22 Haziran 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

e g ihtiy verilecek.. Sümerbank —ame (ANKARA) — Meclisin kapan- madan evvel kabul ettiği ehemmiyetli kanunlardan biri Sümerbank kanu- mudur. 20 milyon lira itibari sermaye ile tesis olunan bu banka hem sanayi işlerile ve hem de alelitlak bankacı- hık muamelelerile meşgul olacaktır. Tekmil dünya iktısadiyatınn sa Bayi etrafında döndüğünü görüyo- Tuz. Türkiye de sanayie büyük ebem- miyet atfediyor. Son senelerde sana- yümizde hayli inkişaf olmuştur. Fa- kat bu bir başlangıçtır. Bunun -çok daha ilerisi gelebilecektir. Şimdilik her #eyden evvel sanayi kredisine muhta- &ız. Her memlekette sanayi krediye istinat ettiği gibi Türkiyede de sanayi meselemizin birinci davası kredidir. İşte yeni banka bunu temine çalışacak tır. Memleketimizde kredi bekliyen müesseseler yalnız bankaya | devrolun- makta olan devlet fabrikaları değildir. Ehemmiyetli miktarda krediye, husu- si müesseseler de muhtaç bulunmak- tadır. Sümerbank bu ihtiyacı ayr ca nazarı dikkate alıyor. Hattâ kanu- nuna göre, bankanm Ni sanayic tahsis edeceği kredi, devlet fabrika- larma ve iştiraklarine tahsis edeceği krediden aşağı olmıyacaktır. Memleketimizde sanayi kredisi de- yince, bir çok yeşler hatıra gelmek- tedir. Fakat bir şey ayrıca ehemmi- yetli görünür: Kredinin verilme “şar- tında kolaylık. Basit bir bakışla de- nir iki, Sanayi Bankasından . maksat, sanayi rsüesseselerinin gerek ham madde alışlarında ve gerek mamül madde satışlarmda doğabilen kredi vaziyetlerine cevap vermektir. Fakat bu Cevap verişin başka başka şartları vardır. Şartlar güç ve ağır olabilir, yahut ko- lay ve hafif olur. Galiba son zaman- larda sanayimizin. bir kısmı bu hal den, yani kredi şartları halinden hay- işinde kolaylıklara temayül edeceği zannolunur. Sümerbank'ın o Türk © sanayiine Yardım noktasından üç ehemmiyetli vazifesi olacaktır. Bunlardan biri bu gün devletin elinde bulunan fabrika. arı devralıp işletmektir. Son vaziyet- te, devlet fabrikaları, (Sanayi O: Bamiyle vücüde getirilen ve bir ba, 2 siyasetten mülhem olan merkezi idareye verilmişti. Yeni şekilde O- kalkmakta, devlet fabrikalarının ni tamamiyle Banka üzeri- almaktadır. Sümerbank bu dev- ti li ve kendisine bağ- line koyacaktır. iimerbank'ın vazifelerinden © ikin iştiraklere ait vazifesidir. Ban- kann mali iştirakle alâkadar olduğu ve olacağı bir çok müesseseler vardır ve olacaktır. Bu iştirakleri faaliyeti »i çok yakından takip etmek iktiza Şder. Bu maksatla bankada ayrıca ci- bazlar bulundurmak zarureti olacak- tır. Malömdur ki, hususi mücsseseler- deki devlet iştirak hisselerini idare et- mek çok dikkati icap ettiren bir Zira bazan iştirakler, asıl ana işi y kabilir. Bankanın bir üçüncü vazifesi büs- tün hususi yani banka için yaban- Şi müesseselere kredi yardımında bu- maktır. Sanayiimi kredi veren ihtisas tur. Sümerbank bu pacak bir bankamız olacaktır. Ya- bancı, yani bankanın doğrudan tesir ve nüfuzu haricinde olan bir sanayi müessesesinin iç yüzümü görmeden ona kredi verilemez. Ha müesseselerinin iç yüzleri ne ziraat ve ne de ticaret