16 Eylül 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
Devletçiliğimizin Hududu nedir? İktisat vekâletindeki (o te- beddül, iktisadi siyasetimizin takip edeceği istikamete vu- zuh vermek vesilesini ihzar et- miştir, Filhakika İktisat v: İinin değişmesi hükümetin de- Zişmesi demek değildir. Bina- €naleyh bir proğram si mevzuu bahsolamaz. İsmet Paşa hükümetleri Halk fırka- sına istinat ediyor ve onun proğramı da iktısadi siyasetini devletçi olmak üzere kabul et- miştir.Ancak devletçi olmak ne demektir? Hususi teşebbüs ile devlet faaliyeti arasmdaki hu- dun böyle tek bir kelime ile fi derecede vazıh eşkilde çi- zilemiyeceği aşikârdır. Dev- İetçiyiz amma, ne dereceye ka- dar? Asıl olan efradın bususü vaziyeti mi kalacak? Yoksa Faaliyetini filen istihsal ve mü- badele sahasma da mt teşmil edecek? Bu suallere cevap aramak i- çin fırka nizamnamesile umu- mi riyaset beyannamesine git- mek lâzımdır. Ve yeni İktısat vekilinin de yaptığı budur. İti- Taf etmeliyiz ki bunlar dahi haddi zatinde tefsire mühtaç metinlerdir. Esasen hiç bir fır- ka proğramı ve yahut beyan tısadi faaliyetinin her safhası- ma şamil olamaz. Mustafa Şeref Bey, fırka proğramından ve riyaset beyan Ramesinin ifade ettiği mana- dan bile bile ayrılarak bükü- metin iktisadi siyasetine aykı- rı bir istikamet verdiği iddia edilemez. Bilâkis daima fırka proğramını tatbik etmekte ol- mu Zzannettiğine ihtimal vermek daha doğrudur. Diğer taraftan yeni vekil Celâl iğ 3 de her noktada Şeref Beyle be- raber görmiyeceği aşikârdır. Esasen bunun iç ki, yeni vekil mir oturur otur. maz, fırka nizamnamesini ve umumi riyaset beyannamesini ne şekilde anladığı hakkında bir tamim neşretmiştir. Bu ta- mim vazifesine sai arkadaşlarına zılmış bir direktif olmakla be- raber, hakikatte fırka proğra- mmı ve umumi riyaset beyan- Bamesini anlayış tarzınm bir ifadesidir. Bunu Başvekil İs- met Paşa Hazretlerinin de neş rsdilmezden evvel okuduğuna şüphe etmemek lâzımdır. Bi- Baenaleyh Başvekil Paşanm da tasvibine mazhar olmuş de- ektir. Reisicümhur Hazretle- ri de yeni İktısat vekilinin ta- zimat telgrafma cevap verir- ken şu tasvipkâr sözleri söyle- mişlerdi “Milli iktisat yolunda emin olarak ve emniyet vererek kat'i ve radikal adımlar atarken e- sas proğramımızın ilham etti- ği ameli tedbirleri tercih et- mek en doğru yoldur.” Filhakika reisicümhur Haz- retlerinin işaret buyurdukları “emniyet vererek” noktası çok lüzumlu ve ehemmiyetli idi. Ve vuzuh'kadar emniyet tel- kin eden bir âmil yoktur. Yeni İktisat U vekilinin e tamiminde herkesin aradığı bu vuzuh var- Celâl Bey. normal çalışan serma- ye sahiplerinin teşvik edilecek- küçük san'at erbabının himayeye mazhar olacağını, milli servete tek bir zerre ilâve edebilmek muvaffakıyetinin he pimiz için sevinç teşkil ede- söyledikten sonra şu üzerinde tevakkuf et- kredi “Memleketin bütün istih- sal membalarımı ve vasıtalarını devletleştiren, serbest ticaretin mülkiyet hakkını tanımayan, serbest sermayenin çalışması- na müsaade etmeyen ve bütün LUM 16 EYLÜL 1932 7 inci sene No. 2371 NUSHASI 5 KURUŞTUR İ , Başvekilin hava seye: hatı 2,30 saat sürdü Gazi Hz. de Yeşilköyde bulu. nuyorlardı ve İsmet Pş. Hz. ile birlikte saraya avdet ettiler Başvekilin seyahatında bir fevkalâdelik yoktur. İsmet Pş. bugün avdet ediyor Başvekil İsmet Paşa Hz. dün saat | ket etmiştir . on yedide tayyare ile Ankaradan | Oo Tayyarenin pilotu yüzbaşı Ze- şehrimize gelmiştir. ki Beydi. Başvekil Paşa dün saat 14,30 | © İsmet Paşa rasat mevkiini iş da Ankara'dan tayyare ile hare- (Devamı 6 mer sahifede) Ordu kıymetli unsur- lar daha kazandı Dün Harp akademisi ve yük. sek levazım sınıfı mezunlarına Dre erem merasimle verildi.. Dünkü merasimden bir intiba ve bu senenin mezunları Askeri harp Akademisinden bu sene mezun olan Erkânıharp ve yüksek levazım sınıfı zabitle- rine