28 Mayıs 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

SA Tetanbul, Şamı Telgraf adresi : İsi Gözete ve matdoaya Müddeti geçen nuthalor &lıu'lnıl!el mevktimiz ." duıum kuvvet ve itibarının büyük ölçüsü beynelmilel haiz *h mevksidir. Milli cemiyetler- İertler muhtelif sebeplerle, na- N Bühtelif mevkiler işgal eyliyor- Geyletler de, beynelmile! alem- Nh Kötterdikleri hususiyetlere göre Başka imsamelelere maruz ka- — Hezhangi bir devletin beynel- Mevkiüne tesir yapan amiller ke f şekil ve mahiyet arzeder- qvıeıın asli unsurlarındı Mvc nufusun kemiyeti kadar ti de haizi ebemniyet olduğu €ti içtimaiyenin devlet fa- ç üne istikamet veren mefküre M ötkileri de diğer — milleticti %mmhvı alâkadar eder. Beşe- icabı böyledir. Fert — cemiyet '*î mevkini, nasıl hergün te- A bulunduğu döst ve komşula- Yaziyetinden anlarsa, — devlet *mıımıeı mavazenedeki sıkle- t "hı milletlerin kendisine kar- Ş ettikleri tavır ve hareket- | Kilayca keşfedebilir. k"“uı birbirlerine karşı şu ve ya _:'hı geçiren kuvvet, servet, Nugi Malümat, fazilet, ideal gibi — Ve manevi amillerin beynel- hayatta da mücesir oldukları- ş::îr etmek kabil değildir. Bir N—ı: beyhelmilel mevksi yalnız x genişliği veyahut nufi- kalabalığı ve binnetice aske- xwuğu ile taayün etmez. Bu N: ehemmiyeti inkâr oluna- “da beraber, milleti teşkil eden İh iktisadi kudreti, millet bü- ıd;ıe kabiliyeti, ve devlet İ /Mtine hakim olan meiküre bir- &::i Yaratıcı sebeplerin — de © olan D tayin olunmasında tesirleri | kııımn Esasen faal siyaset 6 | Milletin & bu mâddi ve manevi kuv- istifade ederek ve onların 'indnn.ımm alarak — devlete, b_mıeı hayatta en müsait mev- b €tmeğe çalışır. 'Üriyet Türkiyesinin beynel- | önun maddi kuvveti kadar, Sabadal | ünde tezahur e- 'ktine en ziyade tesir yapan i zafer ve — muvaffa- * Maddi kuvvet manevi beyecanlarla beslenmedik Beklenilen semereleri vere- ("— Vekilimizin, — bütçe şk"î esnasında yaptığı beya- ti Hakikat bir kere daha teza- “'r Mühterem Türk diple- üftir ki: “Bu seyahat mü- xı"hldın her yerde büyük re- “2har ve ibraz olunan itibarı, '_"uıın takip ettiği açık ve * AYasetin tevlit ettiği itima- k:h"hıruıc arza şayan görü- Yük Gazinin şahsiyet ve / *ndan mülhem olan harici İfin Gamimiyet ve açık N dinin en kuvvetli istinat ,ş Türkiye medeni aleme ya- _llh tta ona düşman bir vazi- N*:' bareketleri bu düşünüş Slunurdu. Büyük Gari, *—T ıı.ıı..ım. kökünden ko- Üevletler ce cemiyetinde “* Büyük eserile, ona ka- ee Yle bir Türkiye ki x Metinin temelleri “Yerke- k""n Adalet prensinleri” ile “Medeni ve hayati men- ZEKİ MESUT Edirne meb'usu ı"“'ııı. t be yiltamız, ııpmeıeın AlI İYenin pek mümtaz beynel- N::' en xş" i edilir, ve bütün beynel bü orta zaman bakıyesi klç,;:m bilfarz bir Franmaa ve © farklı olmadığını ve o- “Üz kabulünü zarurt gör İstinat etmektedir. SYem Müreketler İatibaları Sühitemizdeş nbul, Milüiyet ah 28 Mayıs. 