20 Nisan 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

“ Milliyet , in tarih tefrikas 6 NERO MILLİY IHARİÇTEN A ei PAZAR. 20” NSAN 1930 Sudan meselesi yüzünden müzakeratın tehirine lüzum görüldü. Bir cihanın cançekişmesi Nakleden: KAMRAN ŞERİF © — Tupkı babana benziyecek-| tın paralarda Kayserin kabart- in! Daha bu yaştan onu andı-| ma-resmi yanında onun da res- iyorsun. Saçların kızıllaşıyor. en de baban gibi bakır sakallı ilacaksm(, , | — Yol memleketini il sır. nda geçmeğe kalkışan ceddin İacak o sersemi düşün! —Büyük ceddini unuttun mu? konsülün bütün meziye- £ — Baban Domitius istediği hi icadar şarap içmedi diye azatlı- İ şarından birini öldürmüştü. © Yoksa senin de niyetin bizi ö- ve öldürmek ini ? Sen de onun i eğlence olsun diye atmın ları altında çöcuk mu c7ze- iksin?.... Ona benzemek için yen de gözlerimizi mi oyacak- ş0n?.. Yoksa anan menfasında oi vir kız evlât doğuracak olursa, saban gibi kendi kız kardeşine el uzatacaksm?. . İnn lerin şirndi kendisi e ne alâkası vardı?.. Sanki ba İası ile mel'un Domitius irki. şan bütün hatıraları ezeli bir u anla silinmiş gibi, herkes 1 disine yalnız Yermani kus" £ | lan ve anasından bahsediyor- ğ Ona artık bir canavarın ev- | 4 Jidı nazarı ile bakılmıyor, bilâ- E © 'is kahraman Yermani kus'un “üzide hasletlerine tevarüs et- gi söyleniyordu. Kimse Agri- inin mazisinden bahsetmiyor. (it Onu oğluna ilâhi bir mah- ) (ik gibi anlatıyorlardı. Bunları dukça anasma karşı duydu- ih şiddetli muhabbet birkat da öyle bir esrar, sözlerinde, üşünde, vaziyetlerinde &- ihtişam, irade ve kudret mürekkep öyle bir lemean onu gene de severdi, bahu- ki, annesi hakkmda muhab " p duruyorlardı. Çocuğa geli kn ), anasının nüfuzunu; ei Jitün sümulü ile © ölçemiyor,! 7 bu nüfuzun her gün yeni ırlak tecellilerine şahit olu Klodiuse yapılmakta o- imi ihtiramiyenin, em bir teveccüh eseri olmak e, aynen Agripine karşı da 4pıldığını biliyordu. Ecnebi se Kayserin önünde rüküa tan sonra bu merasimi İ- mparatoriçe önünde de nm 1 ikrar ediyorlardı. Agripin im- N ator harmaniyesi giymiş ol- fi halde sancak teftişinde nuyordu; esirler ayakları ıda sürüniyor, Âyan kendi- * hürmet ediyordu, Agripin unla da kanaat etmiyerek © zamana kadar ilâh kellerine tahsis edil. müzakeratı ne oldu? tını tehir edildiğini daki telgrafla anlıyoruz. has Paşanın riyaseti altındaki Mısır heyeti aşağı aydanberi yor. İlk günlerde cereyan eden müzakerelerin omüsait gittiği söyleniyordu. tekim şimdi müzakeratın te- hir edildiğini duyunca hay - ret etmemek Gene kaldı! İngiltere-Mısır Mısır - İngiltere müzakera aşağı - Na- yukarı bir; Londrada bulunu- Fakat netice da birdenbire mikbinlik göstermek acele olurdu, Ne- lâzmgeliyordu. Mısır - İngiliz o müzakeratı şu “İda bir mucize değil midi? mi vardı. Çocuk bu pırılpırıl kü çük yuvarlaklar ütsünde anne- sinin resmini hayran bir gurur içinde seyrediyordu. Annesinin karşısmda kendini ö derece âciz ve zaif görüyordu ki, onun hem İmparatorluğu hem de İmpara- toru idare ettiğine inanacağı ge Tiyordu. Annesi: mucizelere kadır