17 Ocak 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

4 nef sene, No 1413 KUSHA: Çarpışan kuvvetler | Her hangi şekilde olursa ol- sün cemiyet hayatında daima ni izaleye çalışan er vardır. Bunlardan bir! kısmı müspet kuvvetlerdir ki| milli cemiyette ( vatandaşları imilel cemiyette de dev- i yektiğerine yaklaştırır. Onlar arasında tesanüt zaruret atır, Bunlar bağ dir. Diğer kısmı a ziyade menfi bir mehi- yet dir, Bu kısmı teşkil €- den kuvvetler vatandaşlarm ve milletlerin hürriyet ve ayri- lık arzularını kamçılıyarak on- ları birbirinden uzaklaştirir, Ve birinin menfaatini diğerinin zâ- rarında aramağa sevkeder. Bun lar da ayırıcı kuvvetlerdir. Bütün cemiyet bayatı ister ister beynelmilel bir ma- hiyeti haiz olsun yekdiğerine zıt bu kuvvetler arasmda mü- vazene tesisine matuftur. Bağ- layıcı kuvvetlerin şahısları hür- riyet ve fikir istiklâllerini yok edecek derecede inkişafı tabam mül edilmesi zor bir istipdada meydan vereceği gibi ayırıcı kuvvetlerin milli mevcudiyet ve şuuru ihmal ettirecek bir de- recede kuvvetlenmesi de anar- şiyi tevlit eder, Devlet idaresi- nin bütün sırrı bu iki müfrit va- ziyete düşmeden şahsi ve mil- Ki inkişafı temin edebilecek te- vazün noktasmı bulabilmekte- dir, Beynelmilel hayatta da ayni vakıa sezilmektedir. Milletler arasında da bir taraftan onları birbirine yaklaşmağa icbar e- den kuvvetler olduğu gibi birbi- rine karşı nefret hisleri uyandı- ran kuvvetler de vardır. Birinciler daha ziyade mad- di ve ikusadi mahiyeti haiz- dirler, İkinciler ise (benlik ve milliyet davasından doğmakta- dırlar, Bu veli bangisi ,alebe tar? Cihan sulhu Sair ene; için bu sualin cevabı behemehal araştı- rılmak lâzımdır. Sulh yalnız ar- zu ile tahakkuk ettirilebilen hayati bir şey değildir. Sulh her şeyden evvel beynelmilel bir teşkilât meselesidir. Bu teş kilât devam edebilmek ii için han gi nevi kuvvetlerin tesiri altın- da bulunmalıdır? Hiç şüphesiz milletleri birbirine yaklaştıran birbirine sevdiren,birbirine yar- dım hislerini uyandıran kuvvet lerin Cihan Oharbinden evvel Avrupa'da mevzu bahsettiğimiz İki nevi kuvvet bazen gizli, ba- zen aşikâr bir surette mücadele balinde bulunuyordu. Almanya” da gümrük ittihadile başlıyan birleşme ve temerküz hareketle ri Avustyrya - Macaristan im- paratorluğunun tarihi vaziyeti- ne istinat ederek Orta Avropa' nın siyasi ve iktısadi birliğini tesis etmeğ e muvaffak olmuş-| tur. Şarki Avrupa'da diğer bir | kuvvet Rusya'da aynı şekildeki | bir temerküzün büyük amili idi, İhmal edilen milliyet hudutla- rı yerine büyük iktısadi refaha rağmen benliklerinin tanımama sından mustarip bulunan mah- küm milletlerin iftirak emel leri zıt ve mukabil kuvveti de arttırmaktan hâli kalmıyordu. Nihayet bu iki kuvvetin laşmasından istifade eden diğer amillerin de tesirile harp patla- dı. Sitatüko bozuldu. Ve 1919 da yeni sulh muahedelerile Av. rupa'ya yeni esaslar dahilinde bir nizam verilmek istenildi. Bu nizam tarik vasıflarını ve is- tikbaldeki devam kudret ve ka- biliyetini araştırmakta fayda- sız değildir. e CE EKİ MESUT Mektepliler müsabakası 36ıncı hafta bitti 36ıecı hafta bitmiştir. Ga- Zetemizde çıkmış olan baber- lerden en mühimmini seçip Sumartesi akşamınakadar ga- zetemiz müsabaka memurlu- kuna gönderiniz" 17 KÂNUNUSANİ 1930 lerile çarpan, birbirleri-| | CUMA Si 5 KURUŞTUR Susuzluk yüzünden 10evdaha yandı Itfaiye