1 Ekim 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

5 m Vergiler, inhisarlar, milli parayı koruma unu ve İsmet Pş. hükümeti Vergiler, milli istihsal ve sa- aşta bazan mühim tesiratı haiz- er. İstihsal ve iktısat noktai tarından menfi tesiratı olan- İlân tadil ve hattâ ilgası lâzım- ir. Vergi ve resimlerde yalnız E ümi idarenin mevzuatını dü- hmelc kâfi değildir. İdarci hu- siyelerde belediyelerde mahal- İhtiyaç ve mülâhazalarla konu İn resimlerin umumi ve iktrsa- Ü zararlar verdiği bazan görül i edir. Kaide olarak umumi, Susi beledi her hangi bir res- İM iktısat noktai nazarından j İSA vekâletince evvel ernirde İtkik olunmak ve mütemadiyen Bitrol edilmek lâzımdır. Bazı ahali? oktruva, liman ve müru hiye resimleri tahsisen bu cüm- endir. Devlet inhisarları mil- İktısat noktai nazarından 2a- arr almamak şartile hazinenin âridat membalarıdır. Ancak in- İsarlar ekseriya dahilde istih. İli himaye eden, mümkün ve bazı sanayii tesis eyliyen 18 Bili inhisarların pahalılığı j Da vatandaşı müdafaa eden iktısadi cihaz gibi çalış imkânma maliktirler. Mil- baranın kıymetinin kararsız e değişik olması iktisadi faali- leri gerek istihsal, gerek is- Mlök sahasında emniyetsiz kI- | vergilere mühim bir âmildir, Milli pa- Iymetinin eksilmesi sun'i o- i, olardan ve hilelerden sarfma- “esasen milletçe alış verişin £ olduğunu gösteren miyan- » Binaenaleyh milli paran ti için tutulması milletçe in ve harici satışın ithal ip #rafini kapatmasına bağlıdır. açığın kapanması için csa- A fazla istihsal edip" satmak |, ecnebi mali istihlâkinde iztı- İ hududunu geçmemek lâzım- : Milli para kıymetini koru- m,milletçe alış verişin safa- ından zamanında ve doğru ak haberdar olmanın, icap tedbirleri vaktinde bulma » Ve tatbik etmenin, dahilde pri tediyeleri kolaylaştırma. ül vasıtası, milli ve müstakil uriyet merkez Bankasıdır. da serdedilen bu mütale- he hemen şimdi düşünülüp ya- 1 5 şeyler daha doğrusu indi | sahsi kanaatler değildir. Bun smet Pş. hükümeti tarafın. geçen sene hazırlanmış olar at programının projesinde dit edilmis, muavven esesla- i, âvnen ifadesidir. Biraz insaf yidalet hissile düsünenler ko- ikla hükmederler ki son | larda gerek bazı gazeteler Rerek Serbest fırkanın er- tarafından yapılan tenkit. » elhasıl hükümetçe behe- yapılması talep © olunan rde bu esasların haricinde bir nokta bile mevcut değil “O halde hükümetin €sasen İkine karar verdiği tadilât #lahat esaslarını bir bayrak » ellerine alarak halkı güya |, bir dava etrafmda tahrik erin bu teşebbüsleri basit Politika vasıtasından başka #hamlolunabilir. Sirt meb'usu MAHMUT Ni hasta var/ ETEM İZZET'in yeni romanı iliyet'te çıkacaktır ÇARŞAMBA 1 TEŞRİNİEVVEL 1930 NUSMHASI 5 KURUŞTUR ci şeme, No 1667 ramına ANKARA, — 30 (Telefonla) — Cümhuriyet Halk Fırkası hükümeti- nin takip edeceği umumi politika bit edilmiştir. Yeni hükümet, “perşembe günü Meclise arzedeceği Faaliyet progra- vergiler, inbisarlar, o Ziraat Bankası, adli kanunlar, diğer iktısa- di kanunlar hakkındaki hülcümetin noktai nazarı efkârı umumiyeye bil- dirilecektir. Muhalefet fırkasının sesi çıkalı hükümetin politikası ve (icraatı a- leyhinde bir çok acı tenkitler ve hü- cumlar yapılmıştır. Hükümet, bun- lara karşı şimdiye kadar cevap vermek imkânını 1. Çünkü sokaklarda yapılan bu — tenkitlere gene sokaktan cevap vermek müm- kün