21 Aralık 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Sahip ve Başmulıarriri Siirt Meb'usu MAHMUT Umumi Neşriyat ve Yazn Müdürü ETEM İZZET PAZARTESİ 21 KÂNUNUEVVEL 1931 6 ncı sene, No. NUSHASI 5 KURUSTUR | müm ML Meclis reisi Kaçakçılık hakkında | Gefyor ki lâyiha mecliste Eâyihanimm tetik tetkiki için muhtelit bir encümen teşkil edilecek mi ANKARA, 20 (Telefonla) — Kaçakçılık lâyihası ve esbabı mucibesi temyiz edilerek - Başvekâlete tevdi olunmuştur. Vekiller heyeti lâyihanın ihtiva ettiği e Şark ve cenup vilâyet- lerimizi hususi bir ida- #yemitabitutuyoruz? Kâzım Pş. Hz. İstanbul | da hususi işlerile meşgul olacak ANKARA, 20 (Telefonla) — Millet meclisi reisi Kâzüm | Paşa bu akşam İstanbula hare- ket etmiştir. İstasyonda Gi z a —| Etrafımızda mütemadiyen işliyen bir tahrikât şebekesi var — Bu havali halkını maarifsiz bırakmak kararı, Gazi Türkiyesinin şıarı olamaz! Slâvya evvelki ziyaretinde oyuncularımız arasında Slâvya üçüncü defa Reisicümhur | Cümhuriyet idaresi, mem- etin kanayan yaralarını sar- mak için her imkândan istifa- de ediyor, memleket halkının tm bir vahdet ve tesanüt dai- tesinde inkişafına çalışıyor. An tak bir tarafta hükümetin; mü levazı bir sükün içinde bu faa- İiyeti devam ederken, diğer ta- tafta da dahilde ve hariçte ku- tulan geniş bir tahrikât şebeke ti mütemadiyen aleyhimizde iş liyor. Eğer bütün Türk vatan- daşları, yanı başlarında böyle bir fesat şebekesinin işlediği: den haberdar olsalardı, bu tah- tikâtın hiç bir tesiri olmazdı. Halbuki sinsi ve kurnazca ku- laklarımıza fısıldman her şeye İlanmak için, sanki tabii bir istidadımız var! Maatteessüf şark ve cenup vilâyetlerimizin halkı arasına haatler yayılmış.. Bu uydurma şeyler; en akıllı geçinen bazı gençleri ve münevverleri de ka Zanmış.. Güya hükümetin bu havali halkına karşı hususi bir noktaj nazarı varmış.. Bu hal- kı, hele kürtleri okutmamak on ları ebedi bir karanlık En fena memurları bu havali- ye gönderiyormuf”, En mühim merkezlerde but ,pepledir ki lisele ıyormuş. Hasılı şark ve cenup vilâyetlerini bir müs temleke usulünde idare etmek istiyormuş... Bu ve bum benzer daha bir çok iftiralar... Mesele biraz tetkik, biraz da mantık ile muhakeme edi se Cümhuriyet idaresine isnat olunan bu hairane tasavvurları mahküm etmek pek kolay ©- | lur. Ne ça.e ki, her insanda tam bir tetkik ve mantık kuv- vetinin mevcudiyetini farzede- meyiz. Halkın aklı, daha ziya- de gözünde ve kulağındadır. işin bir de psikolojik: cihe- ti vardır. Uzak ve yakın tarih- | lerde buralarda o büyük isyan hareketleri oldu. Bu isyan ha- reketlerinde halkın, büyük küt lenin mes'uliyeti yoktu. Bütün günah, muhitte tekallüp, de- rebeylik ve taassup (| hayatını idame etmekte menfaati dap larm idi Kıyam ve is tabii olarak hükümetin şiddet, li, sert tedbirlerini davet etti. Filhakika sükünu iade için ai- keri tedipler yapıldı, idari ted. bir alındı. Bu kargaşalıkta ka- bahatli, kabahatsiz birçok kim selerin müteessir olmaması ka- bil değildi. Bu yüzden bazı va- tandaşların yüreğinde infial iz- lerinin kalmış olm görmek lâzımdır. İl la hassasiyet ile sanlar; ihanmağa ğa daha ziyade müstait olur- lar. Hakikat şır ki, bükümetin bu bavali halkı için gizli ve hu susi bir politikası yoktur. O- nun nazarında Türk vatanı bir küldür. Vatandaşları ayrı ay- rı muamelelere tâbi (o tutmak, cümhuriyet idaresinin ştarına uymaz, Esasen böyle bir yol ihtiyari için ortada bir sebep te mevcut ;değildir. Karşımızda Türkten: gayrı ırklara mensup olduğunu iddia edenler var mı? Bilâkis bu havalide (o herkes içinde | bırakmak tasavvurunda imiş.. | Türk mektebi, Türk harsı isti- yor. Kürtçenin buralarda taam müm etmesinin sebepleri büs- bütün