derhal yetişiyor, fakat su yok.. u. elim manzaraya susuzluk sebep oldu İtfaiye geldikten bir buçuk saat sonra su verilirse... Dört ilfaiye neferi yaralandı Gece yangının şiddetle devam et tiği sırada Fotograf muhabirimizin çektiği resim Evvelki gece Beyoğlunda arka arkaya çikan iki yangın, ha- rabiden maada bir hayli korkuya ve bir hayli yorgunluğa sebep oldu. Bundan başka iki yangınm husule getirdiği hasar mühim olmaktadır. Yangın neden en çıktı ve nasıl genişledi? bir miktara baliğ . Yangınlardan birincisi gece saat sekiz buçukta, civarında Kuloğlu sokağında bir Sa larla ll reyi yük apartmanm tamamen yanması ile neticelenmiştir. Bu gının nasıl çıktığını ve nasıl sirayet ettiğini dünkü Ee son haberler kısmında bildirmiştik. Gece yarısından çok sonra, sabaha karşı çıkan ikinci yan- gın daha feci olmuş ve 10 evin yanması ve itraiye efradından dördünün de yaralanması ile ni hayetlenmiştir. İkinci yangın Elma dağında çıkmıştır. Bura- da Afitap sokağında Hıristina isminde bir kadınm kiraci bu- landuğu birevden çıkmıştır. Madam Hıristina akşam çama- şır yıkamış, çamaşırları kayna- mağa koyarak iştirahat etmek üzre odasına çıkmış, fakat uyu- yup kalmıştır. Madam ağır uy- kusunda devam ederken ocak- tan yere bir kıvılcım sıçramış ahsap döşemeyi tutuşturmuş ve Oda yavaş yavaş tutşmağa İ başlamış, diş kaplamayi saran âlevler sabah devriyesinin na- zarı dikkatini celbetmiş ve he- men itfaiyeye malümat veril- miştir. Beyoğlu itfaiye grupu yangın haberini 4,34 te almiş, 4,35 te yola çıkmıştır. İtfaiyenin tam zamanında z yetişmesi maalesef hiç bir fay- — Evvelâ su. Sonra da vermemiştir. Çünkü yangın İtfalye diyenlere hak yerindeki o su borularında bir # vermeliyiz. damla su bile bulmak kabil ola- #emsmemeen. mamıştır. Bu vaziyet karşısın- | faliyete geçmiş; Geç kalıyoruz! Hadisat her gün bize bir de'fa daha izah ve #spat ediyor ki Istanbu? da Terkos. Adıyla sü- rüp giden yılan hikâye- sini bitirmek lâzımdır. Ve...bu bitiriş hareketi üzerinde geç kalmışızdır. Bir gece içinde 2 a- parlıman 10 ev yandı. 30-40 alle açıkla kaldı. Bu hallenin neticesi de gene gele gele bir nok. fada kalıyor: — Susuzlukt!, Senelerden beri Istan bulun yarısı bep bu yüzden yandı. Eğer bu mesele üzerinde arlık son karar ve tedbirimizi almazsak bütük şehirin yavaş yavaş günün bi- birinde bir avuç hil yığını olduğunu görece- giz. Bunun içindir ki: fakat esasen da itfaiye kendi arozözlerinde- | gayri kâfi bulunan bu memba- ki ihtiyat sulardan ve civardaki | larda kuruduktan sonra büsbü- kuyulardan istifade suretile Mabadı 6ıncı sayfada İbi İcra işleri Yeni tedbirler alınıyor Üsküdarda bir şube tesis olunmuştur Onbeş gündenberi İstanbul da bulunan adliye müsteşari Fe rit B. tetkikâtına devam etmek tedir. Bu tetkikat bilhassa icra işleri üzerinde tekâsüf emekte ve icra işlerinin yoluna girmesi temine matuf o bulunmaktadır. Bu cümleden olarak bazı yeni tetbir ittihaz, olunmaktadır. Malüm olduğu üzre şimdiye kadar 300 Tiğ kadar 2 mat lubat mahalli icra dairelerince infaz olunur ve daha fazla meb aliğ hakkında merkez icrasma müracaat edilirdi. Halbuki bu tetkikat neticesinde bu usul mah zurlu görülmi ş ve 18 kânunusa ni cumartesi inden itibaren 300 liradan daha çok olan mik- tarlar hakkında da mahalli icra dairelerine alâkadarlarm müra- caatı esas kabul olunmuştur. Bu hususun temini için Üskü darda adliye dairesi binasında yeni bir şube tesis olunmuştur. 