26 Ocak 1931 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

p AZARTESİ 26 KÂNUNUSANİ 1931 5 Mmcisene, No 1783 NUSHASI 5 KURUŞTUR gı âhyşsizlik aba, sarfında Amerika. | haberler, bu “dolar #nde işsizliğin girdiği yi bize canlı misâller-! mektedir. Geçen haf- imresinin bir Ame-) ii Dastıkları bildirii- gün de gazetemizin ha) İer kısmında Anadolu $öyle bir haberi var muhariplerden olupta) MA işsiz bulunan iki şehrin sokaklarında) MU Sesi üzerine mun- İlar teşkil ederek Var) ğru yürümeğe baş- ir. Bir çoğunun üstün- 4 “omanında geymiş ol iseler bulunan bu sa- Tipler işsiz kalahlara iş unda istical edik ycümhurdan iötiye. 4 “mumüden soriraki dün belli başlı iktısadi der- Siz işsizliktir. İngilte Ya; ve Amerikadaki şiktarı, Türkiye Cüm İN nüfusu umumisine 4 Oğunu hatırlıyacak ©- Nun Şümul ve ehem- takdir si, deriz. İşsizlik eye kadar, harbi ümu-) w 3 #anayii en mütekâ- iv mi heiltere veAlmanyaya sr ii Fakat cihan ikte- an aldığı fena cereyan urikda da büyük bir: halk  işsiz | akmıştır in bar âmilleri şup sali arti umümü devam €- uğ Bira Avrupa'nın sâ- le Etlerin müşteri olan ri z endi zanaatım J a rek müşteri olmak- sali iz hattâ birer müs iğ, leket olmaları. ©, ea$, Dümi buhran dolayısi” i İŞ “İN istira kabiliyetleri dai NASI Ve binnetice Avru- Merika'nın mahsulâtını oy mamaları, eiitus7 içildi sistem dolayısile ci- eğ isasından çekilmesi. aleyh bütün bu âmil Kmktir. Filhakika barbi in neticesi, galip devlet Siyasi safhada (Olduğu tisadi safhada da bir su- YâL olmuştur. ; Umumi devam eder” merika yeisicümburU mensup olduğu 3i İman olarak harp gayel€| Yolda hulâsa etmisti: le daha mes'ut ve daha bir hayat yaşanması). ” olacak hir dünya.) Bayenin istihsali için bü- afetler fedakârlığa davet 1. Avrupa ve Amerika p kendilerinden bekle- :kârlığı yaptılar. Zafer #arldı. Fakat aradan g€ Hüç sene göstermiştir pi «zı insanlara daha mes'ut müreffeh hayat vade- jünya meydana gelecek sanar arasında esasen if evvel refahm ve saade- "iksek mertebesine Sık” miliman garbi Avrupa mil- ieiie Amerikalılar bulunma; dir, giji umumi, garbi Avrupa devlet İfiyasi iflâslarını ve binnetice | giğer aksamı üzerindeki vx aybetn e sebep teşkil! ati, ilemi Takiyetlerini de diğ Saramuştır. üz yirmi sen€ öpolyon muharebeleri Esn3- b EİlİZ emtiâsmin Avrupaya 7 e Avrupada sanayiin inki- İnan, netice İngilizlerin Avru) tiği ga ybetmelerine sebep an ari Uya arak, kay bettirmiştr. ik üçer vk bir defa daha avdet İşlik ve yi eziye karışmıştır. B e buhranla kavru b uvakkat olduğuna İ İnat avdet edeceğine aarmak istiyorlar beyağ, aYali, tpkı dolap Sirin önüne a * anım, kendisine mah) * ümre-| tedi! Adaletin Divanı harpikinci grupun muha- esine hemen başlayacak. © IMürteciler asıl ka kem Karar İkinci grup ları arasında Mene men kaymakamı Ve Jandarma kumanda nıda vardır. AYY — İğleri dün Bozalan köylüleri sorguya çekildiler.. İZMİR, 25 (Hususi gece rışıp — Divanı harp al kimi bu gün Urlal şeyh erik lardan dört Fatmalarla Zihr o 7 Şerife, Zeliha, Vesileyi isticvap tan sonra tahliye maznunlard: ifadeleri alındı. Hendekli Abdürrabman, Hacı M bunlara dahildir. A Hacı (o Muhiddine & mektupta Naksı Şeyhi lan 23, kişinin Ji Tatar Şeyh Esat ” istediğini bildirmiştir. isticvap- larına devam ediliyor ; A grupun muhakemesi- irincilerin Mi ğikten sonra başlanacaktır. Bunların kaç kişi olduğu belli değildir. Çünkü yenileri gelmek . İkinci grup maznunlar 8- rasında Menemen yayalar ve jandarma kumandanı Bi ri B. ler vardır. Bugün Emirâlem etti. İkinci İ kararı tefhim €-| Bugün! binin maznun| Hangilerinin İve niçin idamları | - uhiddin, | n Hoca Ali : den'bir çok mavzer ve sai- i. Bir de “innafetahna lı sancak getirildi. Di- eti bugün divanı erinde toplana- köyünde re getirildi leke” yazı” vanı harp > teki daire! d ak maznunların güni Mek Trüdafaalarile bugün mazmun” ın Divanı harbe verdikleri ti diri müdafaalarını tetkik ya / Mustafa Paşa; beyanatındk dataları ve a za 8 yoruz. Bu gece — e meş dar da devam © öğleye ayi Öğleden sonra ra vereceğiz» İkinci > başlığacağız”. dedi: (Devat ut edincey r yor. erine yürüyüşü DE hayalin başlangıcı m Ahset ŞÜKRÜ haya) suk cağı anlaş nin VaşiDe! yeni sukutu dir? kü şifahi! A gi) YUMLU YEL m inmi İİİ A Başmıuharrizi: Siirt Molmamsız m ALINSE vereceği hüküm bugün tecelli edecek | Gazi Hz. bugün İzmir- idam tale- arşıladılar? talep edildi? Kutbül- aktap Esadın vaziyeti nedir?. Muhabirimiz bu celsenin intibalarını, maznun- latın vaziyetini ve celsenin tafsilâtını bildiriyor ; ? ? Mehmet Ahmet Menemen, 25 (Milliyet) — Dini siyasete alet ederek şümullü bir irti- <a hareketi yapmak ve köhne zihni- yetlerinin tahakkuk ettiğini görmek maksadile Meni hâdisesini bazı lamış ve yapmı: nlar hakkında ev velki gün müddei umuminin iddlana- mesini serdettiğini bildirmiştim. Müddci umuminin iddinamesinde irtica hâdisesinin failleri, a bâdi sesini hazırlayanlar, hi fer'an zimethal olanlar, irtica hareketinde bem fil olanlar diye bir kaç kısma ayırdığı mazmunların mahkemedeki vasiyetleri cidden çök dikkate şayan dır. İlk celselerde inkâr yoluna sapan maznunların şahitler ve canlı deliller karşısında uğradıkarı acı hezimet İn sunda merhametten piyade tiksinme hissi tevlit etmektedir. Başlarmdaki kal ıklara, uhtelerindeki irşat vazilesine rağmen mahkeme huzu- runda yalan yere yemin etmekten çe kinmiyen kocalar bu yeminleri gene kendi itirafları ile nakzetmek vaziye tine düşünce öyle İğrenç bir hal alt yorlardi ki... Bu zelil ve iğrenç vaziyetleri gö- rüpte bu başı sarıklı erazilin arkasın- da allahlarna secde etmek gafletin- de bulunanlara insan acıyor! El kesesinden haşmet ve debdebe içinde yaşayan ve yüzlerce müride Jütfen el öptüren “ Kutbülâktap, ga söszaman şeyh Esat erbili hazretle ede Taşnak hükümeti! Düşman propaga yor? Bir