olduğunu işitmiş olsaydı. hay- ret etiniyecekti! Filhakika Ag- ipinin koca Romayı bir kadın iküm ve nüfuzu altına alması Domitius, Ezeli Şehri, mazi- ini, halini hiç bilmezdi. İmpa- ratorluğun hududu — hakkında hiç bir fikri yoktu. İmparator- luğu sarayın bir nevi istitalesi gibi tasavvur ederdi. Fakat bu tasavvuru müphem ve bulutlu idi. Dünyanm, © tanımadığı dünyanm ta öbür ucuna kadar; Renan, hâklzrigatsiaki öitün. boyun eğdirdiğine kanidi. Bir kaç “pretorien” in muhafazası altında, berber ve köçek esirle- rini istihlâf eden azatlı Anise- tusun refakatinde Romada gez meğe çıktığı zaman, anlamadı- ğı bin bir dilin gulgulesi içinde Çalkanan sâytsız halk kütleleri arasından geçmeğe korkardı. O zaman azatlı çocuğa: — Korkma, derdi. Seni da- ha tanımıyorlar. Fakat bir gün! gelecek sen onların efendisi o- Ilacaksın. Bunun böyle olacağr- nı Agripine mısırlı bir kâhin sö yledi. Annen adamı yanma ge- tirttiği zaman ben orada idim. Gayet berrak bir geceydi. Gök yüzüne asılı duran yıdızlar bi- rer birer sayılıyordu. Kâhin ye re bir daire çizdi. O da'renin i- çine girdi; elindeki fildişi değ-| neği havaya kaldırarak yıldı. saymağa başladı. İşaret ettiği yıldızların kemali itaatla “yök yüzünden kopup feza içind. teşten bir çizgi çizdiğini gi müzle gördük. Kâhin, belki de bizim ilâhlarımızdan daha kud| retli olan kendi ırkınm ilâhları na münacatta bulundu; onların izni ile istikbalin zulmeti nazor larında istikal köhine malüm oldu. O zaman annen bu müthiş ilâhlardan sadir olan gu kehaneti-titremeden dinledi. “Oğlun dünyaya: hülmelecek, fakat seni öldürecek!”. Agri; nin cevabı bugüngibihatırımda- dir: “Dünyaya hâkim olsun da, varsın beni öldürsün! .” Düş yaya hâkim olacaksın, Dom: us, anlıyor musun? Dünyaya hâkim olacaksın! N Bunun üzerine çocuk bağır- dı: İ | i (Bitmedi) Bütçenin tetkiki ANKARA, 19 (Milliyet) — Bütçe encümeni tarafından büt çenin varidat kısmının tetkiki» ne başlamıştır. Bütçenin mas. | harp arabasına birime t ediyordu. Yeni al- raf kısmı da geldikten sonra tet| kikat yirmi güne kadar. ikmal edilecektir usan Meclisi içtimai sigorta ka- nunlarının müzakeresine devam etmiştir, Meclis, bazı âzasımın sızlarm, daimi sürette Fransa- da oturan vergi veren ve sene lik iratlarr 18 bin frangı geçmi yen bütün ecnebilerin bü kanun! ahkâmından istifade hakkında radikal tarafından teklif edilen mukabil proje Meclis. tarafından kabul edilmemiştir. da federasyonu hakkmdaki an- keti idare etmekte bulunan M. Briand Avrupa devletine gön- dereceği muhtırayı son feda gö- den geçirmişti, dört mesele üzerinde cereyan e diyordu: Mesırdaki İngiliz kı- taatının çekilmesi, ecnebilerin ve ekalliyetlerin himayesi, Mı- sırın harici bir tecavüze karşı müdafaası ve nihayet Sudan- ın aidiyeti meselesi. Sudan, Mısıra ait ohpakldr buna hiç yanaşmıyorlar. Mısı- ra kaydü şarta tabi bir istiklâl verdikten sonra Mısır için €- hemniiyeti meydanda olan Su- danı bırakmak istemiyoflar. Mac Donald hükümeti iktidar mevkiine geldikten sonra Mr- sır meselesini de halletmek is tedi. Geçen yaz Londrada sa bık