13 Ocak 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Tarihi tefrika: 70 93 felâketleri VE İgnatief Sultan Murat Tahta çı çıkarılıyor. İzzet Efendinin taburundan i bölükle birlikte dış kapıdan | Lala Süleyman Ağa bu tez kereyi hemen bir zenci ile Ha- MİLLİYET CUMA 13 KANUNUSANI Yunanistanda siyasi vaziyet karıştı — se... —— Çaldaris'in ekalliyette bırakıla rak düşürüleceği zannediliyor ATINA, 12, A. A. — Mebusan | macelie öçtimmlmrenn dil yoldan bağ | lamıştır. M. Çaldaris, hükümetin bil | hassa bölçede tasarruf sahasında ser Müzakereye bugün devam edile cektir Sabah kındığı tavrın zeteleri, muhalefetin ta- Konferansı İHazırlık komisyonu Kazanç vergisi üze- rinde müzakereler hükümetin vaziyetini bölükleri | mit Efendinin dairesine gön- a e re a e ie etiği gayretler hakkında izahat azaları il İ | 5 İren Süleyman m #ğa ve sola dizer: — Kim çıkmak isterse vu gn! Emrini verdi. Yanında Mu. &r Murat Efendinin dairesi ö- üne vardı. — Kim o? Ne istersiniz? Veliahtin kapısında da — sa — Efendimizi isterim, Ha. i, durmayın! . Zenciler şaşalamıştı. Ne yap ” jak lâzem olduğuna bir türlü *şrar Kimisi aç £ «ak, kimisi evvelâ efendi haz- © en dışarıya teşrif buyursun- r! Diye bağırdı. Bu asker nârası, zencilerin Murat Efendi. validesi ve la $ı Süleyman Ağa ile beraber- Zenciler koşarak gelip: — Bir binbaşı geldi. Efen. izi istiyor. Kapıyı zorla aç- Diye bağrıştılar, Süleyman Paşanm üzerinde yük üniforması olmadığı, kı- kayışı da siyah olduğu için iler onu bir binbaşı san- ardı. Bu binbaşı sözü, veli in de — zaten pek sağlam — beynini vi gün içinde dişarıda bo- değişen kararlar, vasıta. vasıtaya gelirken yanlış ol ihtimali vardı, (Gelecek Süleyman Paşa yerine binbaşı geldiği sözü bu ihti- kuvvet veriyordu. Murat Efendi, EE Validen bnn beye Murat Efendi, Lala Süley- Ağadan kağıt kalem iste- Biraderi Hamit Efendiye şu i yazdı: “Birader, beni götürüyorlar; n nasıl ve ne için gittiğimi nen da daima ii iş gelir borçlara yanır, Fil geçen aym or- #mdanberi borçlar meslesi Da- klis'in kılıcı gibi Amerika ile Fupa devletleri arasındaki mü #ebetler üzerine asılmış duru- “Ve bu kâbus kalmı şepkün görünmüyor. Cihan iktı- konferansı bu ay zarfında top iEscaktı. Şimdi nisanda bile top- #cağr şüphelidir, Teslihatı aza konferansı da borçlar meselesi Sında bir karara varılmadıkça iyecek, Diğer taraftan Ja - 15 kânunuevvelden © beri » #upa devletlerile Amerika ara - derdi (2). Zenciler, tekrar Süleyman | Paşanın yanma gitmekten kor kuyorlardı. Fakat başları olan lala Süleyman Ağanın veliah- tin yanımda bulunuşu yüzünden korkularını gizlemiye mecbur | olmuşlardı. Titriye titriye pa şanın yanma iler: — Efendimiz sizi görmeyin | ce çikmiyacak, Buyurun içeriye | girin! (Devamı var) Yunaf İzzeddinden daha yaşlı o lanlarına kendi sevgili oğlunun ik tediği rivayetleri vardı mit, Murat Efendinin. götürülmesi- Faslkeme helzlerik elaman lere, toplamış, dairede nekadar silâh varsa etrafına yığdırmış, şayet kendisine de bir tecavüz (olursa müdafaaya hazırlanmış imiş. (2) Murat Efendi kendisini sa- raydan alıp tahta çıkaracaklarını bilirdi. Mitat Paşa ve Ziya Bey, dallar Kapolyon vastasile her şe- yi kendisine bildirmişlerdi. Böyle İken korkuya kapılarak öyle bir tezkere ya: a öç | İhtimal vardır: — Süleyman Paşanın bir bin b diye haber verilmesinden hâ- sıl olan şaşkınlık ve duyulup ta Abdülâziz tarafından olmak korkusu; 2. — Biraz sonra başvösteren delilik daha o zamandan vehim ve irade zaafı halinde kendinde mev cat bulunması; 3. — Şayet muvaffak olenamaz ise “beni geldiler, zorla saraydan yi Nereye gittiğimi bilmi- lattâ biraderime de bir Die gire çoluk çocuğu kerdisine emanet ettim” diye ken din'i kurtarmak düşüncesi. Bu son ihtimalin, o Sadrazam| m Rüştü Paşanın da teşeb büsü çarşamba günü ve saat beşte yöni Vükeli Babıdlide toplanmış iken yaptırmak fikrile de benzer- liği cardır. Çünkü ondan maksat ta şayet muvaffak o olamamazıa “birtakım herifler böyle bir şeye ; bizim bundan haberi- miz yoktur. Hattâ o bermutat Babıâlide müzakerat ile meşgul idik.” diyebilmekti. Hüse- yin Avni Pusanın duyulduk kor- kusu ile Redif ve Süleyman Paşa- ların sabaha karşı işi © görmekte ısrarları ba tedbire yer bırakma mastar. Memleket sanayii de sanayi nasıl inkişaf edebilir?” mevzuu etrafında bir rapor hazır- lamakta idi, Rapor bitmiştir. Rapor şu fasılları ihtiva ediyor 1 — Devlet sanayilmizin budu. du ne olmalıdır? olan çıkan tasvip kilden istitade ederek Uzak Şarkta | yeniden taarruza g vermiştir. İ OM. Çaldaris esham hamillerine İ yüzde 30 nisbetinde tediyat yapıl. ması meselesine de temas etmiş, se- bik için bu | tediyatın yapılmasına mecburiyet hasıl olduğunu söylemiş | | tir. Bu sözler üzerine M. Venizelos | İ su beyanatta bulunmuştur: * “Yunanistan bakkında sabık müt tefiklerinin reva gördükleri kiklar neticesinde hükümet bu yüz- de 30 nisbetinde tediyatı yapmak | mecburiyet ve teahbüdünden kurtul | maş bulunuyordu. ba- günki vaziyetinde bu tediyatta de vam Bir cinayet olur.” M. Çaldsris verdiği cevapta demiş #ir ki: ” Yunanistan'ın büsnüniyeti- ni göslermek suretile itibarını koru- imak kaysusü ona bu hareket tarzı- ni teyin ve emretmiştir.” İktısat Konferansı Alman nektai na- zarı hak- kında mütalealar , BERLİN, IZ. A.A, — Volff - 1 — Kısa vadeli Alman borçları nın uzun. vadeli borçlara takili, Ki zumlu bir tedbirdir. Bütün düny: nen iktisadi kalkınması için kati ehemmiyeti haiz olan bazı şeylerin tahditlerin kaldırması bağlı bulunmaktadır. borçlarını tesviyesi meselesi Alman- | yayı doğrudan doğruyn alikadar et. i mediğinden iktisat konferansının me | snisi geri bırakmamak icap eder. 3 — Fiyatların umumi seviyesi- nin yükseltilmesi hakkındaki İngiliz | p. teklifi konferans müzakerelerinin en emmiyedli 'noktasmı teşkil edecek- e mn vadeli borylar BAM memleketlerinden pek çok alacağı © bik hükümetin aktettiği itilâfe tat) Tanks» | lan Fransa için fevkalâde ehemmiye İ unda bulunmakta, müzakerenin va- racağı neticenin henüz belli olmadı- ğına hükmetmektedir. Bu gazeteler diyorlar ki: ” Muhnlifler, bir hükümet darbe- si yapmak hususunda jeneral Con- öyli'e ve Haci Kiryakor'a atfedilen İ tatavvurlardan © endişeye düşmüş” tür. M. Çolderis bu tasavvur ve ni- İ yetlerin arfı olmadığını resmi ve ka- Vi surette beyan etmiştir.” ATINA, IZ. A.A, — Siyasi va- e — husule gelen karışıklık uyandırmıştır. Muhalefet fırknlarının— reisleri bu- M. Çaldaris'in meeliste begüm ya- pılacak müzakerede © akalliyette be- rakılacağı, M. Cafandaris'in kendisi. ne halef olacağı