22 Şubat 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

iri sonu Bu uzun destan, iki cümle. lik bir İngiliz (o tebliği ile bit- ti: “Düşman şubatm üçüncü günü üç buçukta kanalı geçmek için ezimli bir teşebbüste bu- lanmuşsa da eriyip gitmiştir.,, Bir İngiliz raporu dar gelen Türk kuvvetini on beş bin ve altı batarya top ola yorduk. Bir sene evvei atla rın güç söktüğü yollarda oto- mobili olanca hızı ile koştura- biliyorduk. Çöl başındaki Bi- rüssebi'i tanıyamadık: Burası fakir, harap bir köy iken, şim- ka di geniş el kabz ve müesseseleri ile, modem bir kibebe olmayi. Çöller içine artık izler üstünden girmiyecek smaili | tik. Yüz seksen kilometrelik rina hücum edip, ile de Tarsun taraflarından ka- nalı geçmek idi., Yüzmek bilmiyen bir kıt'a tulum takmarak kanala atıldı. Bizim kenardan dişlerine ka. dar silâhlı olarak © suya giren bu Anadolu çocukları, (öbür) kenara esir olarak çıktılar. İn. gilizler bu askerleri soyup gü neşte kuruttuktan sonra, fe ve imparatorluğu tezyif için, Kahire sokaklarmda çıplak do- laştırdılar. Bizim aramızda kanalı ge çerek yerli halkı ayaklandırıp Mısırı alacağımıza (o inananlar vardı. Bu kadar saf olmayan Almanların Türk ordusuna ver diği re vazifesi ise daha ba sitti: Ara sıra birkaç bin Türk feda ederek ve ikide bir kanalı zorlayarak, Mı İn mümkün olduğu kadar £ İngiliz ordusu tutturmak! Mısırda duran her İngiliz, Alman ordusunun kar- şısından azalmış bir fert demek tir. İngiliz raporudiyor ki: “Bu vak'n üzerine muhafız kuv | muş A Demek kanalda muvaffak olmuşlardır. Fakat! Cemal Paşanm yanında bulu. | nan Fon Kres (Von Kerss) B.| bu kadarla doymamıştı. O: — Bir defa buraya (okadar gelen kuvvetin © vazifesi geri dönmek değil, ölmektir, diyor- du. on beş bine yakın Türk çocu. ğunun canımı kurtarmıştır. Bir ay sonra başlayan 1331 senesi, (o ikinci çöl destanının, büyük hazırlığın senesidir. Çöl de hepsini kahramanca g lediğimiz son harpler, 1332 se- nesinin son aylarında olduğu- na göre, biz çölde bir sene sü. kün içinde, o beş altr ay kadar da harpler arasında çalıştık. Bir taraftan cephe gerisin- de demiryolunun Amanos dağ- larındaki eksiğini tamamladık; Toros dağlarındaki aralığı da dekoville kapadık. Demiryolla. rmı Kudüse ve Kudüsten çöl ortasında Hafir'e kadar getir- dik. Bizde cephe gerisi demek, bir takım kıt'aların yerli yerin de cephe için çalışması demek değil, bizzat cephe gerisini yap ması demek olmuştur. On beş bin kişiye © ancak birer mataralık su veren çöl, boş, ıssız, aç ve çorak çöl, ne için hazırlanıyordu, bilir misi. niz? Yüz bin insan ve yüz bin hayvan için! Bu yüz bin insan doyunca. ya kadar yiyip içecek, yüz bin hayvan beslenecek, ağır toplar katı toprağım şoselerinden ve yumuşak kum üzerine serile- sek portatif yollardan geçirile. cekti, Askeri hayal kimindi, bilmi yorum. Fakat Türk enerjisi ve rel gölde bu kabiliyete ya. kabiliyet e Gi: Kiyma şu tabloyu aşkumandanı pine. düz ve kuvvetli bir şose, kana. i İlan bir kumsalı gibi başlayan sarı ve yumuşak kuma kadar çölün bağrma saplanmıştı, Bir taraftan da raylarmmızı vey lenmiş bir takın altın. tasyonun küşat resmini yaptık. Burası portatif bir harp kasa. bası idi. Karargâh; hastahane- ler, diğer müesseseler, hepsi muntazam yollaria