2 Mart 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

Vaziyet haylı müşkül İngiliz amele hükümeti ne © yapacağını şaşırdı! ı derde çare olarak buluna buluna ancak iş “atlarını azaltmak çaresi bulundu E Lİ la r “ondradan yazılıyor: — Mac nald hükümetinin harici si- Imasrafla alman para arasında 51,308 sterling açık vardır. ette muvaffakiyet kazandı- “öyleniyor, Fakat en ziyade kilâtm dahili ve iktisadi i “Selelerden çıktığı pa Donald intikabat esna- 3 ,#la çok şeyler vadederek va- Testi baştan aşağı değiştirece İŞ söylemişti. Fakat dokuz İl Hanberi iş başında bulunan #yhükümet ne yapmağa mu- fak oldu?... 1 ia Bu rakamları daha ziyade ço anlaşılı- İ İki büyük “mesele vardır 'ngilterenin dahili ve iktisa- iyasetine hâkimdir: Kömür çlesi, işsizlik meselesi. ömür madenleri et parlamentoya iki ay © agpir kanun lâyihası getirdi, atlerini yedi buçuğa ii a ücretleri arttırmak gil Si mucip iki mühim şey tek- 18 den bu kanun kömür mad- leri için hâkiki bir faida te- “4 etmiyor. Onun için bü lâyi- M. MacDonald İ ğaltahilmek kabildir, Fakat hü- lâsa olarak netice şudur ki bu PL ei i günkü amele , meselâ bundan ii kl e mn beş sehe evvelkinden daha az ze vaziyetin ne olduğunu i teren rakamlar vardır, İşte â geçen 929 senesinin Ü- iç ayı zarfında İngilte- ümet buna ne çare buluyor?. miz gibi kömür madenlerinde ir madenlerinin istih | mesai saatini 8den 7 buçuğa tr, 60,497,604 tondur. Şimdi jinidirmek oluyor. Eğer bu ka- ibul edilirse bir ton kömürün is tihsal masrafı da birebuçuk şi- lin artmış olacaktır. i ide bukadar kömürü istihsal 1, sarfedilen paranın mikta- gelelim: Görülüyor ki mesele halledi! mekten çok uzak ve amele hü- kümetinin. va. v de çok müş ül para SE Gizir Büyük harbe nasıl girdik a mm e (Birinci sabifeden ma İli bir muahede Yapılmıştır. Bu rm hamileri mübim roller) suretle Bulgarlar Rus “nüfuzu dılar, “Arnavutlukta : silâh) atına girerek «Balkan yarım Fİlanması ortaya Osmanlı top) adasında İslâv milletlerin istih- larından Bülgaristana doğru) daf ettikleri gayelerin tahakku- İmuhaceret meselesi çıkardı. | ku Rusya ile Almanya” Avus- Balkan harbine kadar İstan-İturya taaruzunun o muvaffaki- ile.Solya arasında müziç ve) yetle halline mutavakkıf bulun. İlikelisbir mesele halinde kal|duğuna »karar verilmiştir. 281. Gene o tarihlerde Avusturya radağ hududu “hadiselerilile İtalya arasında Arnavutluğa seneden 4iyade sürdü. Bu| dair bir anlaşmağa teşebbüs edi lede de Çarlık siyasetinin | lerek 1910 ortalarına kadar mü- ğı pek açık bir-surette gö| zâkereye devam olunmuştur, 1911 Nisanmda müselles it - b tifak ve itilâf zümreleri lele ve- rerek bir taraftan (Fransa ve İngiltere diğer (taraftan Almanya ve İtalyaa arasında Fasın paylaşılması o meselesi haledilerek aslan payınm Fran. « milel vaziyetini tekrar Ab-| sava bırakılmamsına mukabil it zamanındaki derkeye! Trabulus oGarp te İtalya garuri idi. Bu sukut ya bırakılmıştır; ve bazı sefirle- vakası ferdasından iti-İrimiz tarafından Babraliye ehe iu. smanlı imparatorluğunun iducundan öbür ucuna, Koso- lan. Yemene kadar zuhura ge bali şların. etraftakile- iştihalarını gereği gibikabar Tası, ysmanlı devletinin Bey» dl 8 1911 Eylülünün yirmi seki- yeddül pek az sürmüştür. İtti zinde İtalya ültimatomunun “ ve terakkinin gerek dahili, Babrâlide bir bomba gibi patla- ek harici meselelerde göster ması üzerine Hakkı Paşa kabi- i aciz ve gaflet 1909 nihayet nesi