1929 SÜMNN İdarehane: Ankara caddesi, No ! Istanbul, far için müldiriyete müracı uiştur. Celen evrak ge 5 Edunmung 100 Telefon numaralare 3912— 3013 Mülliyet -—,—-h-ı-rlı-l Siftrt meb'nsa NE/A HENEÜE z 3 Arlığı * ,'!,ıypw"(m rkî 4 ne Gazetemizde w:... yanlana imkuk Abona şartları â g üt î malıfizdür Han » tarifesi Brel 50 Srel dacü #not e m I(ııı-uıılııı- — YUNANLILARLA MUZAKERATIN NETİCESİ l Ankaranın imarı Plân dün tercih edildi Jüri heyeti Jansenin planını beğenmiştir- Yeni Ankara nasıl olacak?.. Plânın ilk esasları Ankara, 27 (Milliyet) — Ankara şehir pilânları üzerinde mukayeseye esas olarak 15 madde tesbit edilmiş ve her maddeye göre projelerdeki rüchan esasları aranılmıştır. Mukayeseye esas tutulan mnoktalar şunlardır: 1 — Yollar ve adaların sistem ve şekli, bunların tat- bikatındaki kabiliyet ve ekonomi, 2 — Yolların Istikamet ve vaziyetleri. 3 — Eski şehrin sureti halli. 4 — Yeni şeh- rin sureti halli, 5 — Şehrin bedii karektleri. 6— Hükümet daireleri ve memur evleri: 7— Sanayi ve Tabrtkalar mıintakası. 8 — Amele evleri ve mahallesi. 9 — Parklar göller meydanlar sahalar çocuk ve oyun bahçeleri, 10 Koşu yerleri ve stadyom. 11 — Hal ve pazar yerleri 12 Şimendifer istasyonları hattın şehirden geçmesi suretile manevra sahası ve yük İstasyonları, 13 — Mezbaha. 14- Mezarlık. 15 — Kanalizasyon meselesi. Jüri heyetinin mukayesesi Jnn heyeti mukayesesini şöyle tespit etmiştir Her şeyden evel Jansen Kaley şehrin manzarası itibarile bedli bir merkez İttihaz ederek yollar-ve adaları öyle tertlp etmiş- tir ki şehrin her tarafından kaleyi görmek mümkün olacak ve şehre bedli bir hususiyet verilmeş olacaktır. Jansen'in projesinde yollara yapılan miktar Jauseley'in plânından daha azdır. Yapı ve hakım itibarile daha eko- nomiktir. Yolların seyrü sefere kabiliyeti daha fazladır yapı adalarında Jaussley daha ziyade bizce tatbiki hemen gayrı kabil olacak büyük avlular içinde yapılan binalar sistemini kabul etmiştir. Bu müşterek avluların bazı faldeleri olmakla beraber bakim ve Idareleri çok müş- küldür. Jansenin planı fatktır Hnlbukl Jansen esaslı tetkikler neticesinde en ekonomik ve her türlü Dinalar yapmağa müsalt uzun bloklar kabul etmiştir. Rüzgâr ve güneş itibarile Jansen diğerlerinden daha çok isabet göstermiştir. Jaussley eski şehri yok farzederek yeni Dir. plân yapmış Jansen ise esas caddeleri geçirmekle iktila ederek bu kısmın tanzimini icabatı hale ve zemana bırakmıştır. Yenişehirde Jansen daha ziyade muvaffak olmuştur. Şelirin bedil karaktlerinde Brix- in projesi biraz sade bulunmuş. Janssley bizce — kabiliyeti tatbiki- yesi olmyacak kadar fazla süs ve İlitişama gitmiş, Jansen basit bir güzellik İçinde daha modera olmuştur. Hükümet dalrelerini Jaussley Yenişehrin ortasında gayet büyük beyzi bir meydanın ortasında müteferrik bir hatta dağıtmış Jansen ise bu daireleri meydanın ortasında abidevi bir. kül halinde yaparak hükümet mefhumunun kuvvet ve vahdetine timsal olacak bir şekilde yapmıştır. Sanayl ve fabrikalar matakasımı Jaussley şehrin şarkına ve Cebeci tarafına koymuştar. Jansen ise rüzgâr. ların dumanı en az getirdiği garp tarafına ve şimendifer yanına koymuştur. Parklar İşinde Jansen bakımı kolaylaştırmak için parkları mehma emken toplu olarak yapmıştır. Jaussley - küçük bahçecikleri şehrin her tarafına dağıtmıştır. Janson hali şimendi- ferin yük istasyonuna