11 Haziran 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
11 HAZİRAN 1930 Binci eene, No 1555 NUSHASI 6 KURUŞTUR Fikri emperyalizim Milletler arasındaki hayat ve Ş televvuk cidalinde yalnız mad- © di kuvvetlerin değil, manevi ve fikri kuvvetlerin de büyük bir © ehemmiyeti vardır. Bunun için Ü askeri ve iktısadi emperyalizm 'den başka bir de fikri emperya lizm mevcuttur ki, silâhnın da- ha keskin, ve ta ruhlara kadar Müessir olması itibarile diğer- lerinden daha kuvvetli ve daha Şümullüdür. Fikirlerin vatanı Yoktur, sözü alelıtlak kabul edi- lemez, Bazı fikirlerin her halde Vatanları ve bu itibarla vatani Vazifeleri vardır. Bir millet ma- hevi hüviyetinin istiklâlini mu- hafaza edebilmek için herhalde tahlil ve tenkidine de alışmış olması lâzımdır. Avrupalıların istilâ ve teve: &ü siyaseti lisanında bir de “fik H yurt,, diyebileceğimiz “pat- Timoine intellectuel,, tabiri var- für, “Muslihane hulül,, ün en kolay ve müessir şekli kültür Ve lisan tarikile vaki olan nüfuz dur, Medeni milletlerde her şey Olduğu gibi ihracat fikirleri de Vardır. Bilfarz Fransa kendi Memleketinde bir nevi tedris Bistemine çok muarız olduğu halde bunu hariçte şiddetle mü Gdafaa etmekten geri kalmaz.| Biyasete alet ittihaz edilen fikirlerde Mutlak bakikat mevyzu bahsolmaz. ayyen bir beşeriyet kütlesi üze- Tizüle muayyen bir Muayyen bir hayat telâkkisi yarata-| iz — fetihlerin en| Son devirlerde askeri ve iktı-| fadi emperyalizmin, gittikçe fenevvür eden beşeriyet müva- Türk-Yunan itilâğlnamesi per- şembe günü Meclise veriliyor İtilâfmame dün saat 13 te Tevfik Rüştü Beyle Yunan sefiri arasında imza edildi. İmza merasimi nasıl oldu, muahedenin esaslarını neşrediyoruz. Senelerdenberi sürüncemede | kalan Türk-Yunan itilâfi, dün saat birde Tevfik Rüştü B. ile Ankara Yunan sefiri — arasında| da 7 senedenberi uzayıp — giden mübadele ihtilâflarımın en niha- yet bir sureti tesviyeye raptedil i cidden şayanı memnuniyet , Türkiye hükümeti bu itilâf- n ti name ile azami itilâfperverliği grcrLALAKENCAAAAALE itilâfnamesi mühim esasları şunlardır: İstanbulda elyevm mevcut bütün Rumlarla Garbi Trakya- da bulunan bütün Türkler hiç tefekkör tarmı, iiimza edildi. İki hükümet arasın | bir kayit veşarta tâbi olmaksı- zin etabli addolunurlar. Gayri mübadil Türklerin Yunanistan- daki ve Garbi Trakya Türkleri- nin Garbi Trakya hududu hari- cinde ve Yunan arazisi dahilin- de bütün mülkleri Yunanistana Sehesinde eski kredi ve otorite- ni ve komşu hükümetle bütün | intikal ediyor. fini kaybetmesi üzerine fikri pürüzleri bertaraf ederek müna | Firari Rumların kâffci emlâ | #mperyalizmin meydan aldığı-/ ; hetlerini sağlâm bir esasa bağ ki, Yunan tebaasile etabli Rum- Bi görüyoruz. Şimdi milletlere yamak hususundaki hüsnüniye- |ların İstanbul haricinde tevessü ve inkişaf için en bü- Yük hamleyi veren âmil fikri kudrettir. Faşizmin en büyük | tahrik manivelâsı, vazettiği fik H ve harsi sistemdir. Yunan ve| Roma medeniyetlerinin başlıca Varisi olduğunu iddia eden| Fransa, bunu bütün dünyaya| Yaymak için uğraşmakta ve lâ- Zım gelen her türlü fedakârlığı ihtiyar etmektedir. Fransız ha- Ticiye nezaretinin en büyük yar dımcıları sefirlerinden ziyade Memleket memleket dolaşan Fransız konleransçıları ve mü- tefekkirleridir. Fikri hayatın bazı safhaları Vardır ki inkişafları için her hal| Me istihasal ve muhtariyete ve| Milli dehanm ibda kuvvetine İhtiyaçları varı Bir millet tarihini dahili harici tetkiklerin den öğrenmek zarüretinde kal- Mışsa o ancak başkalarını takip etmiş demektir. Halbuki bilfarz büyük Türk