18 Nisan 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

Garele ve matbaoya cit üddeti geçencer haler MAWUA T BUHRANI Harf ınlulıbını mıneııup baş- teren matbuat buhrant git- vahametli bir safhaya gi- or. İstanbulda çıkan huftalık 'Ylık mecmuaların - hemen Bsi kapandı. Bunlar arasında kaç mizah ganıısı kaldı, Ular da nerde ise düşüp kaybo- lar. Bundan sonra sıra bel- başlı gündeliklere gelecek ve He 6 zaman korktuğumuz ba- iza gelecek. Fakat şimdiden der verelim ki biz bu buhranı inkılabınm *'Biztat — kendi şAyesinden çıkan bir arıza gi *lakki edenlerden değiliz, ve langıçta lâzimgeler - tedbir- © alınsa idi bu bulbrandan sa- anın pek kabil olacağına lardanız. Bu - tedbirlerin Kaktr tamamile geçti mi? Biz Ş da ihtimal veremeyiz, orta- henüz islahı kabil olmıyan vaziyet yoktur. Geçen laki makalemizde de sö- imiz gibi bugün hükümet bizim verdiğimiz ehemmi- ı Verecek olursa derde çare Mta hemen hiç bir zorluğa üyacaktır. Neşriyat ve t sahasında güzel kurul- &4 bir nevi devlet monopolu: M harf inkılabından beklenen YI süratle temin etmiş O- hem de bu büyük vesile gğmıekedn irfan bayatına %onmlu altında emsali tmış bir nizam - ve inti- ıîı Vermiş olacaktır. de her inkılap gibi hars hE;" sahasındaki inkılaplar devlet marifetile vuku ı._kw onun kuvvetine daya- )'urur Bunun başka tütr- Ğ ilmesine ihtimal vermelr &, “#Mamile bilmemek demek- Milletinin seciye ve tari- N yalnız hars ve irfan iş- &hn,,l'“""" aksi 'bir kabiliyet lesine, bir istikamet © İntizar etmek neden? x““hıı ya ; saten bu harf inkıla- luk eden meselelerde, teddüde düşmiyelim. milleti her inkilapta gibi — bu önünde — bir imtihan- N Etçiyor. Türkiyede ma! bizim korktu- sefer de y""':;nm;ııun edebilir.Bu | ilel stijimiz i w%;ptm buyükı::' ı:nrdır h“b'h)'oıuı ki bu buhra- y didi; 'Yük sebeplerinden biri '-lıı T, bu hâli herkesin bö- eğine ihtimal ver- Avrupanın, - Ameri- Türkler aleyhine ekseri- ve menfi haberler ini güden matbua- et vi hı['h"h!eden azami ga- mîu!ı çıkarmağa ça- bunlar ne - için? ııuğ“"::ı harf inkılâbınm bat ve teşkilatı eçak vasıtalardan mah Veyılıuı bunları te- için kikt:ındıgı mas- Bi t lkınamadığı Ttibat ve wşıu Srafların en çok en Olduğunu sö, öyliye- tkes e düşer ;.“dîu! ve basit- e T - onulma; "m::“'“""“ biç bir ma, YARDP DAEDP KADRİ ...*'— muahedesi A“'ıı.. Bar 6 (AAS — Türk n“':'hdeıııı lerece İler- '%ı.ı'“"'lk Rüştü beyin vuku bu- İstanbul, Ankara caddesi, 4100 Telgraf adresi: Telefon numaraları: İstanbal, Milliyet ıqî;_' hususta etatist olan bir| Perşembe 18 Nisan 020 İdarehane: î İstanbul, 3911 — 3912 — 3918 hmsuslar için müdüriyete mürecant edümelidir. 10 karas'ur. Öclen evrek geri veril | Ticaret odatarı kongrası dün mühim kararlar Ittihaz etti Odalar kongrası dün bitti .