Mısırın diktatör Başvek Mahmut Paşa ile cereyan eden müzâakerat neticesinde ortaya bir muahede sureti o çıkarıldı. Fakat bunun üzerinde müzake-| reye. girişmek için Mısırda milletin reyile iktidar mevkii ne geçmiş bir hükümet lâzım- geliyordu. Yapılan intihabat-| tan sonra milliciler, Vafd fırka sı kazandı. e Nahas Paşada memleketin muzaheretine gü- venerek geçen ay Londraya iti, Şimdi görülüyor ki İngiliz- Mısır müzakeratı tehir edilmiş oluyor. Fakat yenidenne vakit başlanacağı da belli değildir. LONDRA, İngiltere - Mısır müzakeratı Su dan meselesi © hakkında çıkan fikir ihtilâflarından dolayı te- hir edilmiştir. Fransada İçtimai sigorta PARİS, 18 (A, A. ) — Meb tirazlarma rağmen toplanacaktır. Kadm ve erkek bütün Fran- yarın da' etmeleri sosyalistler i Avrupa Birliği PARİS, 19 (A.A. ) — Avru. Si iki 18 (A.A.) —|' Lehistanda Almanyaya karşı Cemiyeti Akvama müracaat edildi. CENEVRE, 18 (A.A.) — Leh hükümeti Akvam Cemiyeti ne gönderdiği bir notada güm rük tarifeleri hakkındaki mu- kaveleleri imza eden hükümet İeri gümrüklere ait kanun ve nizamların kaleme alınmasında hareket serbestilerini tahdit et- meği taahhüt eyledikleri hal- de Reichstag (Meclisinin 14 Nisan tarihli içtimarda bilha ssa Lehistandan ihraç edilen eşyadan alınan gümrük resim- lerinin artırılması hakkında bir kanun kabul ettiğini kaydetme ktedir. Leh hükümeti bu nota- sında Reichstag Meclisince ka- bul edilen'büu kanununun büsbü tün yeni bir vaziyet hâsıl etti- Zini ve'bu vaziyetin gümrük ta- rifesi mukavelesi Lehistan hü- kümetince imza edildiği tarih- teki vaziyetten çok haklı oldu- ğunu beyan etmektedir. Romanyada Harp malülleri Bükreşten yazılıyor: — Harp malülleri tarafından Prain sa- rayı önünde bir nümayiş yap- mak istemiş ise de polis buna mâni olmuştur. Bu nümayişten! maksat malüllere verilen tah- sisatın arttırılması idi. Parle- mentoda bu hadise mevzuu bahsolmuş ve Maliye nazırı de- miştir ki — Malül meselesi .harpten sonra fena bir şekilde halledil- emiesiz Par rrarrerrmmm “yagi Cek kadar tahsisat verilecek yerde malüllere başka bir ta- kım teshilât gösterilmiştir. Me selâ şimendiferlerde meccani seyahat etmek gibi.,, Eski muharipler cemiyeti isi bir miralay da tevkif edil- miştir, Feci bir yangın BÜKREŞ, 19 (A.A.) — Dün akşam Cöstesti kilisesi; de bir yangın çıkmış ve panik; husule gelmiştir. İçerde bulu- nan ahali açılmasına imkân ha lolamıyan yegâne kapıya do- ru hücum etmişlerdir. Bir ç. imseler ayak altında kalıp ç nenmiş bir çoklarıda kömür haline geliniştir. Müteakiben kilisenin duvarları yıkılmıştır. Ekserisi kadın ve çocuk olmak üzre yüz kadar telef vardır. Hindistanda Yeni karışıklıklar KALKÜTA, 19 (A. A.) — Chittagong'ta ciddi arbedeler vukua gelmiş olduğu zannedili yor. Tafsilât yoktur. Zira tei- graf ve telefon telleri kesilmiş- tir, | Amerikada | Mısır - Ingiliz müzakeratı gene kaldı.. Tahdidi teslihat Üç devlet muahedesi! tasdik edilecek Washington. 