istifa ederek Sait Paşa ka- e “hasta adam” ım miras- binesi iş başıma geçmiş, daha tekrar faaliyete geçir- doğrusu ittihat ve tarakkı mer- ğe > Y Kezi umumisi hükümet oynuna başka bir perde ifle'devam et- 4 UNaKo- mek mecburiyetini duytmiştur. iggi ) de görüşe- Trablusgarp harbi bir sene larda ( Statilkü ) denziyade sürdüDahili ve harici vaziyetimizin hergün biraz da- ha vahamet kespetdiği ve har- bin neticesi, nasıl olsa, aleyhi-| iomişlardır: a İtalya ve Rusya, mütekabi- meselenin mümkün olabildiği 1912 Nisanında İstanbulda büyük devlet sefirleri Babialiye e ierinin. yatı tavassut teklif ettikleri zaman « vaziyetin biraz daha inkişaf « sulh müzakeratının başlaya. nesi beklenmeğe başlanmış-' bilmesi için İtalya tarafından «hatta o inkişafa haylı yar- | Troabulusun ilhakına dairevelce dilmiştir, diye biliriz. | neşredilmiş bulunan kararın ge. i) mülâkatınr müte.'ri alınması lâzımdır. » denile- nwevelinde Rus- rek tavassut ret olundu. İki gün Werasmda giz-, sonra İtalya donanması Çanak Bu suretle Balkan ve Trabu- | plerinin tohumları atıla-' . Yukarıda dediği- | | İmizde zuhur edeceği cihetle), Fransada Kararsız.. Oz Bir “mütareke kabinesi, mi.? — am — PARİS, 28. A, A. — Siyasi vaziyet kararsız olmakta ber- devamdır, Mecliste hertürlü ek seriyetin manivelâsı olan sol cenah radikal grupu M. Tardi- cuye karşı husumet göstermek ten vazgeçmiştir. Bu karar, bir çok meb'usların fikirlerinde bir tahavvül husule gelmiş ol- duğuna delâlet etmektedir. Mütareke kabinesi PARİS, 1. A. A. — M. Tar- dieu bu sabah M. Briand ile u- İzan müddet görüşmüştür. Bazı İmahafilde temin edildiğine gö re M. Briand radikal sosyalis- tlerin mukavemetini yenmek i- çin 3 ay zarfmda muayyen bir programın tatbilkini temin mak sadile bir “mütareke kabinesi” teşkiline taraftar görünmüştür. Bu haberin öğrenilmesi üzeri- ne M. Herriot radikal sosyalist grupünu derhal toplanmağa da vet etmistir. Grup aktettiği iç- timada M. Tardieunün bu tek- fini reddetmiştir. Sosyalist grup PARİS, 28. A, A. — Meb'ü- san meclisi sosyalist grupu ver miş olduğu bir takrirde M. Tar dieu'yü buhranı bir si: hilinde temdit etmekl etmekte ve firkaları inhilâle u- ğratmak parlâmento müessesa- tının itibarını kesretmek ve mil İletin iktisadi ve siyasi hayatını İteşevvüşe uğratmak gayelerini İ takip eden usulleri prötesto ey ilemektedir. M. Tardicu kabine sinde herşeye rağmen 5 radikal nazır bulunacağını ima etmiş- tir, Radikal sosyalistler PARİS, 1. A. A, — Meb'u- san meclisindeki radikal sosya- list grupu M. Tardien'nün fır- kalar arasında (bir “mütareke kabine” si teşkili hakkındaki teklifini reddetmiştir. Avusturyada Başvekilin seyahatı Viyanadan bildiriliyor: — Avusturya başvekili M. Scho- İber'in Berline gitmesi muhtelif İtefsirlere yol açtı. Haberdar o- Jan mahafilin söylediğine göre ! Avusturya başvekilinin Alman İ payıtahtına gitmesi pek tabii İbir ziyaret addedilmektedir. İHattâ başvekilin geçenlerde İ Romaya vukubulan seyahatin- İden sonra şimdi Berline gitme si okadar tabit görülüyor ki bu seyahate çıkmaşaydi kendi bir cok tenkitlere hedef - olacaktı. M. Schoberin Berline seyahati iki memleket arasındaki müna- sebatı biğhassa ticari sahalarda pek ziyade taleviye edecektir. Esasen Viyana ile Berlin arasında ticari bir muahede ak ti için müzakerata başlanmış- tır, —— Jsviçrede 2 misakın telifi CENEVRE, 1. A. A, — Ak- vam Cemiyeti ve Kellog misa- klarının