diploma dağıtılması dün öğ- leden sonra saat 15 de Yıldızda (Devamı 6 ınez sahifede) lanmıştır. | lklarla meşgul okunmuştur. | Kurultaya Doğru! Tanınmış ddip ve şairlerimiz de mutalaalarını söyleyecekler Türk dili cemiyeti Kurultay umumi kâtipliği tarafından yapı- lan davet üzerine Abdulhak mit, Samipaşazade Sezai, Hi Ziya, Cenap Şehabeddin, Hi yin Cahit ve Faik Ali Beyler, dü öğleden sonra Dolmabahçe sar: yına giderek, kâtibi umumi Ru ven Eşref Beyle görüşmüşlerd Ruşen Eşref Bey, bu görüşme- ye dair, bir muharririmize: Kendilerini ben çağırdım. Dil işleri etrafında gör | fikir teati ettik, demiştir. Haber aldığımıza göre, Ede- biyat âlemimizde şöhret sahibi 0- Abdülhak Hâmit ve Halit Ziya Beyler lan bu zevata Kurultayın müza- kerat rüznamesi gösterilerek bu ruzname içinde arzu ettikleri ba- his etrafında mütalealarını bildir meleri kendilerinden rica edik miştir. Mumaileyhim Kurultayda fi- kir ve mütalealarmi söyliyecek- lerdir. İktisadi tetkikat Türk tarihi tetiik Genie hazırlamakta o olduğu Türklerin medeniyete te ne ait iktisadi kısmı yazacak olan heyet dün Ticaret odasında top- Bu ilk içtimada hazır. | Sanayicilerin dan mülkiyet hakkının Halk fırkasınca mukaddesliği hak- iktısadi faaliyetleri benimse. | kmdaki teyitleridebu teşhisi: | Yen Yol açmayacak bir vuzuh var- dar.” Bu son cümle il€ kastedilen as *i devletçilikten komünizmden başka bir mana anlemak ihti. asri devletçilik fikrine | mali yoktur. İktisat vekilinin bu cümlelerin hemen arkasın. | mamakla mizin doğruluğuna delâlet et- mektedir.. Filhakika devletçiliğin müf- rit telâkkisi bazı neşriyatta a- deta aşırı bir sosyalizm telâk- kisi ile yakmlık göstermiştir. tamimde bahsolunan şayialara sebep teşkil etmiştir. Her hal. de şurası muhakkaktır ki iktı- sadi siyasetimize son tebeddül üzerine verilen vuzuhtan sonra yalnız bu şayialarm önüne ge- çilmiş olmakla (o kalmıyacak, şahsi teşebbüslere sermaye ko- yanlar arasında itimat hissi ar- Bu neşriyat fırkanın malı ol- | tacaktır. beraber, memlekette Ahmet ŞÜKRÜ ve... Husuf Gecesi Silâh atanların hepsi tutuldu Evvelisi gece ay tutulması do- layısile bazı cahil adamlar, eski bir zihniyete tebaan havaya si- lâh atıp durmuşlardır. Şehrin muhtelif mahallerinde- ki bu silâh atma vakaları hakkın- da zabıtaca yapıla, ticesinde cümlesini bit edilmiş ve yakal rında tahkikata tev: tir. Her zaman ay veya güneşin tutulmasını tabanca atmağı > sile ittihaz edenler maalesef ek» lmayor. Medeni bir şehirde değil yalnız kanunların, sadece içtimai terbiyenin dahi dududuna sığmayan bu çirkin âdetin tehli- keleri var. Herhangi masum bir vatandaşın hayatmı — tehlikeye koymak demek silâh at mak meraklılarının şiddetle ceza landırıldıklarını görsek memnun olacağız. .. Ofis müdürü Tekrar gitti Vekâletin istediği evrakı götürüyor Evvelki gün Ankaradan şeh- rimize avdet eden ( İhracat ofisi | müdürü Cemal B. dün akşam tek: | rar Ankaraya gitmiştir. | Aldığımız malümata nazaran, Cemal Bay Ankaraya gittiği za- | man, İktisat Vekületince kendisi | bazı tetkikata memur edilmiş ve | kendisinden malümat ve vesaik | istenmiştir. Cemal o Bey dün bu vesaik > me malümatı tedarik ve akşam © Ankaraya Bey Ofisçe ithalât ikmal ederek götürmüştür. Cemal tanzim edilen ve ihracat, mukayeselerini göst: lolar ve istatistikleri de hi lanmaktadır. Cemal Bey bu malümatı İktı- sat vekâletine verecektir. Cemal İstedikleri Muhtıra ve liste iktisat ve- kiline dün verildi Bir kiloluk posta pahet- leri meselesi ANKARA, 15 (Milliyet) — Sanayiciler heyeti İktısat veki- Celâl Beyi bugün tekrar ziya ret etmişlerdir. Heyet vekil B. ye hazırlanan muhtırayı ve fab rikalara muktezi alât. edevat, yedek parçalar vı idai mad- delerin bir listesini takdim et- | miştir, Heyet takas ve ihraç vesi- kası usulünün kısa bir tecrübe devresinde o memleketin asil müstahsillerine maddi bir fay- dası