18, (A.A) — | Reisicümhur M. Hoor'in M. gü sırada üç devlet arasında ya| müddet zarfında tasdik edilme- si noktasında ısrar o gösterdiği söyleniyor, (Bahri tahdidi teslihat konfe ransinda İngiltere - Almanya- Japonya arasında bir muahede muahede aktedildi, Üç devlet rarlaştırdılar. Fakat buhun tat biki için parlâmentoların tas- M. Hoover diki lâzımgeldiğinden Amerika kongresinin ne diyeceği merak edilmektedir. Halbuki bu mua hedenin Amerikada bir çok şid söyleniyor. Bu (telgraf Reisi cümhur Hoover'in en kısa müd drtte taetilr lehinde hileün ni. İuzunu istimal edeceğini göste rir. Maamafih tastik işinin ik- mali Amerikada 931 senesin- den evvel kabil olmıyacaktır.| Gümrük tarifesi Washington 18. (A.A. ) — Tarife komisyonu dantellerden alman gümrük resminin nisbeti ni muhafazaya karar vermiştir. İçki yanağı aleyhinde NEW-YORK, 19(A.A.) — Literary Digest'in içki nuiyeti hakkmda arayi umumi- yeye vukubulan müraca: mnuiyet aleyhinde ekseriyet temin etmiştir. ,. Tayyare ile ölüm JERSEY SİTY, 19 (A.A. )-. Beynelmilel Tayyare federas- yonu reisi Kont de Lavaulx bir tayyare sukutu netiseinde ar- kadaşları ile beraber ölmüştür. LONDRA, I8(A.A.) — A- merika âyanından M. Roben- son Amerika gazetecilerine ba- zı beyanatta bulunarak vikayei hukuk maddesinin — devletleri hareketlerinde serbest bıraktı- gını ve bunların (o hakimiyetine! tamamile riayet ettiğini söyle- miştir. IMr. Robenson Londra bah ri konferansında Amerika mu- BOMBAY, 19 A.A.) — rahhası idil. Anarşistler bir h deposuna hücum teşebüslerini icra etme- den evvel telefon tellerini k mişlerdir. Bir (o İngiliz Hindi başçavuşu ile dört Hintli asiler tarafından silâhla öldürülmüş- tür. Telgraf hatları da bozul- mıştır. KALKÜTA, 19(A.A.)— Çhittagong arbedeleri hakkın daki resmi'bir o beyannamede söyle deniliyor: Silâh deposu i- le polis karakolu 18 Nisan ge- cesi yiz kadar asinin hücumu- na uğramıştır. Asiler buralarda! yangın çıkarmışlardır. Kadin: | lar ve çocuklar da dahil olduğu! halde bütün demiryolu amelesi sağ ve salimdir. Polis ve mahal li muavin kıtaat asileri ihataya İcalişmaktadır. a Yunanistanda Zelzele korkunç LDIĞIMIZ HABERLER| pılan bahri misakın en kısa bir) pi, bütün mevki aralarında bahri bir tahdidi te-|i” slihatı nasıl yapacaklarını ka- | ig razlara sebep olacağı > i Hasmetlü Japon İmperatoru P Son Haberler “ Hükümet nakliyat işine ANKARA, 19 (Milliyet) — Hü- kümetin iktısadi programında İstih- salin artmasına ve kıymetlenmesinde mühim amillerden olan nakliyat iş zim ve ıslahı esaslı İktisadi projele rin ehemmiyetli bir cephesini teşkil ctmektedr. Bu meyanda ilk safta o- | larak projede Erzurum — Trabzon şosasinin nakliy iyet ve sü- huletle icrasma müsait bir halde bü-| lunmasının temini işaret edilmiş hat $& on beş milyon lira ile yapılabilece- i ifade edilen bir şimendiferin in- sının tetkiki Wâzm geldiği ilâve dil) miştir. Bu münasebetle. Sarıkamış -| Tiflis. Batum demiryolu transitindeni| Cotton ve M. Baroh ile görüştü / istifadenin teshili Borçka - Hopa yo-|ne tamamen bu Junun tesrii inşası da ziktolünmakta-! Mersin ile - İzmir arasındaki sa- tutacak bir vapur servisi ihdası © * havali ikti sadiyatına faideli