15 Nisan 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

İşsizlik hakkında alâ- kadarların fikirleri B Faaliyeti teh- sif etmeli Müessesatta ki müs- tahdemi mi ikiye 5 Ayırmak icap eder Kâzım ve Muhsin Beyler « Mevcut iş buhranmdan ve bunun neticesi olarak son ay i- Şinde bir çok işçinin açıkta kaldığını ve bu meyanda Haliç şir eti ve mütcaddit tütün şirketlerinin amelesine yol verdikleri ni yazmıştık. Bu mesele hakkımda sahibi salâhiyet bir zatın, amelenin Mmamen işsiz kalmaması için ne tedbir alınması lâzımgeldi- ği izah eden mütalâatını bundan bir müddet evvel neşretmiş- “Bu zatın fikirleri umumi bir | ile karşılanmıştır. İstan- | Sanayi müdürlüğü erkânın- | bir zat bu hususta diyor ki: “ — Neşriyatınız doğrudur. İ Çok müessesat müstahde- Min kadrosunu asgari hadde in! Ürmişlerdir. Bu vaziyet iktısa- Ğİ buhranla yakından alâkadar-| “İE ve onun neticesidir. İş buhranının fena tesiratnı ale etmek için gösterilen ted- Üirler münasiptir. Benim nok- ii hazarımıca bu mütalâaya i- ve olunacak noktalar vardır. iiliğin mazazratlar başlıca | ille izale veya tahfit €-| lebilir; İ — Müessat veya devairde Münavebe usulünü ikame et İİ, 2 — Muayyen günlerde çalış kr ve muayyen lerde ta- iş yapmak suretile eti tek etmek Meselâ bir müessese wi muamelâtındâki tena- diz nazaran haftanm 5 veya dört giinünde çalışır ve b €r gnülerinde istirahat eder: “ü suretle amele ve müstahde- hin kadrosunda tensikat yap- Makla elde edilecek menfaat ça mea günlerinin azalmasından| iy Levelit tasarrufatla telâfi e- B3 İki şekilden hangisi tercih çilirse edilsin şüphe yok ki in kazanç seviyesinde tenakus görülecektir. Fakat » Noksanlık bir tarafta tama- ta tok bir kütle ile diğer taraf türlü istinattan mahrum kütlenin karşılaşmasmdaki iyet kadar acı olamaz. Yalnız şunu ilâve edeyim ki, İÇ bu düşüncelerimizin bü- Sanayi şubelerinde tatbik üç, “si gmekynde ürş Im 14 Y ine imkân yoktur. Mü- usulünün tercihini mü- kib görmiyecek bir çok sana- Mücssesatı zuhur edecektir. Rüyet tabiidir. İzah edeyim: iessesatta ki müstah hi umumiyetle ikiye ayır- ivap eder: >> Fazla randman verenler; > Az müfit olanlar. ! siyetleri dolayısile bir tas) ,, Zaruretile (o karşılaşan a sahibi amelesin- fazla randman verenleri tut| istiyecektir, Bu gayetle ta! Hiç bir kimse, hiç bir! Yetle kabul etmiyenlerin | disina çıkarak onları muta. | işa Mecbur edemez, çünkü ka “ müeyyide yoktür. Me- ununda buna sit bir sara Yoktur. çNesaiyi muhtelif günlere tek , Dek de bazılarının itiraza- gelbedecektir. Kazanlarını ğe mecbur olan mü t bu kabildendir. Şikik edilecek olursa bu hu- branç için ayrı bir for dam si kabildir. Fakat ev- > m tatbikin: temin et s Müzundir., | yet müdürü ne diyor yötr taftan ticaret müdürü & “-- Henüz işten çıkarılanla- rm müracaat ve şikâyetlerile karşılaşmadık. Müracaat vaki olursa tetkik edeceğiz.,, Vaziyet ve almacak tedbirler hakkmda mütalâasma müraca- at ettiğimiz Pırka müfettişi Hakkı Şinasi Paşa diyorlar ki: “— Bu mevzu, üzerinde etüt yapılması icap eden ilmi bir ba- histir, Vaziyet