8 Ağustos 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

a Ra ME ea EEE e “Milliyet n tarihi tefrik z K Yenid Padişah intikam harbine karar verdi © — Yaş yetmişi buldu. © Mehmet Ak biran evvel istik lâle nail olmak istiyordu. Yaşı Zetmişi bulmuştu. Öldükten (sonra sülâlesine bir taht bırak- nak hırsile gece gündüz yanı- zordu. Bu emeline nail olmak çin Fransızların yardımını de- 'aatle talep ediyor... Meselâ (Fransız mümessili ile cereyan $den bir mükâlemesinde Meh- net AH diyor ki: — Size dinimle namusumla yemin ederim ki Padişah tara- İından bir tecavüze uğramıyaca Zımdan emin olsam Suriyedeki 20 bin kişilik ordumu çekerim. İngiltere ile Fransa benim istik AÂlmi temin etseler, yahut hiç »lmazsa evlât ve ahfadırım ben len sonra yerime geçeceklerini : cemin eyleseler... if Kavga çıkıyor!.. ,. Kütahya sulhü ile Babrâli Mehmet Alinin dediklerini ka- Şul etmişti. Fakat bu sulhün u- yun müddet devam ddemiyece- fi meydanda idi. Babrâli ile 4 i Mehmet Alinin münasebatı ta- © Ol bir şekle giremedi. Devletler (| rasında da derin bir emniyet- Gizlik hüküm sürüyordu. « Rus tehlikesi yavaş yavaş çe- i Gilmişti. İngiltereyi, Fransayı ii pu kadar korkutan bu tehlike- vin yerine Mehmet Alinin eline | unun git gide kuvvetlenmesin “len mütevellit diğer bir tehlike i saim oluyordu. Yukardanberi verilen tafsi- iiJÂt vaziyeti tamamile göstermiş ijir. Babıâli ile Mehmet Ali şında daha ziyade vakit geçme gen yeniden harbe başlanması “işin İngilterenin her fırsattan adeye çalıştığı da görüldü. ş(Ftanbuldaki İngiliz sefiri bu- : da zemini hazırlamıştı, Ba Ğiliyi ikna etmişti. Sultan Mah İ İferetinden emin olarak Meh-| İfıet Aliye karşr intikam harbi gi Şt. Osmahlır ordusu 1839 sene İkği Nisanınm 21 inde Firati geçe 'şfek Mısırlılara tecavüz etti, 1 Bu haber Parise vâsıl olunca hükümeti Mısırdaki mü iesşiline gönderdiği talimatta! t Alinin kat'iyyen mü- vaziyetinden zerre kadar, in kendisini ikna i lüzumunu bildiryordu. Fransa sulhün muhafazasını) stiyordu. İ Paris hükümeti İstanbula da memuru mahsus yollıyarak| E arzusunu bildirdi. “Artık Avrupa kabineleri yeni rı harskete gelmişti. Şark me yeniden mevzuu bahsolu| eniden menfaatler çarpışı ui. ya sulhünün tayin et- i bududun haricinde kalan iyarbekir, Urfa, Harput, Ma- iya gibi zengin yerlere de göz emiş olan Mehmet Ali ve oğ- i İbrahim bundan bilistifade lmağ üs larını da almağa teşebbü: is #diyorlardı. l yi Mehmet Ali bu sefer kendi yihtirasatma hiç bir hudut tanr- *aak ve itidal göstermek taraftı İiğeğndi. Ortada omu mazur! iterecek bir behane pi tecavüze iğradığını, sulhün Padişah tara | ından bozulduğunu ileri süre-| //ek buna mukabil her şeyi meş-, İlm görüyordu. Ortada yeni baş-| | lyyan bir harp vardı. Fakat Pa- en kavga çıkıyor çen yerlerde hüküm ve nüfu- Komunistlerin merkezı ut nihayet İngilterenin müza! leri İ leşmir 61 rekâtı emretmiş oluyordu. İstanbuldaki Rus sefiri Babr- âliye harbe girişmemesini söy- ledi. 23 Haziranda İbrahim, devri- si gün tecavüze geçilmesi için emir veriyordu. İbrahim adam- larma bir nutuk da irat ederek kendilerini harbe teşvik ediyor- İdu. İbrahimin adamları ya ö- lüm yahut zafer diye yemin edi- İyorlardı. 