müresseselerininkine ben- zemez. Çok daha karışıktır. Bunun se bebi, sanayiin çok teknikn O boğulan mahiyetinden ve sanayide tehlikenin fazlalığındandır. Bu i yeni bankanın ifa edeceği bu üçüncü vazi- fe, diğer iki vazifeden daha güç gibi ir. anlaşılıyor. Bu heyetin doğru - e, (Devlet), (İştirak) ve (Müstakil fert) fabrikalarmın hakiki ihtiyaçları ve inkişaf imkânları görülebilecek ve krediler ona göre tayin edilecektir. Kredi hacımlarını daraltmak ve ge- Bişletmek kolaydır ve eldedir. Fakat bu kredi meddücesirini vaziyetin ica- buna tam intibak ettirmek basit bir iş değildir. Bu iş ne kadar güç olursa ölsün, nkanm daha teşekkül başlanğıcın. da görülen bazı müsbet emareler bu süçlüğün iktiham edileceğine doğru emniyet vermektedir. Son zamanda mukavelesi | yenileştirilen | Osmanlı Bankası Sümerbank'a 1 milyon lira ık bir açık kredi açmıştır. Bu açık kredi, Sümerbank için, çok ebemmi- kında da fikir verebilir, lnaz Yeni bankanın “lacağı yukarda söylenmişti. Tette yeni bankaya serbestçe hareket #imek imkânları imiş oluyor de- ir, Sümerbank'ın alclumum ban- Halbuki sanayi acından fazlasıyla su 8 inci sene No. 2644 , BERLİN, 21 (A. A.) — Havas A- jansından: Berlindeki siyasi mahfel- lerde dolaşan bir şâyiaya göre Alma: ya cihan iktisat konfetansından çekil- mek için çıkacak ilk fırsattan istifade etmek niyetindedir. Hattâ daha şimdiden (o Londradan an Alman murahhaslarının Londraya bir daha dönmiyecekleri bi- le açıklân açığa söylenmektedir. Fransa, konferanstan çekilmiyor LONDRA, 21 (A.A. ) — Reute Ajansı, yüksek bir Fransız şal den Fransanın konferansı çekilmek i- le tehdit ettiğine dair çıkmış olan şar rm asılsız olduğunu öğrenmiştir. konferans iş ği kadar teşri- İ kimesmi etmekte devam niyetindedir. ler. İ Fransa müsbet olmak istiyor LONDRA, 21 (A. A.) — İtalya na- muna M. Benedence, ticareti arttırmak için cut kredilerin daha müessir bir şekilde kullanılması ve altın ölçü- sünün daha iyi faaliyette bulunabil- kez bankalarının arasmda bir teşriki- (Devamı $ inci sabifede) mesine taraftardır. İtalya heyeti mer- | Sahip ve Başmuharriri: Siirt Meb'usu MAHMUT Konferansın umumi toplantısında heyecanlı bir içtima sahnesi.. M. Litvinof iktısadi ademi tecavüz projesi verdi Amerika istikrara yanaşmıyor ve kon- feransa başka murahhas gönderiyor | ANAMA Kontenjantman Tedbirleri İflâs etmemek için Türk heyetinin başlangıç- tanberi müdafaa ettiği esaslar tekrarlandı LONDRA, 21 (Suretimahsusada gi- den arkadaşımızdan) — Bugün İkti- sat komisyonunun tâli komitesinde ti- cari münasebat mevzuuna temas edi lerek kontenjantman tedbirlerinin kal dırılması teklifinin tetkikine başlar. muştar. Müzaherata | İngiliz teklifinin, müzakereye esas olarak, kabulü ile gi- rişilmiştir. Bu teklifte ticaret - mava- İ zenesi, leh veya aleyhte olmasının mutlaka refah ifade edemiyeceği bil- (Devamı 2 ahifede) l AAA Vali ve Belediye Reisi Muhiddin B. dün bir muharririmize muhtelif şehir işleri hakkında şa izahatı vermiştir: — Berlin Yüksek Mühendis mekte- bi şehir plânları müderrisi M. Hergüç evvelce gelip gitmişti. Şimdi İstanbul plânına ait raporunu (hazırlamakla