30 liradan fazla olduğu için evvelce merkeze müracaat eden eshabı mesalihin Üsküdara ait iş dosyaları bu yeni şubeye gön derilmiştir. Bu kabil işler yarm dan itibaren merkezden takip o lunamıyacaktır. Diğer taraftan bu yeni vaziyet dolayısile İstan bul icra dairesi muhasebesi he- sabı cari dosyalarının nakli do layısile yarmdan - itibaren bir martesiye kadar tediyat yapmı yacaktır. Okturuva ihti- lâs tahkikatı ye veriliyor Bundan bir müddet evel ok- İturva müdiriyetinde vaki olan wi istimal üzerine Emanet tişleri tahkikata vazıyet İletmiş ve 14 bin lira kadar da bir ihtilâs tesbit edilmiş ve bu (işle mazmun olarak iki de me- tevkif edilmişti. Bu hu- i tahkikat tamamile hi- İta m bulmuş evrakı Emanet encümenine verilmiş- tir. Yakında “mahkemeye sev- kedilecektir. Maznun memur- da kefalete rapten tahliye edil- mişlerdir. Bu husustaki tahki- kati idare eden Emanet müfet- tişlerine 750 ve beşer yüz lira ikramiye verilmesine karar ve- rilmiştir, Okturuvadan kaçak e- şya elde edenlere ikramiye ve rilmesi talimatname iktizasım- dan olduğundan müfettişlerin de sui istimali tesbit etmeleri kaçak eşya meydana çikarıl- mış gibi addedilmekte bulundu Zundan kendil: ikramiye verilecektir. Müfettişlere ikrami-!! * tahkikiye | Vafandas! Bu gün, Darütfü - nun kon- ferans sa lonunda yerli ku- maşlan yapılan erkek elbiseleri > numuneleri gösteriliyor. Tam saat 2 de orada bulun. Teş- bir edilen nümuneleri gör. Mutlaka beğenecek ve hemen bir kat elbise de sen ısmarlayacaksın. Hiç bir vatandaş, bu kadar güzel yerli malı Kumaşlar varken giye- ceği elbise için yabancı kumaş aramayacaktır. Unutma, bugün saaif2) de. Gif ve mutlak gör valandaş!.. Teslihat! M. Mac Donald'ın yeni beyanatı tehlikeye koyan bir şeyyohtur,, LONDRA, 15.A,A.— M. Mac Donald, İngiliz ve ecnebi gazetecileri nezdine kabul ede- rek bazı beyanatta bulunmu: tur. Başvekil, İngiltere hükü- | metinin Londra konleraısına Akvam Cemiyeti misaki, 1922 M.Mac Donald larmda musarali noktai nazal lara istinat ederek iştirak eyli- yeceğini söylemiştir. M. Mac Donald m mütalea- sına göre deniz, kara ve hava !küvvetlerinin âzaltılması lâzım gelmektedir. Sulhu teslihat ya- rışı kadar tehlikeye koyan h'ç bir şey yoktur, Mamafi, İngil- tere başka milletler kendi kuv- vetlerinde tahdidat yapmağa muvafakat etmedikçe onlardan başka bir suretle hareket ede- mez, İngiliz murahhas heyeti konferansta zırhlılarm hacim- lerinin küçültülmesini, tahtel- bahirlerin kaldırılmasını yahut lüzum görülecek asgari hadde indirilmesini ve kadro hadde | bırakılmış olan zırhılıların yeri- İne muvakkat bir zaman için baş ka bir zırhlı konulmamasını is- tiyecektir. Bahrisefit itilâfı LONDRA, 17. A.A,.—M, Mac Donald bahrişefit itilâfı hakkında sorulan suallere ceva ben bu itilâfm alfkadar bütün devletlerlerin reyine müracaat elilmesini tazammun edeceğini işrap etmiştir. Muglada zelzele MUĞLA, 16 A.A. — Dün ge- ce saat 1,42 de şehrimizde şid- detli bir zelzele olmuştur. Ha- sar yoktur. Zelzele Urla ve Kö- yeeğizde de hissedilmiştir. Sar- smt iki üç saniye devam etmiş| | “Sulhi teslihal yarışı kadar! tarihli Vaşington mukavelesi |de olarak Bursay: giriliyor. A-|hatibe bir mebus bağırdı: hafta müddetle; yani gelecek cu|ile Locarno ve Kelloğ misak- |sıl fecaat burada. BUGÜN 4 ncü sahifede ; edildi Gazi ve inkılâp 3 ş Yazan: Siiri Mebusu