—— Kongra Hükümetten, soğuklardan mez- ruatı ve hayvanları kısmen harap ve telef olan köylülere tohumluk tevziini, damız- lık hakkındaki gümrük — meafiyetinin yerli hayvanata da teşmilini temenniye karar verdi Tacirler rıhtımların tevsilni antrepoların tezyidini, vapur ihrakıyelerine liman şirketinin harışmamasını, tahmil ve tahliyenin süratle icrasını istemişlerdir Odalar kongrası dün bitti ı'suııııuı mıntakası Ticaret odaları kongrası dün ikinci iç- timamı aktetmiş ve mühim kararlarla mesaisini bitir- miştir. Bu Içtimada kongra encümenlerinin raporları Dokunmuş ve hiç itiraz edilmeden kabul olunmuştur. Hükümete müstacelen müracaat edilmek üzerc encümen lerin temennileri nazarı dikkata alınarak şu mukarrerat ittihaz olunmuştur: Kongraca ettihaz edilen hararlar 1 — Trakyada kışın şiddetinden mezruatı harap köylülere, Gelibolu ve Edirne Borsa ve ticaret odasının teminatı ve kefâleti müteseisile İle tukumluk için yardım edilmesi, 2 — Trakyanın şiddetli soğuklardan hayvan 2zayiatının telâfisi ve peynireiliğin himayesi için damızlık hayvanlar hakkındaki gümrük maafiyetinin yerli hayvanata muvakkaten teşmili, 8 — Yenl evrakı naktiyeden yırtık ve lekeli olanların resmi müassesat tarafından kabulü için teşebbüsat yapılması, Liman ulsrlııde sür'at, lolıılık 7 — Uman işlerlade sür'at, kolaylık ve ucuzlük temini, rıhüim- ların temdit ve tevsli, asri tahmil ve tahliye vesaiti getirilmesi, antrepo ve anbarların arttırılması, gemilerin tamiri ve havuz işlerinin düzelmesi, alâkadar vapurlara az masrafla ve bekledilmiyerek kömür verilmesi, 5— Şimdi şikâyetleri mucip olan llman muamelâtının lüzumsuz teehürleri ve fuzuli masrafları kaldıracak şekilde bir elden İdaresi. Vapurlara verilen ihrakıyeler ve hömür mes'elesi 6 — Vaparların bir kısmı sür'atle ihrakıye alamadıklarından buradan — çekiliyörlar , Verit —kömürlerin — ihrakıye — olarak sarfedilmesi için Ecnebi kömürlere yapıldığı gibi uzun gümrük müamelesinden istisnası, Zonguldak kömürlerinin beyannameleri gümrük depo memurlarına gösterildiği zaman derkal tahliyesine müsaade Olunması, Liman şirketinin, kolay ve ucuz olarak kömür verecek vesalt getirinceye kadar bu hasusta müdahele etmiyerek tüccarı serbest bırakması, Pire ve Şıradan daha az masrafla ve seri olarak İlman muamelâtının yapılması. Anonim şirketler hakkındaki hkararlar 7 —Anonim şirketlerin teşekküllerindeki resaneti temin edecek emniyet ve selâmet tedbirleri, ferdi sermâyeyi anonim hale geti- | * recek çareler, anonim mesal cihazının her türlü ihtimallere cevap verecek kabiliyette olması, ecnebi sermayesinin celbi için Ticaret kanununda lâzım gelen tadilâtın icrası.., Emlâk bankası, ve n—ııkyulılnr Bı temennilerden sonra Trılyı odaları muarahhaslarının teklifiyle Emlâk ve Eytam bankasının bütün mintıkalara — şube küşadı suretile ve ya ziraat bankası vasıtasile emlâk mukabilinde Ikra- zatta bulunması ve bânkaya alınan paraların alındığı yerlerde istimalinin usul ittihazı takarrüir etmiştir. Trakyadan susam ihracalı usam ihracatı (600,000) okkayı bulan