14 Ekim 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

| | TEEN. “aw .) , SultanğHa Tahsin Paşanın Halıratı. Garip garip âdetler! Arabaya hangi hayvanın koşulaca- ğı bile Hünkârdan sorulurmuş! Evhamlı insanların hayalha- neleri çok işlek olduğundan Sul ' tan Hamit de harekete gelen veh minin sevkile kim bilir a(Oubi minin sevkile kim bilir ne uzak! ihtimalleri düşünmüş olacak ki arabayı kullanan ve hayir emek- tarlardan olan arabacı başınm! vazifesine hitam verildi. Elek- trikli bomba ile kendisine #ui-: kast olunacağı haber ei mektebi tıbbiyenin tam önünde sekiz on dakika kasten durmak suretile bu ihbarı akla yakım bul madığını gösteren Sultan Hami din hiç bir kasta makrun olme- yarak bir hayvanın tökezlenme si neticesinde arabasının iki üç saniye Reşat Efendi dairesi ö- nünde tavakkufunu gizli bir te- şebbüs ile alâkadar tasavvur ede rek arabasıyı azletmesi yekdiğe- rile kabili telif olmiyan iki hare- kettir. Ben bunu ancak şu suret le izah edebiliyorum: Sultan Ha mit, Reşat Efendiyi ve onun da iresine karşı çok müteyakkiz bu lunduğunu ve bu hususta kast ile tesadürün kendisince müsavi olduğunu her fırsatta anlatmak siyasetini takip ediyordu. Her- kes bilmeli idiki Reşat Efendi dairesile uzaktan ve yakından, bilerek veya bilmiyerek temas ve mü bulunmak bir tehlike teşkil eder” ancak bu sa- yededir ki Reşat Efendinin mem lekettebir kuvvet teşkil etmesine ve taraftar peyda eylemesine ma ni olabilecekti, “.s Sultan Hamidin haftada bir defa Hamidiye camiine ve sene- de iki defa Dolma bahçe sarayr- na gitmesini icap eden merasim gerek inzibat ve gerek teşrifat memurları için hayli gaile teşkil ederdi.Tabildir ki bu gailenin en ağır ve mesüliyetli ciheti inziba- tataallâk eden kısmı idi. Teşri- fat meselesi merasime iştirak €- decek zevatın hazır olup olma- dıklarmı tetkik ve arzetmekten ibaretti. Mamafih bir defasında selâmlık alayına gelen erkân ve “imeranm azlığı Hünkâr naza- Ft dikkatini celbetmiş ve canını sikmuş olduğundan buna da iti- na olunurdu. İnzibat ve tegrifat tertibatının tam olduğunu zatı şâhâncye ar- zetmek vazifesi bana mevdu idi. Bu arizemi almadan Hünkâr ara baya binmezdi. Cuma ve bayram alayları teş rifat merasimi hakkında bazı taf silât itası faydadan hâli değil- dir. Sıhhiye selâmlığında inzibat ve teşrifat tertibatınm tam oldu Zuna dair arizemin zatı şahâne- ye taktim olunmasını müteakip saltanat arabası dairei himayu- nun kapısı önüne gelir. Bu araba ya hangi hayvânların koşulaca- Şını her defasında Hünkâr irade eder, O aralık Serasker Pş. ara- basının önünde ve yüzü Hünkâ- rm kapısma müteveccih vaziyet te ahzi mevki eder. Zatı şahâne, maiyetinde şeh- sade Bürhanettin Efendi olduğu halde çıkar, arabaya biner, emir âskeriyeden müteşekkil saflar #rasından geçerek camie müva- salât eder. Camide Hünkâr Şeyhislâm Efendi ile Evkaf nazı rı ve feraşeti şerife vekili istik- bal ederler. ” ,mütehassis olmuş ve şoför arka pide mamur Ke Oğ| daşlarınm namma bu hüsnü mi. -ira-iyete yüksek bir terbiye ile mu- sin E- kabele ederek seyrüseferin tan- dari seccadelerin birincis” Sultan Hamit, ondan kilerde sıra ile Bürha 3 fendi, şehzade Süleş; Ee 14 ,| tmm teyidini tekeffül işler Eyip Pal dir. fül etmişler. mit PE (Tercüme ve iktibas hakkı mahfuzdur.) Tatil. Parlemento artık dağıtılacak gen kıral Karol | kendisinden gok bahsettirdi. Yeni I detini kolaylaştıran, buna sının başvekili M. Maniu ahi ren