umumiyetle zanne- dilmektedir. | Çinliler Harekete mi Geçiyor? Cenevreden artık bir İ şey beklemiyorlar CHANGHAİ, İZA A. — Cenev mek üzere Çin hükümetine müra- <aatta bulunmuşlardır. mümessilleri — gönderdikleri İ teleraftn hükümetin derhal harekete geçmesini istemişler ve bu münmse- betle demişlerdir ki: * Çin, kendi menfaatlarını koru- mak kuvvetine malik olduğunu is- * bat ettikten sonradır ki dost devlet İngilizler de meşgul LONDRA, 12. A. A: — Çin ba- erleri Tagi mabafilii gitölde da | ye farla meyeul etmek Bu mahafil Cher ER Kosan hâ- disesinin arkas gelmiyeceği ümit ve See nyanm yeni bir hareketi- hol eyaletinin fethini arda azeriler endişe etmekte. dirler. Maamafih bütün bi hadise Ter 16 Künunusanide Cenevrode mev zün bahsedileceğinden Londrada ye İni hadiselerle “Mölletler cemiyetinin sırada biz | di #gi| bafaza ve İ meşgul olması lüzrm gelmekte oldu- ğu 'mütalensı serdeğilmektedir Sovyet Rusyadaki Çin firarileri ME ROYR IZ A.A —Tassn ti hala senemi bir mesele mahiyetin- | 5 — Birçok memleketler için bir altın mikyası meselesi olun kambiyo meselesi Almanya için mevcut de- ğildir, Almanya, henüz hilinmiyen | bazı beynelmilel teklifler ileri sürül- miyecek oldukça altın mikyasını mu | edecektir. tadan manya diğer hükümetlerle mutabık bulunmaktadır. M. Troçki'nin hem- şiresi öldü Dün Bern'den gelen bir telgraf. ta, a > bula van yiresinin, ir pe vefat ettiği, İsviçre telgraf nian- Lİ Ma habere atfen bildiril Çin başvekili nereye gidiyor BERLİN, İZA A İnal Gaz Beni İli BE se IZMİR, 12.— Zirant Vekâletinin | ek Uzak Şarktaki ye özümcülük mütehassısı M. Nogaret | kayi ile alâkadar olduğu söylen kalp sektesinden vefat etti. İ elaedir rinde “demiştir kiz” Laval Ame | rikayı ziyaret ettiği zaman, borç- lar ve tamirat meselesi bir arada görüşüldü, Bundan iki meselenin biribirine bağlı olduğu neticesine varmakta (Fransızların ları vardır. Diğer taraftan Johnson ve intihap edildi. ANKARA, 12.(Tolefonla) — Dün- ya İktisat Konferansı için hazırlık- İnrda bulunmak üzere teşekkül © den komisyon zain Hariciye Ve- kili Tevfik Rüştü Beyin riyasatin- de Hariciye Vekâletinde içtimala rına başlamıştır. İktisat konferansı” na hazırlık komisyonu zaları şu xe| şek vattır. Hariciyeden müsteşar Nu- man Rifat, Müdirandan Talât, İkti- sattan şirketler müdürü Cemal Ziya, Iş Bankası umumi müfettişi Sami, Ziraattan Müsteşar Atif, Müşavir Mehmet Ali, Maliyeden varidat w- mum müdürü Cezmi Beyler. Hazırlıklar CENEVRE, 12. A.A. — m iktisat ve para sırlıkları yapan mlkikaiki a komisiyonu azasnı Üci tali komisi yonu aymrmışlardır. Bunlardan biri para siyaseti, istihsalât ile fiyatlar arasmdaki muvazensizlik meseleleri- ni tetkik edecektir, öteki tali komite döviz kontrolunun — kaldırılması ve sermaye hareketleri işlerile meşgul olacaktır. — e —— İdman Cemiyetleri Umumi merkezin içtimaında verilen kararlar ANKARA, 12 (Telefonla) — İdman cemiyetleri ittifakı annesini merkezi bugün Erzu- rum meb'usu Aziz Beyin riya" setinde toplandı. Orduya men- bulunan sporcularm teşki- a mensup klüplerle müna- sebetlerine dair Atletizm fede rasyonu tarafından yapılan tek lifler tetkik olunmuş Üren irem lenin Büyük Erkânı arzma karar m Federe olmayan klüplerin federe olmak için müracaatları halinde alelitlik müracaatlarr nın ret cihetine gidilmiyerek nizama uygun evsafı haiz o- lanların teşkilbta kabulleri için mıntakalara tebliğat yapılması ve mıntakalarca vâki olan mü almacak karara göre muamele yapılma" sr kararlaştırılmıştır. — Sere Fethi Bey geliyor ANKARA, -12 (Telefonla) — Fethi B. bu şam eni stan bul'a hareket etmiştir. Fethi BR. in Vaşington büyük elçiliğine tayini ibtimalı kuvvetlidir. şme ziraf ooperatifi İZMİR. 