24 Haziranda güneş doğarken İbrahimin ordusu harekâta ge- çiyordu. Bir saat sonra iki taraf tan ateşe başlandı. Fakat Os- manlı ordusunu idare edenlerin büyük bir hatasını farkeden İb rahim hemen bundan istifadeye teşebbüs etmekte gecikmedi. Osmanlı ordusu arkasmda bir tepe bırakmıştı. Bu tepe bütün! harp sahnesine hâkim bulunu- yordu. Bu mevkiin müdafaasız bırakıldığını gören İbrahim o-! raya mühim bir kuvvet gönder- di, Her ne pahasma olursa ol- sun buray almağa azmetmişti. Fakat İbrahimin oraya sevketti İği kuvvet şiddetle defedildi. Bu geçerek oraya daha mühim kuv vetler sevketti. (Bitmedi) ( Birinci sahifeden mabad ) Kında takibata başlanmıştır. duğu söylenen başlıca komünist lik teşkilâtçıları meyanmda ma İruf bazı şahsiyetlerle mütead- dit defalar komünistlik mesele- İleri yüzünden mahküm olmuş ve bilâhare serbest bırakılmış İbirtakım eski komünistlerde vardır. Hatta haber aldığımıza göre kısmı azamı namı müstearla iş gören ve asıl isimlerini sakiıya- rak izlerini belli etmemek için tertibat alan bu gizli teşkilâtçı- lar arasında nasılsa iğfaledilmiş yüksek mekteplerden bazısma mukayyet bir kaç talebe de mev cut bulunmaktadır. Bunlardan biri, İzmirdeki tev kifat üzerine takibata maruz ka İacağını anlıyarak tagayyüp et miştir. Maznunların derdestile meş- ğul olan zabıta taharriyat ve tahkikatı işkâl etmemek için ke tumiyeti muhafaza ve ademi ma lümat beyan etmektedir. Dün millt bayram olmasma rağmen tatil yapmıyan polis yası şube memurları, gizli teş- |kilit mensuplarınm tamamen ti için geç vakte kadar ça şlardır. Esaslı izler üzerinde vasi ter- tibatla faaliyette bulunan zabr- tanın bugünlerde kat'i alaca dir. Şimdiye kadar yakalanan| münistler meyanında ecnebi teşkilâtınm bu işlerde bilvasrta him bir rolü olduğu muhak- aktır. Bugünlerde yapılacak olan e hemmiyetli tevkifattan sonra va | ziyet tamamile vüzuh kesbetmiş olacağı temin edilmektedir. | | | İzmirde tevkif edilen komü. istler, İstanbuldaki teşkilâtla alâkadar ve icra vasıtası mahi- nu gören İbrahim bizzat başal / Miktarı (60) 1 mütecaviz ol-),, “İ hastalığa tutularak Çinde dah Belli değil Dahili harp ne vakit bitecek? Çinde dahili harp bir türlü bitip tükenmiyor. Şimal ile ce- mup arasında senelerdenberi hö- küm süren Çin muharebeleri şö- yle böyle on seneye yakın uzun bir zamandanberi devam etmek tedir, Hele şu son beş altı senedir Çin dahili muharebatı fasılasız surette devam ediyor. Bu dahili muharebatın sebeplerini pek de rinlerde aramak lâzımgelir, Mil yonlarca nüfus senelerdenberi bir birile döğüşüyor. ürlü türlü isimli kumanda i üzerine asker sev- şüyorlar. Çinde ev- velâ komünistlik cereyanı baş gösterdi. Komünistler muvaf- fak oldular. Fakat sonra mil- kkümet bunu bertaraf ede- bildi. Aradan üç sene geçti. im! di gelen haberlerden Çinde ge- ne komünistlerin galebesi anla-| Vang Çing şılıyor. Bu ne kadar devam ede- cek? Her halde malâm olan bir şey varsa Çin gibi muhtelif men faatlerin çarpıştığı bir yerde da- hili harbin daha kim ( bilir ne vakıtlara kadar devam edeceği- dir. Ecnebi devitleri Çine sev- at yapıyorlar. ŞANGHAY,GA.A.