Trakya susamlarının da gelecek seneki * Rusyaya ihracat , listesine İthall muvafık gö- Tülmüştür . Vapurlamı su ihtiyaçlarının çabuk temini İçin teşebbüsatta bu- Tunulmasına karar verilmiştir. Âzâdan biri, teksiri nüfus hakkında geçen seneki kongra ka- Farinın ne olduğunu sormuş ve rels Muhsin Bey, bunun, hükü- metin müstakbel faaliyetinde nazarı dikkate Alımmak üzre nüfus idaresine verildiğlal söylemiştir. |:ıııııı müteakıp kongranın İşi bittiği için içtimaa nihayet verli-? miştir. J%îlnîlhyeî Hüzaşama vala a ae ll Surı maehb'usuü NEZATENK U Tüccar, kömürlerin satışına mani kayıtların kaldırıl- yırtık paraların kabulünün teminini istiyor $i At e. ne 4 ne ve” İla: Gazetemizde Aböne şartları - Takla Guci Sehifede Sanim! ği —00 ha &a EE N E 1s0 e G US e "e ö B UA E g 5 ücretleri kan yazıların hakukü malifaadır İdan tarifesi ’"E Eecnebi kömür — .10. — Şirketi hayriye niçin İşleme müdürü bu sualin cevabını veriyor Şirketi hayriye işletme mül- Sadi Bey, şirketin ecacbi mubayaa ettiği hakkın- da demiştir ki : Yerli kömür getirmek üz- re kozlüya giden — vapürun h nüz gelmemesi dotayısile pf sada bulu van Res kömüründen bir kaç günlük ibtiyaca Kaf mikdarda âldık. Yerli kömürler gelince ecncdi malı almiyacağız yeni vapurumuz Mayısta gele- cektir. Halk Için Boğaziçinin mesire yerlerine chemmiyet — vererek * Altın kumu » ağaçlarla tezyin ettik. Ücretler arttırılmıyacaktır. ——— Yarınki maç —essası — Bu halfta şu resimdö görülen naçar vaz'iyete hazgist düşecek: Gelatasaray mı Beşiktaş mı On beş gün evel yapılacak iken-ani bir yağmur neticesinde teahhür eden Galatasaray - Be- şiktaş muçı yarın taksim stad. yomunda içra eğilecektir. Her Sene kat'l bir falkiyetle Şampi- yonluğu alan Galatasarayı Be- Şiktaş bu sene yalnız iki puan takip ettiği ve ikinci buşlarken — Gülatasaray her kesçe idmansız addedildiği içladir kt bu maç eeit n mütim müsabakası mahiyetini almaktadır. Hattâ- rivayetlere İnanmak lâzım gelirse bu maç; spor ni- zamnamesinin yetmiş — beşinci maddesi — mucibince en. sona tehir. edilmek lâzım gelirken Galatasarayı idmansız bir halde yakalayabilmek” için bu madde hilafına bu hafta yapılması ka- rar altına alınmıştır. Söylendi- gine göre hiç te hakkı olmadığı halde futbol hey'etinin bu kara- © veren içtimama Besiktaş! î farkla | devre yeref Bey de - iştirakı ettirilmiş ve kendisins söz verilmiştir. Bütün bu rivayetler gösteriyor- ki Galatasaray - Beşiktaş maçı tam manasiyle bir hususiyeti haizdir. ... Bakalım * Spor siyasileri . nin bu yeni siyaseti hanği ta- rafın lehine olacak ve hangi taraf bu hatta şu ki resi- mde görülen naçar vaz'iyetlere düşecektir ?.. ) TAKLUNLARKIRU DNİK LDUKLÜNKEANLIĞ. ĞAUU İlavemiz Bu gün bütüt mü- vezzilerden ilâve- nıizizi isteyiniz ecnebt kömürü aldı ?! Tahlidi leslihat Biz teklilimizi yaptık —— eeseş ae — Teslihalmeşrı müdahaaya göre labiil edilmelitir Ceonovre,17 (A-A.)