Ermeninin tefevvühatı Zabıtanın yirmi dört saatlik raporunda şöyle bir vak'ayı öğ! reniyoruz: wwelki gün zabıta Haçik ismin de bir ermeniyi yakalamıştır. * Sarhoş olarak Yedikulede cad- de üzerinde Osman Efendinin kah vesine giden Haçik orada bağırıp| çağırmağa başlamış kendisini dışa- rı atmak istediklerinde tekme ile kahvenin kapısını camlarını kırdı tan sonra: “ — Ulan gözünüzü açınız. Ar- uk Türkiye cümburiyeti ölmüş- tür. Dünya yüzünde bu namda bir hükümet yoktur. Türk değil misi: niz hepinizin dinini, iyetiy Biz ermeniyiz. Ermenilik sizin zan mettiğiniz gibi ölmemştir. Taşnak hükümeti yakında bütün memleke timizi zaptedecek intikamımızı a- lacağız. v. 8.., gibi bir sürü tefev- vühatta bulunmuştur. Haçik kahveci Osman ve kalfası İbrahim Efendileri dövmüş ve ken disini derdest etmeğe gelen polis, Halil Efendiyi bir yumrukta yere| yuvarladı sonra üzerine çulla- narak m. koparmış ve ayağın» ğan yaralamıştır. Haçik karakola vg | Yasan Ak Hasan İbrahim Hoca iç, denilen salhurde mâtuhun müte- dpu vaziyetini, mahkemede kurtul. mak için zelilâne çırpmışların: görün ce bu acizden medet umar, ordan ir $ât bekleyen bedbahtlara acımamak kabil olmuyor Vazifei irşadm namusun hadimin (Devamı 5 inci sahifede) ndası nasil çalışı- tın varacağı neticeyi bilmiyo- ruz, Fakat Haçik tarafından söylenen ve türrühat “denilen sözler arasında nazarı dikkati- mizi celbeden bir şey var ki, o da bu ermeninin Taşnak hükü- meti (2) dir. Bunun ne olduğu- nu söylemeğe hacet var mi? | Memleketimizde türlü | türlü propagandalar yapılmakta ve er yer zehir saçılmaktadır. İş- te bu ermeni de Taşnak hükü- meti ile karşısmdaki Türkleri ibu memlekette ötekine beriki- € neler telkin ettiğini göster- .İmiş oldu. Bir müddettenberi gâzetemiz de pek vakıfane bir lisanla bu İçeşit düşman propagandaların- dan bahsedilmektedir. Bugün gene ikinci sahifemizde neşre başladığımız “Taşnak - Hoy- bun” silsilesinin ikinci kısmını da takip ederseniz bir çok haki katler öğrenmiş olacaksınız, Böyle küçük bir zabrta vak'a $ı ile bahsettiğimiz makale sil- götürülmüştür. Haf: hakkında adli takiba- Taşnaklar - Hoy silesinin ihtiva veişaret eden bu tesadüf cidden mühimdir, bun şebekesinin faaliyeti ikinci sahifede... yn NM Jmembadan bildirildiğine göre | Bulgar hariciye nazırı M, Burof' İCenevreden avdetinde # Muamnici Raşit Bey Darülfünun Vekâlet büğük bir alâka ve dikkat gösteriyor —e. | M. Raşit Bey Ankaradaki| faaliyetini izah ediyor | Bir hafta evvel vekâletin daveti üzerine Ankaraya giden Darülfünun emini Muammer Raşit B. dün sabah şehrimize avdet etmişti Musmmer Raşit Bey kendisile gö- rüşen bir muharririmize şu beyanat- dim. Bilhassa darülmesaili müder- risler meselesi ile meşğul olduk.) Bu profesörlerin vezajfi, ve Darül) celerini izah ett Darülfünun mes: yakın- dan alâkadar oldu. Bütçemizi ay- nen tasvip etti. Bütçe Büyük Mil let meclisinde