17 Mayıs 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
CUMARTESİ 17 MAYIS 1930 5 inci l:!ı-h 1580 NUSHASI 5 KURUŞTUR Cenevre görüşmeleri Cemiyeti Akvam Meclisinin İi dokuzuncu içtimar münase- tile, İngiliz, Fransız, İtalyan “Alman hariciye nazırları Ce- öre'de toplanmışlardır. Sene- bir kaç defa tekerrür eden Stlis içtimalarının ruznameye KÖi alelâde müzakerelerinden ka bir de başmurahhasların Taber çay içmek, yemek ye- gibi hususi işmeleri Hatta Avrupa siyaseti İlktai nazarından bu ikinci ne- lonuşmalar daha ziyade e- miyeti haizdir. Ne denilir- denilsin diplomasi, mühim Bu defaki Cenevre mülâkatla Çüh en ziyade nazarı dikkati beden kısmı, İngiliz, Fran- Ş ve İtalyan hariciye nazırla- Arasında vukubulan içtimalar | * Mahut Londra konferansı ilasında karşı karşıya pekte Makikalar geçirmemiş olan| Üç nazır konferans - dağılır- #9 yekdiğerinden memnun o- fak ayrılmamışlardır. Bilhas- |4 Pransa ve İtalya hariciye na farı, zahiri nezaket ve zoraki essümlerine rağmen gizle- istedikleri siyasi ihtirasla- taşkın husumetinden müte- ir bir halde yekdiğerini ter- Mişlerdi. O vakittenberi bu hariciye nazırının biribirine iyemedikleri şeyleri iki ta- matbuatı bolbol yazdılar. iz silâhlarının tezyit ve tak #Yesine ait plânları, gerek İ- Ya Ve gerek Fransa istical ve . "miyetle tatbik etmeğe ka-|lanmak münasebetile Maliy: kür. yerdiler. Fransa — İtalya|kili tarafından söylenecek nut u. casebatının bu şekilde dcva-| kun, verilecek izahatım ayrıca ha göz yummak hiç bir ta- bir ehemmiyeti olduğunu tek- K için kârlr olamazdı. İlk fır-| rara lüzüm görmüyoruz. temasl, - Si ş ,_':fğ”_ak“m masaşmma tek-| — Bütçe vesilesile devletin ma- H siyaset ve istikameti hakkın- İşte Cemi da verilecek izahatın ne kadar in bu i yerinde olacağı besbellidir. Bütçeyi Meclis encümeni ü zün uzadıya tetkik etmiştir. En cümenin tetkikatını gösteren Mailge Vekili Saracoğlu Şükrü Bey Millet Meclisi bugün yeni başlıyacaktır. cet yoktur. Onun için Millet bir bütçe vermekte, varidat ve Tekrara hacet yoktüur ki bu- gün Meclis umumi hey'etinin nazarı tetkikine arzedilerek mü zakeresine başlanacak olan büt- çe de mütevazindir, varidat ve mesarif arasında müvazene te- mini için üzerinde çok çalışı- mış bir bütçe olarak geliyor. Bütçenin müzakeresine baş- yeti Akvam Mec- imat beklenilen fır 'dan daha müsait şerait ide Cenevre'de görüşmek ve lea etmek imkânmı bul- lardır. Vakıa İtalyan ve z hariciye nazırlarının âliz hariciye nazırının hu- e— bir saatlik konuşmasın derhal bir netice elde edile fini ümit etmek doğru ola- . Pransa ile İtalya arasında İhtilâf, itiraf edildiğindenda fazla derindir. Bir İtalyan 'usunun dediği gibi, bir K ee EZİZ. Madöneller bizliği tacatındağ harici siyasetine hedef it- / Ankara iktısat kongresine veri ettiğini iddia eyliyen İ-|len rapor ve kongre heyeti umu Ra, daha büyük bir kuvvetle | miyesince verilen kararlar şaya N İm dikkattir. Kongrede maden cevherlerinin tam yagonlarla k;ı bi üsge| kümet hatları üzerinde nakli Ka emak e haklatdeki tarilede yantı ücret da âti için daima bir ümit| ltrin nısfına tenzili ve bu tenzi Ül edebilir. lin yerli madeni mahrukata da teşmili takarrür etmiştir. Barut, Madenciler B davayı güden Fransa ile kolay uyuşamaz. Bunun- | Parlamentoların tının ne kadar mühim bir mevki işgal ettiğini devresinde bütçenin tetkiki de ehemmiyetli bir yer tutuyor. İsmet Pş. Hükümeti her sene Millet Meclisine mütevazin Meclise ve dolayısile Millete bildirmektedir. Kömürlerimizin memleket te sürümünü temin için bu ay sonunda toplanacak Miaşrmmuulararriri: Sülrt Bütçenin müzak bir nutuk irat edecek.. Bütçe iktısat progra- mının esaslarını teshil etmektedir sene bütçesinin müzakeresine mesaisinde bütçe müzakera söylemeğe ha- Meclisinin her seneki faaliyet mesarifi isabetle tayin ederek jmazhata da az ehemmiyetli de- İğildir. 