başkadır. Bu sebepler arasında eski saltanat idaresi- nin o Mi ane (İhmalini, kaytaizlığını en başta kaydet- mek lâzrmdır. OO halde Türk kültürünü hasretle ( bekliyen, memleketlerinde liseler açıl masını istiyen bu halkm irfan ihtiyaçları niçin derhal tatmin edilmiyor? Bu vatandaşlar emin olsun- lar ki, tehirin başlıca sebebi bütçe darlığıdır. Eğer devle tin bütçesi bu hayalinin muh- taç olduğu irfan müesseseleri- ni kuracak kadar müsait olsay dı, biç bir mülâhaza hüküme- tin böyle bir karar almasma mani olamazdı. Şuda var ki, şark ve cenupta göze çarpan mektep ihtiyacı, maarif buh- şiddet ve iştiyakla garp vilâyetlerimizde de mev- cuttur. Maarif vekâleti bu vi- lâyetlerin de ihtiyacını tatmin edemiyor. Çünkü devletin ma arif bütçesi, yeni müessese ler kurmak için değil, © hattâ mevcut müesseseleri yaşatacak imkân ve vasıtalardan mahrum dur, Gazi Türkiyesinde bütün vatandaşların hukukta bürri- yet, (o emniyet ve müsavatları mutlak surette her ârızadan masundur. Hele bu devletin idare mes'uliyetini yüklenenle- re hiç bir sebeple müstemleke- ci bir zihniyet atfedilemez. Bu itibarla vatanın büyük bir par çasımı ve onun halkını müstem İcke gibi idare etmek mevzuu bahsolamaz. Bu fikri yayma- ğa çalışanlar; cümhuriyete if- tira ediyorlar, Esasen bir dev- letin, her hangi hil: bırakmak suretil kalkışması çoktan i bir sistemdir. Modern cümhuriyetine ve onun şefle- rine böyle gizli | fikirler isnat etmek affedilmez bir günah o Tuyor. Tekrar ediyorum: Bu ayrılık temayülleri yok . Türk camiasından ayrı bir vaziyette yaşamak arzusu hiç bir kafada yer tutmuş değildir. Kürtlük namına söz si leri ve tal ralarda Kafaları politika ihtirasile bu- lânmış © olanların herzeleri bahsimizden hariçtir. Politika birsman karıştığı O hareketler, hiç'bir hükme esas olamaz. Türk vatanınm aleyhinde ça- lışan ve Ermeni “komitelerile teşriki mesai edenler arasında halis Türklerin de bulunduğu- Du görmüyor muyuz? Şark vilâyetlerimize bile bi le fena memurlar gönderildiği hakkındaki iddia, âdi efsane- den ibarettir. Hakikatte bura- daki memüurlarımizın seviyesi, Türkiye'nin ber tarafındaki se viyenin aynıdır. “Doğrudur: Memleketi iyi idarede, halkın huzur ve refahı için çalışmak- ta memurların birinci derece- de rolleri vardır, İdare mese lesi, bütün manasile . memur meselesidir. Eğer bir hamlede idael bir memur sınıfı yetiştirmek müm men teşkili ihtimali vardır. cuttur. edilecektir. seleler müzakere Bir kaç günden beri sebrimize muvasalâtı beklenmekte olan Irak başvekili Nuri Pş, dün öğle | üzeri Toros ekspresile Haydarpaşa'ya vâ- sıl olmuştur. Nuri Pş, — istasyonda Vilâyet namma vali muavini Fazlı B. tarafından karşılanarak © beyan rezesi de resmi selimi ifa etmiştir. Nüri Pge Fazlı Beyin samimiyetle dini sılamış ve refakatındeki zevat ile birlikte vapura binerek köprüye çıkmıştır. Oradan otomobillerle To- oleline giderek | istirahat Irak Başvekili | hususi bir kün olsaydı ortada mesele kal- mazdı. Nihayet bepimiz ayni hamurdan, ayni muhitten, ayni terbiyeden gelmiş, aşağı yuka- rı ayni seviyede insanlarız. Hü kümetin memur ve âmi selesinde takip edece; hareket; tefliş ve mürakabeyi daha sıkı ve daha ciddi esasla- ra bağlamaktır. Tutulan yol da budur. Vatanımız aleyhinde daima işlediğinden bahsettiğimiz tah- rikât şebekesinin, — ifsadatına mani olamıyoruz; hiç olmazsa bu ifsadatm halk üzerindeki tesirlerini izale yolunda biz de ayni derecede bir faaliyet gi termeliyiz. Bu vazife, daha zi- Cumartesi günü lâyihanm ve hükümeti ni kaçakçılıkla alâkadar diğer bazı lâyihaların da heye- ti umumiyede müzakere edilebilmesi sasları tasvip etmiş bulunduğundan lâyihanm yarm ak- şam Millet Meclisine takdimi mukarrerdir. Lâyihanın