tarihini büyük bir |Türkten daha iyi kim idrak c- debilir? Fikri emperyalizme ge he ancak fikir kuvvetile muka- Vemet etmek mümkündür, Bi Yük Türk Halâskârı, milletini türlü emperyalizmlerden kurtardığı gibi aslma ve nesli- he ait fikri kapitülâsyonlardan da kurtarmak azmindedir. Muazzam - tarihimizin yeni bir deha şulesile aydınlanması Türk fikri hayatma istiklâl ve benliğini iade edecektir. ZEKİ MESUT Varan üç! Takımımız 38 üncil Joyunda da mağlüp Dresten, 10 (Milliyet)— HBâhkim bir oyun. 3 - 1 tini ispat etmiş oluyor. Yunan hükümetinin de ayni hüsnü ni-| yetle mukabele edeceğinden şüp he etmek istemiyoruz. İmzalanan itilâfnamenin en kâin malları Türkiyenin yedi tasar- rufuna geçiyor. Yunan hükümeti bu emlâk sahiplerini tatmin için 425,000 İsterlin tahsis edecektir. Bu pa- Mecliste şeker lâyihası Lâyiha hararetli münakaşalara sebep olmuştur. Bazı meb'uslar, şeker fabrikasının zararı idaresizlikten ileri geldiğini söylediler. 0 (Nülliyet) — | 1 mubayı nacak merinos koy ko mubayaası hakkındaki kanup lâyil unin müz: di sında İk Vekili izahat vererek şimdiye kaı bu koyunlardan 2400 kadar müba- | yaa ve tevzi olunduğu, bunlardan | n moktai nazarından — iatifadenin Ççok mühim olduğunu, şimdiye kadar) yapılan tecrübelerin eyi netayiç ver- diğini, bu koyunlardan lüzumu kadar ve memleket dahilinde cin ANKARA, he | sat vekâleti olu-| | rafme larile | '©n sene rarfında yün ihtiyacatımızı | karşılayabileceğimizi söylemiş ve bu koyunları yetiştirme — tecrübelerinin Ankara civari Eskişebir ve Sultan suyu mıntakalarında yapilmakta ol- j duğunu, fakat muhitin yüksek olma- &1 dolayısile şark vilâyetleri havali- sinde henüz tecrübe edilmediğini ve buna mutahassısların müsaade etme diklerini binaenaleyh bu senc bütçe- sindeki yüz bin liralık tahsisatın bu suretle sarfolunacağını beyan etmiş- tir, Eskişehir meb'usu Emin B. bu| koyunların yetiştirilmesi hususunda- ki tecrübelerini anlatmış ve bazı yer lerde fena neticeler elde edildiğinden bahsetmiştir. — Şakir B. devamla bu fena neticelerin bazı hususi tesirler den ve mevcut yetiştirme tecrübele- rinin noksanliğindan ileri geldiğini ve hakikatte merinos koyunlarınım menşeini mutahassisların Ödemiş ve Menderes vadisini göstermekte ol- guklarını söylemiştir. — Muteakiben kanun maddelerinin müzakcrelerine âilerek kabul edilmiştir. Bundan sonra milli Bankala: teşkil olunacak şeker çirketine dair lâyihanım müzakeresinde iktısat vek li izahat vererek memleketimizde ş. r ve şekercilikle istigal işinin he- nüz dört senelik bir iş olduğunu ve bunun da Alpullu ve Uşak fabrikala ı vasıtasile yaptırılmakta olduğunu geçi y İ yi Şakle Bey Alpullu fabrikasının şimdiye kadar normal bir surette yaşamakta ve işi görmekte olduğunu ve vaziyetin şa- (Mabadı dördüncü sahifede) ranın 125 bin İsterlini gayri mü badil Türklere, 150,000 İsterli- ni mübadele mıntakası dahilin- de kâin emlâkları için G. Tra- kya Türklerine, mütebaki 150 bin İsterlini de etabli Rumlarla Yunan tebaasına. İstanbul hu- dudu haricindeki emlâkleri için verilecektir. Saltanat hükümeti pasaportlarile gitmiş veya firar etmiş Rumlardan hiç biri döne- miyecektir. Mübadil emlâke gelince bita- raf aza bu hususta iştişarı bir hüküm vereceklerdir. Muahede nasıl imza edildi ? ANKARA, 10 (Telefonla) - 'Türk - Yunan itilâfnamesi bu- ün, öğle üzeri Hariciye Vekâ- letinde merasimle imza edilmiş Tevfik Rüştü — Polihran- Bey yadis tir. Nal şeklindeki yeşil masa- nın ortasına Hariciye Vekili o- (Mabadı dördüncü sahifede) : | Madam Şeridan Dünyanın tanınmış belli baş- |x kadınları arasında