— Tah- didi tesilhat Ihzari konfe- ransında Türkiye murah- hası Tevlik Rüştü Bey tesli- hatın tenkisi İçin her dev- letin kuvvetlerini meşru müdafaa ihtiyaç ve icapla- rına göre tahdid edecek bir usul İttihazını tavsiye etmiştir. Çin murahhası mecbur? askerlik usulünün kaldırıl. masını teklif atmiştir. TEVFİK RÜSTÜ BEYİN BEYANATI Cenevtre, 16. Tevlik Rüştü bey ihzı terii teslihat konleransında Türk te teşrih ile demiştir ki: | Memleketimizde yen yent yapılmaya başlayan resim -cı Tevfik Rüştü Beyin gübik bir resmi Bu Konletansın son içtimazıdan beri İgecen bir sene tahakkuk hususunda —en müsmir devirlerden biri olmuştur. Emnü selâmet (sri umumjsinde birer tarsin ussuru olarak imza edilen beynel- milel vesikaların mucibi sürur adedi ve Bilhassa efendiler devletlerin bir —milli siyaset aleti olarak harbe müracaattan sarfı nazar efmelerini ahde iktiran ettir- mek maksadiyle Pariste akdolunan — ci- hanşumul müahede - itibariyle bu devir Seyyaz bir tarada kabili tahakkuk telak- ki ettiğimiz sureti balli geçen devrei iç- timaiye esnasında olduğu gibi emnü ac- Türnet kömitesinin müzakeratı sıraların dü-da bildirdik. Ve bitaraflık amili ile tarğin edilmiş memzaç uzlaşma ve hakem muahedeleri ve ademi tecavür misakları mekanizmasınin bizce en müessir ve â- meli bir tarada kabili tahakkuk bir S 'Yeti hal teşkil ettiğini iddia eyledik. Ge- çen sene bilüda mezkür iki içtimada mü- messilleri tarafukdan çizilen yola Türki- ye Cümhüriyetinin büyük bir helus ile girdiğini isbat için ba ikinci içtimaa ki- $i derecede ağır bir bağaj ile geliyoruz. Pilhakika elendiler, Paris — muahedesinc ilk önce iltihak ve bumu tasdik edenler- 'den biri olan Türk hükümeti iptidal mu- shedenin bir tarsin unsuru oldağu müta- İcasında batunduğu Moskova protokola- ma da iştirake müsaraat etmiştir. Diğer taraftan başlanan eseri takip ederek tel mihinde bulunduğum ademi tecavüz Ve bitaratlık formülleri ile bir çok wrtaşaın ve haken müahedeleri akdettik ve - bu- rada iltizam ettiğimiz nazariyeleri — tat- bik ederek aymı neviden diğer muahede- ler hakkında da müzakeratta bulunuyo- tuz. Bu yeni ü tine vazetmek arsuyi şedidile geliyoru: Başlananı işte neticenin berşeyden evel ikirlerin terki Acslihatına mutavakkri alduğu söylenildi. Diğer taraftan — vakı 'olan muhtelif neştiyatta mes'elenin am M bir sureti hallini muahedelerin ve bil- hassa harpten sariı nazarı mübeyyin mu- ahedenin kuvveti müeyyidesinde aramak lâzım gelmediği idı edildi. Taki ilân edilen bütün bu vaitler kapalı nazariye- ler sahasında kalmasın. RUS MÜRAHHASININ BEYANATI Moskova, 17 İhzari tahdi- di teslihat komisyonu müza- keratına iştirak eden M.Li- tvinoff demiştir ki: — Sovyet bükümetinin messi ve te- şebbüsleri sayesinde Kelloğ misakı Av- “İlüftnameleri ve mületler meclisi t - |cilâtnameler kadar ebemmiyeti Dahili. istikraz Tahvilâti dün hara: retli muamele gördü Hükümet imha edil- mek