10 Haziran 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

ÇARŞAMBA NUSHASI " ip. OIr İliyaret "İMünasebetile Bir haftadan beri Niels Juel mında bir Danimarka zirhlı- misafir olarak İstanbulda uyor. Niels Juel bir harp öaltemisi olmakla beraber, vazife aşili Danimarkayı bize tanıtmak üğltibi sulhten ibaret olan bir ge- erİnidir. Geminin İstanbulu ziya İteti vesilesile teşrifata ait olan Mutat merasim tekrar edildi. akat bu ziyaretin, mümasil zi- Zilüretlerden farklı olarak, res- Miyet çerçevesinin haricinde ir hususiyeti vardır. Danimar- zırhlısı bize Danimarkanın denizlerdeki kuvvet ve kud etini göstermek için gelmiyor. dusunu daha (geçenlerde Meclisi tarafmdan kabul edilip “İle âyana arzedilen bir kanun liy le ilga etmeğe teşebbüs “İ *den bir memleketin böyle bir Bösterişe ihtiyacı olmasa gerek ir. Niels Juel bize çalışkan Da- tiparka milletinden haber ver- ek için geliyor. Filhakika bu çalışkan zöraat mem- tinin mesai tarzı hakkında öğre- Beceğimiz çok şeyler vardır. Dani- Marka zırhlısı beraberinde bu mesai arzını gösteren bir sinema filmi de Tetirmiş ve bu şayan: dikkat Film Varı davetlilere gösterilmiş! Nimarkanın ziraat sahasındaki inki- “Mİ ve tekâmülü her ziraat memle- ti için bir ibret dersi olmalıdır. Çünkü bu tekamülde fennin zirante Mtbikinin müsmir neticelerini görü Yaruz, Danimarka elli sene evvelisine dar hububat yetiştiren bir mem- et idi. 1880 senelerinde başka Memleketlerin hububat daha ucuz ltihsâl etmeğe başladıkları görün *, iflâsa doğru gitmekte olduğunu #nladı ve ziraatini sütçülüğe, pey- Mirciliğe, yumurtacılığa tahvil etti Fenni usullerin tatbiki ve koopera lerin de yardımile az zaman zâr- İinda öyle inkişafa mazhar oldu ki Kendi sahasında bütün dünyaya hü Menci imtisâl olacak bir memleket- tir. Danimarka inekleri dünyanm en Şok süt veren inekleridir. Danimar- lılar, dünyanın en zengin piyasa- arından olan İngiliz piya: Mmile elde etmişlerdir. İngiltere, İmbonunu, yümurtasını, tereyağını Beynirini Danimarkadan alıyor. Da- Nimarkanın nüfusu 3,5 milyon ol. “duğu halde ihracatı bir milyar Türk İirasını geçiyor; Halbuki biz 14 mil- Yon nüfusla ancak (150) milyonluk Mal ihraç edebiliyiruz. Fakat Danimarkanın bizim için “aha ziyade dikkate şayan olan ci keti kooperatifleridir. İstihsâl ve is- Wihlâk kooperatifleri Danimarkanın *n böyük kuvvetidir. Bu kooperatif- sayesinde Danimarka ferdi te- *ebbüs ile sosyal çalışmayı telif et Miştir. Danimarkalı mahsulâtını ko- “peratiflerle istihsâl eder. Malını kooperatiflerle satar. Alacağı eşya” Yı kooperatifler vasıtasile alır. Dami- Markalının hayatı kooperatifleşmiş- ür. Bunun içindir ki, alım ve satım Müzmelesinin kaygularından özade “lan ziraatçi, yalnız istihsâle, bol ve iyi mahsul istihsüline, mesaj he- *etmek için vakit bulabiliyor. Yetiş- tirdiği malın en iyi fiate satılazağın- San ve satın alacağı malın da en u- *uz fiate alınacağından emin olan animarkalı, bütün faaliyetini kom- Yisundan daha iyi mahsul elde et Mek noktasıma temerküz ettirmek tedir, Ekmeğini topraktan çıkaran bir Millet olduğumuzdan Danimarka- Mun östihsâl ve satış usöllerini tetkik *tmek ve bu memleketin tecrübele- geden ders almak bizim için çok 'Aydalıdır. Ahmet ŞUKRU KURUŞTUR Fırka grapu içtimsında hükümetin düşündüklerini anlatacak olan BAŞVEKİL İSMET PAŞA ANKARA, 9 (Telefonla) — C. H. F. diyanı dün gece yarısına ka- dar devam eden içtimsında yeni büt çede temin edilen tasarruf esanları- nın tatbikatı etrafında müzakerat reyan etmiş ve divan