müzakere edilirken vekâlet müdafaa etmeği * deruhte etmştir. Darülfünün muhisebecisi Ankarada kaldı. Bütçemize dair divanı muhasebata izahat vermekte dir,, . Profesör maaşlarınm kidem ve Darülmesai esasları üzerine tayini Bi vekâlet kabul etmiştir. Bütçe, #eclisten çıktıktan sonra maaşlar bareme göre verilecektir. Ankara- da bulunmaktan bilistifade maka-| matı aliyeye tazimatımı ve Darülfü nunun bürmetlerini arzettim.,, . < Bir tevkif Müezzin Hayrettin Menemene gönderildi Divanı harpten gelen bir tev- kif müzekkeresi üzerine Aksara yda müezzinlik ve diğer bazı iş- ler yapan Hayrettin isminde bi- ri dün müddet umumilikçe tev- kif edilerek Menemene sevkolun | muştur, Muhiddinin şimdiye kadarki vaziyeti şüpheli görül- müş ve Menemen hâdisesi ile a lâkası tesbit edilmiştir. e Mutemetler davası bitti; karar verildi BURSA, 25 (Hususi) — Mutemetler davasının kararı bu gün tefhim edildi, Kararda şa- hitlerin ifadatile hakaret sübut bulmuş olduğundan maznun kanunun 482 inci maddesi mu- cibince 5 gün hapse 5 lira ceza-| ya 50 lira tazminati maneviye- ye kabili temyiz olmak üzre mahküm edilmiştir. Roma seyahati ANKARA, 25 — Ankara hu- kuk fakültesinin Roma' ya ter! tip ettiği seyahate 15 ikiz ol mak üzere 30 talebe iştirak ede- cektir. Talebeye, ceza ve mede- niye hocaları Baha ve Veli bey- ler nezaret edeceklerdir. Bulgar hariciye nazırı , ATİNA, 24 — Sofyadan| “Vreme” gazetesine mevsuk bir| Türk - Bulgar münasebatını daha ziya- de takviye için Ankaraya gide- cektir, 2nci sahifede » — "a 4 4 Ve i 2 Re edilecek Kısmı Si isaret ve zahire borsası s1 islah edilecek? 1 senelik hey ueamiye içtim üncü sahilede: man debekleniyor.. /Reisicümhur Hz. dün akşam husuri trenle Ankaradan hareket ettiler Heyeti vekile dün akşam Gazi Hz.nin riyasetinde toplandı; içtima saat 20 ye kadar devam etti. Ankara, 25 ( Telefonla ) — Reisicümhur Hazretlerinin hu- susi treni, saat 21,40 da İzmire müteveccihen hareket etti. İs- âsyonda B. M. Meclisi Reisi Kâzım, Başvekil İsmet, Büyük Erkânı Harbiye Reisi Fevzi ve ordu müfettişi Ali Sait Paşalar la vekiller, meb'uslar, devair er kânı tarafından teşyi edilmişler dir. Dahiliye ve Hariciye vekili rile Fırka kâtibi umumisi S: fet Bey, Gazi İstasyonuna ka dar Reisicümhur Hazretlerine refakat etmişlerdir. Ankara, 25 ( Telefonla ) — Bugün öğleden sonra Heyeti vekile içtima aktedildi ve bu iç timaa Reisicümhur Hazretleri riyaset etti, İçtima, saat2le kadar devam etti. İtçimaı müte akıp Reisicümhur Hazretleri, İstasyonu teşrif buyurdular, İzmir, 25 (Hususi — Gece- yarısı) — Gazi Hazretleri, ya- rın (bugün) burada beklenmek- tedir. Ankara, 25-(A.A) — Reisi- cümhur Hazretleri bu akşam sa at21 - 40 da İzmire hareket et- miştir, Gazi Hazretleri İsta yonda B. M. Meclisi Reisi Kâ- zım, Başvekil İsmet, Büyük Er kânr Harbiye Reisi Müşir Fev zi Paşalar hazeratı, Heyeti ve- kile âzası, meb'uslar, ve vekâ- letler