleketin umumi istikameti a rasında irtibat ve intibak olması za- rw etine ve sanat mektebi mezunla rının serbest hayatla ve sinai mües- seselerde muvaffak olabilecek bir kabiliyette yetiştirilmesine verdik- leri ehemmiyeti ve memleketimizin o sanat mekteplerinden beklediği hizmetleri bilhassa tebarüz ettirmi şlerdir. Başvekilimiz mektepten ayrıl madan talebe ile ve ayrıca bu sene ki mezunlarla birlikte resim çektir mişlerdir. Heyeti teftişiye reisliği ve talim ve terbiye dairesi yeni azaları ANKARA, 28 (Telefonla) — Yeni teşkilât kanunu o mucibince Maarif Vekâletinde ihtas edilen He yetiteftişiye Reisliğine Rıdvan Na- fiz Beyin, Talim ve Terbiye Dairesi azalıklarına da Kâzem Nami ve Se- lim Sırrı Beylerin tayinleri âli tasti ka arzedilmiştir. Yüksek tedrisat U. müdürlüğü ANKARA, 28 (Telefonla) — Yüksek Tedrisat Umam Müdürlü. ünü ifa etmekte olan Nadir B. bu vazifeden ayrılmıştır. Kendisi mu. allimlikle iştizal edecektir. Ceraim istatistiği hazırlanıyor ANKARA, 28 (Telefonla) — İstatistik Umum Müdürlüğü bir ce- raim istatistiği hazırlamaktadır. Şehit Ali ağanın ailesine 1000 lira mükâfat dün verildi BURSA, 28 (Telefonla) — Dahiliye Vekili Şükrü Kaya B. refaka- dinde Şalemimaheze ai. Ekrem B., Uşak ve Bursa Belediye Reis- le le saat on buçukta o Çungura ve soygunda şehit düsen Ali Ağanın ailesine bin Dİ mir e e nelâbidin B. vasıtasile verdirmiştir. Zeynelâbidin B. köylüyü toplıyarak parayı ailesine vermiş ve cüm- huriyet hükümetine sadakat gösteren bir kahramanın hükümet tarafın dan mükâfatlandırıddığını söylemiştir. Vekil Bey bundan sonra Uludağa çıkmış ve öğle yemeğini orada yemiş, bir müddet istirahatten sonra karlı mıntakaya kadar gitmiştir. Bursaya'swd:? eden vekil bey yediyi on geçe Yalovaya hareket etmiştir. Ölümle neticelenen bir eğlence İZMİR, 28 (Milliyet) — Berberl erin Çeşmeaitına yaptıkları tenezzü- he yürek eden ve son derece sarhoş olduktan sonra oradan bir yelkenli ile İzmire geri dönmek istiyen Osman, Bohor, meyhaneci Tevfik Çavuş Rizeli kayıkçı Haydar Efendinin sandalına binmişlerdir. Fakat sandal bir parça yol aldıktan sonra devrilmiş, içindekiler deni- ze dökülmüşlerdir. Bunlardan Osman bütün gayretlere rağmen kurtarı- lamıamış, boğulmuştur. Digerleri avdet etmekte olan ten ezzüh vapuru tarafından kurtarıl- mışlardır. © Nazi bombaları Avusturya Nazileri suikast- ler mi hazırlıyorlar? VİYANA, 28.A.A. — Busa- bah, Tyrol vilâyetinde, Kufstein da polis altı bomba ( bulmuştur. Bombalardan beşi 20 kiloluk, öle- ki 10 kiloluk idi. Bombalar bele- diye binasınm dıvarına konul mustu. Bombaların içindeki patla yıcı vadgelerle 8 metre uzunlu. ğundaki fitili yalnız o Almanyada yapılan maddelerden olduğu an- Taşılaıştır. Bombaların yanında, Almanya da Hitler'cilerin kullandıkları Mavzer modeli bir tabanca ve i- i ir gömlek ile öteberi bulu- Bombaları, mutahassıslar lanmışlardır. VİYANA, 28. A.A. — Dün ak- şam iki Hitlerci, bir patlama neti- cesinde evlerinde ağır surette ya- ralanmışlardır. Verdikleri izahat. ladığını söylemişlerse de, kendilerinin bir bomba hazırlar- ken yaralar ım zannetmek- tedir. VİYANA, 28. A. A. — Klagen- itlercilerin gizli bir Tehir edildi Umumi içtimalara birinci teşrine bırakılıyor DENEYE 28 (A.A.) — Silâhları ceği bekleniyordu. parça. şekilde söyliyerek teklifi reye konul. masını istemeyişi nazarı dikkate çarp- 'M. Madolny, M. Henderson'a müra- caat ettiği devletlerin gelecek celseler- de anlaşmağı kabul edip etmediklerini sormuştur. M. Henderson bu devletle vip sadec ve ancak müzakerelere İş man matbuatıa Fransa, İngiltere ve A- merika'nın mevhum vaitlerinin ehemmi- yetinden bahsetmiştir. Fakat bu Alman e dün Cenevrede almış olduğu yeti Alman efkâr; mamiyesine İzah ui yalm bir tefsir gibi gi PARİS, 28 JA. A, —< Gazeteler, silâh ları bırakma konferansın tehiri havadisi ni sadece kaydetmekle iktifa çimin dirler Bu tehir kararı öteden beri bek- lenmekte — ve kati surette etmek daha ziyade temenniye şayan bu- muyordu, En ziyade hayret uyandıran cihet, alman heyetinin tehir kararma karşı şiddetle mücadele edeceğini ilâ ettikten sonra tebir teklifine kolaylıkla