azalarının bir oklarının ileri sürdükleri müta- alar bir karara raptedilmeyerek bu hususta fırın gurupunda müzakere Alman oyuncuları Bu hafta İstanbul gene he- yecanlı spor faaliyetine sahne olacaktır. Bu faaliyetin en ba- sında Alman takımıyla yapıla- | cak olan maçlar gelmektedir. Alman takımı “Ayntraht” i- simli takımdır ve dünkü kon- vansiyonelle şehrimize gelmiş- | tir, Takımı istasyonda Galata- | saray, Fenerbahçe klüplerine mensup sporsularla maçlar ter tip hey'eti istikbal © etmiştir. lecek kararlar me İ zaların keyfiyetten haberdar edile- Cuma günü larla maç var Takım 'dün İstanbula geldi. İlk | maç Galatasarayla.. Tİ,” g lı #001 ilyef İİ Başmaharriri: Siiri Mele MAHERES'E açılması ve grupun kanaatinin öğre- | nilmesi takarrür etmiştir. | Fırka grupunun içtimar Bu sabah fırka gurupunun mutat içtimaında fırka umumi reis: vekili İsmet Paşa fırka gurupunda hak kında müzakere açılmasını istediği mevzuu izah etmiş ve böyle mühim bir meselenin görüşüleceği celsede gurup âzalarının hemen hepsinin bu İunmasının faydalı olacağını ve bu- nun arzu edildiğini izhar ederek â- bilmeleri maksadile içtima Per şembe sabahına tehirini teklif etmiş ve içliman nihayet verilmiştir. Dövet Filvâki akşam üzeri çıkan Hâki- miyei Milliyenin birinci sahifesinde | büyük harflerle şu görülmüş- tür: “C. H. F. Meclis gurupu 11-6-931 perşembe günü saat on buçukta toplanacaktır. Âza- yı kiramın behemehal teşrifle- ri rica olunur. | Perşembe içtima: Gurupun perşembe — içtimada Başvekil İsmet Paşa yeni bütçe kar vaziyeti izah edecek, hükümetin dü şündüklerini anlatacak ve gurup â- / zalarından alınması lâzım gelen ted: | birler hakkında ileri sürülecek mi le hükümete bir direk teşkil edecek bir ka- z olunacaktır. Bugünkü vaziyet E Filvâki bugün için vaziyet hükü: | Alman- l İ ötelin bahçesinde.. Kafile klüp erkânmdan Her Moller'in tahtı riyasetinde yir | mi sporcudan teşekkül etmek- tedir. Alman takımı cuma günü ilk maçını Galatasaray (| takımile | yapacaktır. İkinci maç Pazar günü Fenerbahçe iledir. Ayrtraht bu maçlar. dereceye kadar muvaffakiyet elde edecektir, bilmeyiz. An- (Devanuı 5 inci sahifede) ne N akla bekleniyor İlçtimada başvekil Ismet Pş. bütçe karşısında memur kadrolarının alacağı vaziyeti izah edecektir | Bütçe encümeni & azaları arasında tebellür eden cereyanlar - Kadro harici hiç bir memur bırakılmamak hühümetin de fırka kadar tatbikini candan istediği esaslardır metin hazırladığı esaslar cephesin- den şöyle hülâse olunabili 1 — Hükümet 931 bütç zırlarken memur maaşlarında yüzde onbeş nispetinde bir tasarruf temin etmiş ve bunun için de münhaller- den istifade ettiği gibi memur nam zetlerinin memuriyetlerinin tasdik edilmemesini ve bazı dairelerde 7a- rari olarak kadro harici memur bi- rakmağı istihdaf etmişti. -2 — 30 sene hizmet etmiş memur lar tekaüde sevkedilecekler ve yer- lerine tercihan geçecek memurlar bir sene müddetle eski maaşlarını a- lacaklardır. 3 — 931 bütçesinin fili kadrola- rında kalan memurların maaşlarında tenzilât yapılmayacak, tekaüt kanu- Bunun ikramiye maddeleri tadil ©- dilmeyeceketi, Temayül ve cereyanlar Fırka âzaları arasında tebellür € den temayül ve cereyama” göre hü- kümetin hazırladığı ve meclise teklif ettiği bu esasların bir kısmina aleyh tar olanlar vardır. Bütçe encümeni nin ekseri âzaları da bu zümreye il-! H, ERAMI B, ABDÜLHALİK B. tihak etmektedirler. Onların kanaat lerine göre: A — Memur sınıfı memleketin | münevver sınıfıdır. Bütçede tasar. ruf çareleri aranirken