telifi meselesini tetkik ile uğraşan komisyon hâkeme muracaat usulünün mecburi bir mahiyeti haiz olması hakknda Fransa murahhası tarafıdan verilen tadil taktirini kabül et- miştir. Yunanistanda 2 kişl idam edildi ATİNA, 28. A. A, — Epire Bankasından silâh kullanmak suretile 20 milyon drahii çal- mış'olduklarından dolayı ida- ma mahküm olmuş olan Coum beoi kardeşler idam edilmişler kale buğazında bir nümayiş yap PAZAR 2? MART (930 HARİGTEN ALDIĞIMIZ HABERLER Htalyada — Mes'ul kim Kutup faciası ve Ceneral Nobilenin vaziyeti ği Yeni ehli salip Evvelce bir münasebetle bahset-İ miştik, bugün gene avdet etmek mec; | buriyetindeyiz: İngilterede aylardan- beri hararetle takip edilen, kuvvetli bazı gazeteler tarafından yapılan neş- riyatla git gide ehemmiyetini arttıran bir ci baş göstermiştir. Bu ce- reyan gene İngilizlerin kendi tabir. ip erine yeni bir Ehli aalip hareke) ir, Romadan yazılıyor: — Şi- mal kutpuna gitmiş olan İtalya balonu faciası etrafındaki tah- kikat raporu neşredilmiş! mesele he'dunda gazeteler mu . Bu Vaktile hıristiyanlık uğruna Garp- htelif neşriyatta bulunuyorlar. ten Şarka akın yapıldığı gibi şimdi | de İngiliz imparatorluğu dahilinde) pek kıskanç bir iktisat usul rice hiç muhtaç olmadan koca impara torluğu teşkil eden memleketler ara» sında alış verişi arttırmak çaresi dü şünüldü. Dünyanın her kıtasile alâka- dar olan bu imparatorluğu teğkil eden) * çesim ülkeler zengi birer istihsal! * toprağıdır. ğ O halde niçin iktisadi buhran neden İngilterede işsizlik artıyor?. sırf kendi aralarında, yapsalar. hem hariçten mal öcibine muhtaç olmaz- lar, hem de servet imparatorluk da- bilinde kalır. Bu suretle iş artar, is- işizlik ortadan kalker. Zi i Ce ürü Na Bunun pek çok neşriyat! yapıldı. Hı Bük için kuv-| Balonun kumandanı . ceneral vetli ve sürümü. olan bir kaç s4-) Nobile tarafından Romaya gön e zete ön ayak oldü. Bu hareketin ehemmiyet ve şümu- künü göstermek için işe haçlı, salipli bir de isim kondu, ortaya “İmpara- torluk Ehli Salibi” gibi tabirler çıln- rildı. | Aylardanberi kuvvet bulan bu ce reyan nihayel #on ve yeni bir safha- irdi, Çüpkü İngilterede yeni bir edilerek bu Ehli Salip 8€- İferini siyasi sahaya, parlementoya İankletmek istediler. Şimdi yeni fırka artık bütün bu hareketi idare edecek, diğer fırkalara dahil olanlar da bu müttehit imparâtorlak fırkas?” na gi- rebileceklerdir.. Manmafih bu genç fırkanın hararet ve - nikbinliği karşı. sında ihtiyatı elden bırakmıyan ağır başlı İngilizler âz değildir. Bir gün bunlardan da bahsetmek vesilesini buluruz elbet: derilmiş olan bir telgrafta kaza mahallinden o herkesten evel ayrıldığını söyliyerek hatasmı itiraf etmektedir. Ekalliyetlerin affı Başvekil M, Mussolini şim- diye kadar İtalyadaki Alman tedbirlerin kaldırılmasına ka- rar verilmiştir.Bu cümleden o- Tarak 3sene müddetle tehcir e- dilmiş olan bir Alman doktoru geri getirilmiştir. Alman ekal- Wyeti hakkında verilen bu ce- milekârane karir o Avusterya bâşvekilinin geçenlerde Rohris- ya vukubulan ziyarstinin © bir neticesi gibi addediliyor. eee e —— Bozuldu mu? || Pparuada ai Nümayişler MADRİT, 1. A. A. — Darül fünun talebesi. tarafından şid- detli bir nümayiş yapılması üzerine ceneral Berenguer si- yasi mahiyette propagandala- rın tabilidi için bazı tedbirler alınmasma büyük bir lüzum gö rüldüğünü söylemiştir. Cümhüriyete doğru bik bâşvekil M. Sarichez Güer- ra Zarzucllâ tiyatrosunda kala balık bir samiin müvacehesin- de irat etmiş olduğu bir nutuk- ta kendisinin şahsen cümhüri- yetçi olmadığını ve fakatbu şekli hükümet İspanyanın me- nafiine muvafık olduğu takdir- de İspanyanın onu talep etme- ğe hakkı olduğunu kabul ve tes Pröhses İleana Bükreşken yazılıyor: — Ro- |lim eylediğini söylemesi gürülkt manya kıraliçesinin kızı pren- |ülü tefsirata sebebiyet vermiş- ses İlcana ile #silzadelerden |tir. biran KE ıkları yâ- zılmıştı. Şimi nişanın bo- : zuldu; "bahsediliyor. Fa- Ingiiterede kat Hohberg bu Hivayetin do-| Yeni fırkaya Rarşı gru olmadığını söylemiştir. ekalliyeti hakkında polis tara- | fından tatbik edilen bir takım | MADRİT, 28. A. A, — Sa) Gazi Hz. lerinin dün- kü tenezzühleri İZMİR, 1. (Milliyet) — Gazi Hazretleri saat 17 de refaka- tlerinde Dahiliye Vekili, Şükrü Kaya, seryaverleri Rüsuhi, Kâ. | tibi Umumi Tevfik Beyler, olduğu hakle ötemebille Bucaya İ gittiler. Mehmet AK, Artvinin. evinde 5 dakika kaldrlar.Koşu mahallini gezdi, Vali Kâzm Paşadan izahat aldı. Avdetlerinde İde girmen dağından şehri temaşa etti, | Hariciye ve maarif vekilleri bugün geliyor —— o 2. | ANKARA, i, (Tetefonlay) — Hariciye vekili Tevfik Rüştü Beyle Maarif Vekili Cemal Hüsnü Bey konvansiyonel | trenile istanbtla hareket etmişlerdi | Hariciye Vekili tedavi için İstanbula gitmektedir. Maarif i vekili on gün kadar kalacak, teftişatta bulunacaktır. İzmir “Tavyare cemiyeti heyeti içtimai İZMİR, 1. (Milliyet) — Tayyare cemiyeti idare heyeti Fuat B. Rizenin iştirakiletoplardı. Saatlarca g; şti. Toplan— a piyanko müdürü Fikri B, de vardi. Firka divanının kara; e hükümetin emri dahilinde maliye müfettişleri mahut beyi yenin taksimi hakkında eskiden karar olup olmadığını tetkik- ediliyor. İspanya Kıralının vaziyeti müşkül LONDRA, 1. A, A. — Madritten Dail Mail'e bildiriliyor: İ © İspanyakır son derece nazik ve miişkül bir. mevkide !bulunduğuna artık şüphe kalmamıştır. Yakmda toplanacak İolan yeni parlâmentonun küşadında kıral açma nutkunu irat edebilecek midir? O zamana kadar tacını muhafaza edebilecek İrnidir? Bu sualler bütün İspanyolların ağzında dolaşıyor. Şu birkaç gün içinde mühim vekayie intizar olunmaktadır. | Rusyadan Türkiy eye yapılan ihracat MOSKOVA, 28. A. A. — Ankara Sovyet sefaretinin sabık ticaret mümessili M.Süksevi Türkiye-Sovyet ticaretinin ileride! imkânları hakkında devlet sanayi kongresi meclisine tevdi ettiği rapora nazaran Rusyanın'Türkiyeye ihracatı son üç senezarfında iki misli artmıştır. 1928-1929 senesi zarfında Türkiyeye 10 mi- Iyon 59 bin dolarlık ihracat yapılmıştır. ğine müsteşni | İkinci firar Bursaya geldi | BURSA; 1 aniiyen) -— y. | | irin sahiteden sabit) “fa, illiyet) —U-| hödi N e Ne ün ziraat mildürü Nal B.tfeİ, vam içine sudur. İngilie müsteşar A! n* Baytar Ah! mperperatos tahli- Riza, Bekir B. ler bugün geldi. |$i70 gemisi, vapurun hareketi- ler. Karaca Bey haralarını tef- tse gideceklerdir. İne müsaade edilmemesi alâka- İdarlara bildirildiği hade, hir , gece fenerlerini söndürmek -su Nakli işleri müdürü retile limandan çıkmış ve Yu- nanistana kaçmıştır, . Hem de..'