30 Ocak 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

© kiye ve İrandan almacak arazi Taşnaklar - Türk milletile harp! Taşnaklar, hâlâ aleyhimizde propaganda yapıyorlar 4—500 Kürt köyünün yakılma sı ve bir çok Kürtlerin Van gö lüne a sı masalı da büyü harpten sonra Taşnakların yap- tığı propagandanın aynidır. On! lar da bir buçuk milyon erme- ninin kesildiğini,Fırat nehrine a| tıldığı hikâyesini çıkarmışlardr.| Harekâtın vuku bulduğu yerler de ancak Kürt çadırları ve Kürt kulübeleri vardır. Bunlar da gene Ağrı haydutları tara- fından kendilerine iltihak etme tahrip edilmiştir. toprağında bulunan köy- lerden isyana iştirak edenler he- men yok gibidir, Bilâkis Van gölü etrafındaki köyler tayyare lerimiz ve tct'alarımız gelinci: ye kadar kendilerine faik eşki| ya sürülerine karşı kahraman- ca mukavemet etmişler ve ta- rihe geçecek yüksek vatanper- verlik mümuneleri göstermişler dir. Bu vaziyet karşısında Türk ler köy yakmak değil, ellerin-| den gelse yakılan her kulübe-| nin.yerine bir konak yaptırır- lar, Taşnakların gazete, kitap ve! konferans şeklinde yaptıkları binlerce propagandadan uzun iye bahsetmeğe lüzum yok | tur, Bu bahsi bitirmek için Taş nak teşkilâtının kırkkmer yıl dö| nümü münasebetile söylenen | nuutklardan bazı cümleleri, ge | ne şu uzun hikâyenin #erdiği yorgunluğu” hafifletmek için kaydedelim: TÜRK MİLLETİNE KARŞI HARPI 31 birinci teşrin 930 tarihli “Hus.aper,, gazetesinden: Sabık Ermenistan Maarif Nazırı Nikol Agpalyan'ın nut- ku: Her felâkete rağmen büyük Ermenistanın tahakkuk edece! ğine kaniim. Leon Şanı'nm nutku: Taşnakların gayesine karşı iki büyük engel vardır: Türki- © ye ve Rusya; Taşnaklar bu iki © müniaya karşı şiddetle mücade © e edeceklerdir. A, Ohannesyanın mutku: — | Biz şimdiye kadar yalnız| Tür riçalinden intikam aldık. $ Halbuki. Türk milleti de: bize İ düşmanlık etmiştir. Bundan| sora bilimum Türklüğe ve| £ Türklere karşı en şiddetli bir © mücadele açacağız. İ Yafa Taşnak re uza ? in nut-| ku: i o Müttehit Ermenistan için © verdiğimiz kurbanlar yolun- da mücadeleye devamı teklif e * âiyorum. Taşnaklar şimdiki dağınık vaziyete düşmezden evvel esas © Ülr iki grupa ayrılmışlardır. : Sağ ular ve Solar. © i Sağlar — Kafkasya ve Tür- © (ile büyük bir Ermenistan hul- © iyasını taşıyanlardır. Merkezi Paristedir ve reisleri “Hatizof,, 6 tar, Sollar — Rusya himayesin- İ er, yazan Sür Hoybun! fırkası ölmüştür. o Çünkü takip ettiği umdelere zemini kalma muştur, ermeniler için şimdi yapı lacak en faideli şey Türklerle an İaşmaktır.,, 11 eylül tarihli den: Türklerle teşriki mesai etti ğimizden dolayı bizi tenkit e- den hasımlarmız, bilmelidir. ki Taşnakların yegâne maksa- dı ebedi düşmanımız olan Tür kü imha etmek ve onunla kat'i hesabımızı görebilmek için her gün, maktır, Türkün hayatmı karış- tırmak, Türkiyeye nifak tohum ları solumak, Türkiyeyi zehirle mek? İşte vazifelerimiz bunlar | dır. Bu itibarla Kürtlere tevec clih göstermek Emneni davası- na hizmet etmek (demektir. Kürt harekâtından uzak dur- #nak Ermeni davasma hiyanet etmek olur. KÜRTLER Yukarıda da bahsettiğmiz gi bi Kürtlük namma