25 Haziran 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

ÇAR$ MBA 25 HAZİRAN 1930 $ inci NUSHA:; rmmaeaa, İki medeniyet Medeniyetinedir? Terakkinin başlıca ölçüsünü nerede aramak lâzımdır?. Madde ile fikrin, ru- hun münasebetlerine olmalı- Gr? Yüksek insanlığın en birin ti farik vasfı nedir? İşte bir ta- kım sualler ki cihan ve bilhassa Avrupa mütefekkirleri, yeni ha Yat veyahut diğer tabirile Ame tikanvari hayat karşısında tek- Tar edip duruyorlar.. Ve kendi tabiat ve temayüllerine göre| bunlara kâh bedbinane, kâh ü- Mitli ve takdirkâr mütalealar Yürüterek cevaplar vermeğe ça-| lşıyorlar, Medeniyet teşkilât| Ve mekânizmasını yeni baştan kurmağa veyahut tecdit etmeğe fğraşan milletler için bu müna kaşaların yakından tetkik ve ta kibi hiç te faydasız değildir. " Makieni, paranın, ve ftin hâkim kuvyetleri altında in kişaf eden yeni medeniyet için- de ferdin hüviyeti, hürriyeti, s #deti hangi istikamette mütees tir olacaktır? Bu istikamet müs bet veya menfi bir cereyan mr alacaktır? Meselenin asıl can Alacak noktası buradadır. Çün- kü ne denilirse denilsin, bütün temiyet ve devlet hayatının te- eli fertler olduğu için, onların Pu veya bu istikamette inkişafı, Şarının cemiyet hayatını da mü teessir eder. Bir makine parçası (haline düşen fertlerle, şuurunu, benliğini ruhi ve fikri hayatının istiklâlini muhafaza eden fert- sür'a- arasında tabil büyük farklar | ; Vardır. Cemiyet hayatının fev- kalâde zamanlarında, bu farkla fın tesiri daha fazla hissolunur, Fikir ve seciye kudretinin sihri hi inkâr edecek zaman henüz gelmemiştir, ve belki de gelmi- Yecektir. Ferdi muazzam bir kovan i- “inde sabahtan akşama kadar İT afı gibi en mütekâsif bir şe- kilde çalıştıran, dev cüsseli nalarile, fabrikalarile, atelye ve bürolarile görüş ve düşünüş fuklarını kapıyan ve nihayet si- hema perdeleri, radyo âletlerile Yorgun dimağıma jilet bıçağı gi- bi standardize edilmiş fikirler ve Hağmeler sunan Amerika me- deniyet, para ve konfordan baş- ka fikir ve saadet te doğuracak | kudreti haiz midir? Muztarip Ve fakir Avrupa'nın bir kısım Mütefekkirleri bundan şüphe ediyorlar, ve ne istirap çekmi- yen, ve ne düşünmeğe vakti kal| myan bir milletin deruni hayat | vklerinden mahrum kalması yarile hakiki saadet ve hür- tiyetten müstefit olamıyacağını söylüyorlar. Para kuvvetinin çok hâkim ol duğu bir zamanda bu iddia fa- kirliğin, zenginlik karşısında| isyanı mıdır? Yoksa bir b kikatin garez ve ivezden âri bir lesi midir? İki ihtimal de va olabilir. Fakat insaniyet ta- rihinin münakaşa götürmez bir hakikati vardır ki, milletlere tikamet veren büyük - fikirler, |cirler meclisten çıkan harbiye &-| duğu içi İ sene, No 1569 SI 5 KURUŞTUR Muhacir Başmulamnırriri: Siğrt NMMebaacr NEARENEUL'E ler gemi azıya aldılar! Muhacirler, meclisten çıkan hariciye nazırını tezyif Ve tahki r ettiler.. Venizelos muhacir,meb'usları tehdit ediyor: *“ Kendi fırkama mensup olup ta itilâfname | alâkasını ke | —Atina, 24 (Anek) — Dün Yu nan parlâmentosunda Türk-Yu nan itilâfinin tetkik ve müzake |reisine başlandı. Celse açılınca |meclis reisi