— 110 İngiliz askerinden mürekkep bir müfreze Hankov'a gitmek üzre yarın Şanghay'dan hare- ket edecektir. Cuma günü 50 as ker daha gönderilecektir. Bun- lar, lüzumu halinde İngiliz te- baasmı müdafaaya hazır bulu- nacaklardır. 300 Japon bahriye askeri de Hankov'a gitmekte- dir. Ayrıca takviye kıtaatı gön- derilmek üzredir. Komünist faaliyeti NANKİN, 6 A. A. — Hükü- met devletlere göndermek üzre olduğu bir notada komünistle- rin son günlerdeki faaliyetinin Kyomintang'ın sabık reisi Wang Ching Wei tarafından i- dare edildiği hususunun ele ge- çirilen telsiz telgrafların delâ- letile de sabit olduğunu beyan edecektir, Hükümet kıtaatı, şimdi Chan! tong eyaletinde bulunan Tai- an'dan 20 mil uzağa kadar “el miştir, Kolera var! TAHRAN, 7 A.A. — Afga- nistan'da hüküm süren kolera- nm gittikçe artmakta olduğu veher gün 200 kişinin bu üğü bil- diriliyor. Orta mektep muallimlik imtihanı Orta mektepler icin mual- limlik imtihanma girecek lise mezunlarını nimtihanı 6 eylğk de Darülfünunda yapılacaktır. güvelce imtihana girenler me- Yanında Türkçeden kazananlar olduğu için bu sefer Türkceden yetinde olduğu için: hepsinin imtihana sokulmıyacak, diğer MLUYET CÜY VE G g Aİ i muhar i | İngiltere ile Japonya Çine sevkiyat İngilterede işsizler 2,000.000 kişiyi geçti terede işsizlerin adedi 28 tem- muzdâ bir hafta evvelkine naza ran 38,737 ve geçen seneye nis- betle 857,338 kişi fazla olarak 2.011,467 yi bulmuştur. Romanya - İngiltere LONDRA, 6 A.A. — Roman ya ile İngiltere arasında akte: za Olunan ticaret ve seyrisefain muahedesi musaddak suretleri teati edildikten sonra resmen meriyet mevkiine girecektir. Sark hududumuzda AZ LAL RS EE € Birinci sabifeden o mabad ) Ankara 7 (Telefon) — Ha- çonun tenkili için icap eden ter- Jtibat almmıştır. İleri şüpheli görüldüğünden da- İba evvelden tertibat almmıştı. Şurada burada tahaddüs €- den bu ufak vak'alar şayanı ©- hemmiyet olmamakla beraber, bunların muntazam şekilde ça- lıştıkları, bütün mıntakalarda- ki şakilerin biribirlerile irtibat ilmaktadır. vap gelme miştir, Her tarafta sükürlet var dır, Şarkın şakavetten temi” me zamanı yaklaşmıştır. Yapr- lacak hareketler esaslı olacak- tar. Celâli aşireti İranlılarla musademe etti Tahradan gelen © haberlere nazaran Ağrıdağında ihata edi- len şakilerin vaziyeti çok fena- dır. Bunlara yardını için Celâlt| aşireti reisi Halit ağa avenesile birlikte İrandan hareket etmiş- İran hudut müfrezesi Celâli etinin ilerlemesine #nâni ol- ndan aralarında şiddetli ir müsademe vuku bulmuştur. Celâliler yanlarında bir çok İyöz bulunmasına rağmen ülmüşlerdir. Halit ağa- kızı ölüler âra- esi duğ İranlılar Simiko'yu tu- zağa düşürerek öldürdüler İrakta çıkan Elırak gazetesi Revandizden şu telgrafı