28 Aralık 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

İ m Fiatlar İstanbulda fiatler hassas- tır. Çabuk değişir. Şayia, ha- ber, hâdise İstanbul fiatlerine hemen tesir eder. Değişen, yiyecek, içecek gi bi geçinme eşyasınm fiati bayat pahalılığı müteessi, Değişen, bu iki © nevi fiab, 1929 dan 1930 za kadar geçin- me eşyası fiatlerinde yüzde 8, toptan eşya fiatinde yüzde 24 düşmüş gösteriyor. Bu fark, dikkaği caliptir. Zira, geçinme fiatinin az düşmesi (o yaşama masrafmın mahdut azaldığını, toplan fiatin çok düşmesi de büyük iş, ticaret, san'atkârının nispetsiz derece çok azaldığını gösterir. Kısası, büyük serma- yede irat fazla, masraf eksik azalmıştır. Mukayeseyi tamamlamak için bir de perakende fiatlerin hareketini tesbit etmeli; küçük iş, ticaret, san'at kârmı dır. Bu sahada maalesef yoktur. o Ohun için ne dense, indiyat olur, Ancak, pratik hayatta görülen ve işi tilenler, perakendeciliğin bi bir iyilikte olduğuna deli let ediyor. Bilhassa “gümrük tahdidinden beri geçen son bir ay zarfında, birçok perakende fiatlarında zâten evvelce mev- cut büyül farklar, daha bir hayli artmıştır. Henüz korkak hamleciklerle yükselen bu ar tış, bir mukabil kuvvete rast- lamazsa aldığı temayülde de vam edebilir, Görülüyor ki, İstanbulda, ilk bakışta göze çarpan üç ne- vi fiat silsilesi var: Geçinme eş yasınm, toptan eşyanın, pera- kende eşyanm fiat silsileleri. Bu fiatlar kendilerine göre bir âlem teşkil ederler. Bu âlem- de, ya millet iktisadının. istedi ği nispetler cari olur veya mil let iktısadile tenâfürde nisbet ler hüküm sürer. İstanbulun iktisat ve içtima hayatı normal, © ikinci halde anormaldır, İstanbulun fiat yalnız bunlar değildir. silsileleri Daha, lesi, nakliye fiatleri sl gibi fiat takımları vardır. Fa- kat biz burada, en önce görü- lenler ve €n önce zaptürapta alınabilecek olanlar eşya fiatle ri olduğundan yalnız onlardan bahsediyoruz, İstanbulda eşya © fiatlerile meşgul olmaktan başlamak ü- zere bir merkez tesisi lâzım- lar ve bu sia'ların her ay, hafta, her gün değişen nispet leri ve birbirine yaptıkları az veya çok in'ikâslar müşahede ve takip ölunuyor. Eğer fiat âleminin şurasında, burasında bazı beğenilmeyen tagayyür- ler ve nispet değişmeleri görü lürse, bir salâhiyet, bu âleme müdahale ediyor. Bu salâhi- ya devlettir, ya şehirdi ya Almanyada olduğu gibi komiserdir. İstanbul, yalnız © İstanbul için iktısat yapsaydı, fiat de- ğişmeleri mevzit ehemmiyette kalırdı. Lâkin İstanbul, bü. tün memleketimize fiat istika- meti veriyor. Her gün İstan- bulla memleketin diğer kısım- ları arasında telgraf, mektup, radyo ile yapılmakta olan ha- ber verme ve haber alma hare ketleri ; son senelerde ehemmi- yetli bir kesafet almıştır, Eğer İstanbul, memleketi- mize elzem olan müttehit fiat seviyesi gayesini temine yar- dim edecek bir mutavassıt şe- hisse, İstanbulun fiatler âle Mi, bir usul ve sistemle idare olunmalıdır, * Müderris Nizamettin ALI Istanbulda Birinci halde | .Garbi Trakya'da Türk PAZARTESİ 28 KÂNUNUEVVEL 1931 6 nci sene, No. 2113 NUSHASI 5 KURUŞTUR Varidat, ziraat vekâletler Dünkü Fırka grupu içtimaında ANKARA, 27 (A. A.) C. H. Fırka; leden sonra Afyon meb'usu Ali Beyin riyasetinde toplanmış- tar. Başvekil İsmet Paşa Haz- retleri mali ve iktısadi mesaile atfedilen ehemmiyeti ve Fırka nın evvel ve ahır gösterdiğ kayı nazarı dikkate alarak Üye ve İktisat o vekâletlerinin ikişer vekâlete ayrılması