görülmüştür. Köstence- İstânbul- İzmi dır esahsulleri kıyrhetlerndireceği ve 76 meyva ve sebze ve yumurt smizr arttıracağı şüphesiz gö- Nakliyat ücurat ve şera ıslah edilecek, tarifelerden bü- ifer vapur, rıhtım, man ücretli ve iskele resimleri bulunacaktır. Bu ücurat mahsulâ ine mâ ıyacak, mahallerin: de sürüminü güçleştirmiyecek suret- te tanzim edilecektir. Devlet demiryolları idaresinin me mlekette mevcut diğer imtiyazlı de- miryolları idarelerile bilitili! “aktar. masız. nakliyat sevk veya teslim ma- hallerinde tediyat, tek hamule sene- dile sevkiyat işlerini kati olarak tan- zim etmesi hattâ bu maksatla beynel- milel itilâfata girmesi şayani temen ni görülmüştür. Karadan limana ka- dar nakliyatı limanlarımızla ecnebi limanları arasındaki nakliye ücu- ratından fazlaya çıkan ve sigorta ida telerile deruhte edilmiyecek derecede çok tehlike ve zararlara maruz bulu tan mühim fimanlarımız olduğu pro- jede itiraf edilmekte ve en mühümle- Büyük liman teşkilât ya- kadar iskeleler mendre- çük dalga ktranlar ini retile - müşkülâtı tahfif çareleri nacaktır. Silolar inşası - meselesine bilhassa ehemmiyet verilmiştir. Silo Pa aauna kadar da hubulutun mu- afazası için mevcut hangarları ze minlerinin betona tahvili ve ctrafları- nin. kapatılması gibi bazı tedbirle Yeni Japon namesini t ANKARA, 19 A.A. — Rei- sicüümhurHazretleri bugün Çan kayadaki köşklerinde yeni Ja- pon sefiri M. Yoşida cenapları- nı mutat merasimle kabul bu- yurmuşlardır. Sefir Hazretleri timatnamesini takdim ederek âtideki nutku irat etmişlerdir; pe “Reisicumhur < Hazretleri Hazretlerinin beni nezdi devlet lerine fevkalâde murahhas ve büyük elçi srfatile tayin buyur- duklarını bildiren mektupları zatı devletlerine takdim etmek- le şeref kesbeylerim, Kıymetli içok ehemmiyet verece rin derhal tatbiki cizem görülmü Nakliyat babsinde göl, ve nehiri zden nakliyat işlerinin tetkiki umlu görülmüştür. Müstahsilleri muayyen menfi ler etrafında birleştirecek teşekki ve mhuvaffakıyetle tecessüs edebi İn bir mütehassıs celbile koopd iflere ait ahkâmı mahsusa, sia ıp muamele ve murakabe w in tesbi İstanbul et mektebinde koopratifçilik şebesi açılması muf #avverdir. Koopcratifte siyaseti teşekküllleri de müessesesi haline koymak, ne de İ bütün ayrı bırakmak formulü ile bit olunmuştur. Müll ihracat dai Sİ teşkiline dair kanun lâyihasını mal ve tekrar Meclise tevdi fajd görülmüştür. ğ Yunasistanın üzüm tiimaye & gibi muayyen ihracat mahsulletii le iştiyal edecek teşekkürler vücüğü getirilmesi ve mvcut inhisar idafi lerine de bu yolda vazifeler tah ehemmiyetle derpiş - alunmuştur. Bir Alman grupunun mi racaati Büyük bir Alman firması me: ketimizden mühim miktarda ve döğ mİ sürette barsak almak ist tedir. Bu müessese Ticaret Oda: müracaat ederek tavassutunu iste tir, İngiltere ile Ticaret mu: esi Gümrükler umum müdürlüğü caret Odasına İngiltere ile olan yakkat Ticaret muahedesinin İn, tenin müstemleker ve mandası alU da bulunan memleketlere da teşmil! dildiğini bildirmiştir. Oda Umumi kâtipli, Ticaret Odası Umumi kâtibi Ve bi Bey