değildi Vergiler meselesi lerde vo tatbkattaki müşkülâta mâ. ni olacak tedbirlerin ittihazı da bu meyandadır. Liman şirketlerinin ıslahı Hükümet, liman şirketlerinden de babsedecektir. Esasen kabili lah noktaları ıslahı sirketin idaresin deki fazla masrafları tenkis karartı dadır, Hükümet liman inhisarlarının de vamına taraftardır Bu inhisarlarda hazinenin hiç bir menfeati yoktur. Hidematı umumiyeye olen fayda ve menfcati noktai mezarından ehem- | miyetlidir. Esasen geçen senelere nisbetle 1i- man işleri iyi bir mecraya girmiştir. Bundan böyle * noksanları da ikmal ederek dahn iyi bir hale irca etmek mümkündür. Ziraat Bankasının faaliyeti Cümhuriyet Halk Fırkasında Zi! son hazırlıklar İntihap hazırlıkları hararetle | devam etmekle beraber encü- menlerdeki mesai 5 Teşriniev- vele intizaren durmuştur. İtiraz | ları reddedilip te henüz kendile- | rine tebliğat yapılmamış olanla ra tebligat yapılmaktadır. Bun-| ların da adedi zaten mahdut ol-; duğundan yarın akşama kadar, bu işin de arkası almmış olacak, tır. Bu kabil kimselerin kendile- | rine yapılan tebligat tarihinden itibaren üç gün zarfında mahke- meye müracaat hakları vardır. Müddeti zarfında mahkeme- ye müracaat etmemiş olanların itirazları bilâhare hiç bir veçhi- le kabul olunmıyacaktır. Halk fırkası namzetleri de cumartesi gühü ilân edilecektir. 5 teşrinievvelde yapılacak o- lan belediye intihabatı için ka- dınlar Birliği her türk kadınm Teyini istimal etmesi için mahal lelerde propaganda yapmakta- dır. Bu husus için Birlikte bir komisyon teşekkül etrhiştir, Ma hallelerde dolaşan münevver ha- nımlarm propaganda raporları şayanı memnuniyet görülmekte dir. İntibabat yaklaştığı için Ka- dınlar Birliği propagandalara ; ram tamamen hazırdır. ait rant Bankasının vazife ve faaliyeti hakkında muhtelif © noktai nazarlar serdedilmiştir. Umumiyetle çiftçiye ın ana hatları bir o haftadanberi| azami derecede muavenet imkânları devam eden fırka içtimalarında tes-| araştırılmıştır. Esasen İsmet Pş. hükümeti, ge Program hazırlandı Ankara, 30 (Tele- fonla — Gece yarı sından sonra) Hükü- metin Fırka ile bir kaç gündür devam eden temasları çok faydalı olmuşve yeni İsmet Pş. hükümetinin takip ede- ceği siyasetin bütün ana hatlarında fırka ile tamamen mutabık kal- dığı kat'i surette anla- şılmıştır . Hükümetin perşembe günü mec- liste okuyacağı” prog- gen sene iltısadi programının proje sinde © zirai kredi halklında şu © sası tesbit © etmiştir. Ziraat hayatının her © sahasında çiftçiyi ezen ağır yük, kredi azlığı ve pakalılığıdır. Bu yüzden çifi İyeni vesait tedarik edemiyor. Çalı; masının mütehammil olduğu derec. de ekemiyor. Mahsulünü koruyacak tedbirleri kâfi derecede alamıyor, Malmı vaktinde ve değerile satabil. ını görüyorlar. Vatandaş | İntihap günü geliyor. Re. yini sana bir vatan yapan ve asırların içine zor sığdırılabi- İecek inkılâpları bir hamlede getiren Gazi Fırkasma ver,.. C.H.F. Büyük ve ileri Türkiyenin fırkası, Vatan çocuklarının Öz fırkasıdır.... Reyini bu fırkaya, kendi fırkana vermeye şimdiden ha- zırlan. germi vermiştir. Halk Fırkasının İzmir namzetleri İZMİR, 30 — Halk fırkası belediye intihabı münasebetile 76 namzet ismi neşretti, Bunlar dan dördü kadındır, Çatalca intihabatı Çatalcada çalmınış olan bele diye intihabatı defteri hakkında karar verilmiştir. Çatalca kay- makamı dün Vilâyete