ETTE pm EE (Başı i izci sahifede) larla süslenmişti. Dairelerin, mektepleri tatil olması halkı akım akın sokaklara dökmüştü. Herkes büyük bir sevinçle hi kimiyetinin ilânmın yıldönümü mü tesit ediyordu. Çocuk bayra munın da ayni güne tesadüf et. mesi İstanbullulara en neşeli saatlerini yaşatmıştır. Halkevindeki merasim tam saat 15 de başlamıştı. / İçtima salonu daha erkenden dolmuş, kalabalık koridorları, merdiven leri, bahçeyi doldurmuştu. Şeh rimizde bulunan C. H. Fırkası! umumi kâtibi Recep B. de ha-| zır bulunanlar arasmda idi.Bun dan başka merasime şehrimizde bulunan meb'uslar, fırka, vi yet, darülfünun, belediye ve maarif erkânı vesair birçok 2e- vat iştirak etmişlerdi, Saat 15 de şehir bandosunun çaldığı İstiklâl marşı ile başlan dı. Bundan sonra fırka İstanbul vilâyet idare heyeti reisi kür: ye çıkarak şu mutkunu irat etti: Cevdet Kerim Bejin nutku Muhterem hanımefendiler, beye- fendiler; — 23 nisan Türk istiklâl ve ink lâp hareketinde bilhassa O mümtaz bir gündür. lalâp tarihinde her havi vaflakıyet veya wuzafferiyetin ifa desi değil, hürriyet ve istiklâlini muhafaza için cihana isyan eden bir yilin yeniden kurduğu bu dev İetin siyasi, içtimai ve hukuki esas- lar dairesinde başlangıç ayarı Beşeriyet tarihi | Türkler kadar gok ve azametli devletler kuran bir wk kaydetmemiştir. İşte 23 nisan yirminci asırda beteriyet ailesi için de, Türkün yeniden ve asrının ken- dini yok etmek en bü- yük devletlerini mağlüp ederek kur. duğu bu peyyeni devletin vaz'ı esas günüdür. Dünya durdukça yaşatacağı mız Türkiye Cümhuriyetinin, fa- ziletkâr ensali her sene bu günü he yecan ve intibahla | tes'it edilecek milli bir ibadet günü telâkki edecek $ir. İşte biz bugün, bu maksatla bu rada toplanmış bulunuyoruz. Harbi Efendiler: Malümu âlinizdir ki; barbi umu mi bütün eski ve yeni dünya devlet umumi si, diğer İtalya, Belçika, Sırbistan, Karadağ, Romanya, Yunanistan, (Portekiz, Cemahiri müttebidei Amerika, ve cenubi Amerikadan da adan terekküp eden bir itilâf zümresi bu Yunuyordu. ” Harbe ba devletlerin o müstem- lekeleri de iştirak ettiğine göre bel- K başlı bütün dünya devletleri ve milletleri biribirine girişmiş demek- .. Dört sene devam eden bu beşe- #iyet mücadelesinde Türk | milleti" nis en çok fedakârlik, ve kahraman uk gösterdiği bir hakikati tarihiye olmakla beraber ne yazık ki; sonun da mağlübiyet, kendisinin de azası bulunduğu müttefik devletlere te- veccüh etti, Sırasile gailplerinin ihzar ettiği mütarekenameleri imza eden bu dev etlerden Almanlar İnr (Neuiliy) Macarlar (Tiryanon) vo Osmanlı hükümeti de (Sevr) sulh muahedesini imzalayarak harbe nihayet vermiş bulunuyorlardı. Bu munhedelerin her biri dev- İlet ve milletler için ağır ve taham- müsüz ahkâmı ihtiva etmekle bera- ber pek iyi bilirsiniz ki hiç birinde (Sevr) muahedenamesinin tahrip- kârliği yoktu. ri tarafından Osmanlı hükümetine imza ettirilen bu mun- hedename daha ziyade Osmanlı dev letini yok etmek için ve binnetice tarihi hilkatle başlayan, kıt'adan