çevrilmiş sağlam çadırlar içine kurulmuş tu, Asluç'dan sonra uğradığı- mız Hafir geçen sene bir isim. den ibaretti. Bu sefer oda w zaktan, bahçeler, binalar, has- taheneler ve çadırlar arasmda yeni bir kasaba gibi göründü. Hattâ bir harabe bile keşfedil. ti: Ve birkaç adım sonra çöl, O yüzde yüz çöl, ve esmer taş çölü... Taş çölü kum çölü! kadar genişken ruhu darlaş. | tırır; göze görünmiyen bir deh liz, basık sıkışık bir dehliz bir adım sonra nefesi boğacak zan nedilir, Etrafta çölün meşhur ol. adamlarını görüyordum: | İşte topal, yaşlı bir Alman ki| su havuzlarını, setleri, kanal-| ları yaptı. İşte beyaz sakallı bir mühendis ki Kudüs baltı- nr, ve çöldeki Mısır hatlını yap tı. Sonra hatırlanmıyah Türk ler, kimi zabit, kimi nefer, fa- ve «we. Yaratmış nüş ve gösterişe| karşı kayıtsız, şurada burada dolaşıyorlar. Kuseyme'de Sinâ'nın hiç bir zaman görmediği bir rüya- | yı bulduk: İçi temiz (sularla! dolu havuzlar, ve Kuseyme su- larmı kilometrelerce uzağa taşı | yan demir boru şebekesi defa İngilizler bombaladığı i- çin, şimdi havuzlar birçok böl. melere ayrılmıştı yumuşak, denizi kurumuş bir kumsalı andıran çöl başlıyor. Hasâna'da hasta çadirlarımda yemek yedik. Bol sudan baş- ka, uzaktan getirilen karpuzla- rı bile vardı. Göğüslerin nefes almak için kalkıp inmesi bile fütur veren badiye sıcaklarında ağır demir le işleyen Türkler cölü dirilt. mişlerdi. Çöle gömülen bir senelik Türk enerjisi, her hangi bir plâ memleket yapmağa kâfidir. Türk enerjisi, ancak plân. laşmış, nizamlaşmış, inzibatlaş | mış bir çarka takıldığı zaman mucize doğurur ve Allah gibi| l yaratır. | Hiç bir tarafı yapılmamış olan bir vatanın bayrağı Kahi- reye dikilmek için havaya gi- den bu enerji, boş yu zengin ve ümranlı bir vatan yap mak için hiç bir vakit kullanıl. Türk, harpte kullanılmış, kıymetlendirilmiş, destanlaş- ye sulbte ise bırakılmış. Falih RIFKI İ mecliste eki ekseriyeti M. Tardicn ve âyan meclisi MILLIYET PAZARTESİ HARICİ HA ERLER | Yeni Fransız kabinesi, Fığı kısılmış teşekkül etti Tardieu kabinesinde M. Laval'da bir nezaret deruhte edecektir. Ayan 'neclisi memnun #ekilde teşekkül e Bir Cumhuriyetçi sosyalist; Roustan, İki müstakil M. Laval ve | M. Foulon, Dört sol cenaha mensup | | radikal: M. Mahicu, M. de Chappe-| delaine, M. Güernier, M. Gerald) Yedi sol censhı cumhuriyetçisi: Mi. | Tardicu, M. Pietri, M. Flandin, M. Rollin M. Chanweau, ML Petsen ve M. Pörresu - radikal: M. Catcala, M. Riche, Bir halkçı demokrat: M. Champetier de Riberce, İki aksiyon demokratik s0s yal: M. Reynaud ve M. Peciain, İki | demokrat cumhuriyetçiler mensubu: M. Bisisot ve M. Fould. M. Laval kabineye giriyor PARİS, 21 A.A. — Fransız radi. kal sosyalist mm parlâmento | hizbi dün akşam içtima ederek va ziyetin peyda ettiği vahametten mü tevellit bütün mes'uliyet sağ cenah bırakmağa ittifakla karar vermiştir. Binnetice radikal sosyalist ler kabine teşkilini teshil için kendi. sine vaki teklifi kabul ve mafia ne- zareti kabilinden teknik bir nezaret deruhde etmeğe muvaffakat etmiş- tir. M. Tardicu, başvekâletle harici- ye nezaretini deruhde edecektir. M. Reynaud, Flandin ve Pictri neticesinde par- ikmentodaki radikal sosyalisler teş. Tiki mesaiyi reddetmişlerdir. Tardisu kabinesinin proğramı PARİS, 21 A, A. — Gazetelerin ekserisi, yeni hükümetin teşekkülü- nü müsait bir surette karşılamakta - dır. Yeni kabine, iyi bir intiba husule getirmiştir. Hiç kimse Tardicu İ dan şüphe etmemekte ve âyan mec İ isinin de mumaileyhe müşkülât çı- karmıyacağını tehmin eylemektedir. 