bitişik olarak yapmış ve şehirden tamamile ayırmıştır. Halbuki Jaussley şehre gelen umuml candenin üzerinde bırak- mıştır. Jaussley şimendifer yolunun ikl tarafını yollar ve binalarla şehir haline koymuş Jansen İse güzerkâhın iki tarafını geniş bir saha olarak bırakmış yenişehirle eskişehiri bağlıyan ve şimendifer hattını katetmesi lâzım gelen yolların sayısını asgari hadde İndi- rerek bunları hattın altından geçirmekle en muvalık bir hal tar- zamı bulmuş ve bilâhere şimendifer hattı tesisatır> müsdit vasi bir ihtiyat &: saklamıştır. Herliç projedeki mezarlık yeri mu- yatık görülmemiştir. Bu plân 50 senelik İakişafa 300,000 nüfusa göre yepılmıştır. Jüri beyeti İşte yukarda saydığım esaslar dahi- Hade mukayesesini yâptıktan sonra birinciliği Jansen in projesine ikinciliği de Jaussley in projesine muttefikan rey vermiştir. I Tebeddı'll mü? Rusumat mudurluğu Tebeddlil şayıası nereden çıktı? Sön günlerde gümrük idare- sine gümrük nmam müdürü ta- rafından gönderilen telgraflarda yanlış imza bulunması üzerine umum müdür ihsan Ritat Beyin Maliye müsteşarlığına tayini ve yerime eski Petrol ve şeker İnhisarı müdürü Lutfi Beyin ge- tirildiği şayl olmuştur. Rüsumat Baş müdürtü Hakkı Bey bu hüsusta malümati ol- madığını söylemiştir. Maliye müfettişlerinden mü- rekkep bir. heyet, Kâradeniz sahbillerindeki gümrekleri tefilş etmek üzre dün Cumhüriyet yapurile Samsuna hareket et- Z: İtalya tayyareleri 1 Haziranda geliyor. Bir tayyare filomuz istikbal edecek.. SAA 35 İtalyan — bombardıman tayyaresi | Huziranda şehrimizi ziyareti müna- sebotile Kolor- du kumandan- Üğr e Tüy- yare cemiyeti tarslından bir istikbal prog- ramı — hazırla- sıyor. Bır. tayyare filomuz İtalyan tayyarecilerini — istikbal —ede- cektir. Tayyarelerimiz son ba- harda İtalyaya İadel ziyaret edeceği söyleniyorsa da — henüiz bu hususta mukarrer bir. şey yoktur; ...- areci yüzbaşı M. Arac- Araşar ) ve refiki hareket etmişlerdir . Hindiçiniye gitmek üzere iki gün evel Paristen ha- reket etmişlerdir. Burada bir gün kalmışlardı. Mektepliler Müsabakası Dördüncü hafta Dördüncü haftanın en mühim haberini bulup yazmakta birin giligi - Galatasaray — lisesinden İskender Nafiz, ikinciliği Darü- şşefeka lisesinden 109 Hüsamie- tla, üçüncülüğü gene Darlşşe- feka likesinden 41 Halil Ibrahim Beyler kazanmış, dördüncülüğü kazanacak yazı çıkmamış, be- şinciliği Feyziâti Hsesinden 92 Ahmet bey almıştır. 10, 6, 2, 1 Ura kimetindeki mükâlatlarını almalarını rica ederiz, Beşinci hafta Beşinci haftanın yazılarına nit neticeyi | haziranda bildi- receğiz. mayıs cuma gününe ka- Altıncı hafla mayıs cumartesi gününden lardır. Bu müddet zarfında gazetemizde çıkan en mühim haberi 200 keli- meyi geçmemek üzere yazıp müsabaka me- Yunanlılar kısa bır zamanda para vermeği taahut etmişlerdir Ankara-İslanbul lelefonu Der 3 dakika için konaşanlardır 15 kuruş alımacaklır. 