kıt'aya salarak arzın her bucağında ve ber asırda yaşayan Türk milleti hayat; kendine (Sever) idamnamesi ni tatbik etmek isteyenlere (Lausan- imzalattırdı. İtilaf devletleri © tarafından bu mütareke ahkâmmın tatbikine başlandığından pek 32 sonra tin aldığı vaziyeti hülü- MILLIYET PAZAR 24 NİSAN irinci Sahifeden Geçen Yazılar EEE NR ANA A TE DA EE MANASIZ Hakimiyeti. Milliye bayramı dün her tarafta tesit edildi memleket, kendisini bu maceraya sevkedenlerin hayatlarını kurtar- mek pahasına vatanı terketmele- ünden bu acı mukadderat- la baş başa bırakılmıştı. Her ge- yin nihayet bulduğunu zanneden padişah ve halife Vahdettin, se- fil şahsiyetini ve mevhum tahtı | muhafaza edeceği zannile millet aleyhine en deni tedbirler araş- trmağa başladı. Damat Feridin riyaset ği kabine böyle bir ande millet menafii yerine haysiyetsizce, aciz ve cebanet içinde yalnız o Vah- dettinin & arzularına (o tebsiyet ve kendi değersiz şahsi menfaatleri | n ber vaziyete rıza sefalet içinde kalmış- devletleri mütarekena- me maddelerini | istedikleri gibi tefsir ederek İstanbulla beraber vatanm en mühim merkezlerini işgal etmişler ve 15 mayıs 1919 da Yunan ordusunu da İzmire çı kartmışlardı. Ordumuzun silâh ve cephanesinin mühim — bir kış- mı gaspedilmiş ve mütebakisinin de gaspıma devam olunmakta idi. Bundan başka patrikhaneler ma- hafilinde W kül eden komite- ler mühtelif vesilelerle memleke te hiyanette devam ediyorlardı. Saray ve hükümeti bütün bu va» ziyetler karsısında milletin mad. di ve manevi fazilet ve cevherini ölçmekten aciz ve gaflet içinde her seyin ine hüküm ve iti- devletleri: ücretli uşakları gibi hareket ederek onlardan al- diklar: talimatla milleti tefrikaya düşürecek ve esarete razı kıla cak ne yapmak İâzunea (o onları yapıyorlardı. Hülâsa Osmanlı dev İeti Endülüs devleti o Emeviyesi- nin âkibeti gibi bir Âkibetle kar- şılaşmış bulunuyordu. Teşekküller Vaziyetin dehşet ve vehameti kar şısında kendi kendine kaldığım gö- ren millet her mmtakada toplanarak muhtelif namlarla teşekküller £ yap- mıya teşebbüs etti. İşte bu büyük tehlike ve felâket günlerinde Gazi Mustafa Kemal kendini yaratıyor daha genç zabitliğinden itibaren or- du kumandanlığına kadar muhtelif zamanlarda ve muhtelif işlerde mem lekete faydalar temin eden bu bü- yük İnsan o zaman hadisi: ve im- kânları karşılaştırıyor, milletin kur- tulnbileceğini kabul ederek harekete geğiyor ve nihayet 19 mayıs denilen bir günde onu Samsun sahillerinde görüyoruz. Gazi Mustafa Kemal A nadoluya ayak basar basmaz her ta- | ralta yer yer ayaklanmış olan asil kudretleri tedricen © toparlamıya ve onlara ahenk ve nizam vermiyo ve bir taraftan o milleti ikaz ve irşada yordu. lk sesini Gazi Erzurumdan işittiren Kemal Teykel bir göz gö- neş gibi şarktan © garbe seyrederek Erzurum ve Sivas o kongrelerinden sonra Ankarada karargâhanı kurmuş tu. Anadoluda milli taazuv gittikçe kemalini buluyordu. Zahiren bu ha. reketleri isyan telâkki — eden İstan- bul hükümeti betmen de bu