meşguldür. Raporunu yakında gönde- recektir. M. Agauche da pazartesiye kadar tetkikatını ikmal edecek ve şe plânı hakkında raporunu yazmak re memleketine gidecektir. Şehir mütehaasalarından M. Lâmber de bu- gün geldi. Kendisile görüştük. Bir de Sorbon profesörlerinden M. Prust var. Teşrinievvelde geleceğini bildirdi. Bu zatı bekleyip beklememek hakkında benüz bir karar vermedik. İtfaiye mü- tehassısı M. Vayn Mayer de bugün geldi, görüştük. Refakatine bir ari daş verdik. Tetkikata başlıyacak. Kon (Devamı 5 inci sahifede) yeti, onun sanayi faaliye- tinin yanında bir muavin faaliyet ola- caktır. Bu sayede banka kendine da- ha fazla güvenir bir bale vazolunmuş oluyor. Temenni olunur ki, daha do- Zarken bazı müsait şartları berabe- Gelecek sene şehirde su ihtiyacı kalmıyacak Belediye reisi mütehassıslardan bahse- derken “şehir yeniden kuruluyor,, diyor Vapurcular Tahdirikiymet komisyonu dün toplandı. Vali ve Belediye Reisi Muhiddin B. — Yazısı kısmımahsısumuzda — | rinde getiren Sümerbank, kuvvetli müdüriyet cihazile, yakın zamanda | Türk sanayiine muvaffakiyetli hiz. | PERŞEMBE Siyasi cinayetler Bulgaristanda katil ve müşevvikler asılacak SOFYA, 21. A. A. — Dahiliye nazını İM. Ginrgümoff siyasi cina- Yetlerin men ve tenkili hakkında halerne olunan bir kanan lâyıhası- nit bügün mebırsan meclisine - tev- | di edecektir. Şimdiye kadar tatbik edilen ce zelar be kanun lâyihasında ağır laştırılacak ve bu ağır cezalar hem siyasi cinayet ve | katil işle- yenler hem'de bu kabil cinayetle- teşvik edenler hakkında tatbik edileğektir. Bunlar hakkında veri lecek cezâ idamdır. Siyasi katil ve cinayet işleyenle- r içinde mahkemeye sevk edilmek seretile muhakeme usuli de hız- dandıkılacaktır. Altın arama işi Mütehassıslar dün Kağızmana gittiler Mütehassıs M. Vanriclen Kağızman havalisinde tetkikat yapmak üzere, Amerikalı altın arama mütehassısı Mr. Vanric- len, altın arama idaresi müdürü Hadi ve mühendis Nedim B.ler dun ;Trabzon tarikile Kars'a müteveccihen hareket etmişlerdir. Kağızmanda ve civarmda muh telif dere kömarlarında kum satıh larında altın zerrel, bulunduğu muhakkaktır ve bu zerrelerin fen İ ni usullere tevfikan kumu toplayıp sulu elekten geçirmek suretile ça murdan ayrılması, külçe haline ge tirilmesi halinde masrafını tama- men koruyacağı da ayni derecede muhakkaktır, Yapılan bir tahmine göre ma denlerin randıman £ mıktarı tal haddin beş fevkindedir. Yani bir metre mikâp kumda bir gram altın zerresi vardır. Hal- buki bugün dünyanın başka yer- lerinde işletilmekte olan maden- (Devamı $ inci sahifede) Bir şebeke daha Zahıtamız uyuşturucu maddeler ka- çakçılığını son derece sıkı takip etmek- tedir. Bu takip neticesi olarak yeni bir ero- in kaçakçısı şebekesi meydana çıkarmış ve iki kilo kaçak eroin bulunmuştur, Bu şebeke içinde iki ecnebi de vardır. Ka- çakçılar adliyeye verilmiştir. Gümrük muhafaza teşkilâtı, bilhassa son günlerde yeni yeni muvaffakiyetler elde etmektedir. Şehrimizde ecnebi va- purlarına kaçak eşya veren bir şebekenin izi üzerinde yürünmektedir. Bu husus” ta polisle de teşriki mesai edilmektedir. Muhafaza