5 kurüşla Ülbar öertli var. Ankara - Istanbul telelon hattı ikmal edilmiştir. Deniz kablosu da bitirilmek üze- redir. Bu telefon hattı 15 hazi- randan İtibaren muhabere için hazır olacaktır. Ankara - Istanbul - telefon ücreti her 3 dakika için ÇES) kuruş olacak, telefon başına çağırılanların haber- dar edilmesi için (15) kuruş ta ihbariye ücreti! alınacaktır. DÜNYA HEMŞERİSİ Mr. G. W. Van Kirk Istanbulda.. Herkes sulhperver - olabilir. Fakat — sülhperverliği — meslek olarak itti- haz eden in- sanlar pek verliğe hasrı vücut etmiş zevattan Mir. G. W. Van Kirk bizi ziyaret etti ve anlatlı : Ben, dedi, Amerikada doğdum fakat dünya hemşeh- risiyim ve sulh ve salâh ehlisa- Npçisiyim. Bu uğurda bir Fort otomabili ile dünyayı iki defa devrettim. Bu üçüncü-devrimdir Bütün büyük ve rırlb' şehirleri dolaşırım - ve 'a kardeş olduklarını aoi nıl. Milletler birleştiği zaman dünya bir vatan olacak ve bu dünya milletlerinin bir bayrağı olacaktır. İşte bay- rakta budur. M. Van Kirk, bunun üzerine yanında taşıdığı çantadan bir ipek — bayrak çıkardı ve izah etti: — Bayrağın | zemini fezaya delâlet — eden mavi renktir. Bu zemin © tünde — dünya devletine işti- rük eden — milletlerin adedi kadar — yıldız vardır. Sonra yedi renk vardır: Kır- mızı, turuncu, sarı, yeşii, mai, lâcivert ve menekşe, Bunlar alaimi semanın renkleridir. Bir- Teşince beyaz olur ki beyaz da | sulh ve salâh rengidir. Beyaz renk dünyayı ihata eder. Bay- rağı Cemiyeti Akvam bayrağı olarak tertip etmiştim. Fakat Cemiyeti Akvam — resmen bir bayrak kabul etmediğinden kal- mıştır. Mr., Kirk bugün Cenevreye | Hareket edecektir. nedir? Milliyet nâmına — Başmı- harrirlmizin — açtığı —mülüm anketin cevapları peyderpey gelmektedir. Kendilerine sual irat edilen zevatlan ancak birkaçının çevapları - henüz matbaamıza gelmemiştir. Bir çok zevatın cevapları gelmiş ve tasnif edlimistir. Haziranın birlnci günü İik cevap neşre- dilecek - ve İlk cevabın neş- rinden sonra artık cevap kabul edilmiyecektir. Gazinin en büyük eseri nedir? sualinin ehemmiyetini tarife hacet yoktur. Türkiye tarihlain en mülim ve biricik muruna gönderiniz! di :dllcnuıır NWasanlu — , Müşkülâti Rusyaya ihracat... Tatirlerimiz gene İtilâlnamenin ay başında imza Tedilmesi kuvvetle muhtemeldir Tafsilatı son haber- lerimizde okuyunuz J müşkülâta uğradık- darından Ankaraya heyet gönderiyorle v Rusyaya ihrâcat yapan (- cirler dün tcaret müdiriyetine müracaat ederek, Odesaya gön- derdikleri malları bazı müşkü- JAt yüzünden Rusyaya çıkara- madıklarını bildirmişlerdir. Alâkadarlar, bu mesele ile llklıelill ehemmiyetli surette olduğunu nazarı dikkate ılırlk İkilsat Vekâleti nezdin- de teşebbüsatta bulunmak üzre Ankaraya bugün bir hey'et göndermeğe karar vermişlerdir. Ticaret odası İdare hey'eti- Kü İçtimamda bu Ihara- irleri bulan şikâyetler iş kendileri davet — edilerek rükh yetin esbabı alınması takarrür etmiştir. .a Mükerrer sigorta Iküsat vekâleti, mükerrer sigorta hakkındaki talimatna- meyi hazırlamak üzre sigorta tarife komisyonu reisi Zühtü ve şirketler komlseri AlIRiza Bey- leri dün — telgrafla Ankaraya davet etmiştir. ühtü ve Ali Riza Beyler bu- gün Ankaraya gideceklerdir 'Türk mütahassıs — istihdam etmiyen — Sigorta şirketlerinin vaziyetl hakkında da vekületle temas edilerek lâzım gelen te- dabir ittihaz olunacaktır. Şetirimizde ecnebi şirketlerin vüziyetleri ve bllhassa Türk