kana- ger tesbit eylemesini istedi ler. Başlı başma bir Ziraat ve vekâleti tesisi ve Maliye vekâ- letinin ikiye ayrılmasr esasları grupça müttefikan tasvip edil. ma İcap eden kanun lâyiha ları hemen meclise arzolunacak tir. Türk-İran münasebatı ANKARA, 27 (Telefoı — Bugünkü fırka grupu iç mamda Başvekil o İsmet Paşa Türk — İran münasebatı hak- kında fırka âzalarını tenvir et- miş ve Hariciye (vekilimizin Tahran seyahati, Tahranda mü zakere ve intacı mukarrer me seleler hakkında izahat vermiş tir. Varidet ve ziraat vekâletleri ANKARA, 27 (Telefonla) — Hükümet yeni vekâletler ihdasına dair ve bu vekâletle- rin teşkilâtı hakkındaki lâyiha- ları tamamen hazırlamıştır. Bu lâyihalar bugün mecliste Baş- vekil İsmet Paşanın odasında içtima eden heyeti vekilede mü zakere edilmiş ve yarın sabah meclise takdimi tekarrür etmiş #ir, Maliye vekâletinin ikiye ay lere para tevzii Bulgar işgali zamanında dağılan Türk köylüleri de tekrar yerlerine getiriliyorlar.. Fuat Beyin izahatı — Etabli vesikelarmın tevzi hi- tam bulmuştur denilebilir. Şimdiye kadar 10 bin vesikn © dağitilmiştir. Dağıtılacak birkaç yüz vesika daha kalmıştır ki bunlar da müracaatta geç kalanlara ve Yunanistan haricin- de ikamet edenlere ittir, — Garbi Trakya etablilerine tevzi edilecek 150 bin İngiliz lirasmın tev züine başlandı mı? — 150 bin İngiliz lirasının tevzii- göçikmiştir, bunu sebebi tekabül ettiği arazinin vüs'atının a- lelinfirat tesbit edilememesi idi, Bu olup ta vaktile Yunan hükümeti ta- rafından zaptedilmiş bulunan ve ia- “(Devamı 5 inci sahifede) Fuat Bey , Garbi Trakya tali mübadele ko- irkenç, i lunmaltadır. Fuat Bey komisyonun Gömülcine'deki mesaisi | ve Garbi Trakyadaki emlâkin iadesi hakkım- da sorduğunuz sünle şa cevabı Ver- — Garbi Trakya'daki © emlâkin i meselesi bundan ay ev- hn ufukta'da böyle bir ihtimal # lmiyu ir, — Etabli vesikası teyzintı ne hal. dedir? Garbi Trakya vali umumi M. Jean Kalogheros Yeni vekâletler ihdasına dair lâyiha bugün Meclise verilecektir Pş. Türk-Iranmünasebatı hakkındaizahat verdi Varidat vekâletine kimin De. ln sz malüm değildir Başvekil Ismet Paşanın B, M. birlikte alınmış ve intişar etmemiş bir resmi eamasasaaassanesesasasesaseeseesaasasana siküseeeemseseekaneasisesa Başvekil Ismet Meclisi Reisi Kâzim Paşa ile nacak vekâletin ismi © veridat vekâleti olacaktır,. Gümrükler, inhisarlar bu ve kâlete merbut bulunacaktır. Va ridat vekâletine kirhini tayin €- dileceği henüz malüm değildir. Ziraat vekâletinin ise ihdası yeni masraf iltizam etmiyecek tir, İktisat vekâletinin ziraat kismi tamamen bü yöni vekâle tö geçecektir. Gümrük umum Müdürlüğü Adil Bi.n gümrü gümrüğe gele- | ceği teyit edilmedi Bir müddet evvel Maliye vekâletile te- mas etmek ü- zere Ankara- ya gitmiş o- Maliye hey'eti. tefti- şiye reisi ve Borsa komise ri Âdil B, dün det etmiştir. Dün bir gi ADIL BEY zetede Âdil Beyin gümrükler umum mü- dürlüğüne tayin edildiği ve gümrükler (müdürü umumisi İhsan Rifat Beyin de başka bir vazifeye tayin edileceği yazıl. makta idi. Yaptığımız tahkika ta nazaran bu haberin asl; yok Tahran Seyahati ANKARA, 27 (Telefonla) — Bu günkü Heyeti Vekilede Tahran ve Cenevreye gidecek heyctlerimiz aza Jarı tesbit olunmuştur. Tevfik Rüş- tü Beyin salı veya çarşambaya bu- İ zadan hareketi mrkarrerdir. ».» ANKARA, 27 (A..) — Haber aldığımıza nazaran Hariciye Vekili | İ Tevfik Rüştü Bey şebrimizde bulu- | İ man İrak Başvekili