memurları, son 24 saat zar fında şu vakaları da tenbit etmişlerdir: Romanyadan gelen Şahini derya mo- töründe kaçak kürk derler bulunmuş ve kaptan Mehmet tevkif edilmiştir. Yine Romanyadan gelen ve Ömer kap tana ait olan Elmas vapurunda kıymetli kürkler bulunduğundan kaptan İhtsas mahkemesine sevkedilmiştir. m mam Bugünden itibaren .. «fakat esmerle evlenir! “Erkek kısmı sarışına bayılır! ismindeki tefrikamızın ikinci metlerde bulunsun. Müderri Nizameddin ÂLİ muhakemesi nihayet yedi gün | ml ler hakkında şiddetli ted- birler alınıyor. 22 HAZİRAN 1933 Londra mektupla 7 Dolar, frank, sterling mücadelesi başladı! Bir İngiliz lirasına 4 dolar kıymet mi tesbit edilecek? Rus heyeti konferansta başlıca hangi gayede muvaffakıyet teminine çalışıyor? LONDRA, (Konferans salonün- dan) — Londra cihan iktisat kon- feransı başladığı zaman vaziyeti çok iyi bilen bir murahhas o bana İİ demişti ki: — Dolar, frank, sterling müca- | delesi, Biz de bu mücadelenin de- korlarından ibaretiz. Filhakika hâdiseler bu diploma» tn sözlerini şimdiden teyit etti. U- İÜ mumi heyet komisyonlara ayrılalı, müzakereler konferans salonundan İ dışarıya intikal etti. Ve İngiltere, ve sterlingin kıymetlerinde teminine matuf bir pazarlık şeklini aldı. Her hangi iktisat kitabını açsa- Bız, bir devletin parasının kıyme- tinde istikrar temini o devlet için İ ilk vazife olduğumu görürsünüz. İ Bir zamanlar Türk parasının kıy- metinde istikrar yok diye ne kadar üzülürdük. Meğer paraların kıyme- inde istikrar 6 kadar Tâztm değil miş, Daha doğrusu parasmın kıy. | metinde istikrar temin etmiyen bir | ievlet istikrar temin edenlere kar- Ensti | İnkılâp tüsü LONDRA: Ahmet ŞÜKRÜ Rus Başmurahhası M. Litvinof konferansa gidiyor. sı daha faik bir vaziyette Fransa (o parası kıymetinde ci sayıfada) 'İ açılıyor Fakülteler için son yerler ve şekil- ler tesbit edilmiştir Hukuk, edebiyat ve ilâhiyat fakülteleri İstanbul lisesi bina- sına taşınmasından vazgeçilmiştir. Bu üç Fakülte Zeynep H. konağı- İ na nskledilecektir. İstanbul li: binası yalnız başma askeri tabbi- | yeyve tahsis edilecektir. Edebiyat Fakültesinde, reis Ali Muzaffer | AR Belediyenin ve liyet” in otomobil ve Bu senenin en heyecanlı sporu, oto- mobil ve motosiklet yarışı olacak, Bir aydanberi hazırlığı görülen ve heye- canı herkesi saran yarışlar yarın sa- bah yapılacaktır. Yarışlara girecek olan otamobiller Beyin riyasetinde bir komisyon teşekkül etmiştir. Bugünlerde hu- kuk ve ilâhiyat fakültelerinde de birer komisyon teşekkül edecek, bunlar Fakültelerinin Zeynep H. konağına nakli işlerini tedvir ede- ceklerdir. Nakillere iki hafta son- (Devamı 5 inci sahifede) htelif müessesel erin koyduğu kupalar arasında “Mil- Totasihlet birinci leri koyduğu iki kupa, Yarış nasıl olacak ve nasıl seyredilecek? Bu senenin otomobil ve motosiklet yarışları pek heyecanlı olacaktır.. Yarışa girecek olanlar ne diyorlar? ile motosikletlerin kaytıları kapanmış ve dün sabah ta teknik heyeti huzu- runda yarışa kaydedilen araba ve mo- torların muayenesi yapılmıştır. * Kaydolunanlar arasında hanımlar (Lütfen sahifeyi çeviriniz)