tetkiki için mecliste muhtelit bir encü- Bu takdirde önümüzdeki teklif ettiği ye- ihtimali mev- İhtikârla mücadele lâyihası ANKARA, 20 (Telefonla) — Yarın meclis heyeti umumiyesinde ihtikârla mücadele Yâyihası müzakere MUA irak Başvekili Nuri Pş. dün şehrimize geldi Ankarada komşu Irak'la bazı me- ve intaç edilecek IBu müzakereler meyanında huduttaki asayiş ve kaçakçılık meselesi de görüşülecsktir östik kalemi müdürü Corci EL, bususi kâtibi refakat etmektedir. Nuri Paşanın beyanatı Nuri Pş. dün Tekatliyan otelin- de bir muharririmizi kabul ederek, $u beyanatta bulunmuştur: stan ve gelişimden manlesat, | bir kaç gün istirahat etmektir. Cu- (Derarat $ inci sahifede) yade yine namuslu vatanper- ver memurlarımıza düşüyor. Halkı, hükümete ve yeni reji- me karşı şüpheli ve endişeli bir vaziyet alacak sebepleri bir an evvel uzaklaştırmak lâzımdır. Bu netice yalnız güzel sözler sarfile değil, temiz işler ve im tsale şayan hareketlerle olur. Eğer halk, kendilerile daimi temas halinde olduğu memur- lar aleyhinde bir şikâyet mev. zuu bulmazsa, hainlerin yay- mak istediği her türlü © isnat ve iftiralar tabiatile tesirsiz ka (hır, Siirt Meb'usu MAHMUT | | Kâzm Paşa Hz. Hazretleri namma baş yaverle | ri Rusuhi, İsmet Paşa, vekil- ler, meb'uslar ve Ankara vali- si tarafından teşyi edilmiştir. Kendisine kerimesi refakat etmektedir. Kâzm Paşa İs- tanbulda hususi işlerile meşgul olacak cuma günü avdet ede cektir. Tamim geri | Alınacak mı? Maarif Başmüfettişi- nin istifa edeceği söyleniyor Buradaki maarif vekâleti başmüfettişliği bir kaç gün ev- vel ekalliyet mekteplerine bir tamim göndererek, badema pa zar günleri de tedrisatta bulu- nulacağını ve yalnız cuma gün leri tatil yapılacağını bildirmiş ü. Anadolu ajansının dün An- karadan verilen bir tebliğinde Maarif Başmülettişi Hilmi B. salâhiyettar makamatta böyle bir şeyin aslı olamıyacağı söy- lendiği ve alâkadarlardan ma- lümat ve izahat istendiği bildi- riliyordu, Bu mesele hakkında (Devamı $ inci sahifede) Gözyaşları Etem İzzet “ Milliyet , in yeni edebi romanı şehrimize geliyor | Galatasaray - Fener muhteliti, üstat takımın | kavşaamnda bakalım ne yapacak? eklerin meşhur profesyonel ta kmlarının en mühimmi olan Slâvya birkaç gün sonra | topraklarımızda bulunacak. Slâvya memleketimize © üçüncü defa olarak geliyor. İlk gelişlerin- | de bizde futbol bam başka bir şekil de oynanıyordu. Onlar geldiler ve takımlarımızı böyük fas diler. Yalnız bu Avrupa'da futbolün | Devami $ inci sekifede) Varidatı devredilecek artık çeşme yokmuş! Evkaftan belediyeye devre- dilen suların varidat membala İ rım belediyeye verilmediğini İve belediye bu suları ıslah, bentleri tamir için kendi bütçe sinden bir milyoj aya yakın bir para sarfettiğini daimi en- cümen azasından Avni Beye at | fen yazmıştık. Bu hususta ne diyeceğini sorduğumuz Evkaf müdürü Niyazi B. bize şu ceva- bı verdi: — Belediyeye devrettiğimiz bir iki çeşmeden o maadasının | muhassas idame varıdatı yok- tur, Bu hususta defalarca mua- mele cereyan etmiştir. Bundan başka belediye bentleri tamir ve ıslah için bir milyona yakın parayı nereden bulmuştur? Bu meselelere ait cevaplarımız be- lediye dosyalarında — mevcut- tur.” Evkaf idaresinde yaptığımız tahkikata göre çeşmeler bele- diyeye devredildikten © sonra, bunların yüzde yirmisinin ha- len akmadığı ve bakımsız bir Evkaf müdürü işi kesip attı Evkatın devredip te suyu ak- mayan eski çeşmelerinden | halde olduğu idin. edilmekie Vecihi Zeyin ikinci konferansı Konteransı dinleyenler Tayyareci Vecihi B. tarafından — amm sonra i iü hakkina ür benane Erir İ ür. Konferansta lise talebesi ile har göçten bir çak kimseler hazar balam (Devami $ inci sahifede)