isimlerini yazdır - |mış olan siyasi fırka reislerini söz almağa davet etti. Fakat re r biribiri akabinde söz al- maktan istinkâf edince meclis reisi M. Çirimokos müzakereyi bitmiş addederek kâtibe tasdik lâyihasını okumağı emredince siyasi fırkalar rüesası: — Hayır hayır daha müzake re bile başlamadı diye bağırın; ğa başladılar ve itilâfname vesa ikini henüz tetkik etmediklerini ler. M. Venizelos bu umu- inkâf karşısında hiddetini güçlükle zaptedeliliyordu. Mec- lis reisi M. Venizelosla uzun üddet müzakereden sonra mü' zakereyi bugüne talik etti. Siyasi fırkalar reisleri bir gün Nik talike muvafakat ettiler, Mü zakerenin neticesini meclis bina sı haricinde bekliyen bazı muha nazırı Safulisi yuhalamışlar ve zabrtanım müdahelesi — üzerine dağılmışlardır. Muhacirler bu- gün bir içtima yapmağa teşeb- Yeni havadis | | Darülfünunun neşrettiği |tebliğ eksikmiş! | |Bazı müderrisler : ka-' rarın en mühim nokta- sı yok.. diyorlar ! Darülfünunda bazı “ dedi a| biyet veren Dr. Kâzım Esat Be-|| limliğine tayi- yin dişçi mektebi mı tüserine ka | Hi mesclesi dünkü tebli diliy İ aleyhine rey verenlerin derhal fırkamla Tıp fakültesinde mü- derrisler arasında cerey nakaşalar ve çıkan yı kıtım müderrislerin gayri me vaziyette olduklarım — göster. ir. Neşredilen tebliği hayret ic karşılayan bu müderrizler, fakülte | mcclisinde ittihaz edilen en — şayanı dikkat kararın tebliğte mevcut olm: dığını söylemektedir. Tebliğte bahs- edilmiyen meclis kararı hulâsatan şu dür: — Dişçi mektebinde — muallimliği tayin edilen Küzım Eşat Beyin ma aşı ve süreti naklı hakkındaki kara- rın çıkarılmasında Darülfünun emi- ninin usulsüz hareket ettiği anlaşı!- dığından bir daha, velev maaş mese- kesinde dabi olsa, meclisten - geçme- den bu tarzda hareket etmemesi te- menni olunmuştur. Gazetelerle neşredilen tebliğ mec Yia içtimamı müteakıp Neşet — Ömer Beyin iştirak ettiği bir komisyon ta- ralından hazırlanmıştır. Neşet Ömer Bey, hâlâ devam et- mekte olan hücumlara mukabele et- meğe lüzum görmiyerek: “artık me- sele kalmamıştır. Söyleyecek sözüm yoktur.” demiştir. Edebiyat fakültesi reisi Fuat Bey ise bir muharririmize demiştir ki: “— Darülfünunda »lâhat aleyhtar | hiğı mevzuu bahsolamaz, Çünkü bü- | tün fakülteler ıslahat Nüzumuna ka- rar vermiş ve Darüilfününun mümes #i olan divan da bunu tasvip ederek, vekâlete biklirmişti. Biz sukünet -| ginde mesalmize devam ediyoruz.” seceğim... .. Yunan parlâmentosu büs edeceklerinden zabıtaca fev kalâde şiddetli tedbirler almmış tır. Siyasi fırkalar rüesasınm obstrüksiyonuna rağmen bugün itilâfim 35 reye karşı 175 reyle kabul edileceği muhakkak gö- rülmektedir. M. Venizelos meclisteki vazi- yeti karşısında kendi fırkasına mensup olup ta itilâfname aley hine rey vereceklerin ve yahut rey vermekten istinkâf edecekle rin derhal fırkadan ihraç edile- ceklerini ve bunun İçin de bu - gün itilâfnamenin tayini esami ile reye konulmasını istiyeceği- ni söylemiştir. Emanet memurlarının Barem cetveli kabul edildi.. Raşit B. âzaya tevzi edilmeden cetvel-. lerin müzakeresine şiddetle itiraz etti Maaşlara yapılan