heykeltraş Madam Kler Şe f ridan seyahatla fi, san'atı, gü- zelliği kadar, ka eminin kudreti le de maruftur. Madam Şeridan bundan bir müd det evvel de Türkiyeyi ziya- et etmiş ve bu- rada — tanınmış bazı Türk rical* ve erkânı ile de görüşmüştü. Madam Şeridan ge |rek başka memleketlerdeki, ge- İrek Türkiyedeki bu seyahatle« rıinde tanıştığı bazı zevat ile ge çirdiği kalp maceralarını ahiren | yazdığı bir kitapta açıkca hikâ- ye etmektedir. Hakikaten şaya- nr dikkat bir çok safhaları ihti- va eden bu kıtabı “Politika” re- fikimiz bugünden itibaren tefri- kaya başlıyacaktır. Mektepliler müsabakası 57 inci hafta başladı 57 İncl hafta başlamşıtır.. Gazetemizde çıkan haberler den en mübhimini seçip cu- martesi akşamına kadar mü- sabaka memurluğuna gönde- dün Fransız edibi M. Klot Farer dün | İstanbula geldi.. Türk dostu edibin —| beyanatı Maruf Fransız edibi M. Klot Farer dün sabah Tadla vapuri- le şehrimize geldi. M. Klot Fa- rer bir muharririmize demiştir ki: — İstanbulu çok — severim. Bütün Fransız muharrir ve şa- irleri de güzel memleketiniz i- 4 ei M. Klot Farer ile C. Guro | dir, Burada uzun müddet kal- Mak istiyordum. Fakat Pariste çok mühim işlerim olduğu için! cburiyetindeyim. Türkiyenin eskisine nisbetle çok değiştiği- ni işitmiş ve bu hususta bir çok | neşriyat görmüştüm. Vaziyeti yakından tetkik ederek — yeni (Mabadi dördüncü sahifede) Yiniz. Neticeler - pazar günü neşredilecektir. umumiyesi görülüyor 5 vi Yukarıda sağdan itibaren, Müstakbelde pit eden sütunun önünde Türk zabiti ve Ceneral Guro, Ceneral Guronun yı llin Üzerine dikilen sütunun Üzerindeki kitabe şimdi eradan alınarak resimde gö: gibi böyük abidenin üzerine kanulmuştur.Soldaki resim de Ceneralı orada gösteriyor. oe | tada Ceneral Guro nutuk söyliyor, aşağıda Fransı sefirinin nutku ve merasimin hey'el | DULYULN lede : y 1— Mısirda Mehmet Âli DÜM çe de ğtaği 3 üncü sahitede - ei vik yeğüsallai , , 4 ı Ba S Bi çir zidiyor Kenan Bey Adliye Ve kiline cevap veriyor 4 üncü sahifede : Felek Mektepiller müsabakası Gazi Hz.nin dün muvasalat ve bir müddet tevakkuf ; buyurdukları Bözöyükten bir manzara f Gazi Hz. dün Boz tevakkuf buyurdular, öÖyükte bir müdde. | j dün geceyi Vezirhanında geçirdilei Evvelki akşam Ankaradan zi Hz. dün sabah — Eskişebhirt vâsıl olmuşlar ve binlercç”Halk tarafından hararetli tezahüratla karşılanmışlardır. Gazi/Hz, bit müddet istasyonda istirâiiiflen sonra Bozöyüğe hareket buyur- bir kaç saat tevakkuf büğurdük Beyin kereste fabrikasınj ziyaz ret ettikten sonra bınterçe halkın alkışları aratında İştüpe yarın (bugün) avdet etmek me-| bula müteveccihenharük#tu. g.ı H Bi sabah binlerce hi yurmuşlardır. İstanbullular, Büyük Gazinin teşriflerini bugüll teE'K edeğöler lerdir. - Reisicumhuf Hazretlerini Vi- lâyetimiz hududundan istikbal inşa (Y |için dün öğleden sonra Vali V |hareket ettiğini yazdığımız Ga- kili ve Şehremini Muhiddin Bi x Kotördu Kumandanı Şükrü N E| ib Ve Fifka müfettişi Hakkı Ş | İnati-Paşalar — Haydarpaşa'dı | Ariliyöye mliteveccihen harek etmMlliler tük; Ddi Hf nin seyahatları 6 |muşlardır. Gazi Hz. Bözöyük'te Tatıhdadlğusi muhabirlerimi Tden Şiliğimiz telgrafları srrasi çin ayni hissiyatı beslemekte- |tan ve Bilecik meb'usu İğfâhim Heşrediğoru. | Eskişehirde b KEKİŞEHİR, 10 Milliyet - | l6 fezahüratı arasınd | Eskişehmi-teşrif ve istasyond — betediye tarafından hazırlana | | salonda istirahatten sonra Bo | yüğe azimet buyurdular. Ga (4 (Mabadı dördüncü sahifede | y 'ç edileçek Türk abidesinin bulunduğu yeri tes * andığı azısı üçüncü sahilemizdedir) .',;ı