me- mur mes'elesi İle meşgol olan Şirketler müdürü Hamit Bey Ankaraya gitmiştir. Hamit Be yin bu busustaki rapuru vekâ letçe nazarı İtibara almarak takibat İcrasma tevessill - olu- nacaktır. Yozgatın imarı Yozgat vilâyetimizde um- ran faaliyeti gün geçtikçe artmaktadır . Bu hususta idaret husut yede mesal sarfetmekte - dir. İki — gün evel Yozgai muhasebel hususiye mü- bürü Saflet — Safjrer Bey dey de şehrimize gelmiştir. Saffat bey, burada Yozgat idarel hususiyesine ait bazı işlerle meşgul olmaktadır. Milliyetin büyük anketi — Gazinin en büyük eseri Niçin ? dâhisinin tarihi dolduran sa- yısız büyük eserlerini muka- yeşe İle içlerinden en büyü- günü seçmek fikir ve tetebbu adamları için mühim bir zi- hin meşgalesi olduğu gibi, tarih için de bu cevaplar bu günün telakkilerini gösteren kımetli birer vesika olacaktır. Herkesin merakla muntfazır olduğu ce- vapların birincisi 1 Haziran 1929 tarihli nüshamızda buluna- caktır. Çettiği Ajanslar Hongresindeki Tllrk Mü- rakhaslarından Mahmut v Kümil Beyler içtimadan .ı;.ar...r en İjanslar ır kongrası Dün Tarahyada iki içlima yapıldı Ajanslar kongrası- dün sa- bah ve akşam akdettiği iki cel- sede mutat mesaisine devam etmişiir, Bügün mümessiller şerciine Tarabyada Matbuat cemiycil tarafından bir öğle ziyafeti ve- rilecek, akşam da İzmir at runda bir balo tertip edilecektir. T. Kâmil Beyin nuiku Anadolu Ajansı -taralından evelki gece Yatklübte müttefil Ajanslar murahhasları şerefine | verilen ziyafette Istanbul meb usu Tevfik Kâmil bey bir nutuk Hirat etmiştir. T. Kâmil bey de | «Dünkü ve bugünkü gezinti- lerimiz, zengin ve feyizli bir ta biat sahnesini takdir ile temat etmenize ve ırkımızın dehasın asırlar zarfında ibda ve ittihe etmiş olduğu abideleri, san'at « serlerini ziyaret eylemenize fır sat vermiştir. Fakat, aslolan ci het, bütün bir milletin terakkiye doğru müttefikan tevcihi mesai etmiş olduğunu görmekliğiniz- dir. Milletimiz, bir çok mihnet lerden, tecrübelerden ve felâket lerden sonra bu nihai hakikati |keşfetmiştir. O, şerefli mazisini hayret ve takdir ile temaşa etme nin nekadar muzır olduğunu, ve bu asırda artık modası geç olan ananelerden?'adetlerden yrılmak ve muasırı olan sair mül letlerin seviyesine — yükselmek suretiyle âliyat ve tekniği ken disine maledinmek lâzım geldi gini idrak etmiştir. Milletimi- zin, kahrımanane mücadelelerin de göstermiş olduğu yenilmez kudreti ve istikbal hakkmdak , Jiman ve itimadı, başlamış oldu- ğu iki hüsnü neticeye vardıra cağınm zamanıdır. Bir çok şey- lefi tahakkuk sahasına isal et- mek*üzre olduğumuzu, bu yolda yürümekte bulunduğumuzu gördünüz. Ziyaretinizden bu intibar götüreceğinize ve bunu neşir ve tamim edeceğinize kani im.> BURASI HER YERDEN UCUZ Reuter Ajansı —müdürü M. |Clements, Tevfik Kâmil beyin nutkuna cevap olarak mumai leyhe cemilekârane sözlerinde: dolayı teşekkür etmiş ve müt tefik Ajansların mühim bir uz vu olan ANADOLU AJANSE NA karşı minnettarlığımı beyan eylemiştir. Mumaileyh, Anado- Tu Ajansının istihbaratmın bü- tün cihanda neşir ve tamimine harikulâde bir surette himmet i ve müfit olduğunu ehem İ Mabadi 2 inci sayfada |