silâhsız ve ancak menfaat için çalışanların! başında bedirhaniler (e bulunur. Bunlar hemen her sene ekseri- ya mahut Şerif “Paşa,, dan al- dıkları bol paralarla muhtelif propaganda kitapları bastırır ve ssa Amerika ve İngiliz ga| zetelerinde sık sık Kürtlüğe da| ir makaleler neşrederler. Fakat “Husaper,, Şerifin artık parası bitmiş ve kı| € zının emlâkine varmcaya ka- dar dolandırıcılıkla yaşamağa| başlamış olduğundan ve evvel- ce bedirhaniler tarafından do- landırıldıklarmı anlıyan hariç- teki Kürt kardeşlerimiz de gu rup halinde gene Himayei et- fal ve Hilâliahmer gibi yardın camiyetlerimize dönmeye baş- lamış olduklarından bu adamla | rın daha ne kadar zaman bu| oyunlara devam < edebilecekleri! düşünülecek bir şeydir. Bedirhanilerin . Hoybun na-| muna çıkardıklarıson kitap'Kürt| meselesi, ünvanlı altıncı kitap tır. Kitap Mısırda bastırılmış- üreyya Bedirhan ol duğu halde galiba bütün kita- bin muhteviyatı yalan ve yan- liş olduğu için ismini doğru at- mağa utanmış ve “Dr, Bleç Si guh,, diye sahte bir imza koy. muştur, | Bu kitap ta Taşnak propa-| gandasını;tertip eden ayni fab rikada > yapılmış olduğundan her kelimesi saf köylülerimizin ve cesur dağlılarımızm zihnini bulandıtıp çelmek için yazıl- mıştır, Burada biraz da bu ki- taptan bahsetmek çok faydalı o dur: (Devam edecek) Arnavutlukta şiddetli zelzele ATİNA, 28 — Tirandan bil- dirildiğine göre Arnavutlukta şiddetli bir zelzele olmuştur. Bil hassa Gorice'de hasarat büyük- tür. Tafsilât mefkuttur. her fırsatta onu biçakla-!£. - HÂRICI HABERLER. Alman meclisi artık ayılıyor Bir buçuk aydan beri rahat rahat çalışabilen hükü- met yeni müşkülâtla karşılaşacak Brüning kabinesi İngilterede Hariciye nazırı Cenevreden muvaffakıyetle döndü Alman millet meclisi şubat- ta yeniden mesaisine başlaya- caktır. Yılbaşı | yortularından evvel tatil edilen Alman mecli si şöyle böyle bir buçuk aydan- beri toplanmamakla o Brüning! abinesine rahat nefes aldır. mış oldu. Almanyadaki vazı yet düşünülürse Alman parlâ- mentosunun haltalardan beri süren bu tatili esnasında hükü- metin hem dinlenmeğe, hem meclisteki merkez fırkalarına istinat eden bir karinedir. Sağ ve sol cenahtaki müfritler bu hükümeti hiç (istemiyorlar. Sağdan, soldan hücumlara uğ- rayan bu hükümet mali vaziye- ti düzeltmek bütçe açığını ka-! patmak günden güne artan İş- sizlerin derdine çare bulmak! gibi büyük işlerle karşılaşmak- tadır. Dahili siyasette böyle ol| duğu gibi harici siyasette de Brüning kabinesinin dikkat ve) itina edeceği meseleler vardır. Almanyanın harici siyasetinde | şu ve ye bu istikameti tercih e-| ğinden çok bahsedilmiş- ir, 14 Eylülde yapılan umumi | intihabatta bir taraftan > milli sosyalist denilen Hitler fırkası! nın, diğer taraftan komünistle- rin büyük bir ekseriyet kazan- dıkları görüldü. Bilhassa Hit- ler taraftarlarının bu muvaffa- kıyeti hariçte endişe uyandı mıştır. Çünkü milli sosyalisi ler Almanyayı bağlayan sulh muahedesini, tamirat meselesi ni kat'i bir surette haleden Yo- ung plânını biz an evvel bir ta- | #afa atmak emelindedirler. Al-| manya tamirat namı altında ga liplere bir çok para