istifaya mecbur oldu. : jar dikkati celp ediyor. halde bu memlekette sükün ih İtiyacı her vakitkinden zi kendini hissettiriyor. Milli İllerin fırkası olan ahrar fırkası farasında husumet ğ si varan ihtilâflar yüzünde mem. Suilen Humidin şehzadeliği | leketin ikiye ayrıldığını genç şa zade Fuat Bey, Feraşeti Şe- rife vekili namaz kılarlar. Na- mazdan sonra Sultan Hamit ba zan Şeyhislâm Efendi ve evkaf nazırı ile kısaca görüşür ve bu sefer saltanat arabasma bedel kendi kullandığı bir paytonla sataya dönerek Çit kösküne ge lir, bundan sonra ecnebi sefir- lerini kabul eder. Bayram alayındaki saltanat| | arabası dört atlıdır. Ayni mera- sımı teşrifatiye ile Beşiktaş ca- mine gelinip yine ayni teşri” fat ile ve karşısında Bürhaned- din Efendi ve serasker Paşa ol duğu halde Dolmabahçe sarayı na azimet olunur. Vükelâ at üs- tünde ve Hünkârm arabası ö- nünde giderler. Saraya yaklaşıl dığı zaman vükelâ atlardan ine- rek Hünkârın arabasına doğru ilerliyerek istikbi ve resmi ta- zimi ifa ederler. Hünkâr Dolma bahçede muayede salonunun ya- nmdaki oda da bir müddet isti- rahattan sonra muayedenin baş Imasını emreder ve odadan çi- karak tahtın bulunduğu mahlie gider. İlk önce Reisülulema ve nakıbüleşra! tahtın önüne gele jrek muhtasar bir dua irat eder, bundan sonra teşrifat nazırı de lâletile başta Sadırazam oldu- ğu halde vükelâ huzura dahil| M. Mironesko kıral görmüyor değildir. Bu sunda ekseriyet milli köylü fır kiine gelmesi » kararlaştırılan Mironesko da bu fırkaya men suptur. Fakat şu farkla ki Mi det iktidar mevkiinde kalm. değil, bir intikal devrini geçir. İmektir. fikirde olduğu s resmi tebriki ifa ederler. Bu mel suretle fırkalardan hangisi W İrasimden sonra Hünkâr haziru-|mumi intihabatt e nu selâmlıyarak odasına çekilir|liyette kalırsa kalsın hüküme ve bir müddet istirahati müte- akip tekrar salona gelerek bül sefer saray erkânının ve hususi Kıralı — maksadı eder, badehu ayni merasim ve teşrifat ile Yıldıza avdet olu- nur, Bayramın ikinci günü baş- tercümanlar, rüesayı ruhaniye ve bilümüm rical Yıldıza gele- rek arzı tebrikât ederler ve bil- iltifat olurlar. — ee — aksi Başı birinci sahifede caktır. Eskilerin lândoneye tah vili için tayin edilen üç sene mühlet nihayetinde yeniliğini muhafaza edenler için müddet temdit edilecektir. Otomobil döşemelerinin ma-, roken olması kabul edilmiştir. Ancak bunun bir sene 7... da yapılmasına müsaafı dör miştir. Fakat keten ört devri açmaktır. Bu önümüzdeki bahara kadar h? İsıl olabileceği tahinin edil; “"* Bu günkü parlâmentoda ©“4” liyette olan, fakat memlekette her halde ihmal ee<miyecek olan Bratiano fırkö! Yani ah- rar ise yeniden #ütâbat Yapıl- masmı istiyor 54, olacaktır. nkü sarol'un pek iste- ME Yaş e dey ri yo irlü gelemiyecektir. Dp» gelen bir telgraf parlâ- me onun muvakkat bir tatili- çiaber veriyor. Fakat çok geç teden meclisin feshedildiği de aber alınacaktır, Yeni intiha- battan sonra temerküz kabine- si teşkil edilecektir. BÜKREŞ, 12 A. A. — Par- edilmiştir. Mısırda intihabat Kahire, 13 (A.A) — El Ah- ram gazetesinin salâhiyettar ma hafilden aldığı bir habere göre yeni intihabat kanununun 1 nci Teşrinin 20 inci günü neşredil- mesi muhtemeldir. AAynigün meb'usan ve ayân meclislerile bilumum belediye meclislerinin feshi hakkında bir emirname 15 dar edilecektir. Yeni intihaba - tın ikinci kânundan evvel yapıl kendilerine temas ve hüsnü ni- Ser geerilmediğine