kuvve- ti, endişe ederek inkişafma mâni ol. mak maksadiyle anlaşmak için mü- temadi temaslarda bulunmak mocba riyetini hissediyordu. O sıralarda gerek heyeti temsili- ye ve gerekse İstanbul hükümeti meclisi meb'usanın toplanması mese lesiyle çok meşgul oldular. Gazi Mustafa Kemal düşman işgali altın- da ve dalma düsman ordu ve donan masının tehdit edebileceği vaziyet- te bulunan İstanbulda toplanacak bir millet meclisinin serbestçe çalış masını imkânsız görerek meclisin dahil; vilâyetlerden birinde toplan- masını ısrarla tellif ediyordu. Fakat İstanbul hükümetinin ve (Anadalu- Rumeli) Müdafani Hukuk cemiyeti- nin İstanbuldaki azalarından bazıla- rının israriyle yeniden intihabat ya- pılarak kânünuevvel içinde İstanbul da meclis toplanmış bulunuyordu. Gazi Mecliste İstanbula e Manet ; yere takip in arkdaşlarıyle Sivastan Si te o tarih itibaren hı is en il eyeti merkezi Ankara oldu. Blmieei meclisin İstanbul. da açılmasını tehlikeli bulan Musta- fa Kemal daha evvel meb'usları top layıp hattı hareketleri ve meclis da- bilinde teşkil edecekleri kuvvetli bir | ie grup hakkında bunları hazırlıklı gön dermek teşebbürlerinde bulunduysa da bu büsusta da kısmen itiraz ve müşkülütla karşılaşmıştı. İstanbul ricali ve taraftar» ları siyasetin ancak (o hakiki bir kuvvete istinat ederek kıymet ka kelli > ali eeiyae, GE kendilerini nazariyata kaptır. rak Türk vatanın tamamiyeti, ve istiklâlinin muhafazasını hâlâ işgal ordularının kumandan erime emirlerine mütavaatla te- zannediyorlardı. leceğini za! 1 Halkö Anadol halkı bunu külünün haricindeki her şyi ham ve hayali bir teşekkülden ibaret görmek basiretini o mükemmelen | İ gösteriyordu. Biliyorsunuz: Meclis açıldı. A zaları düşman süngülü nöbetçile | rinin önünden samit birer hayal binasına girip çıkma- ğa başladı. Ve İstanbulda rezalet ler gittikçe artarak kendileri kı. zamanda iş göremiyecek bi bale geldi. Anadolu tsazzuvunun letleri bu tehlike © önünde daha i tedbirlerle Osmanlı de: i birden bire inhilâf” tir rek 16 marita hükü- met merkezi olan İstanbulu res- meh ve filen işgal ettiler. Seher vakti Letafet © apartımanınd fırka karargâhmı be layan bu hareket o çün kadar bütün resmi dairelere teş- mil edilmiş ve bir milletin mecli- si meb'usanı basılarak azalar dan bir kısmı tevkif ve mütebaki si tedhişle dağıtılmıştır. O gün işgal orduları baş ko pıandanımın. yaptığı iki tamimle İstanbul hükümetinin dairci nüfu zu altmda kalan memleket aksa- #woda devletin dabili ve siyasi i- daresi de ellerime ndeta alınmış oluyordu. İşte Osmanlı imparatorluğu. nun son meb'usan meclisi bu su- retle dağıtılmış ve devlet idaresi padişahının ve hükümetinin de devletinin indirası di- Mustafa Kemal Bu anda Ankarada bulunan Mus- tafa Kemalin hayat ve Yaziyetini Koğlüren bağları yele Gmeriadiki notamam zirant mektebinde portatif karyulasımın yanıbaşma koyduğu tahta masasınm üstünde devair mah zenlerinden topladığı matbu evrak arkalarına emirlerini, fikirlerini not ettirmekle meşgul olan o büyük