vermek mecburiyetindedir. o Almanya bu parayı artık vermek İstemi- yor. Mümkün olduğu zaman, her fırsatta kendini bağlayan | ağır şartlardan yakasını kurtar- makniyetindedir. Pakat bu ga- yeye vâsıl olmak için gidilecek| yol ne dir?.. Hitlerin milli s0s- yalistleri açıktan açığa bu kayt Tari kırip atmak fikrindedir. Halbuki bir de harici “âlem)| vardır. Almanyanın beynelmi- lel taahhütletini böyle silkip at| ması kolay değildir. Onun için | iillicilerin müfrit tahrikâtına rağmen memleketin mukadde- | ratını idare edenler her şeyi sü- kün ve itidal ile düşünüp hare- ket etmek mecburiyetindedir. Ölen hariciye nazırıStresemann Almanyanın harici münaseba- tında emniyet ve itimadı celbe- der bir hattı hareket takip etti,|tandaki mevkiini kat'iyyen mur-| |hafaza etmek istediğinden halk İkütlesinin zararına olarak Hint Beş senelik bir devrede Strese- manın siyaseti Almanya için faideli olmuştur. Şimdi bunu bırakıp da her tarafın şüphe ve Her Brüning selefi mütevelfa ; Stresmanın asetinden hiç ayrılmayan bir devlet adamıdır. Son Cenevre müzakeratının neticesinden Fransa £ hariciye nazırı M. Briand ile Alman ha- riciye nazıtı M, Curtiusun mem nun kaldıkları bildiriliyordu. M. Curtius Cemiyeti Akvam müza keratından menfi bir netice ile Berline dönmüş olsaydı, hem kendi vaziyetini, hem Hariciye | nazırı sulh ve İtilâf siyasetinin her türlü sergüzeşt yollarına müraccah olduğunu söyleyecek bir mevkidedir. İşte Alman parlâmentosu dört beş gük Brühing kabinesi mevkiini tahkim ederek mecli- sin karşısına çikacak demektir, müşkilât ortadan kalkmış de- gildir, BERLİN, 28 (A.A.) — Ra hiştag meclisi, 3. şubatta içti- maa davet edilmiştir. BERLİN, 29 (A.A.) — Ray- hiştag bütçe komisyonunda 2i raat nazırı M. Scheele, zirai mahsulât hakkında daha şid- detli bir himaye usulünün tat- bikini mütezammn program bakkında mütemmim. izahat vermiştir. Rusların fikri MOSKOVA, 28 A.A. — Tas ajansı bildiriyor: İzvestiya gazetesi, Hindistan konferansının mesaisini bitire- rek kaj vesilesile neşret- tiği bir başmakalede diyor “İngiliz imperyalizmi Hin burjuvalarile anlaşmağa çalışı- yor. Hint konferansı, İngiltere ! TR . Bahriye askerleri itaatsizlik etti LONDRA, 28 A.A. — Lort İAlecander Lucia vapuru hâdise si hakkında Avam kamarasında sorulan bir suale verdiği cevap- İta, bu vapurun zabitlerile efradı arasında mütekabil memnuniyet İve muhalâsat esaslarına müste- İnit münasebat mevcut olmadı. İğmin, bir taraftan zabitlerin i- İdare hususunda kabiliyet gös- İteremediklerinin tahkikat neti- İcesinde anlaşılmış olduğunu söy iç i : İlemiştir. Bahriye nezareti inzi- İbat meclisi bu esbabı muhaffife- yi nazarı itibara alarak efrat hak! kında verilen cezaları indirmeğe | karar vermiştir. Gemi zabitlerin| den bazıları muvakkaten tekaü- de sevkedileceklerdir. LONDRA, 29 A.A. - kamarası, tredünyonlara İlunan ve sınai ihtilâflar hakkın| İdaki 1926 tarihli kanunu tadil! eden lâyihayı ikinci okunuşunu | inüteakip 250 reye karşı 277 re-| yle kabul etmiştir. | Kapanan fabrikalar LONDRA, 29 A, A. — Pa- İmuk mensucat âmilleri cemiye- ti “Odiham” atelyelerini kapa- mağa karar