ve yerli mallarma rakip va ziyette bulunup o kontenjanla tahdit edilen bir çok ecnebi ma mulâtının bu vesikalarla memle lekete girmesi, memleketin ih- raç ve ithal plânçosunda istib- daf edilen gayenin elde edilme diğini kaydetmekte ve faydalı, esaslı bir tedbir buluncaya ka dar bu tedbirlerin ilga: buna imkân görülmediği takdir de bu vesikalarla memlekete girecek mamulâtm memleket- “Devamı 6 rncz sahifede) Vecihi B. bir Kaza geçirdi Yaptığı bir deniz layyaresi kuma oturdu Tayyareci Vecihi B. kendi yaptığı bir deniz tayyaresile dün sabah Fe- merbahçe önün de muvaffakı. VECİHİ B. havalanmadan evvel botları kı rıldığından denize saplanmış. tar, d Vecihi Bey bu hafif kazadan salimen kurtulmuştur. İskândaki Suiistimal Memurlardan biri de tevkif edildi İskân idaresinde mühim bir al meydana çıkarıldığını ve bir kişinin tevkif © edildiğini yazmıştık, Mülkiye müfettişliği bu husus” ta ehemmiyetli surette tahkikat dar olarak iskân idaresinden bir memur da tevkif edilmiştir. Falih Rıfkı Beyin “Milliyet,, için hazı ladığı son tefrika Tenekeden büst olur, Alttan kalkan üst olur, Keçe külâh, takunya... Güzel san'atlar mani- sinden bir parça! Yakında Tefrikaya Başlayoruz. Sahip ve Başmuharriri siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü İ Dünya güzeli düngec refine Dün gede Taksim (Belediye Ece Keriman Halis H. şerefine bir müsamere veril- vede şehrimiz ki- mensup | bir çok lerle Belediye reis B. hazır © bulun. muşlardır. Dünya güzelini görmekiçin Taksim bahçesinin kapısında bin- lerce meraklı toplanmıştı. Bahçe de havanın müsait ol- mamasma rağmen, çok kalabalık tu Saat ona doğru perde açıldı. Evvelâ Peyami Safa bey kısa bir nutuk söyledi. Peyami Safa Bey hazır bulu. nmanlarm sabrın: sülistimal et mek istemediğini söyliyerek nut- kuna başladı, insan vücudunun güzelliğinden, insanın en mahlük olduğundan bahsetti. Ke- riman banımın müstesna güzellik lerini saydı.. Peyami Safa beyin nutkundan İ sonra çalman istiklâl martı ayak ta dinlenmiş, Keriman Ece Peya- mi Safa bey tarafmdan halka tak dim edilmiştir. Halk dünya güze- ini sürekli alkışlarla. karşılamış. dğyi sonra Peyami Safa B. Eceye bir buket takdim e Kraliçe geç vakte kad: le birlikte bir masada numaraları ilm halka takdım edildi Taksim bahçesinde Ece şe. tertip edilen müsamere neş'eli geçti Kraliçenin beyanatı Keriman Halis H. Dün gece kendi görüşen bir muharririmize dünya güzeli şu beyanatta bulunmuştur: — Halkın bana gösterdiği bü yük hüsnü kabulden son derece mütehassisim. Bütün dünyada mil letimi temsil ettiğim için ayrıca müftehirim. Buraya gelen halka candan teşekkürlerimi sunarım.. Sahie yaver meğer neler neler yapmış? Dün Ağırcezada bu yaman cüretkârın muhakemesine başlandı Kendisine riyaseticümhur yaveri sösü vererek Cazi Hazretlerinin, Sa- | & bik kötibi umumi Tevfik, Kalemi mahsus müdürü Hasan Rıza, muha- fız kıtaatı Kumandanı İsmail Hakkı ve Yaver Yüzbaşı Naşit Beylerin imzalarını taklit eden kunduracı Hü seyin Fikri efendiyle Hüseyin Fikri endiyi sahtekârlık ettiğini bildiği (Devamı 6 mer sahifede) Şehitlerimizi ziyaret Dün pek çok zevat Gülcemal vapurile Hk ye Şehitlikleri imar cemiyetinin | tertip ettiği Çanakkale şehitleri- | için seyh i pek çok müracaat vaki olmuştur. Bilhassa yalniz İstanbuldan memleketin muhtelif yerlerinden birçok kimseler bu seyahata İşti- rak etmişlerdir. Üçüncü kolordu kumandanı Şükrü Naili Paşa, C. H. F. İstan bul idare heyeti reisi Cevdet Ke- rim Bey bir çok meb'uslarımız, Dün Gülcemal vapuru ile gidenlerden bazı zevat şehir meclisi azaları, erkân: as Gülcemal dün akşam anat 19 Ser Vi a T. ii ap gece Te ve sabahleyin Gelibolu ve Çanak» kaleye uğrayarak oradan ziyare te iştirak edecek heyetleri alacak ve müteakiben harp sahasr önü- ne gidilmek üzere Boğaz harici. ne çıkacaktır. Şehitlerimizi ziyarete Lek ii lee deceklerdir.