almış- tari Revandiz, 27 — Biz İrak hü- kümetine Kürt aşairi sey- yaresi her sene yar mevsimir- de İran hududu — dahiline git- mek âdetimizdir. Bu senede “Senteki” İran askeri kuman- danı Sadık Hanın talebi ve res- İmi tahriratı üzerine roezkür ka- sabaya gittik, Sikâk aşireti re- isi İsmail ağa Simiko ayni tale- be icabetle oraya bizden evvel itmişti. Temmuüzün 18 inci Cu- ma günü Kürt rüesasınm içti- mai vakı olunca şehir | içinde Bağteten İran askeri bize hü- cum etti. Bizim haberimiz * olmadığı halde bizi mitralyöz ve | tüfek kurşunlarına hedef eyleyip meş hur aşair rüesasından İsmail a- ğa Simiko, Hırke aşireti reisi Hurşit ağa, Hilâmiye aşireti reisi Kerim Han ağa, Biradost aşireti reisi Mehmet Emin ağa İile beraber rüesa ve ağalardan İdiğer yedi kişiyi katlettiler 13 çok atlarımızı ve yaralılarımı- zı aldilar. Maddi zararımız 5000 altından fazladır. Biz cümlemiz İran hüküme- İtinin yaptığı bu harekete itiraz Jeder bu meseleye ehemmiyet İ vermesini ve hukukumuzun ada İlet ve kanun mucibince alınma- nı hükümetimizden talep ede- İriz. Telgrafın altında Kürt rüe- Sasının 14 imzası vardır. Şakiler İrak toprağma eler ! oi AĞUSTOS LONDRA, 6 A.A. — İngik|, lip dün hariciye nezaretinde im! Esasen Haçonun son hareket| 10 iK ebe yapıyorlr Bulgaristanda Dostluk Türk gazeteci- leri Sofyada SOFYA, 6 A.A. — Gazeteci-| imiz Varnada samimi suret- te teşyi edilmiş ve beledi rafından buketler £ verilmiştir. |2 aat nazırı M. Vasilef heyeti- İmizi kendi hususi vagonuna al- mıştır. İ Tren Eskicuma'dan geçer ken gece yarısı olmasına rağ- banm Türk gençlerin- iyük bir kalabalık istas- yonda heyetimizi selimlamış- lardır. Heyet Sofyaya saat 10 da gelmiştir, İstasyonda elçilik er- kânı, şehir mümessilleri ve bir çok Bulgar ricali ve matbuat er) kânı tarafından karşılanmışlar- İdır. Şehir namma, Heyeti İbir buket takdim edilmiş ve Bul garya oteline misafir edilmiş- lerdir. İ Sofya gazeteleri namma ve- rilen mükellef öğle ziyafetinde İkıralın müzikası milli marşlari İgalmakta idi. Bulgar matbuat İcemiyeti, cemiyetimiz ve Bul İgar-Türk dostluk cemiyeti reis- leri nutüklar söylediler komşu devletlerin dostluk münasebet- lerinin teyidinde matbuatın ifa ttiği hizmetler alkışlandı. Akşam üstü Sofya civarında- ki kaplıcalara gidildi, o yarın İ Çamkoru sayfiyesine gidilecek İakşam şereflerine elçiliğimizde İbir kabul resmi yapılacaktır. Bu İresmi kabule Bulgaristanın ma- İruf simalarile fikir ve kalem er- babı davetlidirler. Cuma günü (o Bulgar-Türk dostluk cemiyetinin bir içtimar! ve tezahliratı olacak ve gece zi- yafetlerinde bulunulacaktır. Donanmamız Birinci sahifeden devam Karadeniz seyahatinde senelik manevralar ikmal olunarak av- det edilecektir ve Tayyare Ce- İmiyeti tarafmdan — aldırılacak İfilmler sinemalarda halka göste rilecektir. Diğer taraftan Yavuz müsta- kil olarak Marmarada 10 Ağus tostan itibaren top kontrol atış larmı yapacak ve bu talimlerde Başvekil Hz. ile deniz müsteşa- ri Mehmet Ali B. de hazır bulu nacaklardır. Yavuz'dan