erkânı tarafından selâm lanmışlardır. G Ege vapuru dün İzmire gitti Gazi Hz, nin seyahatlerine tahsis edilen Ege vapuru dün sabah İzmire hareket etmiştir Ege ile Seyrisefsin umum İmüdürü Sadullâh B. ve işletme müdürü de gitmişlerdir. FIKRA GÜZELLİK Arkadaşlarımızdan birinin, bir çok memleketlerde olduğu gibi, kendisine resim gönderen, kadınlar arasından en güzelini seçmeğe hakkı vardır. Arkada- şımız bütün genç Türk hanım- larını toplayarak Türkiyenin en güzel kadınını bulmamakla itham edilemez, Eğer Seçilen hanım, Avrupa güzelleri arasın da beşinci altıncı derecede ka- İsrsa bunun için kime kusur bu- İlunabilir? Hakikaten Avrupa| milletleri arasında bizden kat kat güzel vücut ve yüz yetişti- ren milletler dörtten beşten de fazladır. Genç, sağlam kadim heykel canlanmış kadar ideal yapılı Amerikan kadınları ara- sında, Türk güzeli: ... Türklerde “be- Gibi, bu kadar basit bir tesir bı rakırsa seyredenlerin cuğrafiya ve ırk bilgisizliğine hayret et- mekten başka ne yapılabilir?. Şurası da doğrudur ki, bu inti haplara giren kadın, o dansing yuvarlağına çıkmış gece arti leri sırasına girmiş olmaz. Gi zellik temiz ve asil bir şeydir. Fakat mualli nlikle bu müsaba- kalar arasında bir tezat olduğu na da şaşmamak lâzım gelir; Eğer Maarif vekilliği deniz esbabı ile dolaştırılmış, ayak bi leği, kalçası ölçülmüş ve talebe leri tarafından gazetelerde çıp- lak resmi görülmüş bir hoca ha nımı sınıf içinde bir az garip bu lursa * aski kafalılık göstermiş olmayacaktır, ISTİLAHLAR Cemil Paşa Avrupadan dön- düğü zaman (cerrah) kelimesi İstanbulda alaturka ve bayağı olarak geçermiş, işine ve yeni fenne ehemmiyet verdirmek i- çin (Operatör) kelimesini biz- zat kendi bulmuş ve o sıfatı ta- kınmış hattâ mektebe gideceği gün, kâtip bu kelimeyi (İmpa- rator) deye okumuş olduğun dan ortalık süpürülmüş divarlaı badanalanmış; sınıflar temiz- lenmiş. Cemil Pş. mektebi bu kadar temiz gördüğüne hayret ederken, müdür; | | — Hay şu kâtibin canina, İm İparator geliyor diye iki ayağı mızı bir pabuca soktu, demiş... Bizim dil encümenini» de 1s tilahların çok anlaşılır. Türkçe olmasına tahammül edemeyen- ler olduğunu işittiğim saman bu fıkra hatırıma geldi. Kapalı kelimenin içinde ilim saklı “ol duğunu zannettiğimiz devirler oldukça uzaklaştı. İlk yazı vazifelerinde Türkçe kelimeleri Arapçaya çeviren bir hocamız vardı bu hocadan ders ala ala (bir çocuk öldü..) deye- cek yerde şu mısraı yazacak ka İdar ilerlemişti; (İltikam etti bir yetim gerdun!) şu (etti) ke Jimesini Türkçe yazdığıma kim Bilir ne kadar üzülmüşümdür. Bizde öyle Tıp istilahları var i, benim bu mısradan fark- İsızdırlar. Hukuk istilakları ü gerinde ise Mısır basması med. rese kitaplarının yıllanmış sa ri kokusu duruyor. Siz Darülbedayi artisilerini hacivat gibi konuşturmağa me mur edilen Kemal zadeye bak. mayınız: Türkçe hakikaten gü. zel bir dildir. Falih RIFKI |