1 Ocak 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 6
MILLIYET CUMA “ ve dahilde neler oldu Geçen senenin mühim hadiseleri içinde buhrana Geçen seneye nazaran bu sene bütün karsı alınan tedbirler en başta gösterilebilir. dünya yeni yılı bedbinlikle karşıladı. Hariçte Kânunusani * Mareşal Jofer Fransa'da ayın üçüncü günü sabahleyin öldü. * Yuvarlak masa konferanımda müzakereler devam © ediyor. Fakat w müzalrerelerden o müspet bir netice çıkacağa benzemiyor. * Avrupa birliği | fikrini ortaya âtan M. Briand bu ay içinde topla- sim, disterunu or- taya koyan nutku İle birlik müzake- resi oldu. Cenevre Zi devletin murah. hasları toplandılar. Türkiye »e Rus ya'nın davet edil- mesindeki (ısrarlar karşısında mesele nin tetkikine karar verildi. Bu teklifte israr (o edenler İtalyan ve Alman murahhasları idi. * Fransada kabine istifa etli ve e M. Laval yeni kabineyi teşkil etti, “ Şubat ci * Amerika'da cenerallerden 'Bulter isrzinde bir zat Musolini aley # lde bir mıtuk söyledi. — Tarziye © vermek suretile hâdise | kapatıldı ve eeneral mahkemeye verildi. * Ispanya intihabet meşgul. o Fakat her tarafta bir ke; mekeştir gidiyor. Komünistler ve kı taraftarları mu meli v 2 beyi ei J | ür etti. : İ “sa By Yunan Eğ Bulgar münase- egim ve meticelenen hudut vak'ası, Bö geçinemiyen bu ii Hâc. siyasi bir hâdise b döler iki taraf mes Musolini ssühim bir mutuk söy ledi. Bilhassa Rusya ile Türkiye'nin iştiraki olmaksızın, her hangi bir ik- tbısadi teşekkül vücude getirilemiye ceğini söyledi. Mayıs Mısırda intihabat tabi hükümet ka rarnamcainin h yapıldı Bit kümet kararname. sinin icap ettir diği şartlar daire. Öğ sinde © tecelli et İ & * Fransada di l Reisicümhur inti- habı yapıldı. Mösyö Brinnd ve şim- diki Reisicümhur M. Doumer kon. gre halinde toplanan İl seriycile M. Dowmer'i intihap ettiler. İspanyada kanlı nümayişler oldu. aşağı yukarı bircok çizvit kiliseleri yakıldı veya tabrip edildi. Hül bu vesile ile birçok kraliyet taraftar larını tevkif eti * Cenevre'de Alman — Avustur ya gümrük birliği fırına o kopar yor, Bu çetin düell, bideyette Fransızlarla Alman ve Avasturya murahbaslarma hayli sözler söylet- ti. Ve nihayet meselenin La Haye hakem mahkemesine tevdiine her iki taraf ta muvafakat etti. Haziran * Alman nazırları Brüning ve Çurtius İngiltere'ye gecrs'te Mac Donald ile mülükat ot- müiliketı diğer mi lâkatlar takip etti. Bu mülikatta bil hassa Almanya'nır | iktsadi o vaziyet mevzuu ( bahsold borçları , 16 —Bebdep yeni bir şekilde taze dolayı ka için Bombayda mil- ger an ein toplandı. ve ilân etmansta temsil edecek | olduğunu ğ vat takmakta ve tetakin edeceği esns- | * X el İ Ka Curtius Viyana'yı #nbi bu ziyaret ari ik şında bu (tanzim ettikten sonra, cvvelemirde din ve dünya işlerini ayırmağa ka verdi. Vaziyet birden bire de- ge yk pere ie devam eder 9 — (Münir a amuz , üst tarafa Ceklirinden sonr vivayetimi € eden anla kudre kendini Mizc Donali Almanya'nın teşkilâtı sayesinde kendi kurtarabileceğini söyledi. Ağustos * Bir tafatan Almanya'ya yardım müzakereleri devam cd Bir te raftan da Alman ya kararnameler çi kararak, yeni ye- ni tedbirler alıyor. Laval ile Br. nd'ın Berlin se Roma'ya seyahatic si de mevzuu bah- soldu. © Filhakika İ Almam asıları 8 yın ilk haftası Roma'ya da İ ler. Roma'da diğer meseleler meyanında bilhassa tah- didi teslihat meselesi de müzakere edildi. * Diğer taraftan Hitlerciler boş durmuyorlar. Prusya diyetinin fes- hini istiyorlardı. Netice arâyi umu- yeye müracaat etmek lâzım geldi. Filhakika yapılan arâyı umu: kanlı nümayişlere | sebebiyet verdi ve reyi suya düştü. * Çinde müthiş feyezanlar oldu ye adeta dahili muharebeyi gölgede bırakacak