ha- İiskâr milletin maneviyatımdan baş ka maddi bütün vasıtalardan hemen hemen mnhrum bulunuyordu. Fakat İ bunun yanıbaşında bir vatan kurta- rıcısına lâzım olan en esaslı hazine elindeydi. O kuvvet Anadolu balla- | nm uyanışı ve ona olan nanışı idi, Bir devlet yilelmıştı. Fa- kat duran koskoca bir millet vardı Derhal yeni bir devlet kurmak 3a- manını hisseden Gazi Mustafa Ke- mal bütün maddi manevi kuvvetleri- ni orta Anadoluda teksif etmek, ve Ankarada salâhiyeti | fevkalideyi haiz bir Millet Meclisi toplayıp mil. kimiyeti o müstakil ve hür mec liste teceli ettirmek kararmı verdi. Ve 19 mart 1920 de Anadolü ve kendine bağlı bütün aske- iki ra bu kararma O zamanki teşkilâta göre her san caktan beş meb'us olmak üzere ve- de intihabata İşte ba günlerdeydi ki, İs- met Bey de Ankaraya vâsıl olmuş ve Anadolu ordusunun erkânıharbi- ye terkilâtimi yapmıya başlamıştı. İntihap edilen meb'uslar peyder- pey Ankaraya gelmekte han, otel,re kahvelere yerleşmekteydiler. 20 ni- sanda ekseriyet hâsel olmuştu. Gazi Mustafa Kemalin gayesi meclisi bir ân evvel açarak milleti işiyle daha yakından ve salâhiyetle alâkadar kıl mak ve milli hakimiyet esasına müs- tenit yeni devlet şeklini kurmaktı. Ve nihayet 23 nisan 1920 de bir cu- ma günü öğleden sonra yani 12 se- Be evvel bu sastlerde bapün Cüm- huriyet balk ferkası merkezi umu” misinin bulunduğu binada ilk defa Türkiye Büyük Millet meclisi top- lanmış ve bu yeni ve asri kuruluş tamamlanmış bulunuyordu. Musta İn Kemal meclisi açtıktan sonra irat ettiği nutkunda memleket ve mille- tin vaziyetini vuzuh ve sarahtle tah Hil ve takip edilecek yolu işaret et- miştir. Bu böyle olmakla beraber açılan mecliste el'an bazı mütereddit mütevehhim insanlar yok değildi. Bunların başında bilhassa Konya meb'usu Abdürrahman çelebi ve ta- raltaranı bulunuyordu. Bunlar İs tanbulla anlaşmanın yegâne selâmet tariki olduğu kanaatinde bulunuyor. 3i Paşayla uzun uzadıyn görüştük” ten sonra kendisi İstanbuldan yeni gelmiş ve vaziyeti bilen bir adam olmak sfatiyle iye meclis aza- da. Fevzi paşa İstanbulda | anlaşmak edilecek | di Fakat Gazinin verdiği bir takrir | bu işide halletmişti. Binmenaleyh | (Bir hükümet teşkili zaruridir; Tür | İstanbulun İ kiye Büyük Millet © Meclisinin fev- | kinde bir kuvvet mevcut değildir. | Türkiye Büyük Nöllet Meli i salâhiyetleri kendinde ıştar, Meclisten ayrılacak bir vekil alarak hükümet Meclis reisi, bu heye kayıtları“ dahilinde akiben meclis | İstanbul hükümetinin mütemadi propagan da ve fetvalarma mukabil müca- bedenin kutsiyeti hakkında fet- valar çıka yine meclisin kararile R stafa Kemal ta- rafından devletlere Türkiye hak | kmda tatbik edilmekte olan hak me millet ve memle- wn müdafaası için hükümetinin bu lakârlıktan çe- verdi. Ve omün uğurda hic bir f; kinmiyeceğini bildirdi. Ayni za- manda yeni bir Türkiyenin mev- cudiyetini ve-onun mukadderatı- hakinda hüküm ve imza verme hükümetinin — salâhiyeti bulunduğunu haricindeki kuvvet- lerin sahte ve hükümsüz