müdahaleyi istil zam edecek bir hal alırsa elbet te meseleyi tetkik edeceğiz. Şimdilik bu hususta bir şey söy Hyemem.,, Vilâyette Iskan için Dün mühim bir içtima yapıldı —— Pürüzlü dosyalardan bir kısmı intaç edildi Dün Vilâyette Vali Fazlı, Dahiliye he; teflişiye reisi Mustafa Arif, Umumi is- kân müdürü Hacr Mehmet, Vi lâyet iskân müdürü Tahsin Be| yler bir içtima akdetmişlerdir. Bu içtimada Vilâyet iskân müdürü Tahsin Bey, mevcut pürüzlü dosyalar hakkında iza hat vermiş ve bir kısmı intaç e dilmiştir. Hilmi B. gitti - iyimi müdürü İlmi B. Ani ya gitmiştir. İnhisarlarda müstahdem Serie mütekaitler vekili dem bir çok mütekaitler, üçret lerine milracaat ettiklerinden Zat işleri bunlara verilip verilmiyeceğini vekâlet ten tekiden sormuştur. sama Pehlivan güreşleri Himayei Etfal cemiyeti Edir ne merkezi, 23 Nisan bayramın da kimsesiz çöcüklar menfaati- ne pehlivan güreşleri tertip et- miştir. ö ie Bir fare enstitüsü açıldı Sıhhiye vekâleti Anadolu Kavağında bir fare enstitüsü te sis etmi: Burada fare kolek siyonları vicude getirilecektir. Sıhhiye memurlarının. elde edecekleri şüpheli fareler bura ya getirilerek, ölüleri üzerinde fethimeyit yapılacak ve şiiphe- li bastalıkla malül olup olma- dıkları tetkik edilecektir. Hasta İrklı olanlar varsa derhal alâka darlara bildirilerek ona göre tahaffuz tedbirleri alınacaktır. Ikinci nümune köyü Ankara civarında Malıköy” de yapılacak ikinci nümune yü için Ankara vilâyeti dahili- ye vekületinden tahsisat İste- iştir. Tahsisat heniz verilme in Bey de diyor ki diği için köyün inşası gecikecek MLUYET SALI Sokaklar , pismidir Tevfik Salim Pş. evet diyor Pisliğin hayat üze- rinde tesirleri İstanbulun pisliği hakkında vakı olan tenkitler bazı dediko duları mucip olmaktadır. Etıbba odası reisi Dr, Tevfik Salim pasa bu hususta kendisi- le görüşen bir o muharririmize demiştir ki: — İstanbul, Avrupanın * me deni şehirlerine nisbetle çok pis bir şehirdir. Bu hal sıhhat ve hayat üze- rine de müessir olmaktadır. İs- tanbulun gayri sıhhi bir halde olmasının insanları yıprattığı- muhakktır. Fakat ömrü ne kâ- dar kısalttığına dair bir istati- stik yoktur. Belediye tesisatı medeni, 8 ları iyi ve sıbhi şeraiti haiz ©- Tevfik Salim Pp. lan memleketlerde hâstalık a- zalmış ve bittabı hayat uzamış tar,” Yeni yollar Kasımpaşa yollarının inşa ve tamirine başlandı. Uzun senelerdenberi' tamir yüzü görmiyen Kasımpaşa yol larından mühimlerinin tamiri- ne Beyoğlu belediyesince baş-, lanmıştır, Hazirana kadar bu yolların tamiri bitirilecek ve len ikinci kısmın inşa caktır, Şimdi yapılan yollar Zincirlikuyu, Büyük, Piale, Ba- yram yeri, Pazar, Kulaksız, Zin dan arkası caddeleridir. Daire- yi belediye müdürü Kadri Bey Zincirlikuyu caddesinin Kap- tanpaşa camisine kadar temdi- dini de emretmiştir. Bu cami Mimar Sinanm eserlerinden 0- Tup kiymeti tarihiye itibarile bü yük bir kıymeti haizdir. Bilhas Sa şimdiye kadar seyyah kafile leri yolların bozukluğu, hatta yokluğu dolayısile pek müşl lâtla bu camiyi ziyarete gidebi- liyorlardı, Bu meyanda