Mahmu? af Miralay y Ismet Bey “paşiy meclis reisinden söz istiyor.. kadar feci darbelere maruz ki mamıştır. Size söyliyeceğim suna mensup asker var, dediler, Onlara sorarım, Acaba Yunanlı larım süngülerile ğe mi geliyo net bekliyorum. Bizim dini kâ- e geçen sene, milli kâbemiz Bu sene, düşmanm pe- ” rası oluyor. Şu dakika | Şeyhülislâm Mustafa Sab ava, belki| Zeynelâbidinler, Bursada mesmumdur. Çünkü orada bu-|nan azizleri arasında ken lunan yüzlerce hemşiremizin,|ne manevi'bir abide mi kızlarımızın kanı dökülmüş bu-İistiyorlar?,, diyordu. lunuyor!. . Avrupa bizi affetme) Kürsüye çıkan Siverek Meb' di. Kalplerinizi yoklayınız. Se-|usu Mustafa Lütfü Efendi n nelerdenberi, hatta asırlardan-İseleyi büsbütün başka bir e: beri mütemadiy: kırılan şey-|heden mütalea ediyor, diyord lerle doludur. Bizim milli kâbe- ki: miz olan Bursa, beyaz mabetle-| — “Efendiler. Ri d rimizi havi olan Bursa, yeşil! Mendillerinizi ecbinize koyu: Bursa bugün ayaklar altında nuz. Ağlamayıız. Ağlamak a çiğneniyor. o Mukaddesatrmızı dınlara yakışır. Eğ kurtarmak için ölünciye kadar (seniz, böyle feci. çalışacağız. Bunun içi! aktansa, İslâmiyetin ulviyeti derse şeytan olacağız, Çinli ola-İni gösteriniz. İcağız, Bolşevik olacağız fa-|kümeti, beş i İka mutlaka kurtaracağız. Bu|karşı, İngilizlere, Ruslara, İl Tecayi, intikam hislerimisi tak-| yanlara, viye etmelidi p Yunamı bizim üzerimize saldı |tı. Bu.gelen ordunun önünde El kimdir? İstanbul hüküme-İmeni ve Rum palikaryaları ti... Efendiler İstanbul hükü- diye İmeti eline Osmanlı sancağmi memleketi olan Aze: vererek Anzavuru, eşkiya diye baycanın tarihine, oradaki T. bir avuç vatanperverin üzerine ilerin tarihine intikal ettiren, Si sevkediyor. Osmanlı bayrağı ön beryada menfasından bahse — Bunları anladık.. İsmail Suphi Beyin nutku ,bu | söyle be canım. . vadide devam etti, ondan sonra Mustafa Lütfü Efendi esi in mebuslar daha kürsüye |la ler, —“Çaresini de iyecet Eski adliye vekili Saruhan| Bir arkadaşım dedi ki Bol meb'usu Refik Şevket Bey de ez şeytan olacağız, Çi kürsüye çıktı: olacağız.... Hayır efend Bursa faciasmdan, Aydın vi-|bunlara hacet yok. İslâm o lâyetinde ; insanların nasıl kesil ğız. İslâm dini sayesinde b diğinden bunları gözile nasıl dünyay karşı geleceğiz!.. ördüğünden söze başladı. Fa- üç aydır, buradasınız. Bir hıçkırıkları deva- di kat teessi pi) ” Vasfi Beyin riyasetinde toplanan heyet Yolculara kolaylık Dün toPlanan demiryolları müd leri mühim kararlar verdiler Türkiye şimendifer işleri |receği kolaylıklar esas itibari hakkında müzakeratta bulunan | kabul edilmiştir. heyet dün gene Haydarpaşada Bilhassa doğru seferler m toplanmış! tır. Heyet . Devlet de | vzuu üzerinde uzun müzaker smiryolları etme reisi Vasfi | cereyan etmiştir. B. inriyasetinde içtima etmiş-| (Londra - Bağdat ekspresi tir. Dünkü içtimaa memleketi- | memleketimizden geçerken mizde işleyen demiryolları mü- ! bi alacağı muameleler için hı dörleri iştirak etmiştir. İkümetimizin âzami kolayhi Türk şimendiferlerinde yol. | göstereceği. Bu transit yolcu cuların âzami kolaylığı görebil- | gun memleketimize bir kâr mesi için bazı esaslar tesbit e- |rakacağı mühakkaktır. dilmiştir. Ezcümle doğru sefer Konferans dün dağı ler tesisi, biletlerin. tevhidi, | Asil mühim mesail on b Londra - Bağdat o ekspresinde | şimendifer Türk #imendiferlerinin göste zülgçektir. a İİ tl