zam 40 bin İlira tutuyor, bu da diğer fasıllardan tasarruf edildi Cemiyeti belediye, mutat içtima günü olmadığı halde, dün için saat ©n dörtte müstacelen içtimaa çağırıl mıştı. İçtima, bir saat teehhürle yapıla- bildi. Koridorlarda, havalar sıcak ol- ekseriyetin geç temin edil- diği söyleniyordu. Saat on beşte Cemiyeti — belediye Tevfik Beyin riyasetinde toplanmı tır Şehremini Muhiddin Bey de aza arasında oturuyordu. Ruznamede mühim olarak Ema- net memurlarının - barem — kanunu mucibince cetvelleri müzakere oluna- büyük cereyanlar, ne saraylar-| . x. dan, ne de krezüs'lerden sadır olmamıştır. Büyük dimağları, büyük ruhları, servet ve ihtişa- Mn gurür ve azemetinden zi de istırabın, mefküre aşkının ilhamları, maddeye karşı hürri yetini muhafaza edebilen seci- yenin büyük hamleleri yarat- mıştır, ZEKİ MES'UT Vasif B. | Sabik Maarif vekili Vasıf a.! dün Darülfünunu ziyaret etmiş | tir. | Mektepliler müsabakası | 59 untcu hafta başladı S9'uncu hafta başlamıştır . Gazelemizde çıkan haberler || den Cen mühimini seçip cu- İ| martesi akşamına kadar mü- || sabaka memurluğuna gönde- || riniz.' Neticeler - pazar neşredilecektir. günü l Bütçe encümeni mazbatası Bu husustaki bütçe enctülmeni maz batası okundu. Mazbatanın bulâsası sudur: | Emin Âli ve Raşli Beyler 'Teadül kanununun 17 inci madde si mucibince her tarafta bir sene |- ginde tatbiki icap ediyor. — Emanet makamının vücuda — getirdiğ teadill cetvelleri encümen tarafından tetkik veller bittetkik muvafık görü- sdiki heyeti umumiyeye arzo- Tunuyordu. Müstaceliyet kararı Mazbata bitince Muhiddin dedi ki: “— Teadül cetvellerini süratle ve buzakşamki trenle Ankara'ya gönder- mek mecburiyetinde - bulunuyoruz. Bey Muhiddin Bey Esaben barem cetvelleri taadik edil- meden kat't bütçeyi de yapmak ka- ” bil değildir. Halen muvakkat bütçe ile tedviri umur ediyorur. Avni Bey: — Mazbataya göre fen memurları- nın hakkı müktesep ve terfihleri na- zarı dikkatten uzak — bulundurulma- |miğtır. Bu busus mutahassıs etibba- mizâa da teşmil edilmiş midir? Encümenin izahatı Emin Âl Bey encümen namına | cevap vererek dedi ki — Bütçe encümeni reisi - burada mevcut olmadığı cihetle âzadan ol- duğum için encümen namına izahat İveriyorum. Encümen baremin bu se- İnede tehirini düşündü. Fakast Y |kanun mucibince Vilâyet idarei hu- Susiyesi memurları ile Emanet — me- murları birleştiriliyor İdarei husüsi- ye barem cetvelini göndermiştir. | — Ayni idarenin bir kıamında barem! tatbik olunurken diğerinde — tatbik olühmaması ahenksizliği mucip olu: | du” Barem cetvelleri - tanzim edili |ken idarei umumiyeye taallük edeh kışmı Dahiliye Vekâletinin talima- tına tevfikan 929 genesindeki asli ma (Devamı dördüncü sahifede) Gazi Hz. Moda açıklarında bir gezinti yaptılar Gazi Hz., dün akşam - üzeri relakatlerinde mutat zevat bu- lunduğu balde Ankara motörü |ile Moda açıklarında bir tene İzüh yapmışlar, ve gece saat 22 ye doğru saraylarına avdet bu- yurmuşlardır. Amerika sefiri tem- muzda geliyor İki ay evvel memeleketine gi- den Amerika sefiri M. Gruv tem muzun altıncı günü Türkiyeye gelmek