için 220,000 Jira- lık tahvil aldu Dün kambiyo - ve esham ve borsasında, —alım —muamelesi münasebetile — iİstikrazı — dahili tahvilatı üzerinde çok hararetli iş olmuştur, Bu yeğane — tahyilâtımızın re'süilmalinin Ilası için Hükü- met namına İmba edilmek üzre Osmanlı bankası — tarafından dün (220,000) Hlra kıymetinde İstikrazı dahill mübayaa edil- miştir. Geçen sene bu İşin bazı acantalar vasıtasile yapılması şikâyetleri mucip olduğu için bu defa bütün acentalara tak- sim edilmiş ve Borsa komlser- HBi memurlarıma nezareti al- tında muamele yapılmıştır. Altı ayda bir tediye edilmesi muka- , trer İstikrazı dahilinin falz kü- ; posu Mayısın birinci günü tedi- ye edilecektit. Son İikidasyor istikrazıdahili bulur sirile depor (6) llraya çıkmıştır. Dün istikrazı dahili (93,50) den ingiliz Urüsı (987) den, altın (838,75) ten muamele görmüştür. Düyunu muvahhade (207.75) ten açılmış, 208,25 Tiraya yükselmiş ve (207) di mıştır. Karayel fırtması Kırıdenızde şıdd ah hüküm sürüyor-. Vapurlar dönd:; Karadenizde şiddetli karayı früunası hüküm — sürmektedir, Dün boğazdan çıkan vapurlar durtanaya mukavemet edeme- mişler ve tekrar Himana avdet etmek mecburlyotinde kalmış- lardır. Biv kayık baltı Ağva llmasına mensup Ta, yyar namındaki dört tonluk bir kayık karaya oturmuştur. Mü- rettebat — tahlisiye — memurları tarafından kurtarılmıştır. HAVA GENE SOĞUDU E eti gün 20 dereceye yük- selen hararet' dün sabah © dereceye düştü ve havalar lena- laştı. Akşam üzeri başlayan yağ: mur geç vakta- kadar - devam etti. Rasathaneye göre/ dün sür' ati 16 metmayu” bulan' Hüzgür | bugün - bafifleyecek ve” poyraz devam elmekle befaber soğuk şiddetini kaybedecektir. Pugün tedricen havanın iyileşmesi mul: temel görülüyor. Afgan kralının nazırı Berlin, 16 CALA.) — Afgan Kıralı Emanullah hanın ha- riciye nmazırı Moskovadan buraya vasıl olmuştur. hi & meriyete çırmıştır. 'nda mütekabiler elloğ misakı Sov- yet bükümetinin nazarında Loksrno İüi dan tavsiye edilen milletler ararında haizdir. Murahbaslar hey'eti umumi ve vam ter- ki testihatr şimdiki şartlar dahilinde sul- bun en tesirli teminatı olarak — telakki etmiş ve etmekte Dulunmuştur. Fakat bu- a sit Dulunan proje reddedilmiş oldu- dundan Sovyet bükümeti teslihatın tec- rici ve Bir nisbet dahilinde olarak ten- kisi bakkındaki ptojeyi teklif ederek bu- mu bazı mulâkazatı dehane ederek redei içim değil Fakat esaslı bir surette tefer. zuatile tetkik için rezmamenin İlk sıra- sımda müzakere edilmesini rica etmekte- İrupamıs en ziyade tebdit edilen mınte: dir. | Şehremini — rense—— Aleyhlar neşrigata cevap neriııor Hayat pahalı!