bir telgraf çekerek kararm postada olduğu mu Se S.C.F. namzetleri Berhent Cümhüriyet Fırkası İstan bul belediye namzet . Tistesini cu. martesi günü ilân edecektir. Hükümet, Fırka ile programının her noktasında mutabık kaldı Icra ve iflâs kanunun: n <sastia dokunulmıyacak: Borç için hapis cezası yoktur! Ziraat bankası, şeker sanayiiniz, liman ıslahatı, çifçinin vaziyeti gibi mühim mevzular etrafında kararlar alınıyor. | Pazara intihap başlıyor 5 teşrinievvel sabahı iki fırkanın Istanbul namzetleri ilân edilecek. | İntihap encümenleri defterler üzerinde ana hatları 2 nci sahilede : 1— Tarihi tetrikamız Abdül tespit deti hangi ihracatı di - Şorürler bu akşam içtima ediyorlar a 4 üncü sahifede | —Bu sabah mektepler açılıyorN 1— Felek 2— Eczacılara ucuz İspirto 2— Hikâye verilecek & 3— Roman 3-4 günlük Karantine müd- V 4— Spor iFirka içtimamda yeni Ismet Pş, hükümetinin prog- bütün edildi... mek için sabredemiyor, Ve nihayet | satışmda ağır faiz yükünü çıkardık. tan sonra güç hal ile geçinebilecek bir bedel tedarik edebiliyor İ Nadiren eline fazla para geçerse, alacaklıdan kurtarmak veya bedir bir fırsatından istifade etmek hursile onu israf etmekten kendini lemiyor. Umumi hayatın ucuzluğa durma- yp gittiği. ve gitmesi lâzım geldiği! yakım istikballerde mahsulü kendini geçindirememek tehlikesi de vardır. Ziraat kredisinde devletle öcil ted bir. aranmak ve alısimak. bizimdir. Bu tedbir, esasen © Ziraat Bankası sermayesinin artırılmasıdır, Ziraat m er ayesi İİ İmilyon 1: lâzımdar, Bankasının ikraz usulleri nin de tetkik lâzımdır. e Mevcut u- sulde mahsul sade ve mütevazı çift- in ödünç almakta güçlük çekme si Kooperatif teşkilâtı kurulun <ıya ve yayılımcıya kadar Bankanır derin bir surette köylü veya çiftçi i- le temasmı tekit etmek lâzımdır.,, Fırkanın bu esası tasvip ve ka- bul ettiği anlaşılmıştır. Adliye işlerimiz Yeni İsmet Pş. hüleümetinin prog raya çıl Zirnat ramında adliyemizin tenkidata uğ-|, rıyan bazı mevzularini da temas © dilecektir. lere müdahale e i Teşkili e a en e- saslı ve hayati bir Füknüdür. — * şimdiye kadar olduğu gibi bundan böyle de hökemilerin | istiklâline ve mahkemelerin her türlü müdahale ve tosiattan beri kalmasa karşı has sasiyetini muhafaza edecektir. huriyet idaresi kanunu medeni bazı mühim kananları kabul ve bu kanunla bir takım Yeni we medeni erâilar vazedi tir. Bu osaslaria dr Türk | ferdi Devs a.e İhtisas vw esikaları Sıhhiye müsteşarı dün Ankaradan geldi Srhhiye müsteşarı o Hüsameddin B. dün Ankaradan. şehrimize gel-- iştir. Hüsameddin B. Sihhiye © müdürü AN Rıza Beyi kendisile | birlikte Tıp talebe yurdu. me teftiş etmiştir. Hüsameddin B. bir hafta © kadar şehrimizde kala. ik sıhhi müessesa tu ve yeni yapılan hastaneleri de teti #ik eöecektir. Hüzameddin B. Hüsameddin B, in Ankaraya avdetini mütcakıp, ihti- $as iddiasında bulunan” doktorların vesaiki Vekâlette teşkil edilecek jü- ri. heyeti tarafından tetkik olunacak tır. Şimdiye kadar İstanbulda ihtısas vesikası almak için Vekâlete müraca İt edenler 400 kişidir Sıhhiye müdürü Ali Rıza B.., İs- tanbul civarında bazı köylerde bir ha, sım doktorların doğum gibi âni vak alar için de vâki davetlere karşı ihti- sasları haricinde olduğundan bahsla bakmaktan (oimtina (o ettiklerinden ademi malümat beyan ederek: — İstanbul gibi hekimi çok olan yerlerde bittabi doğum