müteharrik hedef- Mere atışlar yapılacaktır, Bu mü nasebetle geminin atış kontrol tertibatınm tecrübeleri icra edi lecektir. Yavuz (14) Ağustosta talim lerini bitirerek Gölcüğe dönecek ve tekrar havuza almarak tekne si son bir defa daha muayene e- | dilerek tesellüm olunacaktır. l manevraları ve Yavuz'un muha İrebe atışlarma ait intibalar da yukarda kaydettiğimiz gibi Tay yare Cemiyeti tarafındandan fil me almarak halka gösterilecek- tri. Yavuz (30) Ağustos'ta İs- tanbula tekrar gelerek bir müd. det kalacaktır. e dat muhabiri şu malümatı ve- riyor: “İraktaki yüksek makamata | |silerinden bir kasım İrak toprak larına girmişlerdir. Bunların İ-| İraka girmeğe nasıl İ oldukları anlaşlamamıştır. | İ Buna karsı İrak hükümeti k hükümetine dostluğunu | temin ve Türkiye düşmanları. nun İrakta rahat yüzü görmiye- ceklerini ispat edecek tedbirler falmıştır. Henüz cevap gelmedi Ankara 7 (Telefonla) — İran Marmara'da yapılacak deniz! Adala 20 Ağustosta Adalet divanı adalaf meselesini Cenevre, 7 (A.A) — Hu muhabirimizden Kastelli İdaları meselesinden dolayı İtal ya ile aramızda zuhur eden ihti örüşecek haye adalet divasiği ğustos celsesinde muf | resine başlanacaktır. | hareket etti Nafia Vekili ANAKARA, 7 (A.A) —Na fa Vekili sabah saat sekizde o- tomobille Zonguldağa hareket etmiştir. Seyahati esnasında Fil yos — İrmak, Kayseri — Ulu- kışla — Fevzipaşa — Malatya, | Kütahya — Balıkesir demi İları inşaata, Balya — Çi kale İ Nilâfer su inşaatını tetkik si ile Bursa civi İ cektir. Mualitmler serefine ziyafet ANKARA, 7 (Telefonla) — BugünKongreye iştirak öden) Pİ Türkçe muallimler şerefin Ma İngiltere yeni int Londra, 7 (A.A) — İşsizle- rin adedi iki milyon 11 bin 400e baliğ olmuştur. Muhalif gazeteler kaldıraca; yet kaz işsizliği nı vadederek ekseri. p iktidara geçen ame Yunan emlâkinin müterakim kiraları Yunanlılara iadesi er emlâkin müterâkim bedelâtı ica resinin tahsilinden çıkan ihtil⣠hakeme havale edilmiştir. Ha- kem bitaraflardır, Muhtelit mü- badele komisyonunun bitaraf re islerinin vereceği karar iki taraf ça da kabul edilecektir. Bitaraf. arın hakkımızı teslim edecekle ri ümit edilmektedir. e Gömülcüne tali misyonunun faaliyeti görüşüldü Gümülcünedeki Tali mübade le komisyonunun bitarat relsi M. Golter'in dün şehrimize gel diğini yazmıştık. Komisyondaki Türk delegesi Cevdet Beyle Yunan delegesi M. Filoridis de şehrimize gel mişler ve dün M. Holştadm ri- yasetinde toplanmışlardır. Bu İç timada hey'eti murahhasamız- dan Kerim ve Muvaffa Beylerle Yunan hey'eti murahasası da hazır bulunmuşlardır. İçtimada komisyonun tarzi mesaisi tesbit edilmiş ve bazı talimat verilmiştir. 9 uncu Tali komisyonun üç ekipe inkisam ederek çalışma sr ve bu ekilerden birisinin iske çde, diğerinin de Dimetokada çalışaması muhtemeldir. Bu tak dırde İskeçe de yeni bir tali ko misyon teşkiline lüzum kalmıya caktır, Kat'i karar Cumartesi günkü hey'eti umumiye içtima. ında verilecektir. —ee....