olduğu- nu ilân eyledi. İşte bu suretle 23 insanda vic| edinmiş olan bu devletin birden diğer devletler den tanmması mevzuu babsol, mazdı. Çünkü o; düşmanlar tara asi bir çete mahiyetinde gösterilmek isteniyordu. Onları, İster istemez münasa- balı siyasiyeye mecbur etmek için tek bir vasıta vardı. o da kuvvayi harbiye. Bu maksatladır ki; bü- ili itilâfatı. halle- ile husule ge- i varlığını sarfederek en tabii haklarımızı düşmanlara cebren ve kahren ka bul ettirecek bir ordu teşkilini ga İ ye edindi. Biliyorumuz ki, bu isabetli proğram bir hakikati tarihiye ol- du. Dahilde tam bir ahenk tesi» edildi. Şarkta o Ermeni ordusu mahvedildi, cenupta Gaziaymtap gibi tarihte, simli müennedi görül memiş bir. müdafaa yaratıldı. Fransız v& İtalyanlar birer anlaş ma ile vatânı terketmeğe mecbur oldular. . İnönleri, | Sakarya, ve si zaferleri kazanıldı. İşte bu suretle her müşkülât kavi adımlarla çiğneyip 1923 te devletin adımı Türkiye Cümhuriyeti adile perçinleyen o meclisi Sevr ahtname si yerine (Lausanne) muahedena- mesisini hediye ederek ni cihana tanıttı. Genç nesil bu- dü iyi tanı, bilenlerden, müreb Bilerinden. öğren! Sözlerimi biti- rirken bu büyük günler için sevi nerek ölen şehitleri hatırlayalım. Milletin ve Büyük Reisimiz Gazi tini dileyelim. Cevdet Kerim B. alkışlar a- rasında kürsüden indi, Mütea. kiben İsmail Müştak B. söz ala- rak mütarekenin kara hatırala. rından, Bekir ağa © bölüğünde Gazinin kendilerini ziyaret etti ğinden, Meclisi meb'usanın iş gal kuvvetleri tarafından nasıl kapatıldığından bahsetti. Müş- tak B. bundan sonrâ milli hare- kete nakli kelâm ederek Büyük Gazinin Anadoluya geçerek na. sıl işe başladığını, ilk © Millet Meclisinin açılışmı, o zamanki müşkil şeraiti anlatı. Müştak B. Gazi Hz. nin tarihi nutukla rından bu hâdisata temas eden kısımları okudu. Şiddetle alkış- landı. Muzaffer Beyin nutku zaffer B. kürsüye gelerek bâki. de mukâyeseler yaparak güzel bir şekilde anlat! Türk milli hâkimiyetinin ilânı. nı ve ona takaddüm eden hâdi- sat ilmi bir lisanla tahlil ede. Muzaffer B. lar arasında kür: Müteakiben bir hanım ve bir efendi iki mektepli genç milli şiirler okudulai İce başlamıştı. Adına (Türkiye Büyük Millet Meclisi) dendi, ve Riyatetine Mus- A Kemal Paşa intihap olundu. ” İnuşum, bana yirmi Bu mesele oldukça mazikti. Çün- kü; Velev hayal ve hulya da olsa henüz bir Osmanlı saltanatı ve bir Recep B.in nutku Bundan sonra fırka umumi kâtibi Recep B. alkışlı da kürsüye geldi, Ve dedi ki “ — Bugün İstanbulda bulu- üç nisan bay ramımızı İstanbul Halkevi ar- kadaşlarım arasında tesit et- mek fırsatını verdi. Bunü en yüksek baht sayıyorum. yamalar, Cevdet kedim İk teşekkül eden devleti haber İ k Türkiye Büyük Millet | Başkumattlan meydan muharebe | . | teş- | I Plânı (Başı Birinci sahilede) müracaat ediniz. — Tekrar İstanbul'a misiniz? — Pazartesi günü Berlin'e av- det edeceğim. Belediye isterse ya kında tekrar gelebilirim. — Istanbul'un plânı hakkında fikriniz nedir? — İstanbul şehrinin