12 (Milliyet) — Çeşme Zirai Kredi Kooperati- fi bedeli beş senetle ödenmek üzere arma portakal, mandaline fidanı tevzi edecek tir. Bu yüzden Çeşme senede 30 bin lira kâr edecektir. Bir Yunan vapuru batıyor İZA A — mayı temin etmek için Fransanm maruf siyasi ricalinden M. Jowve- Bütün kazanç vergileri nis. betlerinde tenezzül vardır ANKARA, 12 (Telefonla) — encümeninde tetkik edil- mekte bulunan kazanç vergisi lâ yihası üzerinde müzakere nihal Jini bulamamıştır. Bilhassa ş0- förlerin talebi intaç olunamamış- tır. Eğer Belediyeler & hazinenin bugün almakta olduğu vesniti nak. liye vergi miktarını maliyeye te- min edebilirse bu talebin esasında uyuşulamıyacak mesele kalma- maktadır. Diğer taraftan bankalarda mev dua! kazançlarından nlmacak ver gi meselesi de henüz ikmal edile- Bütün kazanç verçileri nisbetle rinde tenezzül vardır. Muayenehanesi etibbanın ka- zanç vergileri seyyarlar gibi saf itibarile, yani Odalarının doktor- lara verecekleri amıf o üzerinden tesbit olunacaktır. Doktorlar $ si- nıfa ayrılacak ve bunlardan sens- ds 25 liradan 250 Hiraya (okadar vergi alınacaktır. Eğer doktorlar rm aynca o muayenehaneleri de varsa senevi verdikleri kiranın nisfm: ve muayenehane binası ken dilerine ait İse binanın o hasilâtı safiyesinin keza nisfi vergi olarak defa Çinin istil Amerika â Reel tarafmdan aksi kanaati izhar eden nutuklar irat edilmiş olmakla bu müzakere neticesi bir karar ve- rilecek değildir. Ayanın bir sülüsü is Cümhur Reisi ile beraber değişe- cek. Binaenaleyh yeni âyân, yeni icra heyeti gelmek üzere iken bir karar verilemez. Fakat müzakere bugünkü vaziyetten mütevellit me- suliyetlerin taksimi şeklini aldığın dan her halde dikkate değer, Fransızlar da Amerika Ayn a- zası »oktai nazar larına yardımcı o arıyorlar. Ve tarafından “irat edilen nutku Obu maliyette (telâkki etmişlerdir, Filbakika Borafi Re- isiçümhuru tenkit yollu. sözle- a beraber, Fransızlar borçları tediye <tmemekte hakir olduklarma Bo- rah'yı şahit gösteriyorlar. 15 kânu nuevvel taksitini tediye etmedikle- rinden bir vicdan azabı duymakta clan Gir sağdan soldan teselli aradıkları ılmaktadır. Bununla beraber, 4 marta okadar bu bahis etrafında söylenecek söz- lar ancak akademik kıymeti haiz o- Fransa son zamanlarda hisset- miye başladığı siyasi yalnızlık i- çinde harici siyasetine yeni bir is- çalışmaktadır. nel'i Romaya muvakkat bir müd det için seir tayin o etmiştir. M. Jouvenel'in bu tayini yalnız ve masi mesleğine mensup için şahsı itibarile değil altı ay gi- bi muvakkat bir zamana münhasır olduğu i pk. de fevkalâdedir. Yeni sefir, ilk adımda diplomasi * tea" mü dışarısına çıkarak itimat- ramesini takdim etmeden, hattâ Fransadan hareket etmeden evvel, Romada takip edeceği (siyasetin anahatları hakkında beyanatta bu- lunmuştur. Filhakika bu © beyanattan da anlaşılıyor