vak'aları i- - gin mütehassıslara müracaat etmek lâzımdır. Arcak mütehâssıs bulunmı yan iyerlerdeki hekimler kendilerine bildirilen ani mecburiyetindedir. ne zarfında tevzi edilecektir; demiş: ri 4 Bu mevzu üzerinde hiç hir tered-| düde mahal » Yeni hükümet! Jârının fırkanın gayri müslim namzet se" slayer kıa lere rey vermiyecekleri hissedildi. - İska mensuplarının. fırkanın göstereceği gayri müslim nemzetle- Te de rey vermelerinin temini icap et İtiğini söylemiştir. Fakat bu gayri müslim namzet meselesi yeni frrka- ya işi ve proğramı anlamadan sade- ce muhalefet yapmak O maksadile girmiş olanların istifasını da mucip istifalar, | Gazi Hz. Konya, Adana, Sıvas ve Şamsunu teşrif edecekler dit etmeleri muhtemeldir. Gazi Hz. nin İstanbulu teşrif etmeleri mevzuubahs 7 Bu seyahatin 15-20 gün devam ederek Reisicümhur Hz. nin Mec lisin açılmasmdan evvel Ankara» a dönmeleri muhtemeldir. Yeni fırka in riyasetinde içtima etmişlerdir. uzadıya talimat vermiş, serbest fırka İsinı tavsiye etmiştir lerek Ankaraya “bildirilmiştir ğini, olmaktadır. Yeni fırkadan İ çoğalmıştır. | Rusfilosu bula geliyor Çernovaya Okranya örü ile (Şaomyan, ği malâm değildir. Filo, miştir. mirlemiştir. Polis, leri almıştır, Vergilerin tenzili Defterdar Şefik Bey Ankaraya gitti zerine Ankaraya gitmiştir. tir. Maliyedeki de iştirak edecektir. Dün Haydar Beyin riyasetindetoplandı Halkın yeni fırkadan niçin yüz çevirdiği görüşüldü 8. C. F. Ocak reisleri dün akşam Kalmis apartmanında İstanbul meb" usu ve esbak Şehremini Haydar B. Haydar B. bu içtimada ocak re- islerine intihabat hakkında uzun intihabatın lehine neticelenmesi için elden geldiği kadar çalışılma Dün âkşamki içtimada ocak reisi lerinden $. C. Fırkasına halkın rağ İbetinin niçin kırıldığı hakkında iza- bat istemiş, ocak idare heyeti reisle- inin verdikleri malümat hülâsa edi- Haydar B. S."C. Firkasi mensup Cuma günü İstan- hafif iri Ne- . |zamoznik) torpitolarından mü- yaret | etmiş velrekkep Rus filosu 3 Teşriniev- velde limanımıza geleceklerdir |Filonun burada ne kadar kala cağı ve buradan nereye gidece- geçen sene Rus Hari- siye komiser muavini Karaha- nı getirmis olan Rus torpito- sunün kumandanı yoldağ Şel- tinfanım kumandası. altında bu- unuyor. Bu kruvazör ve diğeri i sefineler son seneler zarfında! Sovyetler tarafmdan inşa edil- ATİNA, 30 (A. A.) — Sov- yet filosu Faler limanında de- her türlü propaganda nümayişine mâni olmak için lâzım gelen tedbir- Defterdar Şefik Bey, Maliye Vekâletinden vaki olan davet ü- İstihbaratımıza göre Şefik Beyin Ankaraya devet olunması vak'alara o bakmak | vergilerde tadilât yapılması i- çin tetkikat yapılmasma karar İhtısas vesikaları her halde bu se. | Verilmiş olmasından ileri gelmiş d içtimaa Şefik B, Reşit Saffet Hey'eti murahhasa Balkan memleketlerine ait siya- si , iktisadi, ve o zirai meseleleri müzakere etmek üzere'5 Teşriniev- velde Atinada toplanması mükerrer kongreye hükümetimiz namına İş- trak edecek olan heyeti muzahhasa mız perşembe günü Lojd ekspres va puru ile Yunanistana hareket (ede cektir. Heyeti murahhasamızın reisi Trab zon meb'usu ve Millet Meclisi ikinci reisi. Hasan Beyle 'murahhaslardan Edirne meb'usu | Zeki Mesut ve Af- yonkarahisar meb'usu Ruşen Eşref İ Beyler dün sabahki ekspresle Anka- radan şehrimize gelmişlerdir. Diğer murahhaslarımız “Hamdul- lah Suphi, Reşit