plânı, ya- pılması en müşkil plânlardan bi ir. Bu plânr yapabilmek için gelecek halletmek lâzımdır. Sonra at nin pahalılığı binaların nisbetsiz derecede yüksek olması da ayrıca iâtı artıran birer meseledir. Şehrin plânını yapabilmek svvelâ bu meseleleri kalletmel: Profesör Yansen bundan sonra i bak — Ankara'da şehir © plânının tatbikatma nezaret ve plânın ba; #t aksamını kontrol ettim. Plânın ilk kısmının tatbikati bitmek tze- ir. Orada as- ir mezbaha insa © edilmiştir. itibarile, İstan- nisbetsizlik iksok olmadığından arkasındaki i ların önünü kapamamakla- ler. İzmir belediye reisi Behç: s Sa- lib, B. faal, şehrin imarı fikirler besliyen genç bir rl dur. Behçet Salih B. şehir için pek gok iyi işler yapmıştır. Geçen se- De 4 - 5 bin ağaç dikmiş ve iki park vücude getirmiştir. İzmir'de bana şehre dar sual soruldu, bunlar meseleler olduğundan cümlerini izaha imkân Meselâ yangın arsalarında inşaat ne surette olmalıdır. Gazi'nin hey kelinin bulunduğu meydan ne su- rette tanzim edilmelidir? Bunlara dair fikrimi söyledim. İzmir'de Ga: rekzedildiği meydanı dim. Ben öteden beri t 30 k teknik burada yoktur. heykelinin beğenme. deki meydanlar daha iyidir. Ve- nedik'te San Marco meydanı müs- tatil şekilde ve dünyanın en mü kemmel meydanlarından biridir. Bu meydan pek eski olduğu halde el'an güzelliğini muhafaza etmiş- tir. Her yerde bu meydanı taklit etmeli DE lerinde tanıdığım iki genç arka daşım 23 nisan gününün büyük lüğünü ve heyecanını bize yaşa ttılar. Ben de realist bir adam sıfatile bu büyük günün bin vas fr arasmda en bariz gördüğüm kısa bir tarifini yapmak iste- rim. Arkadaşlar bizden başkala rı, bizden bahsederken (o Türk milletinin kahramanlık gibi, fe. dakârlık gibi, muhariplik gibi bir çok kıymetli hasletlerini sa- yıyorlar.Ve ekseriya haksız ola rak milletimizin kuruculuk, devlet kurmak ve onu işletmek kabiliyetini eksik © görürler ve bunu telkin ederler. 23 (nisan hâdisesi hassaten hatıra gelebi- len ve gelmiyen bin türlü müş- küller arasında Türk milletinin kendi asaletine lâyik ve dünya- nın modern telâkkilerine uygun bir devlet kuruşunu, devlet kur ma kabiliyetini gösterir. Arkadaşlar, ben bundan ge- riye doğru on üçüncü 23 nisanı, bugünü bize milli bayram tsnı- tan hâdiseler içinde yaşamış bir adam olarak yirmi üç nisanın mânasına büyük ehemmiyet vermek lüzumuna kani bulunu- yorum. Bugünden ileriye doğ» ru, yüzüncü ve bininci 23 nisa» ru yaşayacak nesillerimizin, ev- lâtlarımızım, kardeşlerimizin bü e ile ve onun yüksek mâ de mümkündür. Bugün İstan. bul Halkevi bu intikal vazifesi- nin kendisine düşen kısmını ya pıyor. İstanbul Halkevi arka- daşlarımı sevgi ve saygı ile se. lâmlarım.” Recep B, alkışlarla kürsüden indi. Müteakiben Cevdet Ke rim B. tekrar kürsüye" gelerek bu mes'ut günü yaratan büyük halâşkâr Gazi Hz. ne İstanbul halkının tazmilerinin © bir tel. grafla arzını teklif etti. Bu tek- lif şiddetli alkışlar içinde kabul edildi. Bundan sonra şehir ban- İ dir. Bir çok mekteplerde Çocuk Bayramı ÜBaşı 