bazı la- ğımların da tamirine başlamış- tır. Senelerce ihmal içinde ka- lan Kasımpaşanm bir az alâka celbedebilmiş olmasi Kasımpa- şa halkını bilhassa memnun et miştir, Romanya kıralıçasi Romanya kıralıça Marie hazretleri bu sabah Miri tarikile Bursaya gidecek ve üç ra şehrimize avdet ede- cektir. Aygır depoları İstanbul baytar müdiriyeti emrinde bulunan vilâyet aygır deposundaki aygırlar, sifat a- meliyesi yapılmak (o maksadile bugün istasyonlara sevkedile- cektir. Bu istasyonlar, Çatalca, Silivri, Şile ve Üsküdar mınta- kasıdır. EN ö|Ziya B. gene Yalovaya gitti Yalovadaki Millet çiftliğin- de yapılan inşaati teltiş etmek üzre Emanet heyeti fenniye mü dürü Ziya B. dün tekrar Yalo- vava gitmistir. 15 NİSAN” Ihtiyar hamallar Cemiyetletinden | vardım görürler mi Hama'lar cemiyeti reisinin beyanatı İş görmek kabili beden hamatlarn i yâtini kay- n uzaklaş H, cemiyeti katibi umumisi Foik B, Hi, cemiyti reksi Muhiddin B, tırıldığı hakkında bazı şikâyet- ler vaki olmuştu. İ — Bu mesele hakkında hamal- lar cemiyeti reisi Muhiddin B. demiştir “— Cemiyetimize müfit olup ta artık iş göremiyecek bir ha- le gelen ihtiyar hamallar teşki- lâtımız dahilinde muavenet gö rürler. Bu emektarlardan müra caat edenlere bütçemizdeki mu- avenet faslından yardım ederiz. | Pek ender vaki olan müracaatla | ra lâzımgelen muavenet yapıl-| maktadır. Esasen dilmesi için bir taaviin sandığı tesisini düşünmüştür. Türk — Macar ticaret muahedeği Türk - Macar ticaret muahe in müddetiniirtemdit edil ine dair emir, gelmiştir. —— Sanayi ve Maâdin Ban- kası müdürü İktisat vekili“Şakir Beye A- dana ve havalisinde yaptığı tet kik seyahatinde refakat eden Sanayi ve Maadin Bankası mü dürü Sadeddin Bey dün şehri- mize avdet etmiştir. 1930 şsizliğe karsı ne gibi tedbirler al Haydar Rifat! B.indavası | Rifat B. Adliye vekili! alevhine dava açtı Yeni açılan davanın | mahiyeti nedir? | me eti yin yeni dir; Adliye mut . Esat Bey, Haydar Rifat Bey ale İ iftira davasi açmıştı. Haydar! ortada mahkeme, Rifat Bi vZ Gürmü kanuni oler sile müddei umumiliğe müraca Jat etmiş ve © bilmukabele bir “tasnii cürüm” davası açmıştır. Dünkü Politika refikimizde sön hâdise etrafında şu malü- mat intişar etmiştir: 1 — Haydar Rifat Bey mer- hum Adliye nazını Memduh Beyin imzasını taklit etmiş mi- dir, etmemiş midir? 2 — Haydar Rifat Bey bir mektubunda adliye vekiline hi- taben: “Bu kanunları zatıâliniz derecesinde mukaddes bir ateşi irfan ve miibeccel bir ateşi fazi- letle mecbul bir nadirenin batşu azmı söküp çıkartabilir. Siz bir harikai kemalsiniz” demiştir. Şu halde bugünkt vaziyet ne- dir? 3 — Avrupadaki talebeyi tef- | tiş için müracaat etmediğini sö yliyen Haydar Rifat Bey, bu husustaki mektubunun neşrine müsaade ederler mi? 3 4 — Haydar Rifat Bey müs- tantik Nazim Beyi kanunla teh dit etmemişti. İpatı da bun- dan dolayı mahküm olmasıdır. 