bir afet halini aldı. e v Binlerce insan boğuldu. Feyozanı açlık ve hastalık takip etti, * Macsristanda gelerek, Che- | edildiği gibi 4 liberal nazırdan mürekkep enilli bir kabine reiskâra geldi. Eyiği * Bu ayın başımda Avrupa birli- mun son celsesi bizim için şayan dikkat olmuştur. Bu celsede Sov- yetler mani gerilen öd in ea ade mi tecavüz pro) cekti Bu teklif hayli gl minika mucip Fransızlar iktsadi harbe nihayet emi kanaatini izhar etmişlerdir. Murah- basımız. Tevfik Rüştü Beyle İtak n ve Alman murahhasları hususi bir komitenin tayinini istemişlerdi. Nihayet bu talep Meclisi o Kebirin tasvibini talep etmesi suretile kabul İ| edilmiştir. * Cemiyeti Akvam Meksika'nın da cemiyete dahil olmasın kabul çt ü * Avusturya ile Almanya arasm- i gümrük itthadi o meselesi hes edilmişti. La İnnacak olan Yuvarlak masa konfe- rupa muvakkaten o geniş bir nefes aldı. Artık her tarafta Hoover mo ratoryomu tesmmuzun birinden iti- baren mevkii tatbike girmiş addedi- Almanları tatmin etmeyince, Berlin kabinesi vaziyeti bizzat kurtarmak lerin şüyeeeliğ Sakip mizi bei ransı iptidai mesaisine © başladı. Gandi ve diğer Hint murahhasları Londraya geldiler. Gandi di boyanatm da konferansm müspet bir neticeye varacağından ümitvar © olmadığını söyledi. * İtalya Cemiyeti Akvamda bir teslibat mütarekesi teklif etti. Bu mütsrekeyi rçok © devletler kabul ettiklerini bildirdiler, * Bu ay Japonların bütün dünya bildirdiler. Japonlar ise bu kabulü bazı kayıt ve şartlara tâbi tuttulur. Artık Cemiyeti Akvamın, kendi pros i o mazarından en ziyade mühim bir mesele İ mülâkat de, Mançuri meselesi oldu Bu ayın en mühim İngiliz. Birasınm baş döndürücü bir sür'atle sukut etmesidir. Londra borsasında başlıyan panik bütün dün ya piyasalarını sit üst etti. Her dev İet vaziyet karşısında — derhal yeni tedbirler aldılar. Bunun © üzerine İngiltere'de siyasi vaziyet pek ka- hâdisesi, sının feshi ve mili bir hükümet cude getirmek için yeniden intihap yapılması zarureti hasıl oldu. * Bu ay sonunda Alman Başve- kili Brüning ve Hariciye o nazırı Curtius'un ziyaretlerini inde etmek üzere Fransız Başvekili M. Laval ve Hariciye naziri M. Briand Berli- ne gittiler. Alman ri ve Ma- reşal Hindenburg ile tüler. Bu neticesinde bir Alman — Fransız iktısadi komisyonu teşkil edildi. * Deniz altından kutüp seyahati- ne çıkan Navtilas o tabtcibahirinden bir müddet haber alınamadığı için, endişeler uyandı Fakat bilâhara tahtelbahirin bir kazaya © uğradığı anlaşıldı. Bu seyahatten de ümit & dilen asıl neticeler elde edilemedi. Teşrinievvel Bu aym harici (o bâdiselerinden €n mühimi İngiltere'de Avam kama yani feshedilerek, yeniden intiha- . aslı çıkmadı. Teşrinisani * Bu ayın harici (o vekayli için zikredilecek mamı aktetti. Kira ve Mac Danala va esi gere dün karel mke epey ka vazi. yer devam Mr Bir aralık sabık Çin imparatoru ortadan | kayboldu ve Japonlârın imparatoru Mançuri tahtına getirecekleri şayi oldu. Kânunuevvel * Bu ay içinde Budapeşte'de bir darbei hükümet oldu. Fakat derhal KE Yep maki emil lüm değildir. valiği çıkacak neticeye intizar edilmekte- Ancak Gandi'nin Hint Mançuri'de vaziyet salâh bul mamıştır. Bilâkis | Japonlar daha bazı mevzileri ve hattâ şehirleri ele geçirmek istiyorlar. Cemiyeti Akva- mın dağılmadan evvelki müdahale. si, ancak mahlen tetkik yapmak üze teşekkül etmiş değildir. * Bale'de toplanan mütehasatslar günlerce uğraştıktan ve didiştikten” mmali- raporumu verdi- sonra Almanya'nın yasi hakkımdaki Dahilde Kânunusani 831 senesine girdiğimiz zaman memleketimin bir köşesini bazı yo- bazların çıkardıkları irtica hâdisesile sarsılmış görüyoruz. Hükümet örlü idare ilân edilmiş olanMenemen, Ma nisa ve