1 inci sahifede) makamılığı önünde hazırlanan 50 otomobil güzel bir şekilde süslen- mişti, İlk mektep talebeleri beşer altışar otomobillere bindirildi. O- tomobiller saat onda Fatihten ha- reket ettiler. En önde Himayeyi Etfal İstanbul şubesi idare heyeti azasınm rakip oldukları otomobil vardı. İkinci otomobil | Taksim Cümhuriyet âbidesine o konacak gelengi taşıyordu. Resmi | geçidin güzergâbıma halk dolmuştu. Kü- çükleri, onların sevinç ve bayram arım seyrediyorlar, alkışlıyorlar- lerini alkışlıyanlara veziceleri yazılı kü: örtlar atıyorlardı. Bu kâ “Çocugun ilk muhtaç olduğu şey annesi, süt, güneş ve temiz hava: çocuğu kurtarmak en büyük bir zadır», gibi vecizeler yazılı i- di. Otomebillerin önlerinde “Yoksul anneler, kimsesiz çocuk- lar Himayeyi Etfalin kanadı altm dadır.”, “Bunları temin eden Hi- mayeyi Etfale yardım ediniz ve a- za olunuz” gibi cümleleri o havi lâvhalar asılmıştı. Otomobiller Himayeyi Etfal, Belediye, Fırka, Vilâyet ve Kolordunun önünden geçerek Beşiktaşa gelmişler | ve burada fırka © merkezi önünde bayramlarını tesit toplanan çocuk arkadaşları tarafından se- lâmlanmışlardır. Beşiktaştan Maçka tarikil> Tak sime çıkılmış ve âbidenin önüne gelinmiştir. Burada yavrular, Hi- mayeyi Etfal reisi ve Kırklareli meb'usu Fuat, İstanbul şubesi kün, Belediye azası vesair zevat tarafından istikbal edilmişlerdir. Üçüncü kolordu kumandanı namı na çocukları nöbetçi zabiti selâm- Ismışlır. Çocuklar merasimle Cüm huriyet âbidesine çelenk koymuş- lar ve Hürriyeti ebediye tepesine doğru gene otomobillerle bir tur yapıldıktan sonra Fatihe avdet e- dilmiştir. Çocuklar köp: ge şerken vapurlar düdüklerini çala, rak selâmlamışlardır. Şişliden, Maçkadan, Bebekten, Aksaraydan, Fatihten saat 12 de hareket eden hususi tramvaylar ları meccanen gezdirmişler- gocuk müsamereleri, baloları verilmiş eğ lenceler tertip edilmiştir. Kadıkö- yünde kinder Gardende, Hayriye İisesinde çocuk baloları verilmiş- tir. Beşiktaşta, Üsküdarda, Aksa- rayda toplantılar yapılmış, nutuk lar söylenmiş, çocuklar güzel şi- irler okumuşlardır. Bugün saat 14 de Maksim Bar- da Himayeyi Etfal cemiyeti Anne- ler Birliği tarafmdan gürbüz ço- cuk musabakası yapılacak, eğlen celer ve bir de piyango tertip edi- tecektir Çocuk ve Hakimiyeti Milliye bayrami münasebetile | Beşiktaş Halk Fırkası önünde yapılan teza- hürat bilhassa kayda © şayandır. Şehir bandosumun da iştirakile Beşiktaş civarınm 25 ilk resmi ve ekalliyet mektepleri talebesinden mürekkep beş bini mütecaviz ço» cuk, binlerce halk evvelâ kayma. kamlık binası önünde, ve sonra fırka önünde içtima ederek 23 ni- sanı tesit etmişlerdir. Mektepler- den intihap olunan talebeler nu- tuklar ve güzel şiirler söylemişler dir. Halik fırkasından Vecihe Ziya Hanımla Fatin Tevfik B. tarafın- 'dan birer hitabe irat edilmiştir. Merasimi mütsakip mektepliler büyük bir resmi geçit yaparak da. ğılmışlardır. Dün Beşiktaş emsal. siz ve çok neşeli bir gün yaşamış» tar. Çocuk bayramı bir hafta de- vam Ik mektepler bu- gün de tatil olacak, yarın dersle. re başlayacaklardır. Bursada BURSA, 23 (Milliyet) — A re ke e ran emsalsiz tezahuratla > tedil di. Hükümet meydanını dol on binlerce halkım mütemadi il lar: arasında kecit resmi yapan talebe çok takdir edilmiştir. Edirne'de EDİRNE, 23. A. A.