ki Jouvenel'in meşgul olacağı meseleler çok çetindir, Me selâ Tunus meselesi vardır, Trab- lusgarp hududu. ihtilafı yardır. miyen tetkik mevzularından biri. dir. * Tİ almacaktır. Türk parasının kıymetini koruma kanu- nundaki salâhiyetin temdidi ANKARA, 12 (Telefonla) — Türk parasının kıymetini koruma hakkındaki kanunda 3 senelik salâhiyetin altı seneye iblâğıma dair olan lâyihayı bütçe encümeni müzskere ve ka bul etmiştir, Lâyiha ruznameye alınmıştır. Mecliste görüşülecektir. Yalnız encümen reisi Hasan Fehmi, mazbata muharriri Ke- mal Zaim. azadan Faik ve Mustafa Beyler bu müddetin iki 4€ ne olmasını istemişlerdir. Bu taleplerine esbabı mucibe olarak bu nevi fevkalâde sa- âbiyetlerin içinde bulunduğumuz iktısadi vaziyetler dolayr sile «rk srk tetkike tabi tutulmasında fayda mülahaza ettiklerini işaret eylemişlerdir. Peynir ihracatçılarına prim "ANKARA, 12 (Telefonla) — Memeket içinde hazırlanıp ta buz ve salamura halinde ecnebi memleketlere “İkrü; old nan balık peynir ve zeytine sarfedilen tuzların beher kilosu İçimi 5 kuruşun prim olarak sahiplerine verilmesine dair olan lâyr ha ruznameye alınmıştır. Löyiha cumartesi müzakere edilecek- tir, Ilk mektep muallimleri için ANKARA, 12 (Telefonla) — İlk mektep muallimlerine tatil zamanlarında zirai kurslar açarak ameli sahada zirai bik gilerinin yükseltilmesine dair Kirşebir eisb'ün “Sendar Böy Meclise bir kanun teklif etmiştir. Amerikan koilejinde bir hadise IZMIR, 12 (Milliyet) — Amerikan Collöge'imde talebe Na” mik Kemal gününü tes'it ederken muallimlerden birinin Tür lüğü tahkir ettiği iddia edildiğinden tahkikat yapılmaktadır. Buğday ambarları açılacak ANKARA, 12 (A.A.) — İstihbaratımıza nazaran Ziraat ve kâleti buğday silo ve amibarlar meselesini ehemmiyetle ele almıştır. Memleketin muhtelif yerlerinde bu sene dört bep silo ve ambar yapılması kararlaşmıştır. Bu meselenin tetkili ve esaslarmın tesbiti için Ziraat vekili Muhsin Beyin reisliği müsteşarı Atıf, Nafia vekâletinden bir mümessilden mürek- kep bir komisyon teşekkül etmiştir. Komisyona Ziraat vekâleti ve Ziraat Bankası fen müşavir Teri Ayf ve Talât Beyler de iştirak edecektir. Cumartesi günü bu cagiorduiyakn bisi ihtimal olarak ileri o sürüldüğünü hatırlarlar, Anlaşılıyor ki ne Ptil- İetler Cemiyeti, mede (biribirine geçmiş olan büyük devletler Çini 'aponyanın elinden kurtaramıya- caklardır. Belki Pekin de Japonla- rın eline gi: ve hirs impe- yam itilâfr nm da otavzihi İlzemgelecektir, Her halde Fransanm İtalya ile an- Jaşmak için ciddi bir teşebbüs ya- pacağı görünüyor. ... Uzak Şarkta Japonların hedef- leri gün geçtikçe daha büyük vuzuhla anlaşılıyor, Mançuryada sözde müstakil bir hükümet teşkil ettikten sonra Japonya şimdi Çinin istilâsma başlamıştır. Geçen hafta SharrHai-Kuan şehri işgal edilmiş ti. Şimdi Jehol eyaletinin işgaline hazırlanmaktadırlar. o Lvtton ko- vatorun. yı Mançu Devletinin beke geçtik- eri spec ia yardımin tek | var in payitahima girmesi İl garip olacaktır, Çine karşı yeniden — harekete ini izah için Japom ileri sürdükleri (o sebep” ler (o tapkı o Mamçurya'nın O iş gali ve (— Shan-Hai'a karşı yapılan hareketleri izah için göste rilen sebeplere benziyor, Milletler etinin “19” lar komisyonu Mançurya len ARA hledeceieeni g ların