27 Mart 1929 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

HK M İstanbul, Ankara caddesi, TAT adresi: 1, Milliyet Bacya vit hosuslar RNushası S MKuruştuar İKTİS AT VE SİYASET primsip ve amillerir ve gerek millet nda en birim mekte olduğuna artı! si ayiin ve & stib Steminin, inkişafındı letlerin başlıca €den şüpi kalmam m beri mil. sini teş iktisadi -meseleler; cihan karbinden sonra daha fazla bir €hemmiyet kazarn Jardır. Çünkü hârp bir çok ikt 1 kiymet ve sına sebebi n ekserisini bütün “dün mumi bir sıkmcı Ve buk- Tan büsüle getirmiştir. Beşeriyetin -cbedi endişelerin- olan fakru zaruüret ikti. bir muamma — değilmidir Hayat için mücadelenin başlıca füyelerini iktisadi emeller teşkil *tmiyot muf — Milletlerin harici İ siyasetlerini tahlil ede- Bunlara haklm ölün yegâüe düşünce ik: inkişaf Südür. Bolşevizm, " F Peryalizm. —ve sair n mühim istinat noktalarını hep iktisad? esaslar teşkil etmektedir. İhtiyaç ve zaruret ekseriy, ertleri nasıl bir birine düştrür, ;:h;nlnrmdıkl_ tesanüt ve mu- €t ve hislerini nasıl kaldırır. :J. Cihan harbinin sebebiyet verdiği : ü ve mm di ATZUSU- Em- n, “huml sefalet ve İztirap'ta milletleri İylece bir birine düşürdü.. Hot binlik hislerine tam bir cereyar Yerdi. Bilhassa Avrüpa nın siyasi kadtoları değişen —milletleri, irk Kan lYaset ihtiraslarını, — iktisadi h,îıı:ıd' yaşatmak için hudutları inde adeta pusu kurdular... T. K :::.::""ğ Fakat iktisat kanun- baziçeli $ Kesin, her milletin Sesi olmiy, neticesinde silah iki yüzü ve llıllınlımbı_ çok güç İT silahtır, v v*'d_miyeı hâyatının hügün- ;“m tııyewıde, Ohün-en-buyük GÜ İktisadi tesanüt ve kar Şiliklı A askert kuvver, ü akil ve mantık, ondokuzun- etüği ilim ve fen ile te Mş Şibi “yörminci asır da f y farikasi — altında ini takip eylemektedir iktisat önsekizinci Âvrupa — milletleri hareketlerin mite ve konferansları Yehi uzlaşma ve beraber €Saslarını İt — Fakat de araştırmakla bu. hustısta dikkate şayan VASttt Avrupa, da ve itlâf devletleri Milletleri için “değil iktisadi bir Tekabül — etmekte ç fikrine dütün Avrupa nıh iktisidi sıkin, TsL eski avusturya — :ıhl:,u]t birliğinin ©ti gelmektedir. Si küçük dölâf - bu — inhilâlin bağı Arupadaki karıştncr tesirlerin t a dememiştir. Bunum için çimd Ü :'r iktisadi küçük irilâf tecrübesi Teğta YAK Üzredir. Geçenlerde - Bük- Haşe Akdolunan iptidal konferans bu tespit ermi Avusturya ile va edebilirse orta Tupa İçin ehem- Salh ve tarakki amili ZEKİ MESUT Edime Meb'ssa Macaristan inhilalinden n 4 Merbutiyettir. Önyedinci | | Tarifeler “hami , | bir ihtilat çi | müdürü Babar İdarehane: w 100 Telefon numaraları: 3911 — - BALA cant edi'melidir. A 8012 karu Gümrük tarifesi yüzde — yirmiyi Yeni tarife nedir? ——— Tarife iki esası ihtiva etmektedir.. TARİFE RESMİ YÜZDE ONBEŞTEN YİRMİYE ÇIKARILMAKTADIR ea A ve “mali,, olmak üzre iki kısım üzerine yapılmaktadır Tarife komisyonunun mesai Ayunu vazifesini bitirmek üzrerdir. Tarife mec. lisin bu içtimaında heyeti umumiye tarafından müzakere edilecektir. Bu münasebetle yeni terife hakkında elde ettiğimiz malümatı derce- diyoruz. Yeni tarifenin esasları Mıımm olduğu üzre, eski tarife 1332 senesinde ya- pılmışti. Bu tarife bir müddet tatbik edildikten sonra kalkmıştı. Mütarekeyi müteakip hükümet bu tarl- feyi tatbik etmek istemiş ise de müstevli hükümetlerin ibramlle tarile tatbik edilmemişti. 