kani olan Ye İK hey'eti Vali Mühiddin $Pin ve belediye erkânmm bu Ükalarından çok memnun ve MİLLİYET Romanyada bir müddetten- beri bir gerginlik var... Geçen mayısta Romanya tahtına ge- kıralı memleketine nasıl avdet ettiği unutulmamıştır. Kendisinin av min hazırlıyan milli köylü fırka Romanya hâdisatı bittabi na Her ylü fırkası ile Bratianu birader raddesine günkü Romanya parlâmento- Kesmeli. İstiiz . eren Menlii Balkan binesinin yerine iktidar mev roneskonun vaziyeti uzun müd! Kırâl Karol'un ötedenberi şu yleniyor. Ro- manyadaki siyasi İrrkalar ara- | yonda Balkan olempiyadnır sında geniş mânasile bir termer( son müsabakaları yapıldı olur ve saçağı öpmek suretile! küz kabinesi teşkil etmek. Bu | sonra ekal- | lâmento bir ay müddetle tatil, SALI Romanyada fırka kavgaları Kıral, memleketi ikiye ayıran ihtilâfları kaldırarak bir temerküz kabinesi teşkil ettirecek.. Osmanlı borç- ları bahsi İ “Times, in şehrimizdeki mu habiri Osmanlı borçları mesele sinden bahsederek geçenlerde de Düyunu umumiye meclisi ta rafından neşredilen bir tebliğ İmünasebetile “ Milliyet ,, baş muharriri Mahmut Bey tarafın dan yazıları makaleyi hülâsa et riri Duyünu umumiye meclisi - jmektedir. Milliyet baş muhat- nin yalnız bir tarafı iltizam ede| ikiye lehindeki cihetleri mes - İküt geçtiği noktasına nazarı dik kati celbetmişti. “Times,, mu - bunu zikrettikten sonra “ Mahmut Bey bundan sonra, M. Rist'in raporunu tahlil et - mektedir. Rapor neşredilme - İmiş ve muhteviyatı (yalnız iTürk hükümetince ve belki de İ Düyunu umumiye meclisince de İmalâm bulunmaktadır. Mah - İmut Bey Türkiyenin iktısadi vaziyeti şon aylarda müsait su rette inkişaf etmediğini zikre - dilmektedir. Makalenin umumi edâsı Türkiyenin 828 Paris mu İkavelesini tatbiki reddetmesini kuvvetli surette telkin etmek - tedir, Bu hususta mütalea be - yanı beyhüdedir. Meğerki he - bir kanun kabul etmiş olduğu- nu söylemek kalır buna, gö re Türk parasının, önümüzdeki aylar zarfında çok ihracat yapı lacağı memul olduğundan, kıy- metini, arttınmasma mâni olu - nacaktır, ! oyunları iBeş Balkan milletinin laldığı kat'i dereceler Atina, 13 (Anck) — Dün stad 400 metrorlan Vesânlı Zoğra- “İfokis 25 saniyede birinci geldi. Ciritte Y Ik Zaharopulos 163 metre 4i şintimetro atmak te iştirak ettirilmiş olacaktır.) garetile birixci geldi: memleketi İkiye ayıran ihtilâftarı #etimirüin | bendegânmın tebrikâtını kabul | olduğu kadar izale ederek mem) pirinci sldi İekette bütün fırkalar arasında bir barışıklık ve teşriki mesai | maksadın Sırıkla aramada Yönünlr Ka rayamis 1/6 atlamak suretile 400 bayrak koşusunda Yu - İ çat Takım 44 saniyede birinci ürk takımı 44 saniye 2-5 te i - kinci geldi. Üç adım atlamada Yunanlı Papanikolou 14,31 metre atla - mak suretile birinciliği kazan - dı. 42 kilemetroluk Maraton ko- şusunda Romen İlya birinci Yu nanlılar ikinci ve üçüncü geldi- ler. 5000 metre koşuda Yunanlı Bekâris birinci, Beşiktaşlı Meh met üçüncü geldi. Yunanistan müsabakalarda 15 birincilik ka zandı. Kat'i tasnif şudur; Yunanistan 173, Romanya 74, Türkiye 20 Puvan kazandı Balkan konferansı Atina, 13 (A.A) — Balkan rek M. Rist'in raporunda Tür-| nüz on gün evvel B, M. Meclisi| Teşrinievvelde başlıyan inti- habat daha ilk günlerde Serbest fırka taraftarlarınm taşkın ha- rakâtile sükün ve emniyetini kaybetti halkı vebilhassa kadın Fransada Radikal sosyalist kongresi Grenoble, (A.A) — Radikal