ığı hakkında neşrolunan beyanal asılsız ve hususi bir muhavereden alınmış sözlerdir Dünkü gazetelerde bazı meseleleri hakkında Şehremini Mu- hittle Beye atfen beyanat İntişar et- mişti. Muhiddin Bey dün bir mu- harririmize ba neşrin bahsederek Şo beyanatta bulanmaştu: “— Dün Cevelki gün) Vakıt harriri bey, yalmız olarak yanıma geldi. Benden &m — gazetesinin Emanette — techhür — eden - İşlerden Dahis fıkraları hakkında malümat is- tedi. Kendisine — gazetelerdeki müna- kaşalara iştirik cdemiyeceğimi - ve verilen misallerin dikkatlice okunuzsa cevapları da içinde mündemiç bus Tunduğunu ve Emanette işler teehhür €imesi demek her hesin aklına gelen talebi —— terviç ıdlllynr demek olmadığını söyledim. Muharrir bey ihtikârdan bahsewi. Kendisine cevaben: İhtikir meselesi- nin ve hayat pahalılığının bir gazete havadisi olarak mütalta edilmiyece- Hini Ve bumun gök — İhtisasa müite- vakkıf vasi bir ilim mevzwu teşkil ettiğini ve binsenaleyh bu bapta bir şey söylüyemiyeceğimi ilâve ettim. Bunu müteakıp nezdimde bulunan bir kaç zaş ve bu meyanda Darülfü- nun müderrislerinden İbrahim Fadıl B. ile hayat pahalıhğının eşya fiatına mazaran mi, yökta paramtı kıymeti İştirsiyesi noktasından mı — mütalar 've tetkik edilmesi lazım geldiği bak- kında özün üzadiya münakatıda bulundük. Bu mes'elelerin matbuatta münakaşası ihtisas ve ilim sahiplerine tevdi edilmesi İâzım geldiğini ve adamın her şubel İdare hakkında ıula]ımh Hulunarsayacağını — ilave t muharriri bey, bt esnida Adada bulunuyordu. Hususi eden bu münakaşayı notetmi Muvafakat etmedim. Bunlı gazeteye yazılmak Üzte verilmiyor, birer ilmi mevzu olarak konuşulmuştur, dedim. Şu vaziyete nazaran gazeteye beyanat şek- linede yalan yanlış ak- seden neşriyat asılsız- ya- pan muharrire beyanı teessür ederim. VEREM HASTANESİ Bazı — gazeteler son zamanlarıda bir de verem hastanesini yeni bir tenkit yesilsşi tızlhaz ctmi; Eyveli — şuratını — söyley 'memlekette verem hastancsi mes'ele Kine temas eden ve bu kelimeyi Hik defa telaffuz eden adam benim Bünden evel bu. mes'eleye - kimte tarafından temas edilmemiştk Bunu düşündükten — ve - telâffuzdan — sönte yerini intihap - eden, Mmürehasaslara tetkik ettiren> ve bundan — sönca da ca son. yapılan verem. hastaneleri anyada tetkikat yapu- tan ve plânların alanda benim. Ayar zamanda bu . taüessiseyi vücüde getirmek için İüzım gelen parayı tedarike çalışan da malümdür. Bana rağmen kalemlerine verdiğim bü mevzou her ne ebebe mebni ise Unutarak bastane - yapılmıyâcak imiş gibi neşriyatta bolunmanın hik- metini anlıyamadım. Konservatuvar Bundan maksat — könservatuvarla Yonaraza ise bundan — ernin ki, ben könservatuvarı bel yapuracağım, Verem hastanesini de Yaptıracağım; belki daha evel Matbuattaki — arkadaşlarımdan — bir #2 insaf ve mantık terenni ederim. Malâmdur ki bir resmi müessese her nevi hidemma karşı lâkayr kalamaz. Konservamarlar yapmak ta halkın bedii ve ilmi ihtiyaçlarını temin etmek demektir. Bir şehrin halkını da- rüPaceze gibi mutalaa et- mek ona hürmetsizlik olur. Konsercatıvarın nerede inşa olu benüz kat'i şekilde takarrür &tmemiştir. Dacağı AA > — | — dödamdedik SEz<f s3 Si <3 BALO0.ER Gs ' asktla ge.