vermiştir. Grev kanunu LONDRA, 28 A.A, — Avam kamarası, tredünyonlara ve sa- nayi ihtilâflarına ait kanunun İladili hakkındaki lâyihanm ikin| İci müzakeresini yapmağa baş- İlamıştır. Adliye nazırı, 1926 da İ yapılan umumi grevin şimdiki İlâyihaya göre gayrikanuni “ad- İdedilmesi lâzımgeldiğini söyle- miştir, Hatırlardadır ki muha- İFakat kabinenin karşılaşacağı) fazakârlarla liberaller bu nokta İhakkında hükümetten sarih bir| İ fikir almağa beyhude yere uğraş nışlardır. | Ispanyada hastalık MADRİT, 28 A.A, Bir müd -İdetten beri müstevli surette diğ abemler Sivas hattında bir ti yolda Kar tipisi yüzünd tren de kara ANKARA, 29 (Telefon) — Devamir yağan kar yüzünden, bir marşandiz treni Yıldızla - Sıvas arasında kara saplanıp kalmıştır. Treni kurtarmağa gi den diğer bir trende aynı ma n çıktı en imdada gi saplanıp kaldi halde tipi ile karşılaş İvagon yoldan çıkmıştı! pıalümat üzerine Ankafi İlokomotifle kar vagonü edilerek hâdise mahalli derilmiştir. Milli sanayi sergisi Ankarada açılıyofi” Sergiye yerli ma İı fal cek,iştirak edenlerd ANKARA, 29 A.A. — li iktısat ve tasarruf cemiyeti ö nümüzdeki nisan ayının doku #uncu gününde Ankarada nelmilel ziraat teknik sere in açıldığı binalarda ikinci ..nkara milli sanayi sergisini açacaktır. brikaları iştirak? en para alınmayi Sergiye bütün yerli mali fabrikalar ve müesseselef edecektir. Sergiye iştirak ler için geçen sene oldi bir para alınmayacağı gi gelmelerinde ve eşya nak de tenzilât temin oluna Encümenlerde Bir mahkümun müte! ANKARA, 29 (Telefon) — Dahiliye Encümeni, bugün Şu- rayı Devletin deavi dairesine bir şube ilâvesine dair olan lâyih: yı müzakereye başlamıştır. En- cümen müzakeratına her vekâ letten birmümessil iştiraketmiş tir, Ölçüler kanunu lâyihasile Vuzuh ve samimiyet (Başı birinci sahifede) güne kadar olduğu gibi bundan böyle de iğfalkâr bir siyaset takip edeceğimizi kimse sanma sn. Bunun için memleketi imar ödeceğiz, dediğimiz zaman, yal nız yapabileceğimiz şeyleri ya- pacağız!. Herkese, arzularının tama- men kabili is'af olduğuna dair fikir vermek fayda vermez, Fır kamizm maksadı, gün kazan- mak değildir “,Fırkamızm sözleri herkesin hoşuna gidecek sözler. d milleti yükseltecek hakikatler Türk milletinin sağlam baki cezası affedi Ankara İstiklâl mahkemiğ 10 sene hapse mahküm İ Süleyman Radi Beyin sıf) iyetinden dolayı geri kal asınm affı hakkında hü tin tezkeresi ve encümen # tası ruznameye alınmıştı” | Matbuat balof İstanbul Matbuat nin senelik < balosu dün &f Maksim salonlarında tir, Balo gerek Türk ve & Ecnebi mümtaz simalar ve tesna tuvaletli hanımefendi” dolu idi. Cazhandın ahef” İnağmeleri içinde mütemadi dans edilmiştir. Paloda şehrimizde b meb'uslar, İş Bankası US müdürü Celâl Bey, Türkiye buat Cemiyeti reisi Mahmüf İKolordu kumandanı Şükrü İili Paşa, vali muavini Fazik İterdar Şefik Beyler, bütün İteciler ve maruf simalar bil ! küm sürmekte olan grip basta- | fikre malikiyetini temin etmek muşlardır. Baloda tertip Gö” İlığı azalmağa başlamıştır. İ Ingiliz veliahdi İ LONDRA, 28 A.A, — Ber- İmut adalarından gelen bir habe- İre göre Cenubi Amerikaya git- İmekte olan