8on günlerde parlâmen io mahafilini tahrik etmiş olan ihti. | yle armani istemiyor görünmektedir. Diğer taraftan Cenevre'de takibi- ne başlanılmış olan siyaset, değiş PARİS, 21 A.A, — M. Tardica'- nün tayini âyan koridorla. Pradi, İki sel sosyal | | ittihadı | £ İ me ilâve Türkipekçiliği için çok feyizli inkişaf sahası.. İş Bankasının Bursa'da tesis ettiği fabrika iftihar edebileceğimiz nadir müesseselerden biridir.. Bir lümba Anadolu Ajansının konferansa sit bir tavzihi. Tahdidi teslihat konferansı, bir taraftan Cemiyeti Akvam büyük meclisinin Çinliler tara- fından vâki olan talep üzerine içtimaa davet edilmesi ve bir ta raftan da Fransa kabinesinin sukutu hasebile Fransa heyeti murahhasasının o Cenevreden müfarakat etmiş bulunması gi- bi iki sebepten dolayı muvak- kat bir intizar devresi geçirmek üzeredir. Bu esbap zail olunca konferans, yeniden mesaisine ayni hararetle başlayacaktır. Halbuki dün bu vaziyeti tesbit etmek üzere gelen mufassal bir telgrafın birinci kısmında mün- deriç “Mis Enveilleus” tabiri. nin bir hata eseri olarak türkçe | bültene “Tahdidi teslihat konfe ransının şaşaasını kaybederek sönmek üzere bulunan bir kan- dil haline geldiği” tarzında der cedildiği görülmi ür, Vaziyeti olduğu anlatabilmek için bu tabiri “Muvakkaten ışığı kı. sılmış bir lâmba” suretinde ifa. desi icap eder. Keyfiyet maaliti zar tashih ve tavzih olunur. Hattı harp gemileri CENEVRE, 21 ALA. — Tah didi teslihat konferansı reisinin muhtelif heyeti murahhasalara leri için vuku bulan ricası üze. rine Arjantin murahhasları Va şington ve Londra mukavelele- lerin de 10,000 tondan yukarı hattı harp gemisi inşa etmeme ARİŞ ZE AA e yet ğe | tevdi etmişlerdir. Çine gidecek Fransız beyetini| (o Arjantin, ayni zamanda me. gıdaiye serbest M. Tardiev rmda şayanı dikkat bir memmuniyet le ve hiç te hayret izhar etmeksizin karşılanmıştır, gra Palnlerd'nin te uğramasın- İla beri M. Dunmerin kati surat te M. Tardicu'yü intihap & edeceği tahmin olunmakta idi. İçtima salonunda miktarı pek ez olan âyan azası M. Tardiss'nün pek az bir müddet zarfında yeni kabine- fi mülümetten pek az farklı olacağı- eylemektedir. Talebelerin nümayişi PARİS, 21 A.A. — 1000 kadar — dün malar âyan : meclisi ö- bulun. ri Polla bunları © dağıtmış ve 20 kadar tevkifat yapmıştır. Fransa heyeti tar. Mumaileyhi demiştir kiz i ma b maddelerin harp kaçağı addedilmeyerek bitaraf gemiler! tarafmdan serbestçe e vü Heyette bü- M. Boricour Cenevrede CENEVRE, Ha AA — eme Ingiltere Demiryolları Mumaileyh, tahdidi teslime kon RM Akvam konseyi ii Varidatta mühim tena- kuslar var l LONDRA, 21 A.A, — Demiryol. İ ları bilânçolarının neşri ciddi endişe * lere bnis olmuştur. Zira, bu bilânçe- lar varidatta mühim tenakuslar vu. duğunu göstermektedir. Berwiek varidatı, 6 milyon lira tenakuz etmiştir. Buna mukabil me- sarif 4,200,000 lira eksilmiştir. Hali hazırda kumpanyalara 15, 000,000 lira zarar getiren yel buh- izalesine lu bir