1332 Senesi tarilesi ancak milli hükümet Istanbulda teessüs ettikten sonra tatbik edilmeğe başlandı. Lozan muahedesinin Imzasından evel tarife şu suretle tatbik ediliyordu: 1 — Aradaki para farkı dolayisile bazı eşyadan eski tarifeden beş misli gümrük resmi olınıyordu. 2 Bazı eşyadan - alınan - gümrük resmi önbeş misline iblâğ edilmişti 3 Bazı eşyanın idhali de büsbütün menedilmişti . Lozan sulhundan sonra ozan muahedesinin imzasından sonra tarife şu şekilde 'tatbik edilmeğe başlandı. 1 — Bir defa memnulyet kaldırıldı. yanı hiç bir eşyanın idhali memnu değildi. 2 — Önbeş misli gümrük resmi alınan eşyadan on iki misli ılıımıg$hı.lındv. 3 — Beş misli gümrük alınan eşya üynen muhalaza edildi. Ancak Lozan muahedesini İmzalamlıyanlar hakkında beş yerine sekiz misli tarif tatbik edildi. Şimdiye kadar tatbik edilegelmekte olan tarile budur. 9 Agustos 1929 tarihinde Lozan muahedesinln meriyete girdiği tarihin beşinci senesi Idrak edilmiş olacak, Bina- enaleyh muahedeye göre Türkiye istediği tarifeyi tatbik etmekte serbest olacaktır. Yeni tarifelerdeki iki esas AT şu İki esası İhtiva etmektedir. 1 — Mall resimler 2 — Hami resimler Memlekette emsali yetişmiyen mevat hakkın- da mali resim tatbik edilecek. Memlekelte em- sall yetişen mevat hakkında da hami resim tatbik edilecektir Hami resimler çok yüksekdir. Mali resimlere gelince, tabii mevada göre değişir. Fakat projede şu esas muhafaza edilmeğe çalışılmıştır. Yapılan hesaplar, eski tarifenin, tatbikatta vasati olarak eşyanın kıymetl! mukadderesi üzerinden yüzde ondört nisbetinde gümrük alındığını göstermiştir. Yeni tarifede vasati olarak yüzde yirmi kabul edilmiştir. Tabii her eşya üzerinde aynı nisbet muhafaza edilmemiştir. emtlanın mahiyetine göre daha fazla ve daha az nisbetlerde tezayütler vardır. Fakat rakkamların tetkiki, projede, eşyanın kıy- meti mukadderesinin yüzde yirmisi nisbetinde bir gümrük resmi alınmak gayesinin Istihdaf edildiğini göstermektedir. ——— İSTİFA HAFTASI —. Şeket inhisarında da iki istifa İdare müdürü ne diyor? Şeher ve Petrol İnhisarı hu- | müdürlü Hüsnü Beyle görüşerek kuk müşaviri Cemll bey vazife- | İStifa meselesini mevzuu . balıs Üüsü >be tifa etmiştir, müdür Bey de şunları etmiştir . S söylemiştir: lendiğine göre Hzrkes - istifa - etmekte :=" idare bittabi serbestir. Cemil bey Ti Hüsnü istifa etti ise de Şükrü beyin beyle m..,l ida; inağ erkânı arasınd, istifasından — henüz haberdar değilim , mıştır. Bundan dolayı muha, berat şubesi * Wi Zeksi bey dainler vekili” olduğu takdirde yerine tayin edili sında-Hüsnü — beyin İst dilmişti. - Esas mümalleyh hin — mezi tayini muhtemeldeğllidir.Tlüsnü beyin