Ankarada bulundukça ken sine Oda raportörlerinden Hakkı zihi B. vekâlet edecektir. Borsada vaziyet Dün borsada çok © hararetli 47,500 İngiliz üzerinden muamele muştur. Sterlin 1034 kuruşta a bir aralık 1035 kuruşa kadar çıl li Umre 1050;1 küruşta tapan Liret 8, 95, Altın 900 kuruştan amele görmüştür i ; .,: sefiri itimati : . akdim etti madığını selefim gibi beyan derek zatı devletlerinin şahsi $$ adeti ve Türkiye cümhuriyet nin ferahı hususunda en sat mi temennilerimi arzederim fendim. Reisicumhur Hazretleri mukabele âtideki nutku ir. yurmuşlardır; Büyük elçi Hazretleri Hi metlü Japon İmperatoru H: retlerinin zatı devletlerini dime fevkalâde murahhas ve b yük elçi tayin buyurdaklarınt fi bildiren mektupları memnuf yetle aldım. Selefinizin mektubunu da alıyorum, Tüy selefimin vazifesine nihayet ve ren mektupları dahi ayni zam- anda zatı devletlerine takdim ediyorum. Bu bütün değerini tekdir ettiğim bir şereftir. Ve ulu devletinizle temasa gelmek ten ileri gelen bahtiyarlığımı beyan ederken zatı devletlerini zin ve Türk hükümetinin hayir ye ile Japonya arasında olaf çok iyi münasebetlerin daha zi | yade inkişafma ış gif hakkındaki sözleriniz beni cid den memnun etti, Türkiyede d memleketiniz hakkında pek de rin ve samimi (o bir muhabbel beklenmektedir. İki millet hahlığına ve dostane müzahare tine güvenebilirsem en candan arzularımın tahakkuk etmiş o- lacağını ilâve etmekle mubahi- yim. Bütün gayretim iki memle ket arasmda tevemmünen mev- cut olan çok iyi münasebetlerin gitikçe daha Ziyade inkişafına matuf olacaktır. Bütün Japon- ATİNA, 18 (A. A.) — Dün | yanın Türkiyeye olan samimi muştur, 16. Nisanda gete vakti) vukubulan zelzelenin sebep ol-| ve mebzul muhabbetini. göster Chittagşga 40 mil mesafede'bir| duğu hasar ve zarar pek büyük-| mekten hiç bir. noktada bir tren yoldan çıkarıl|tür. Muhtelif köylerde birçok! evler yıkılmıştır. 5 kişi yaralan miştur. Hem ziyaret Hem ticareti HER TÜRK Yeni ANKARA'yi görmeli Onun içm 20 Nisan 1930 Müt Sanayi Numune Sergisitni Ziyaret et! sndaki bu sağlam münaseb lerin kuvvetlenmesi için deceğiniz gayrette ve yül vazifenizin ifasında benim cumhuriyet hükümetinin he türlü yardımlarından emin ol& bilirsiniz. Haşmetli Yapon İm peratorunu saadetlerini ve Ji pon devletinin refahmı temen- ni ederim” 1 Kabul merasiminde Harici ye Vekili Tevfik Rüştü Be: zaman geri kal-| fendi de hazır bulundunlardır. Lord Lloyd Gazi Hazretleri farafından kabul edildi ANKARA, 19 A.A. — Rei-| sicumhur Hazretleri bugün sa- | at on yedide şehrimizde bulun makta olan İngilterenin sabık Mısır fevkalâde komiseri Lord Lloyd cenaplarını kabul buyur) muşlardır. i Lort Lloyd cehapları buğün | Hariciye Vekili Tevfik Rüştü | Beyefendiyi ziyaret ederek bir müddet görüsmüs ve hugünkü ekspresle İstanbula'avdet miştir, ş ANKARA, 19(A.A.) — İf gilterenin sabık Mısır fevkal& de komiseri Lloyd bu sabah el spresle şehrimize gelmiş ve tasyonda Harici kalemi mahisuf! müdürü ile İngiliz sefareti et kân ve memurini tarafından ki şılanmıştır. j Lort Ankarapalasa misafif olmuştur. — ©