930—31 bütçesinin devletin çizdiği iktısat programımın esa- sı olarak arzedilebilmesi, devle- tin her şubesine ait mesarifte azami tasarruf gayesi takip edi lerek bundan azami menafi te- mini için düşünülen çareleri ih- tiva etmesine bilhassa itina ©- dilmiştir. Busene bütçesinde varidatt 222 milyon 732 bin liradır. Buna mukabil masarif milyon 604 bin 23 liradır. Bu mütevazin bütçenin vari- datında görülen fazla miktarın mahalli sarfı olarak Düyunu u- mumiyeye dahil borç senetleri- le hazine için altın ve gümüş satın alınması takarrür etmiş- tir. 222 irliği kongresi madenlere muktezi kısmının re simden istisnası takarrür etmiş | t Petrol ve müştakkatı hakkın da mer'f olan kanunün - ilgasile bunların da umumi maadin ka- nunu ahkâmıa tâb tutulması, madenlerde istenildiği kadar ec nehi mütehassıs bulundurulabil mesi de vekâletten temenni e- dilmektedir. İzmir — bayramda eğlendi. 4 üncü sahifede: , , # 1— Felek: Haftanın yazısı & 2— Temaşa hayatı ahifede $ — Hikâye #— Rom tereddüde Sinci sahifede: N — Muhabir mektupları eresine bugün Mecliste başlanıyor!|| | Maliye müsteşarı dün gitti i sefir Romanya - sefiri dün geldi Mali meselenin müza- keresi neticelendi M. Carp yakında An- karaya gidecektir Yeni Romanya sefiri M.âe— an Carp (Jan karp) dün Ro- manyadan Rajel Karol vapuri- le şehrimize gelmiştir. M. Jean Carp bundan evvel; | Lahay sefiri bulunmakta idi.] Budan 15 sene kadar evvel de Romanyanın Türkiye sefareti baş kâtipliğinde bulunmuştur. Yeni sefir iki güne kadar An- karaya giderek itimatnamesini Reisicümhur Hazretlerine tak- dim edecektir. M. Jean Carp dün kendisile görüşen bir muharririmize Tür kiyeye tekrar geldiğinden ve Türklerle yakından - temas et- mek imkânmı bulduğundan do- | Hindistandı kanlı hâdise.. Mücadele için yeniden karar verilmiştir.,*e1 . birakılan 'şair Hindistanda vaziyetin gittik-| yor. Fakat bunlara bakıp da ar- çe karışık bir hale geldiğini söy |e İngilizlerin Hindistanı bıra | mek mübalâga sayılmamalıdır. | kıp çıkaracaklarını zannetmek ] Tuz resmini vermemekle filen | garip olur. İngilizleri istemiyen başlıyan milli hareket gittikçe|ler nekadar çoksa onlara taraf- | şumul ve ehemmiyet aldı. art olan milyonlarca nüfus daaz * “Silâhsız mukavet,, derken |değildir. Bu noktayı gözden ka şimdi Hindistanın muhtelif yer | #Pamak şartileHindistan mlil? lerinde kanlı vukuat eksik olmu | Pareketini takip etmek çok alâ yor. Diğer taraftan şimalde, Af- ka uyandıran bir keyfiyettir. gan htıdudunda Hacı Turangazi nin Peşaver üzerine yapmı tediği akın teşebbüsleri de ni dikkattir. Bir millici tevkif edi- | Ürken. — İstiklâlciler- den: Abbas, tevkij edildiklen sonra ser All Rizn Bey Bir müddetten beri şehrimiz de bulunmakta olan Maliye müs teşarı Ali Rıza Bey Ankaraya gitmiştir , | Ali Rıza B. İstanbulda bulun | ı masına sebep olan hir mali me- selenin müzakeresini | bitirmiş- tir. H Ali Rıza Beyin tekrar İstan- bula avdetine ihtimal verilmi- yor. Dz a Gandhi tevkif edildikten son- 8- ra harakâtın İdaresi Abbağ ile a|Naidu namindaki şair kadına geçmiştir. Selânikte komünistler Atina, 16 (Apo) — Selfnikte komünistler yeniden bazı hare-|| ketlerde bulunmuşlar, nümayiş mışlardır. Mâkedonya vali- Hiği derhal fevkalâde tedabir al mıştır. Hacr Turangazi İngiliz tayya A Bombay, 16 (A.A) — Tuz .elerine karşı bir şey - yapamı- ğ r ambarma bir akın