5 — Haydar Rifat Bey adli- ye vekili Mahmut Esat Beyi, Reisicumhur Hazretlerine ihba ratta bulunmakla tehdit — etti many İnhisarların lâğvından sonra Şeker ve petrol inhisari ge- lecek ay lağvedilecektir. İnhisa rın kalkmasile hâdis olacak va- ziyette mühim bir tebeddülhâ $ıl olmaması için tedabir alın- mağa başlamıştır. z Şeker ve petrol inhisarından açıkta kalacak memurlar der- hal diğer inhisarlardaki kadro açıklarma yerleştirilecektir. Muhiddin Bey cumaya geliyor Şehremini ve Vali Muhiddin B. in refikaları Hi. dünkü eks- presle Avrupadan : gelmiş ve Sirkeci istasyonunda - Emanet erkânı tarafından istikbal edil- miştir. Refikaları Hİ. nin ver- dikleri malümata nazaran Mu- mi, etmedi mi? 6 — Ankaradaki davanin İs- tanbula naklini talep etmediği- ni iddia eden Haydar Rifat Bey Ankara müddei (o umumiliğine verdiği 7/4/930 tarih ve 7888 numaralı istidasında böyle bir arzu dermeyan etmemiş midir? H. Rifat B. ne diyor. Bu sualler etrafmda Haydar Rıfat Beye ne dediğini sorduk. Dedi ki: 1 — Bütün bu neşriyat efkâr; umu miyenin demir pençesinden kurtul. mak, için yapılıyor. Merhum Mem- duh Beyin imzasını taklit teranesi hakkında size kâfi ve mukni izahat vermiştim. Efkâri umumiyeye hürme tin bunları yeniden naklederek baş ağırtmama mâniğir. 2 — Methiye faslı şudur: Kusurlarını kitaplarında saya saya Biniresediimn gana DE vaki Sagi ve tehelp zamnda iki güzel kelime kullanmışsam bu bir günah mıdır? 3 — Baro meselesine (gelince: : ji mdıri mak Mahkemelerde ŞevketB. çıldırdım V.Nurettin Bey Bir hafta evsel Ani ve Remzi Pş. zade J attığı kurşunla Akşam idare Hadiseye va cakip emv si 302 Tirayı a vapuru acentası ile va- | şirket zararlarını un açtıkları za | miş bulunmakta Va hiddin B. Pariste bulunmakta | Bir adama bir ceza verilir. Fakat ce- olup bir hayli zaıflamiş olduğu e rep gibi henüiz biraz da rahatsizdir. | n İtiraz, istinat, temyiz Cuma günü mumsileyh te av. | nilletlerce kabul edilmiş tetkik mer Mi ii halelerinden geçmesi lâzımdır. —.— Maznun bu derecatın her hangi bi) Matbuat kongresi rinde berat etti mi mesele kalmaz. z Baro hikâyesi de budur. Türk matbuat cemiyeti kon) 4 — Beş sene evveline matuf olan! gresi 20 Nisan 930 pazar günü | birmektupta bir hayli şairane bir cüm' saat 13 te Türkocağı salonun. |l€ kullandığım iddia olunuyor. Ben, da toplanacaktır. Bu içtimada |) oca olrumam dan, Fakat Adliye ve nizamname tadil edilecek, azal ki Beyin halü şanma nazaran böyle nın menafli lehine alınan teşeb- | bir cümle kullandığımı hiç zannetmi. büsler müzakere ve tetkik edi- | yorum. lecek ve Yeni idare heyeti inti-| $ — Davanm İstanbula nakli için habı yapılacaktır. müracaat etmedim. Mevzubahs evrak ——— Ankara müddei umumiliğinin, adli, Profesör Monne hastalandı | ye vekilinin — “rrihaline verdi- cevaptır. Bu cevap muhalefetim Bir müddet evvel şehrimize | olup olmadığ nı oo anin müs gelerek Tıp Fakültesinde © bir) tantikliğine hitaben yazılmıştı. konferans veren Hamburg da. | Şimdi sorarım:Mahkemenin harimi! rülfünunu asabiye o müderrisi |ni teşkil eden bu cevabımın tarihle, profesör Monne birden bire hag | numarası ile bir gazeteciye mal edil. talanmıştır. Alman âlimi Türk “ ve Alman doktorları tarafından terlavi edilmektedir. pan