* Ankara, 1 (Telefonla ) — İacentalarını da, arkada bırak- | Maliye nakit işleri müdürü Sır- mayıp beraberinde kaçırmak İrı B. yarın ii hareket ede, suretile? | cektir. Sırrı B. İzmirde Inuma-! Ş tos tahlisi i lı Karanamenin tatbikatına | gi “İmdat of London? mem nezaret edecektir. daki İngiliz kumpanyasınm malı bulanmaktaydı, Kumpa- nyan tali vaziyeti son 2a- manlarda çok fenalaşmıstı. Kumpatyanm borçları tedive olunamadığı için “alacaklılar birinci tcaret mahkemesine m a e İsak eri Zanardi Ye; Tak izmnianinyi debalne Bi |Sandi biraderler hakknda da- za etmişler ve Bankanın teves- | va ikame etmişlerdir. sü ve inkişafına müteallik ahı- Mahkeme meseleyi tetkik e- d i ii derken geminin hareketine mü bm tesbit eylemlerdir... © dede eelimenaielaellzadirie e Macar hariciye nazırı ra bildirmistir. Tetkikat ve mu PARİS, 28. A. A. — Maca. | hakeme neticesinde gemi sahip il ciye nazır buraya Beynelmilel Banka ROMA, 28. A, A. — Beynel milel Tamirat Bankası mües- isleri olan banknot ve tahvi- lât ihracına mezun banka ve lerinin 180,000 lira açıkla. iflâ- sma karar verilmistir. Geminin borçlara mukab'i haeri karar altına alınmış, hacz içii gemi- ve gidenler, ratosun rinde yeller estiğini havretle Fenerler varidatı Kıraliçeye damat olacak olan bu asılzade kendi isminin hu- susi bir takım . maksatlarla bir takım işlere karıştırıldığınısöy lemiş ve iftiracılar aleyhinde dava açtığmı söylemiştir. Hindistanda 13 kişi idama mahküm oldu HANOİ, 28. A, A. — Yen bey cinayet komisyonu katil cürmile müttehemi olan 13 kişi yi idama ve iki kişiyi demüeb- bed küreğe mahküm etmiştir. Manş denizi altından LONDRA,I,A.A.— M denizi altından bir tünel inşa- sı meselesinin tetkikine memür te ve biraz sonra da (Rados)baş ta olmak üzere oniki adamızı (Dodöconöse) işgal etti. (Devamı var) miştir. iktisadi konte kaleme aldığı taporu M, Mac Donald'â ver- LONDRA, 28. A, A, — Mu- hafazakârlar arasında “mü hit Britanya irmperatorluğu” fırkasına karşı kuvvetli bir mu halefot başlamıştır. Muhafaza- kârlar, mevcudiyştlerini teh- dit eden tehlikeye karşı hatip İlerini mücadeleye sevketmek- tedirler. Macaristanda Amiral Horty'nin yıl dönümü BÜDAPEŞTE, 1.A.A.— Amiral Horty'nin naibi hükü- miet intihap edildiği günün 10 “N$ | uncu yıl dönümünü tesit için hazırlanan şenlikler dün başla mıştır. Amirial Horrty bu mü- nasebetle orduya hitaben bir beyanname neşredecgktir, azalıyor Fenerler idaresi vapurlardan aldığı fener resminin tezyidi i- çin hükümete müracaat etmiş- tir. Fenerler idaresi işletme masraflarınm diğer senelere ni sbetle arttığını ayni zamanda da fener varidatının azaldığını İktisat vekâletine bildirmiştir. Fenerler idaresinin yaptığı hesaba göre lmannmıza gelen ve transit suretile geçen vapür ların adedi gittikçe azalıyor,Bu miktar umumi harpten Sonra azalmıştır, Harpten evel lima- mımızdan bir senede 13 bin va- pur geçerdi. Bu miktar het se- ne azala azala 1200 adedine ka dar inmiştir —— Müzelca Müzeler Bayram münasebeti- le kapalı bulunacaklardır. An- cak Topkâpi sarayı bayramın üçüncü günü açık bulunacaktır. görmüşlerdir. Gemi bulunama- yinca acentalar aranmış fn'ot ohlarmn da sırrolduğu. tezahür. etmiştir. Yapılan tetkikat Semperpe- ratosun acentalarını. da alarak bir gece fenerlerini söndürme! baha doğru Canakkaleyi. geçti ği anlaşılmıştır. . Firarı geminin elyevm Mi- gillide olduğu tahakkuk etmiş tir. Mevhum mecmualar Muhtelif vilâyetlerden Vilâ- yetimize bazı ticaret evleri ile mevhum mecmualar için abo- ne kaydediciler hakkmda bir çok şikâyetler gelmiştir. Bt (meyanda Anadolu ticaret evi” müessesesi de vardır. Vali muavini bu hususta tah- İtine bildirmiştir suretle limanı terk ettiği ve sa-” /kikat icrasını" Polis.müdüriye-