Nuri Paşa Hağ- retlerile temas : ve müzakerelerden sonra bir haftaya kadar Tahrana gi» deceklerdir. Ihtikârla mücadele ANKARA, 27 (Telefonla) — Yaz rın Mecliste iktikârla mücadele 1i- | yihası müzakere edilecektir. Ecnebi memleketlerde bulunan memurların ve müstahdemlerin muhassasatlarr. mın tesviye usulü hakkındaki lâyi- hanım da ikinci müzakeresi yapr!a- | caktır. Bu münasebetle bu Jiyihada ki tesviye usulünün kâönünuevvel 4- y: bidayetinden itibaren tatbikıns geçilmesi için lâyihaya bir kayıt i- rılması suretile yeni ihdas olu- | İâvesinin teklif edilmesi muhtemel- ii. Sahip ve Başmuharriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazı Müdürü ETEM İZZET Kabinede Tebeddül Bir iki yekilete tebeddülât olacak Aldığımız bir habere göre yineiz n tatilinden evv vekiller arasm Bu tebeddülütm bir veya iki vekâlete inhisar edece &i de ilâve ediliyor. Buhran Vergisi Verginin nasıl kesile- ceği bir izah- name ile tebliğ edildi | İktısadi buhran vergisi kanu | nuna ait Maliye Vekâleti tara- | fından tanzim edilen izahname dün defterdarlığa gelmiştir. Defterdarlık © izahnameyi | tezyit ve tamim edecektir. A Defterdar Şefik Bey Aldığımız malümata göre vergide otuz lira tenzilât esası bir müessesede bir bordura ile yapılan tediyata aittir. Bordro esas olduğuna göre başka bir müesseseden ayrı bor duro ile alınan mebaliğ de ayrı ca yüzde otuza tabi olması lâ. zım gelmektedir . Bu suretle verginin tahak kuku kolaylaşmaktadır. Müellif ve mütercimlerin al dıkları para (Müstahdem değil lör ise) bu vergiye tabi değil dir. İnhisarların Tevhidi Maliye vekili Mustafa Ab- dülhalik Beyin bugünlerde İs tanbula geleceği ve inhisai rın tevhidi etrafında tetkikat ta bulunacağı söylenmektedir. | tesis ediliyor Eş a. > Gİ aa Yunan artistleri İstanbulda peçeli | kadın mi arıyorlar? — Yazısı iç sahifemizde — | Maçtan heyecanlı bir safha ve bir kurtarış .Slavya 0.. Muhtelit 0.. Bizim takım harikulâde oynadı Siavyalılar dünkü oyunumuz karşı- sında epeyce bocaladılar Dün Stadyum cuma günküne na- , pazar oynanması idi. Saha kurumuş çamur dan eser kalmamıştı. Saat iki buçuğu doğru halkta sa- bırsızlık alâlmi gözükmeğ: ların takımlarında, eğiklik yoktu. Bizimkiler ise şöyle idi. bei Buhran Mitat Z. Kemal, Nihat, Reşat N 1. Mehmet, Muzaffer, Zeki Fikret Rebii, Muhtelit bu sefer Fenerbahçe for | ; v mazile çıkmıştı. yetimi gözüküyor ve onların msıf Hâkem avcı Sait Beydi. sahasında oynuyoruz. Bu aralık on. e me başladı. Top | lar iner! e avat onlarda idi ve onlar oyuna başladı-| oldu. Mukabil alanda ci lar, Fakat bizimkiler derhal kestiler da ve mukabil hücuma geçtiler. (Devamı beşinci sahifede) Kaza mahalli ve altı kişinin ağır surette yaralanmasına sebebiyet veren kamyon.. Beyoğlunda gene bir facia oldu! Bir genç kızın bacağı koptu, iki ağır, beş hafif yaralı var.. Bu facianın mes'ulü sarhoş olduğu tesbit edilen bir şofördür. Şoför tevkif edildi Dün gece saat 18 de; | gene bir sarhoş şoför yüzünden bir otomobil faciası olmuştur. Geç vakit bu bâdi- se hatkında paptığımız tahkikata na yonun muhtelif yerlerinden sademe- Kezarede yaralıların hastahanede ye ve ağır ve hafif olmak aldığımız resimleri. üzere gibi. bunlardan bir bacağı kesilmiştir. yaralıları hemen muhtelif hastanele- ve kaldırtmışlardır. Tahkikata vaziyet eden müddei (Devamı beşinci sahifede) da Yes bizi cek bakan, ler ve Beyoğlu merkez memuru Ne- cati B. vak'a mahalline gelmişler ve