— H. Rifat B. in cezası Haber aldığımıza göre tem- yiz mahkemesi, Haydar Rifat Bey hakındaki mahkümiyet ka- rma dair olan fezlekesinde Re isicümhurun ihbarnameleri Ad. liyeye vermeğe mecbur olmadı- ğı mütaleasile cezanm iftiraya taallük eden kısmını reddettiğin den iki senelik cezanm (9) aya tehzili neticesine varmıştır. —— e — Hazin bir irtihal Ordumuzun kıymetli topçu kumandanlarından miralay Mus tafa Naci Bey dün irtihal etmiş tir. Naci Bey bir senedenberi hasta idi ve hastalığı büyük bir mredilen kö- maktül ve 12 mecruh var. Bir. | gelen bir telgrafa göre Kürt a-| alâka ve ihtimam ile takip edil- mekte idi. Fakat kansızlık ve e- cel en son Balıkesir Topcu Li- muvaffak! va kumandanlığını ifa eden bu) krymetli askere aman vermemiş tir. Merhumun cenazesi dün Fa. tih'te Sofularda bulunan evin- den kaldırılmış ve Edirnekapı haricindeki Şehitler mezarma defnedilmiştir. Cenazede topçu ve diğer askeri müfrezelerile po His v pek çok zabit arkadaşları bulunmuştur. iki| arif Vekili Marmara parki ir akşam ziyaleti verdi. Mi limler bu münasebetle İ gezmek fırsatını bulmuşlard ihabat arifesinf )le fırkasmın bu husustaki vaffakiyetsizliğinden (bal dali rek milleti yeni intihap da teyaklı etmekte, z ve intibaha Şükran Hanımı pederi affetmiş İzmirden Vali Kâzun P nm refikası imzasile Şükraii nıma gelen bir mektuptâ yım Paşanın kendisini affet ve İzmire gelebilecekleri iğ İdirmiştir. Aktör Muammer yle Şükran H. müeyyit habe İlirse gideceklerdi 1 Ankara İran sefareti Dün bir refikimiz Anı ran sefirinin değiştirileceği X berini tekzip etmişse de Fu Han hariciye nezaretine edilmiş olduğu cihetle Al İran sefareti münhal bulun ta ve maslahatgüzarlıkla idi olunmaktadır. Binaenaleyh tada tekzip edilecek bir met yoktur. Dün sabık kıral İtalyaya gitti Sabık Efgan kıralı Eş lah Han dün sabah liriğnsi dan hareket eden Stella d'ji ya vapuru ile İtalyaya avdet miştir, ; Emanullah Hanın avdetiğ babı malüm değildir. ka |Süreyya Hanrm şehrimizde? mıştır. Emanullah Hanm edip etmiyeceği de meçhul Nevyork Taymis muhabiri Nevyork Taymis azeteli Mısır muhabiri M. Jozef dün Toros ekspresile Mıs gelmiş ve doğruca mem İne gitmek üzre Semplon eki İsi ile hareket etmiştir. Dün gelen seyyahlar Dün Amerikadan şehrif” tayyare ile beş seyyah geli tir. Bu seyyahlardan biri € diğerleride kadındır. Seyy bu sabah tayyare ile Vi gideceklerdir. Dün İskenderiyeden 45 rikalı seyyah da gelmi: İma kadar şehrin şayani mahallerini gezmişlerdir. yahlar dün akşam Mi İ hareket etmişlerdir. Bir profesö Yal Darül lerinden Mister Baret şehi; ze gelmiştir. Mumaileyti b Viyanaya gidecektir. İhsan. Cemal Be Radyo meselesinin halli “iş geçenlerd - eşehrimize Posta ve telgraf işletme © rü İhsan Cemal B, dün ÂS ya hareket etmiştir. Mülkiye teftişat İskân işleri bitmiş | Ol cihetle şehrimizde buluna" gi İkiye müfettişleri yakında şata çıkacaklardır. iii | Müfetişler ellerine böl ğ ipi | | > ç. bitirmek üzredirler. Arnavutluk Sofya sefiri Şehrimizde bulunan “ gi vutluk Sofya sefiri Hemi” ig dün memleketine git! i tahkikat işle! 4