Şeker İnhisarının — Jâgvi zade Hüseyin Şükrü beyin de istila etmek üzre bulunduğu dahiliyeden beyan edilmektedir. Hüsnü R. de tekrar dahiliye emrine — verilei Dün bir muharririmiz idare Mmuhakkak addedilmektedir. MMM HBza y zna taRa e esreireü Süifri mück'usu NOAENEU'E nkaradan gelen haberlere göre, tarife komis- | iğımız malümata göre, meclise takdim edilecek olan yeni | | | | aunuygğ “hanıdı- ve arkadaşları - intihap - hakkını istemekle ısrar ederler mi ? KADINLAR İnl.i.lı._a.ı?hukkını alacaklar mı ? | | Kadın birliği, yeni Belediye kanuna layihasının meclise İnti- kali münasebetiyle, belediye İn- tihabatına iştirak hakkını istih- sal için teşebbüsattı hulııııllıku; hazırlanmaktadır, Birlik idare hey'eti, bu lıuı%'ı Avrupada | mevcut nizameleri tetkik ettik- ten sonra Büylük-Millet Mecli- sinc müracaat etmek ve gelecek intihabatın kadıtların rey sahibi olmalarını temine çalışmak ni- yetindedir. Birlik İdare heyeti | bugün toplanadaktır. Yeni kanunda , kadınların İş> | Alraki bakkında.bir kayt olma- makla beraber, “her Türk. tabi- | | rini gayri. sarili bülan bazı ka- dınların ümide “Aüşerek derhal | harekete geçmölri , tezakürat ve miting için teşebbüsatta bu- lunmaları kadın birliğinde varit görütlmemekte , Hlizumsuz ve mevsimsiz bir İstical eseri nd- detmektedir . | Dartlfünan meydanında ka- | | dinlar tarafından miting akdı Içla vilâyete müracaat edildiğine | dalr neşriyat alâkadarlar tara- | | fından tekzip edilmektedir. Ne- zihe Muhittin hanımla bazı ar- kadaşğları , kadınlara Intahap hakkı — verilmesini — multemel görmektedir. Vali ne diyör “— Mitlag için biç bir mü- racaat olmamıştır. Esasen yeni belediye teşkilâti layıhasında kadınların hakkı reyi için bir | madde yoktur. Yeni lüyıha baş- Hca şu maddeleri İhtiva ediyor. * — vergi kaydi kaldırılyor. 2 — âii tahsil: görenler Iki rey sahibi oluyorlar.. v irein Yeni nizamname washington, 25 (ALA.)—Mu- haceret hakkındaki yeni nizam- mame İngilterenin hiasesini 34,007 den 65,721 ve İtalyanınkini 3845 mukabil Almanyanm hlesesini 51,227den 25,957ye, İrlandanın- kini 28,567 den 17,858 e veFran- sanınkini de 3954 ten 3086 ya indirmektedir , 2 inci sahitemizde : mektobur elt baş veklii i— Prag Çekler nasıl bela vu 4üncü Sahifemizde: (— Haa sapdru s— Fıka Yakup Kadri- Bey 3 &-— Iükâçe, Yoman, Karikatiir V.S. iyet | (80)hissedar MÜHİM BİR TEŞEBBÜS HÜKÜMET SAMSÜN. ÇARŞAMBA HATTINI ALTYOR Hazırlanan layıha meclise verildi Ankara, 26 ( Milliyet ) Samsı Nemli tamamı sâalın T vermiştir. Bü hususta man Töyıhü dün n encümeninde —müzakere tasvip edilmiştir. Encümen Nafta ve maliye vekillerinin bu husustaki izı zadelerden lere samimeten Neinl derde mevcut (230) bin liralık hisseleri ontardon (100) bin liraya satın alacak, İş ban- kasına olan (500) bin Hira borçlarının tediyesini tekab- bül edecektir. Hükümet bundan — maada hatkın elinde olan hisseleride satın alabilmek için meclis- ten selâhiyet alacaktır. Anadolu demir İdare meclislerinin kararları ve yapılan işler nedir? Sabık