sosyalist kngresi mesaisine hi - tam vermiştir. Kongre, fırşanm programma ait beyanatı ittifak | tahrikâtı üzerine ayni fırkanm ila tasvip etmiştir. Bundan sağ | toplayıp getirdiği bir cemi ga- İcenah birleşme fikri kat'iyen |fir polis ve jandarma perdesini reddedilmekte ve fırkanın mev | yırtıp belediye biras camla- kil iktidarın mes'uliyetini üzeri İrmı kırarak içeriye ve hattâ en- ne almağa amade bulunduğü ilâ | cümen odasına kadar | girdiler ve olunmaktadır. Beyanatta, si |bu vaziyetten tevahhüş eden en yaseti hariciye hakkında mu -İcümen azaları naçar ifayı vazi- kaddema kabul edilmiş olan |feden içtinap ve infikak ettiler. Giri. teknedeki. Kalabilen ikivaza huzurürda re- Grenoble, 12 (A.A) — Radi İyler sandığa gayri kanuni ve u- kal sosyalist kongresi, fırkanın | sulsuz bir tarzda atılmıştır. Hâ- icra komitesinin kararını ittifak |disat ve eşkezin tevlit ettiği em jile tasdik ederek M. Dumesnil'i İniyetsizlik ve gayri kanuni mu- |fırkadan sureti kat'iyede ihraç amele C. H. fırkası müntesi etmiştir, rinin kat'i emniyetin teessüsune Reisicümhurun seyahati Paris, 12 (A A) — Reisicüm hür M, Dumergue refakatinde M. Maginot ve M. Doumesil ol duğu halde Fasta bir seyahat icra etmek üzere saat 19-30 bu- tadan müfarakat etmiştir. —— ee eden Serbest fırka müntesipleri C.H, fırkası müntesiplörinin cid di ve sükünetli vaziyeti karşısın da intihap safhası hududunuçok aştılar, intihabin dördüncü günü Serbest fırka o müntesiplerinin | TRABZON, IZ A.A, — Be- lediye intihabatı Serbest Cümhu riyet fırkacılarının her türlü ga- yret ve propağandalarına rağ- men Cümhuriyet Halk Fırkası- nın kahir bir ekseriyet kazanma sile neticelenmiştir. İntihabat Trabzon halkının gösterdiği yük sek terbiye ve intizam dahilinde Londrada af ANKARA, 13 (telefonla) — Kânunuevvelin birinde Londra- da afyon ve üyutucu maddeler bir nutukta Hitler taraftarlarına |meselesini görüşmek üzere bir meydan okumuş ve bunları teh kongre toplanacaktır. Bu kon- ditlerini tahakkuk ettirmeğe da- | greye hükümetimiz de iştirak e- vet eylemiştir. Tevfik Kâmil Bey Ankaradan geldi Başmurahhasımız Ankarada hangi meselelerin hallile meşgul oldu? Vaziyet edilmiş Yunsd ve firari rum emlâkine nasıl msaâmele edilecek ? Muhtelit mübad.s€ kömisyo- | undaki Türk bey'eti murahha sasıTtisi Tevlik Kâmil Bey dün | Ankarddan avdet etmiş ve doğ- ruca komisyondaki makama giderek komisyon işleri İle meş| / gul olmuştur. Tevfi dün kendisile göri rimize demiştir ki: Alman kabinesi Berlin, 12 (A.A) — Kabine - nin beyannamesi Reichstag mec lisinde perşembe günü okuna - caktır, Berlin, 13 (A.A) — Reichs - tag meclisi bugün açılacaktır. Meclis reisi M. Loebe sosyalist fırkasmın içtimamda söylediği — Ankarada başlıca meşgul olduğum işler İstanbuldakiRum | ve Yunan emlâkine ait hakkı tasarruf meselesi, firari emlâ- kinin firar ile vaziyet arasında geçen zamana ait bedelâtı ica- resi meselesi ve komisyon mas- rafına mukabil ikinci taksitin tediyesi işleri olmuştur. Malüm olduğu üzere İstan- buldaki Yunan tebaası ile etabli Rumlara âit emlâk üzerinde sa-İları tesbit edilip te vaziyet mua- hiplerinin hakkı tasarrufları |melesi yapılıncıya kadar geçen mahfuz tutulmuştur. > ., İzaman arasındaki bedelâtı ica- Ankara mukavelesi mucibin İresi firarilerin İstanbuldaki ve- ce bunlarm iadesi icap etmekte-|killeri tarafından tahsil edilmiş dir. Fakat bunların bir kısmıya |tir, Bu bedelâtı icarenin de