prensde Gal ile İprens Georges, Bermut'a gelmiş leri her hangi bir kanun hakkında umum valinin “veto” su gibi ih iyat tedbirleri de şart koşmağı! ihmal etmemiştir. Diğer taraf- tan muhtelif idare teşkilâtlarma| ve bu meyanda orduyu harici siyaseti ve o maliyeyi de milli meclisin mürakabesi haricinde bırakmaktadır. En ziyade yola gayemizdir. Yürüdüğümüz ha- at yolunun milleti saadete isal eden yegâne yol olduğuna kanaatimiz vardır. Her halde hedefimize muvaffakıyetle vâ- sıl olacağımıza itimadımız o ka dar kuvvetlidir ki, şunun ve but 'nun müteriz olması bizi asfâ mü teessir etmez; beliki tenbih eder, çok dikkatlı yapar... Türk milleti iktısadiyat sa- hasında da kabiliyetsiz değil- dir; böyle sananlar, Türk mille- tinin hakiki tarihini bilmeyen- lerdir. Türk milletinin bundan sonra iktısadiyat sahasmda yük seleceğine kimsenin şüphesi ol- mamalıdır. meccani piyangolarda pek # İtena hediyeler vardı, Davetliler baloda çok ve eğlenceli bir gece geçil sabaha karşı balodan ayrıl lardır. Berthelot nun sebat I PARİS,23AA,-—-M.P thelot saat 17,35 te vefat İtir. (Ceneral Ber- thelot Fran» harp meclisi lisi âzasından: Kendisi bir çok mühim kuman- danlıklarda bu- “ Fırkamızın vazifesi bu hede| fe bir an evvel erişebilmek için! millete yol göstermek, yardım etmektir. Biz bunu bir vicdan borclu, bir insanlık borcu biliyo- ruzl., de bugünkü - Ermenistanı mu “hafaza taraftarıdırlar, © Paris imerkezimde iken solla ira geçmiş olan Kacaznuni Eri | Vana gitmiş ve orada çıkan Er İmenice bir gaze! uzun bir © makale yazarak artık T. hükümeti Hindularla müslüman ekalliyetleri karşı karşıya bırak; tığından epey zaif düşmüştür. | İngiltere hükümeti Hindistanda| mes'ul bir merkez hükümeti ta- 'nımağa amade olduğunu bildir- getirilmiş Hindular bile bu tah- didata karşı şiddetli protestoda bulunmuşlardır. “Burjuvazi”, muhtariyet esası dairesinde İn- giliz emperyalizmi ile Hindular İ endişesini celbedecek bir yola i gitmeğe Almanyanın bugünkü devlet reisi mareşal Hinden- burg, katiyen müsamaha etme! yeceğini lâzım gelenle: lunmuştur, Ken- disi tekaüt ya- şinı doldurduğu halde hizmette İkalmasına karar Ispenyada intihabat MADRİD, 29 A. A. — Sağ cenah Cümhuriyetçi liberal gru pu yakında içra edilecek intiha- Siirt Meb'usu MAHMUT bir devlet olmadığından bunlar! 1932 senesinde Cemiyeti Ak- vam kâtibi umumiliğine şikâyet, etmişlerdi. Bunların şikâyeti| Henderson'un riyaseti altında biri İtalyan, diğeri Norveçli ol- mak üzere üç kişilik bir tali ko- misyona havale edildi. Tali ko- misyon Martta veyahut Nisan- da Londrada toplanarak okran- ya ekalliyetinin Lehistândan miyeti Akvam mecli Rusyanm, gerek Almanyanın hiç bir noktada hassasiyetleri. ni rencide etmemeğe ve teşriki mesailerini temin eyelemeğe ça lışmıştar. timamdan sonra toplanacaktır.! İçtima günü galip bir ihtimale göre, 2 Şubat 1932 olacaktır. Konferansa eeis tayin edilme- miştir. Reis olarak Çekoslovak ya Hariciye Nazırı Müsyü Be- neş ileri sürülmekte idi. Fakat Almanyanın itirazı üzerine, Be neş'in namzetliği suya düştü. den bir kanun izabul edilmis İşte bu kanunun ne zaman bikatına geçilmesi etrafında © kan dalir budaklı bir müzakf” üzerine hükümet 33 ekalliyeti kalmıştır. Fakat Mac Dona reyine müracaat edilmeden Du istifaya Sebep bir pi meselesi telâkki etmediğini $Öl (Çİ Cemiyeti Akvam meclisinin (0 “çtüma tahmin edildiğinden da 0) sa az gürültülü oldu. Lehistan “40 a Almanya arasındaki i ret meselesinin hayli gürültü-| et ğ sebebiyet vereceği zannedil- A5 ti. Alman hükümetinin yu- sükün bulur gibi oldu. Hattâ| Meclis her iki tarafın da noktai Cenevrede büyük bir siyasi mu-|nazarını dinlemiş ve alelüsul zafferiyet beklenilmemesi hak-|mesele hakkında capor bazırlan kında ihtarat ta yapıldı. Alman)masına karar vermiştir. Alman! yanın buekalliyet meselesinive|larm şikâyette haklarını, Lehli- Sile ittihazederek hudut mesele| lerin de şikâyet edilen vaziyete sini mevzuu bahsedeceği şayi| karşı tedabir aldıklarını teslim ... Hafta arası hem İngiliz kabi- nesi, hem de Fransız kabinesi meclislerinde ekalliyette kal- sarı Silezya ekalliyetleri hak- WS pek şiddetli idi. Alman gaze e ey de Cenevrede davayı ka- © Söhmazlarsa, Almanyanın Ce- © Öd iyeti Akvamdan çekilmesin- sn bahsediyorlardı. Fakat Ce- “yeti Akvam meclisinin içti- “« yaklaştıkça, Alman efkârı olmuştu. Fransızlar ağır basmış reva görülen muamele-İlar. Böyle bir meseleyi mevzuu|raz suç ve biraz da hak veren en şikâyet eden notasmın lisa |bahsettirmiyeceklerini anlat -|bu rapor meclis mışlardı. Binaenaleyh Alman murahhasları Cenevreye gelin- ceye kadar, Almanya tedafüi vaziyete geçmiş bulunuyordu. Filhakika çok gürültüye vesi le olmak istidadını gösteren me sele sakin sakin halledilmistir. eden, yani her iki tarafa da bi- kapanacağı $ı- ralarda okundu. Mesele de bu şekilde kapandı. Okranya ekalliyetinin şikâ- yetlerine gelince; malâmdur ki bunların şikâyetleri Cemiyeti Akvama dahil bir devlet tara- fından ileri sürülmedi. Bunla- şikâyetlerile meşgul olacaktır. ... Cemiyeti Akvam meclisinin meşgul olacağı diğer mühim mesele; tahdidi teslihat konfe- ransı için bir içtima tarihi tayin etmekti. Meclis dağılmazdan evvel bu tarihi de tesbit etmiş- tir, Meclisin verdiği karara gö- re, tahdidi teslihat konferansı, Meclis te şimdilik bir reis tayin etmemeği maslahata daha mu- vafık buldu. Konferansm içtima edeceği mışlardır. İngiliz kabinesi, mü- zakere edilen meseleyi bir pren sip meselesi telâkki etmediğin- den istifa etmemiştir. Diğer ta- lediğinden, netice hükümet * leyhine tecelli ettiği halde ik dardan çekilmemiştir. Hi met aleyhine verilen reylefiğ çokluğu şu şekilde de tefsir ef mektedir. Deniliyor ki, reyl hükümet aleyhine verilmesi” | bir sebep te Mac Donald'ın, b yere gelince;buda Rusyanm itirazına hedef olmaması için kasten müphem bırakılmıştır. Gerçi Cenevre içtima mahalli raftan Fransız hükümeti itimat meselesini ileri sürdüğünden çe kilmeğe mecbur kalmıştır. Her iki kabinenin de ekalli- olarak ileri sürülmektedir. Fa-| kat her ihtimale karşı ric'ati yette kalmasına sebep teşkil eden meseleler ehemmiyetli de Alanda e 2 nu itimat meselesi yapm ğı söylemesidir. Eğer itim için bol bir kapı bırakılmıştır.İğildir. İngilterede Talebenin!meselesi yapacağı anlaşı in si)