Anadolu Demir yolu, Haydarpaşa ni ve Mersin- Tarsus Adana Demir yolu şir- ketleri hey'eti umumiyeleri mü- him bir içtima akdetmişterdir., Bu Içtimada hükümetimizle yapılan muka«- vele ile meclis idare raporu okunmuştur . Şirketler meclis! idareleri muh- telif fasılalarla toplanmışlardır. Ankara Demir yolu meclisi senedi hamillerini temsil eden hazır bulumuştur. Meclisi - idare mukaveleye it- tila peyda cet- tikten sonra ra- poru tasvipetti. Azalar k|m|ı_r7 Bundan sonra hükümet tara- fından namızct gösterilen yeni meclisin idare azaları intihap edilmiştir. Hü- kümet namına Faik Bey intihap edilen azalar şu zavattır: Muhürrir Almet Haşim, sa- bik valilerden İsmail Sefa, sa- bik meb'uslardan Enver Beylei Diğer âzalar da şunlardı M. Gütman, M. Velgeli, M. Gertig, M. Maysner. Riyasete vss İntihap edil- lıv:lınlşı“ıkdılılıı dolayı mü- rahhaslara teşekkür edilmiş ve yeni meclisi İdare toplanmıştır. İKİNCİ ŞİRKET Haydarpaşa İman — şirketi meclisi içtinsinda (31,805) hisse senedi temsil edilmiştir. MERSİN HATTI Dün yazdığımız gibi Mersin- Tarsus - Adana Demir yolu Meclisi idare Içilmamda 15,596 hisse senedi hamili temsil edil- miştir. Meclis Idare riyasetine Tütün inbisarı sabık müdürü Seyil bey intihap edilmiştir. Mezkür şirketler meclisi ida- releri bütün - kararları İttifakla vermişlerdir. Aldığımız malümata — göre | üç şirket mürakipliğine demir Bey yolları müdürü Mustala tayla edilmiştir. Dün — kendisile - görüşen bir mubarririmize M. Maysner tas- fye muamelatının muntazaman devam ettigini söylemiştir. 3 Arlı ğ CA F alınmasına | Abone ve Ilan ereti deri Gazetemizde -çikan yazıların hukuku myahfazdur Abone / şartları F kya 400 hu 150 « D 200 <$ Tlan Encl Nizamlamsın © Hdunmucaştrar” TÜTÜN İDARESİ Tüccarların aleyhine hareket ediyor mu ? Behçet B.in beyanatı 38 milyona mukabil 1 milyon kilo tütün! v semere — Tütün Anhisarı umum müdürü Beh- çet Bey, ldu- renin yaprak tütün — ihra- catı yaptığına dalr vukubu- lan neşriyat hakkında dün bir muharri- rimize dem- | iştir ki: Ticaret ser- bes olmakta be- » Ser, son defa Beçet Bey mevzubahsolan inhisar idaresinin külülyetli mikdarda yaprak tütün ihracatı şaylası doğru değildir. Şimdiye kadar idare her sene bir milyon kilo kadar fazla- sını satmak meebüriyetini hisset miştir. Vasati - istihsalât yekünu 50 milyön — kile — olduğuna — ve ihtiyacımız (12) milyon raddeslade bulunduğuna — nazaran bu güne kadar tüccar ihracatı 38 mil demektir ki- fazla yaprak — tütün ihracatımız meselesi - bu hesapla izahtan- müstağnidir. Bu sene de, sattığımız bir milyon küsur ki- loya mukabil, .zürra hariç ol- mak üzre, yalnız İstanbul tacir- lerinden bir. kaç müyon İyi (randmanlı) — tütün — mübayaa ettik. Açaba taçirler bizim satın g 'bu türtünleri niçla iİhraç #imemişlerdir ?... Biz , idarenin ihracatından bahsedenlerin tü- tünlerini almakla onlara ekmek vermiş olduk. Görmez denilen aşağı cins mallâarı fabrikada sartederek — iyilerini — satmak messlesi de tamamen asılsızdır. Fabrikada görülecek