hü- satılmış, yahut başkalarına tef-|kümete ait olması icap etmekte fiz edilmiştir. Bu kabil emlâkin | dir. Hükümet bunları tahsil et- tazmini icap etmektedir, Şimdi mekte, fakat eshabı bu bedelâtı Yevfik Kâmüii bey konferansı mesalsine o nihayet vermiştir, Bulgar kıralı Romada mı? Roma, 12 (A.A) — Bulgar kıralı Boris otomobille San Ros sorre'ye gelmiş ve orada İtalyan kıral ve kıraliçesi tarafından ka bul edilmiştir. bunlardan teffiiz edilmiş olan-|icarenin tahsil edilerek sahiple- lar tetkik edilecektir, rine verildiğini iddia etmektedir Ankara mukavelesinin meri- |ler. yet tarihi olan 24 temmuz 1930|, Bu iddia ve müzakere netice dan sonra teffiz edilmiş olanla|leninceye kadar hükümet tahsil rm muamelei teffiziyesi htiküm- |cdeceği bedelât: icareyi irat de- süz addedilecek, daha evvel tef| gil, emamet kaydedecektir. fiz edilmiş olanlardan da tapu-İ (Hükümetin komisyon mas- Roma, 12 (A.A) — Popolidi Roma gazetesine nazaran kıral imini ve halkın huzur ve raha- mıyacağı söylenmektedir, Meb usların adedi 150 ye ve âyân aza sınınki indirilecektir. vi ya raptedilmiyenler muteber ad |rafına hissei iştirak in- İdedilmiy, 0; i işi olarak ikin: ları tazyik ilerey vermeyedavet decektir, Murahhas olarak Ay-| > Siiri da... Bütün tahrikâta rağmen kazanıyori kadar intihaba iştirakten zaf nazar etmelerini mucip ol tur, Samsun halkı Serbest! ka maskesine bürünüp huzül emniyeti bozacak ve kanuna i şı koyacak derecede bazıları! İrafından yapılan taşkın hare ten çok müteessirdir. İntihsi bir çok safahati gayri kanuni muş hattâ Serbest fırkadan İ çok rey pusulaları muntehipi rin esas deftere imzasıni ati dan huviyeti tetkik edil sandığa atılmıştır, o Vaziye) aldığı cereyandan müteessir! lan bir kısım encümen azalari tifa etmişlerdir. İntihap devi etmetkedir. Her yerde C. H. Fırki kazanıyor ANKARA,I3S AA, —Z guldak, Artivin, Boçka, S: Çeşme, İosale belediye ned tı bitmiş. Cümhuriyet Halk kası namzetleri kahir bir eksi yet ile intihap edilmişlerdir. Trabzonda da C.H. F. kazandı cereyan etmiştir. Balıkesirde BALIKESİR 13 (Milliyet Belediye intihabatı bugün ba dı. Serbestçilerin belediye nâ zetlerinin en başında, Cümht| yet Halk fırkasından lâyikli abul edemiyerek istifa eden | bak meb'us Vehbi B. vardır) yon kongresi dın meb'usu Mazhar, © Şuri Devlet azasından Süreyya, 8 hiye vekâleti hıfzıssıha umi| İmalüm değildir. Rus ihracatını vaziyeti , MOSKOVA, I3AA, — Ajansı bildiriyor: Pravda tesi “yeni şekil Ehlisalip lâvhasile neşrettiği bir başı kalede diyor ki: Briandın A: pa fcderatyonu teşkili hakkı daki projesi o akamete uğ ŞimdiBriand Rusyaya karşı ni şekillerde iktisadi harpyo rıarıyor.Sovyet ihracatıaleybi de yükseltilen şikâyetleri m hik gösterecek hiçbir vakıa tur, Sovyet ihracatı ciharı pi sasma dökülen ticaret istihs sa ve Belçikadan sarfınazar distan müstemlikesile Çin yi müstemlikelerinin ihracatı Sovyet ihracatmın fevkin. Bunu anlamak için her mem ketin yaptığı itbalâtta Sov emtiasınm yüzde kaç derecesif de bulunduğunu tesbit etm imücadelede bulunanlar unut! malıdır ki Rusya yalnız ihrad ta bulunmuyor, ayni ithalât da yapıyor Ri 1928 -930 da İngiltehidi 45 milyon, Cemahiri müttehi den 153 milyon Almanyağ) 188 milyon Fransadan 30 #i yon rublelik müb ayaatta bul muştur. Sovyet Rusyaya ! zirai bir blok teşkilini igithd eden konferansın başmda nan Polonya 1930 senesinin altı ayında Rusyadan ancak ©f milyon rüblelik mübayaatta