yer gelir. Şuraya buraya ko- işçiler... Duman ve kurum te böyle şeyi iğ K Bi ii, i li İn li ih j i i k ; i İ i i i l İ elli ai ili İH e Di li js n i i ; Ismet Pş. hükümetinin mali vaziyeti Bulgar gazetesinin bir makalesi SOFYA, 21 im zi — (Anadolu Ajansınm hususi Balkar muhabiri bildiriyor) — Türkiye ve cihan eta başlığı altında yazdığı makale nazan dikkati mahiyettedir. Bu makalede Türkiye vaziyeti maliye ve iktısadiyesini ıslah için İsmet Paşa hükümetinin aldı. ğı bir çok tedbirlerden kemali takdirle bahsediliyor, ve Türkiye hükümetinin takip ettiği mali ve iktısadi siyasette tamamen mu. vaffak olduğu yazılarak deniyor ki: (“Bilhassa Türkiyenin va. ziyeti dikkatle tetkik edilince görülür ki bu memleket hiç bir is- tikraz akdetmeksizin borçlarmı tediyeye çalışmakta ve yalnı: Türkiyedir ki bu kendi devlet gemisini yalnız kendi kuvvetleriyle yürütmek muvaffakıyetini göstermektedir. Türkiyenin bugün alacaklılarına karşı kullandığı en müessir silâh bu süretle kim- seye mühtaç olmadığını ilân ederek kendi yağı ile kavrulması ve vie bu zaviyeden mütalea edilmesi icap ettiğini ileri sürmesidir. İzmirde Gazi Hz.nin heykeli İZMİR, 21 (Hususi) — Gazi Haz. nin heykellerinin kaidesi başka şekilde yapılacaktır. Kaidenin martta bitmeyeceği zanno- lunuyor. Müteahhit yeniden mühlet istemiştir. Evlâtlığını demirle yaralayan IZMİR, 21 (Hususi ) — Yedi yaşındaki evlâtlığını kızgın demirle yaralayan Zehra Hanım tir, Izmir berberlerinin teşebbüsü İZMİR, 21 (Hususi) — Şehrimiz berberleri ruhsatiye har- candan dolayı belediye ve oda nezdinde teşebbüslerde bulunmuş lardır. Şehir meclisi perşembe günü fevkalâde bir surette top. İnnmcnk, bu miosula hakkisdu kaEY Kiri verecekti. Rıhtım şirketinin sabık nafıa komiseri getirilecek mi? si er 21 Sm Rıhtım şirketinin sabık Nafin ko- eri iten mühim mikdarda rüşvet ai ee den yalanda hik başlanacaktır, Komiserin İsviçreden geti. Ziraat bankasının Maraş » şubesi müdürü ANKARA, 21 (Telefonla) — Ziraat Bankası şeflerinden Hümit Nizami Bey Maraş şubesi müdürlüğüne tayin edilmiştir. Mektupçular arasında tebeddül ANKARA, 21 (Telefonla) -— Münhal bulunan Samsun mektupçuluğuna sabık Adapazarı kaymakamı Talât, Malatya mektupçuluğuna sabık Mes'udiye kaymakamı İsmail Hakkı, İçel mektupçuluğuna sabık Mihalcık kaymakamı Eyüp Sabri, Gümüş hane mektupçuluğuna sabık Hozat kaymakamı Tevfik, Karı e YA e ei Tel okajıla Mokddilan Jandarma kumandanları © ANKARA, 21 (Telefonla) — Kanuni tekaüt hakkını ka. zanan Samsun Jandarma kumandanı binbaşı Ali Bey ile Van Jandarma kumandanı binbaşı Nuri Beyin tekaüde nsevkleri tesbit edilmiştir. Viyana sefareti ikinci kâtipliği ANKARA, 21 (Telefonla) — Viyana sefareti ikinci kâtibi Hayreddin Fuat Bey merkeze nakil ve yerine muavin konsolos Bedri Tehir Bey tayin edilmiştir. Fransız kabinesinin son şekli PARİS, 21 (A.A.) — Kabine şu suretle teşekkül etmiş- tir: Başvekil: M, Tardicu, Adliye ve idare kontrolu: M. Rey- naud, Dahiliye: M. Mathieu, Maliye: M, Flandin, Müdafaai Mil. liye: M. Pietri, Maarif M. Mario Roustan, Pansiyon ve istilâ örmüş havali: M. Champetier de Ribes, Mesai: M. Laval, Sıh- aliye: dee Müdafan Klişe ML Rich Foli, Mel Me ai elinle fışkıran bu tesisatın idare işletme im Fin dm da amele eri