bangi kuvvettir. Bunlar 20 nisanda anlaşılacak. F İ 1 iddia- İ birer zararı ziyan davasile bu davalara iştirak etmişlerdir. Birinci ticaret mahkemesi tah- kikat hâkim davaları tetkik et mektedir, dm Bir sene hapis Bir müddet evvel Kütahya Jülyüs Berger şimendifer şirke- tinden bir hırsızlık olmuş ve 40 bin lira çalarak Avrupaya firar etmekte olan Monştayn hareke tinden evvel tevkif olunmuş- tur. Maznun tevkifini müteakip | Kütahyaya yollanmıştı. Ahiren m” Janjak Ruso terbiye ensti- tüsü terbiye profesörü M. Bo- ve, dün İzmirden şehrimize gel miş ve saat 16 da Darülfünun konferans salonunda, “mektep ve terbiye sistemleri” mevzulu şayani dikkat bir konferans ver miştir. Konferans, bir çok mi- nevver, muallim ve talebe tara fmdan alâka ile takip edilmiş- tir. Profesör, yüksek muallim mektebi usulü tedris muallimi Sadrettin. Celâl B. tarafından, “Garp terbiye âlimleri üstatlai mın en meşhurlarndan olarak' sahasında gösterdiği mesai ve elde ettiği hayırlı neticelerden © sitayişle bahsettikten sonra konferansa başlamıştır : “Konferansının mevzuu “Fa- al mektep” tir. Türkiye mektep leri bu sahada en canlı misalle- ri teşkil etmektedir. Faal mek- tep hakkındaki noktai nazarı, faal mektep, ahzedici mektep diye ayırmak lâzımdır. Eski mektep, o çocuklarda mevcut olan temsil kabiliyetine istinat ediyordu. Her © birimiz çocuklukta aldığımız itiyatlafa malik bulunuyoruz. Çocukların itiyat kabiliyetini nazarı dikka te almak lâzımdır. Bu fikir doğ ru olmakla beraber çocuk bir balmumu levhası veya boş bir Terbiye âlimi eski ve yeni terbiye sistemlerini izah etti | faaliyet ve aksülâmelle geçer. | Bunun içindir ki, canlı bir mak için çocukların oyunların inhisarı memurlari 4 Tütün inhisarı Cibali .İ cat fabrikası veznedarı eni ti. B. ile mürakip Murat ve ği Beylerin muhakemleri ağırcez! da rüyet olundu. nm muhakemesi mürakebede ihmalden maznı 'dular, Muavin Burhan B, iddi namesinde Ragıp Beyin tecziyesini ve diğer. ma 0 rm beraetini talep ett. — Davi İllü müdafaa ve karar için talik »t Profesör M. Zove sonferans salonuna girerken Pr. Bovenin konferansı a i mes cutla, nisan arasında çok vardır" Profesör, oyunların kıs ymetli bir terbiye vasıtası old ğundan da bahsettikten demiştir ki: « “— Eski ve yeni mektep avi sında iki gayenin mevcudiyeti! ni tanımak mecburiyeti! vardır. Birincisinde, malümatın talebe ye geçmesi, ikincisinde faali; tin tahrik ve tembihidir. maksadı tanıyan mektepleri al mektep olarak kabul edebi- liriz. N Faal mekteplerde üç cins. iriz: Birinci cins yetin tahrik ve tembihini ci plâna koyâr. İkinci cin tepler, bunurila beraber, tedris © tın temsiline hasretmez. Üçün cüsu, daha muhafazakâr olan * mekteplerdir. Bunlar malümat dan, insiyaklarından istifade e iktisabını birinci plâna koyar, Fakat bu malümatı kazandır- derler” M. Bove, gene konferansının İl bir yerinde “muallimler bir â- limden ziyade, talebeyi iyi mü. sahabe edebilecek bir kabiliyet iktisabma çalışmalıdır”. ve muallim mek beğendi ple Sini bilhassa Zi sahife değildir. Cünkü hayatı #r.