bir kısım memurları kadro harici bırakmak doğru bir hareket değildir. B — 30 sene hizmet etmiş memur ların teksüde sevki devlet makinası nın bu gibi tecrübeli memurlardan- mahrum edilmesi demektir ki bu da tehlikeli bir teşebbüstür.Esasen bun lara verilecek ikramiye ve teknüt maaşı hesap edilir ve yerlerine de | memur tayin edileceği göz önüne ge ürilirse hükümetin bu cepheden büt gesinde bir tasaruf temin edemiyece &i kolaylıkla görülür. Üçüncü bir tasnif Ve nihayet üçüncü bir tasnif ola- rak ta denebilir ki: C — Devlet dairelereine yeniden memur almmamasına, D — Memur namzetlerinin me muriyetlerinin tasdik edilmemesine E — Ve hükümetin üzerinde 1s- | yapılmamasında efkâr müttefiktir. Hükümetin hüsnüniyeti İşte fırka gurupunda üzerinde mü cereyan edecek vaziyetin hü- lâsası bundan ibarettir. Verilecek ka (Devamı 5 inci sahifede ) Fırka teşkilâtı Fırka ocaklarından bir kısmının tevhidine başlanıyor Halk Fırkası ocaklarının da- ha müsmir olabilmeleri için ba zılarının tevhidine karar veril- miştiğ. Tevhit bu yaz ikmal e- dilecektir. Bu hususta tetkika- ta başlanmıştır. Fırka kaza re- islerinin hudutları dahilinde | hangi ocakların tevhit edilme- leri lüzem geldiği hakkında mü talâaları sorulmustur Seylâp afeti Edirne ve havalisinde- Pek perişan bir hale dü- şen köylüye hükümetin âcil yardımı lâzımdır Mericin Edirneden geçişi. EDİRNE, 9 (Başmuharriri- mizden) — Bu seneki feyizli yağmurlar, halka çok ümit ver mişti, Halbuki iki günden beri devam eden seylâp âfeti bu ü- mitleri alt üst etti. Bulgaristan da yağan şiddetli ve sürekli yağmurlar yüzünden Meriç ve Tunca taştı. Edirne şehrile ne- bir kenarındaki bazı köylerin mezru arazisi su altında kaldı. İ Bu seneki hayat ve nafakasını yalnız bu arazideki mahsulât- tan bekleyen, hususi ve hükü- met borçlarını ödemek. için hsulünden başka bir şeye güvenmeyen bir kısım halk fe- lâket karşısmda nevmit ve me- yus ne yapacağını şaşırmış kal mıştır. Felâkete uğrayan bu halkın ekseriyeti, bir kaç sene evel buraya yerleştirilmiş, hat- tâ oturdukları meskenlerin e- | dindikleri arazinin taksitlerini balâ ödemeğe imkân bulama | mış vatandaşlardır. Hasaratın mikdarı henüz tesbit edilmiş değildir. Fakat su altında ka- lan araziye ve seylâbin tesirleri İ pek mühim olduğuna hükmet- mek mümkündür. Zarara uğra- yan bu vatandaşların satın al- dıkları arazi ve emlâkin taksit lerinin tecili, muavenet memlekete bunci ren seylâp âfetinin önüne geç- mek için esaslı tedbirler ittiha- zin Nafıma Vekiletinden Hükümet merkezimizin bu va- tandaşların ihtiyaç ve dertleri- le alâkadar olacağına burada süphe edilmemektedir. Cneubi Bulgaristan, seylâp ve doludan çok müteessir ol- muştur. Bulgaristanın uğradı- mislidir. MAHMUT Ticareti Bahriye Kadro geldi. Kırk memur açıkta ! İstanbul Ticareti bahriye I müdüriyetinin | i kadrosu iştir. Ye- ni kadroda 40 memur açıkta bırakılmıştır. Bunların 18 i Sİ merkezdedir. | a) Bu meyanda SİMİ siman reis mu avini Nafiz B. de vardır. Di- ğerleri mınta- ZEKİ BEY o ka dahilinde Jâğvedilen o muhtelif o liman reislikleri kadrosundan açıkta kalmışlardır. e Lâğvedilen Ji- man reislikleri Kefken, Sakar. ya, Karamürsel, Erdek ve Mar mara Ereğlisidir. Ticareti bahriye müdürü ki mezruatı mahvetti. hudutlarına bakarak zararın | tası için Ankaraya yazılmıştır. | ğı zararlar bizimkinin bir kaç | yıbtım kolu, sağ tarafta uzun bir PiYANG Kuponu | Ne. 33 | BU KUPONU KESİP SAKLAYINIZ v NM Lg Halk Fırkası Meclis grupu toplanıyor. Tasarruf esas - larının tatbikatı