Balikesir mıntakalarına Fah reddin Paşayı kumandan tayin edi- m! tısmda Manisa'nın Akçakedik köyün liste bir sual takri rine verdiği cevap muhakeme | edilmek üzere Menemen'e sevkedili ır. Bu ayın ilk haftasında düvanı Ayınyirmi dördünde müddeiumu mi serdettiği talepnamesi ile muha- kemeleri görülen mürtecilerden otu zunun idamını istiyor. Nibayet diva- ilk umumisi ile mütâketmdan | bir facin oldu. Yedi kişi yanarak öl. dü. Alta kişi yaralandı. İl eaç, Karadeniz'de fırtınalar devam ediyor. Bu ay yedi vapur karaya o turdu, Şubat Menemen? divanıharbinde ilk ka fileden idama mahküm edilmiş olan 28 kisiden 27 «i, haklarındaki idam hüküm Meclisce tasdik edildiği için ayın dördüncü ge cesi sat 2,30 da Me nemen'de salben i dam edildiler. Bun lardan Hüseyin is- minde birisi tama slacağı sirada kaç ve muvaffak ol Divamharp bu ay da muhakemele rine devam etti irtica hâdisesi uzaktan yakından alâkadar olanlarla gizli tarikat peşinde koşanlardan ba 71 eşhası muhtelif haps cezalarile tec siyi Kesi İleşim pena aym e de yakalandı ve bittabi Menemen”; e getirilerek hakkındaki hüküm infaz Y > N dan ikisinin cezasmı bapse tahvil * Menemendeki irtica | hâdisesi siyeti nokta nazarmdan değil, umu mi ihtiyaçlara uygun esaslı bir pro İzmir'de emil butuk bu nok- | tadan da çok haizi ti. Bu sy fırken kongresi toplanarak teşkilât azami salâhiyet verdi. * Gazi Hazretleri İzmir'den Ay- dımı buyurdular ve orada Tü mın Cümhuriyet Halk fırkasmın hars şubeleri olduklarını bildiren ve ocakların vazifelerini sa- yan bir nutuk söylediler. İzmire av. detten sonra Balikesir'i teşrif ettiler. Balikesir'de ocaklılarla yaptıkları bir hasbihalde kısa ve veciz cümlelerle tekkelerle müritlerden bahsederek, artık memlekette bu nam ile muane- viyata tasallut eden kimselere kulak asacak kimse kalmadığını öyleleri Balıkesir'den İzmir'e avdetlerin- de “Eğe,, vapuru ile hareket ederek Silyifke, Mersin ve oradan hususi trenle Malatya'a gittiler. Malatya'- dan sonra Dörtyol ve Adana'yı. e rif ederek, orada da Butukla, şahsi menfaatleri üren vatandaşları iğfal edenlerin maksat mutukla da Türk ordusundan si- sima bahsettiler. Gazi Hazretleri- nin Konya'da ikametleri bir kaç gün devam etti. Büyük Reisin bu seyahatinde ma iyetinde bir çok müfettişlerde bulu Buyordu. Bunlar, bu seyahat esnasın daki teftişlerine âit raporlarmı âit oldukları vekâletlere vermek üzere ay sonunda Ankara'ya döndüler. * Bütçede, mertrlarr açıkta bız mevzuu bahis... He ü z ti intihapta 317 meb us çıkarılacağı an laşılıyor, Müraca atlar ise dört bin geçti. Bu intihapte âmeleden ve çiftçi den namzetler gös- terileceği gibi, ay. rıca müstaksiller namzetliklerini va zetmek isteyenler çin muhtelif inti- tesadüf ediliyordu. Serbest çalışmış olan eski mseb'ualz bapta Bamzetliklerini koymi Listenin neşrinden sonra, mü: ler için açık bıraktlan namze; etrafında haylı rivayetler ve dular oldu. İntihabat bu ayın rma doğru neticelendi. Bilhassa takillerden intihap (edilenlerin fi hakikaten açık kaldı. Çünkü bu takalarda kimse müstakil ni kez bankasının hisse senetleri alınış * Yatanbula 280 kişilik: bir A! polis heyeti geldi. Türk» Şirin m mesinde Ankara itilifnamelerini batına tevfikan bir çok davalar if edildi. 2 Sek hududunda şakilerle ve bunlardan hudud Sek isteyen 200 kişi İran metine teslim edildi. * Türkocakları kurultayı Ani da toplandı ve bütün ocaklar f “— fkaya iltihakma karar Mayıs Düyunu umumiye kopon hâm ölmeleri baki metice ve mümessiller millerie temas et- mek üzere Ankarı ya hareket ettiler * Tevfik Rüştü B. Cenevreden av- det etti, * Gümrüklerde apekeri teşkili ya ” Atina meb'usu M. Maccas eş ve İstanbulda konferanslar me müstakiller dahi