yapmak üze- yor. Lâkin dağlık yerlerde|re bu sabah Shirodaya gitmek 'ka'.'mu kabilesile rahatı — ciddi|üzere vapura binerlerken Gand mir surette ihlâl edilmeden otu hi taraftarlarından 100 kişi po- beyanı memuniyet etmiş İrup duruyor. Turangazi mesele İsi her halde İngilizleri işgal edi İ Yeni sefit M. Carp Tütün #melesi hep birden grev yapm. , tır. ( Mabadı beşinci sahifede) Ankara asliye mahkemesinde Mıhmut Esat ve Haydar Rifat Beglerin davası görülürcken İktisat meclisine | Haydar Rifat B. davasının Meclisin bu devresi yeni aza nihayetine kalması muhtemel görülüyor üzm, hayal ve ideal kuv-| dinamit, fitil, kapsül gibi mevad h bir millet üzerindeki te-| dı infilâkiyenin teşviki sanayi bilmekle beraber, hayatın| kanununa merbut mevaddı ipti kü realitelerini de ihmal| daye İstesne iahali ve bunların Üyen bir rejimdir. Siyasi B Ç| Zonguldak- Ereğli Zonguldak ve Ereğli limanla (Mabadı dördüncü sahifede) ktlıklarda her iki cephede R'ade yolunu anlıyan Musso- İtalyasının Briand'ın ermi: Ve teminat politikası karşı- Mümkün olarila iktifa et- ni de bileceği tabildir. ZEKİ MESUT ktepliler müsabakası üncü hafta bitti Üncü hafta — bitmiştir.. ttemizde çıkan — haber: #n en mühimmini seçip Üü akşama kadar mü- S Ti hird, A SAA İdiz, Neticeler pazar günü intihap edilecek Beşinci içtima devresi yakla- şan ÂN iktısat meclisinin son iç timamda kur'a keşidesi netice- sinde ayrılan azaların yerine ge tırilecek12azanın intihabı yakın | da yapılacaktır. Bunlardan altı- sı hükümetin, diğer altısı da mü essesatım mümessilidir. ÂN iktısat meclisi bu içtima devresinde 928 ve 929 seneleri tediye müvazenelerini — tanzim ve ayni zamanda da Türkiyenin iktısat siyasetinin yakın hedef leri hakkında başlanılmış - olan tetkikatı intaç edecektir. ÂNt meclis bürosu bu hususta hazırlıklarını ikmal etmiştir. Bulgar kabinesi Soiya, 16 (A.LA) — M. Liyap- çef, başlıca nazırları mevkilerin olanları değiştirmek suretile ka binede tadilât yapmıştır. M. To NHedilecektir. | urluğuna göne || | vanın son muhakeme celsesii de hazır bulunmak üzere Anka- | karaya giden Haydar Rifat B. | Mahmut Esat Beyle olan da: dün sehrimize avdet etmiştir. Haydar Rifat Bey bir muhar- ririmize kısaca demiştir ki: “— Kanun — ahkâmma göre karşılıklı iki davanın hükümleri birlikte verilmesi lâzımdır. Bi- | İnaenaleyh benim açtığım dava- İnm taliki cihetine gidilirse, hü- kümlerin birlikte verilmesi zary İf olduğu için Mahmut Esat B. de ipka etmek ve tali derecede| Jin aleyhindeki davası da talik e- dilerek beraber rüyet edilmesi | icap eder.., İsöylemeği muvafık * görmüyo- İrum. Muhakemem dolayısile hakikatin tezahürü şahit olmak istiyen bazı zevattan tel - graflar aldım. Sırası — gelince| bunları mevzuu bahsolacaktır. | Kanun dairesinde mahküm edilmekliğime imkân olmadığı| kanaatindeyir | Diğer moktai nazar 1' Diğer taraftan bazı meb'us- lar vaziyeti şöyle izah ediyor- la —Meclisin dahili nizamname si sarihtir. Bir meb'us aleyhin- de hakaret maddesinden ikame edilen davanın mec Masumniyeti tı rüye Haydar Rifat Bey, Adliye verl ğ n kili ve İzmir meb'usu olan Mah- bu devresinin sonuna bırakılma müt Esat Beyin aleyhine ikame | #&ydar Rifet B. Mahkemede| , Tazımgelir . Fakat bu takyi- etiği davanın, ortada masuniye|nin sonuna kalması lâzımgeldi | dat meb'usları dı ti teşrüiyenin ref'ini istilzam ede | ğine dair ileri sürülen mütalca | ğu sıyanet ve muhafaz? için va cek derecede b adde olmadı- |hakkında sadece şunları söyle-| zedilmiştir ki dünyanın her tâas |amkoff, maarif nazırı olmuştur.| gına göre, meclisin bu devresi- |miştir: İrafında böyledir.,.