etralında mühim kararlar verilecek NN A e Fırka grupunun içtimaıda veri- m Perde arkasında oy- nandığı muhakkak! Balis, Çıtüris, Nu rettin Koniçe ve Kadri Yılmaz şirketi bu vesikaları da inkâr edebilir mi? Meğer matbuat hüriyeti diye çırpınan bu efen- diler sürüm yâpmayı artık İsmet Paşaya çat- makta değil,Gazi Hz.nin muhterem şahsiyetle- Bir kaç ay. dan beri Ano- nim bir şekil. de çıkmakta o- lan “ Yılmaz, gazetesinin son zamanlarda Re- isicümhur Haz- retlerinin mes- uliyetleri hak- zerine bu gaze- teyi neşreden- lerin kimler ol. duğunu mey- dana çıkarmak ©, İstanbul matbuatı için bir borç ol- | muştu. * Çükkü “ neşriyatn şümul ve mahiyeti ancak banu yapanların | Beye verilen | çocumi adamız İÇİN i İLERİ KOTOPMAN BESİ Hi ei Le 048) i rine ve mevkilerine tariz etmekte arıyorlarmış! dek MN Metanet dökümhanesi sahibi Mehmet Ali bone üzerindeki iki imza: «Kadri, Bali hüviyyeti anlaşılmakla tezahür ede- bilecekti, ahkik ettik Ahmet kadri Bey namında de muhbirlik ya- pan bir çocukla beraber Bali Efendi nâmımda bir Rumun ortak oldukları bir müessese (tarafından meşredil- (Devamı 5 inci sahifede) Koniçe Beyin Yılmaz ile münasebetini gösteren ve kendi ını taşıyan mektuplarından birisi Roma, Tiran, Atina 9 Falih RIFKI Arnavutluk Bari'de geç vakit bindiğimiz var | pur, ertesi sabah erkenden Draç'a vardı. 20 sene bile yek, Osmanlı paratorluğunun bir ucu burası öleki ucu Basra idi. Draç'a bakıyorum: Sol dağ üs- | tünde kırmızı bir yapı, kralın yaz. | lık köşkü, denize doğru uzayan bir pla baya kayıkla gidilir. Adriyatik sert bir denizdir. Yolcuların bir türlü dışarıya çıkamıyarak geri döndüğü de olur. Draç'tan Tiran bir buçuk saat sür- dü, Çok işleyen yel, epey bozuktur. Sol tarafta Draç - Tiran demiryolu. nun toprak tesviyelerini görüyoruz. Şoför Türkçe biliyor. Bana, bir köy olarak bıraktığımız “Tiran'ın i in ğunu haber ver- indeki iki danı kavisleyen devlet daireleri, ye- ni evleri, tenis kulübü, biri Arnavut biri İtalyan, iki oteli, mağazaları başlangıcı göstermektedir. yon nüfuslu bir memlel si için kısa zamanda ne yapmak mümkünse yapılmıştır. gördüğüm zaman, Gülmek is Tiran şehrine, harcadığımız umran cehdinin çük bir örneği denebilir. şimdiki nüfusu, Ankara'nı i yanilliye nüfusu kadar bir şeydir. Tiran'da iş başında bulunan he- men herkes Türkçe konuşuyor. Bir çoğu eski Osmanlı memurlarıdır. Ziyaretimize gelen mebuslarla an. laşmakta hiç zorluk çekmiyordul. Kemalizmin büyük şerefi, Arna- vutlukta eyi görünüyor. Ge vatlar, müstemleke veya yarım müs temleke olmağa mahküm. şarklılık. tan kurtulmak, eski bağları çözmek, eski müesseseleri yıkmak için Türk inlelâbının kararlarını adım adım koğalamışlardır. Lâtin harfi daha evvel kullanılmıştı. Şapka ve kanu nu medeni Arnavutluğun kasabalar - manzarasını, Ti baları gibi değişmiştir. Kursal'da verilen ziyafetlerde bir çok erkekle- rin yanında dekolte Müslüman Ar- mavut kadınları vardı. Müslüman hanımlar şimdi hiristiyan Arnavut larla serbest evlenmektedirler. Bu, Arnavut milletinin din yüzünden 5 kiye parçalanmasını alıkoyan eyi bir iş olmuştur. Bu satırları okur” im Ankara için İ ken, şüphe yok, sizde benim gibi nüfus tahririnde karısının isinini İ vermemek için isyan eden arnavut Otelin kapısında “Modern banyo? | ların fıkrasını hatırlamışsınızdır. Bir not: Bir gün Tiran'a gelen | Istanbul gazeteleri pazârm cuma yerine kabul edilmek üzere olduğu” nu haber vermişlerdi; Zogo bunun yerinde bir tedbir olduğuna karar “Lütten sahifeyi çevırınız), e şehir ve kasd