üzere hareket etmiştir. Sefaret müsteşarlığına tayin olunan eski baş kâtip M. Şovda sefirin refakatinde bulunmakta- dır: Ankarada bulunmakta olan se |faret baş kâtihi M. Patrit pazar tesi günü şehrimize gelecektir. Japon maslahatgüzarı Japon sefareti maslahatgüza- “— Türk-Japon ticaret mua- hedesi tamamen hazırlanmış o- lup bir aya kadar imzalanması muhtemeldir. Sefir M. Oşida ce napları bu yaz sonunda Türkiye e gelecektir. İki memleket arasındaki mü- nasebat çok dostanedir.,, Bahçemde | bir gül açtı! MAHMUT YESARİ Mahmut Yesarinin gazete” miz için yazdığı bu yeni ro- mamı yarın neşre başlıyoruz. Bahçemde bir gül açtı! Mevzuu itibarile yeni ve caziptir. Bu romandaki muhtelif tipler okadar can- hdır ki karilerimizin alâ- kasını" celbedecektir. Yarın okuyunuz.. 3 aylıklar Dereceli harp malül- lerinin maaşları Yüzde yirmi beş zam ile verilecektir. Eytam, eramil, ve mütekai- dinin üç aylıklarının tediyesinc başlanılmıştır. Kasımpaşa mer- kezinden maaş alanlar maaşla- rmı Beyoğlu maaş şubesinden alacaklardır. Harp malüllerinin bu seneki maaşlarının S 12,5 Maaş almahtan çıkan hanımlar | zamla ve mütebakı 96 12,5 un da 931 senesinde - verileceğini, Zat işleri muhasebeciliğinden | aldığımız habere istinaden yaz- mış ve bunun üzerine, cemiyet tarafından, 9e 25 in bu seneye | ait olduğu hakkında lâzımgelen | makamata müracaat ettiğini ilâ ve etmiştik. Maliye vekâletin- den son gelen bir emirde, dere- celi harp malüllerine maaş tah sisat maaşların 96 12,5 zammm $e 25 e iblâğı suretile itası bil- dirilmiştir. 9o 12,5 zam farkları, maaş tevziatından sonra verile- cektir. M. Rist Ankarada Ankara, 24 ( Telefonla ) — Maliye mütehassısı M. Rist bu- raya geldi. Saat 11,5 de Maliye vekili tarafından kabul edildi. Mülâkatları üç saat sürdü. Madrit konferansı Teşrinievelde Madritte top- lanacak olan bey elmilel parlâ - mentolar iktısat konferansına ta rafımızdan dele - ge olarak Sıvas mebusu İbrahim Alâeddin ve Kır! lareli mebusuVa hit Beyler işti - rak edecektir. nj Fransa-İtalya harbi mi ? Roma, 24 (A.A) — Âli mek- tepler talebesinin bir içtimamda M. Turatinin Fransa ile İtalya arasında harp çıkmasının zaru- ri olduğunu söylediğine dair ec nebi memleketlerde ortaya çı- DULUMN 2 inci sahitede * 1— Tarihi tetrikamız: Ai Pş. &— Harlet ve Son haberler 8üncü sahifede Ekmek sekiz buçuk ku- 'kada düçecek Geretleri için Eme €nİ kararlar verdi Hi Umanımın nudut- eye kadar? Hmlir kaç sene ? 4 üncü sahifede : Felek Hikâye İtilâfnamenin tasdiki dün de reticelenemedi Evet mi, hayır mı? 'Bazı doktorların her ihtısas. şubesi üzerinde bizzat çalış- , malarının kitapta yeri var mı? ; Usulsüzlük apaşi- kâr, fakat henüz ihtısas vesikaları- İnıntetkikibitmedi IM. Vahyi Beyin mek- tubu hakkında Tevfik *Sulim Paşa ve sıhhiye üdürü ne diyor? Maruf bazı hekimlerin kendi ihtisasları haricinde olan rönt- ken, bakteriyoli ji ve tahlilât gi- Di hususata ait sihaz ve aletleri le muayenehane erinde bulundu- zarak bu gibi iş- 'erle meşgul ol- | Juklarına - dair âki olan şikâ- ret etibba oda - ında — hayretle arşılanmıştır. Oda reisi Tev fik