— İsmet Pa- toplanan İzmir'de IZMIR, 23. A. A.— Bu; itibariyle bil dosu talebesi güzel bir marş o- Faklı kudular, orkestra milli bavalar Başvekil | Geliyor |Başt birinci sahifede! kova'ya gidecek olan Rus 6 M. Suriç dün Ankaradan şeh: rimize gelmiştir. e Heyete işti rak edecek olan Afyon meb'us su Ali B. de Ankaradan gelmiş* tir. Gruzia vapurunun Odesa'ye hareket saatı bugün M. Suriçi! İsmet Pş. ile görüştükten son ra tekarrür edecektir. Rusyada? İsmet Pş. ve Tevfik Rüştü B. Yi izaz için pek muhteşem bir program hazırlanmıştır. Ame! le bayramı olan 1 Mayıs'ta Rus yada her sene resmi merasim yapıldığından bü sene 1 Mağ yıs pek mutantan merasimle tes'it edilecektir, Paşanın Ankaradan hareketi ANKARA, 23 (Telefonla) — Başvekil İsmet Pş, ve Hariciye Vekili Tevfik Rüştü B. bu ak” şamki trenle Rusya'ya gitmek üzere İstanbul'a hareket etmiş» lerdir. Başvekil İsmet Pş. tre* nin hareketine üç dakika kala Gazi Hz. nin refakatlarında is“ tasyona gelmiştir. İstasyon sof derece kalabalıktı. İsmet Pş« Vekiller, Meb'uslar, sefirler ve sefaretler erkânı tarafından ha" raretli bir surette teşyi edilmiş" tir, Başvekil çok neşeli idi, Be şuş bir çehre ile trene binmiş tir. İsmet Pş. ve Tevfik Rüştü Beyin refikaları hanrmefendilef de ayni trenle hareket etmişler dir. Heyetin diğer azası da bu İ trenle İstanbul'a gitmişlerdir. GEMLİK, 23, — Gemliklis ler Başvekil İsmet Pp. Hazrete lerine Moskova seyahati için yolluk olarak zeytin takdim et" tiler. İsmet Pş. Hz. nin bugün va purun o hareketine kadar Pera“ palas otelinde istirahat etmele" ri muhtemeldir. Iki mes'ut Hadise IBaşı 1 inci sahifede) se ayran ikram edildi. Zeybek of. nadılar. Candırda üç kurban ke" sildi. Kâzım Pş. takın altına ge çerken Tayyare cemiyetinin — ik! madalyasını almış olan bir ihtiya ra iltifat etti. İ — BALIKESİR, 23 (Milliyet) — İ Akşam İzmirden gelen tren hat tn kuşadı munasebetile donatık mıştır, Bu trenle Fahrettin Paşa geldi askeri merasimle Ali “ Sait, Ali Hikmet Mumtaz Asım Paşa” lar tarafından karşıladı. Belediye gazetecilere hüznü kabul gözler: "BALIKESİR, 23. dünya) — Gece yarısından sonra — Gece bü rada yapılan tezahurat tarif edilmi” yecok kadar muazzan ve heyecanlı olmuştur. Naşit Hakkı B. tarafından söyle Samsun - Sivas hattı d£ kavuştu SIV, AS, 22 — Samsun » Sevaf battı bugün öğle vakti bağlanmış" tır. Her iki taraftan gelen trenler Yeni handan sekiz kilometre me safede karşılaşmışlardır. Son kalan 100 metroluk yola eş Tene barda nr çe ray sonra banlar kesilerek trenler birleşmif tir. İki tren de Yeni hana gelmif”, tir, Hattın küşat resmi ve işletmey? açılması ağustosta yapılacaktı. O tarihten sonra Samsun ile 2 arasında trenler iş *. Sıvas hattının. o sabah liz