Saffet, Yakup Kad ri, Ali Münif Beyler de yarın heye- te iltihak edeceklerdir. Heyetin reisi Hasan B bu hüsük- ta bir muharririm.ize demiştir kiz — Heyetimize o müşavir olarak Posta ve telgraf idaresile | İstanbul ve İzmiz Ticaret Odası mümçssille- İri de iştirak edeceklerdir. Kongrede Balkan ittihadi hakkın da müdavelei eikâr edilecek ve lâ zimgelen tetkikatta bulunulacaktır. Bundan başka Yugoslâyya, Ro- manya, Bulgaristan, o Türkiye ve Yunanistan: alâkadar eden iktisadi ve zirai mesail de konğrede mevzuu bahsolacaktır. Kongrede sadece mü- Şahit sfatile bulunacağımız hakkın- daki neşriyat ioğru değildir. Kong- rc müzakeratına iştirak ederek nok- İtai nazaramıızı izah eyliyeceğiz.. İstanbul Ticaret Odası © namına heyeti murabhasa müşavirliğine O- da reisi Nemlizade Mithat B. inti- hâp olunmuştur Kangrede alelâ- müm Balkan memleketlerini alâka- sa tütün ziraatinin tahdidi meselesi de görüşülecektir. Hükümetimiz tütün ziraatinin tahdidine-aleyhtar değildir. Ancak tütün ihraç fiatlerinin tahdidi tekli. Hi şayanı kabul görülmemi : konferansı Moskovada hudut ve Boğaz- lara ait iktisadi ve sıhhi mesele- ler için toplanan konferansa işti rak eden heyeti murahhasamı- zın reisi Mazhar B. dün bir mu- harririmize âtideki izahat ver- miştir: — Konferans ademi mutaba-. katla neticelenmiştir. Ruslar, başlıca iki teklifimizi kabul etmemişlerdir. Bunlarm birincisi Iğdır papukları mesele sidir. Bu pamukların tarafımızdan verilen vesikalar kâfi görülerek ve ayrıca muayeneye tâbi tutul- madan ve hududun diğer tara- fında dezenfeksiyon yapılmadan Batum tarikile ihracina müsaa- de edilmesini istedik. Lâkin Rus Zeki Mesut İdar eden mahsulâtı ziraiye ve bilhas-| ö Yakup hadri Beyler Balkan konferansı Konferansa müşahit sıfatile değil, bü- tünmüzakerelereiştirakiçin gidiyoruz Reisi Hasan Beyi gazetemize bayanatı Hasan Bey Kongre ruznamesi Balkan mem- leketleri arasında siyasi ve iktısadi bir takarrüp temini, Balkan mem- leketleri arasında posta, gümrükler, Ticaret Odaları münasebatı © ile bu memleketler arasındaki müşterek 2i- ral istihsalât ve bilhassa tütün zira- atinin tahdidi meselesi vardır. Bugün toplanacak olan Oda mecli. sinde tütün ziraatinin tahdidi mese lesi ve kongre hakkında Oda ticaret İ raportörü Hakkı Nezihi Bey tarafın. 'dan Ankarada yapılan © teşebbüsat tan bâhis izabat verilecektir, Hariciye Vekâleti kongreye gi decek heyete bir, İktısat Vekâlâti de üç müşavir âza iltihak edebileceğini bildirmiştir. Bugünkü içtimada bu mesele etrafında müzakerat cereyan edecektir. Balkan kongresi her sene bir baş ka Balkan devleti nezdinde toplana caktır. Moskova sıhhi ve zirai akim kaldı . Iğdır pamukları ve vebayı bakari hak- kındaki tekliflerimiz kabul edilmedi "Hududa ait sıhhi ve iktisadi meseleler İranla ayrıca müzakere edilecek İar kabul etmediler, Sonra hu © dut civarında iki taraf arasında vebayi bakariye karşı açılacak mücadelenin, hududun 300 kilo metrelik mesafesine kadar teş- mil olunmasına müteallik tekli fimizi de muvafık © görmiyerek bu sahanm 75 kilometreden iba- ret olmasını talep etmişlerdir. Müzakere mevzuu olan diğer maddeler hakkında hazırlanan mukaveleler daha ziyade Rusya ya menafi temin edecek ği 3 yete idi. Bittabi bizim teki rimizin reddedilmesi üzerine mu kaveleleri imzalamadık ve biç bir taahhüt altna girmedik, © İran murahhası konfe;