Salim Paşa |bu bapta gaz temize — yazdığı |mektupla me ecleyi meydan: İkatan kimyager Vahyi Beyin leri sürdüğü noktalar hakkında | demiştir ki: | —”* Vahyi Beyin tüektubunu Jokudum. Bazı hekimlerin mua - | yenehanelerinde röntgen ve bak |teriyoloji muayeneleri yapmala İrınm kanunun hangi maddesi- nin sarahatine mnüafi- olduğu- nu anlıyamadım. Röntgen, kim ya ve bakteriyoloji muayeneleri bakmak, dinlemek, ayna ile gö ze ve kulağa bakmak, tansiyon aletile kan tazyikını ölçmek gi bi muayene usullerinden biridir. Ve her hangi bir hekim bu mu- ayene usullerini tatbik hakkına maliktir. Bir hastalığı teşhis için bu muayene usüllerini tatbik eden ALİ Rı£A BEY Etibba Odası Relisi Tevfik Salim Paşa her hangi bir hekimin muğf ) tutulduğu şimdiye kadar ! miş bir şey değildir. hakkındaki nizamnamede bak- teriyoloji, kimyayı tıbbi ve yoloji bir ihtisas olmak - Üzi kabul edilmiştir. Bir tabibin kendini bu şubele$ rin mütehassısı diye ilân etmes! ve sırf şubelerle müteveggil ol ması kendisinin usulü dairesin: $ de istihsal edilmiş mütehassı * | unvanına malik olmasına vabes |* (| tedir. " İhtisas vesikaları henüz sıhh ,| ye vekâletince tetkik edilmekte 1 dir. Bu tetkikat bittikten sons ”| ra bittabi hiç bir tabip kendin W mütehassıs olmadığı bir şubedi * mütehassıs ilân edemiyecek wi Ü © sıfatla iş göremiyecektir. Val'? yi beyin tedavi notlarında bahsii, ttikleri ilâma gelince, bufilhali © ttikleri ilâna gelince, Ve mene'ı dilmesi lâzımgelir., Sıhhiye müdürünün mütaleası a Sıhhiye müdürü Ali Rıza B| $ Yeni anketimiz Yeni harflerle en kolay nasıl| okuva- Veni harileri kabal edeli İki sene oldu, herkes okul Ka, yazmağa alıştı. Mecmut ve kitap henüz eski revaçta değil ise de gündelik gaze teler aşağı yukarı ceki satış- larını buldular. Uzun müddet arap yazısı- m kullanmış olanlar İçin yeni Türk hârfleri ile bütün keli- meler henliz kılişe haline ge- Bu sinif kariler- yazıyı okumuyorlar ve kirmetlerini seçerek yapıyorlar, Yazıda hususi bir ehem- miyet ve üslüpta kolaylık arıyorlar, İşte bu sınıf kari- lerimizden şu sualleri soru yoruz! | ı sunuz? 2 — Gazetelerin derece derece hangi kısımlarını ter. cih ediyorsunuz? 3 — Yeni yazı We yazan VÜğlnanci muhürrirlerta üslüpları En çök me oküyor- kan haberler kat'i surette tek - | Alâeddin Bey | zip edilmektedir. bileceğinizi düşünüyor sunuz? En çok okuduğunuz yazılar ve üslüp- larını sevdiğiniz muharrirler hangileri- dir, nasıl mündericat istiyorsunuz? size kolay geliyor? bu yâzı nasıl hassalar arıyorsünüz? 5 — Hangi çeşit harfleri tercih ediyorsumuz? — Tercih ettiğiniz harfleri — Milliyetin muayyen bir nüshasında mur ayyen bir yazısını işaret ede- rek gösterebilirsiniz. Bu suallerimize verflecek cevapların 20 satın geçme- mesi, ve kâğıdın bir tarafına okunaklı olarak zılmı ve * Milliyet anket memur- luğu , adresine gönderilimi si Tâzımdır. Cevaplar bir ay neşredil miyerek toplanacak ve ondı sonra sırasile neşredilecektir, Bu anketim neticesi, gaze: temiz, bütün karilerinin ar« zularına hizmete daha ziyede | yardım edeceğinden oküyüe Cularımızın — iştirakini — riça ederiz.