harmanlar bü sözlerin hilafını her zaman ispata kâfidir ve satılan cüz'1 kısımda tütün kanununun bah: şettiği — müsaadattar — istifade tarihi nazari itibare kat'iyen alınmamış, hatta munmele ver- gileride hesaba ilave edilerek “at verilmiştir. Binaenaleyl , fazlamızdan | tüccarın 120 ye sattığını, İnhisar | idaresinin yüze şatabilecek va- ziyette bulunduğu hakkındaki sözler de sırf nazariyyattan ibaretili e iş berakistir.. BEHÇET BEY Maarif emini meb'us oluyor Istanbul — Maarif - Emini Behçet Beyin münhal me- busluklardan birine intihap olunacağı haber alınmıştır. Behçet Beyin yerine hangi zatın Maarli Emini olacağı henüz belli değildir. Mülkiye Mektebi Müdürü Hamit beyin tayin olunaca- gı söylenmektedir. Fakat Hamit beye bu hususta hiç bir iş'ar vaki olmamıştır. Ankara, 26 (Milliyet) — Ten- zil edilen Ha resminin hükü- metimizle —ticaret — muahedesi akdetmiş hükümetler muvare- vekllede bir karar alınacaktır. Ankara ticaret odası Ankara, 26 (Mülliyet ) — Şehri ü odari mıntaka - korgrasi pazatında - toplanıdaktır. Lehistanın bütçesi Vargova, 26 (AA) < Meclis (020 1930 bütçesini 'tastik etmiştir. Bürçe de varidir 2954444 datına da teşmili için heyetl | geçmiyecek Dün * Raleijk Roley - isii Amerikan kruvazörü limariım za geldi. Resmimiz Visamiral * Dayton , undür. »e N GEMİSİ İ Dünlimanımızageldi |Visamiralın makamatı resmiyeyi ziyaretleri ve muharririmize beyanatı Avrupa denizlerindeki Ame- rika filosunun Amiral gemisi olan “Roleiji Roley, kruvazörü | dün saat 15 de limanımıza gel amiştir. Amerikan harp gemisin- de vis amiral Dayfonla zabıta- ni ve 500 e yakın efrat bulün- maktadır. Vis. amiral Daylon 1900da Amiral Srisfolla birlikte bir kere daha şehrimize gelmiş- ür, Harp gemisi limanımıza girer- ken — toplarla - selâmlanmıştır . Amerika — sefarethanesi Ataşe- militer ve Navalı Kayztakam Alyot gemiye giderek beyanı hoşamedi etmiştir. Roley 9,000tondur, mal mah- reci 19 kademdir. Gemi limanımızda &gün kala> cak ve Nisanın dördünde müfa- rakat edecektir. Misafir zebıtan şehirdeki büyük otellerden bi- rinde kalacaktardır. Vis Ami- ralın refakatine, BlabaşıFrtağrul Bey milimandar olarak tayin edilmiştir. Visamiral Dayfon karaya çık üktan sonra döğrü Amerik, sefarcthaı ulneg|=ş.Am=dl: setiri Mister * Giavv , u ziyaret etmiş, müddet - sefarethane- de kalmış, müteakıben konsolos haneye gitmiştir . Viİsamiral bundan sonra kol- ordu ve Bahriye kumandanlığını Vilâyeti ziyaret etmiştir . Misafırlerin şehrimizdeki ika- metleri — esnasında — tatbikat edilmek Üzere henüz bir prog- ram tespit edilmemiştir. Visa- miral ve zabitan serefine A: rika sefarethanesinde bir balo verilecektir. Valiyi ziyaret Vis amiral Dayton, dün saat — 17 de Vilüyete gelerek — Vali veklli ve Şehremini Mehijtir Beyi ziyaret etmiştir. Vis amiral Vilüyette 20 da- kika kadar Muhittin Beyle gö- Tüşmüş ve bu esnada — inkilâbi- mızdan büyük bir sıtayışle bah- setmiştir. Amiral ve refakatındaki ze- yata Çay , pasta ikram olun. muştur. Mubittin bey de bugün Amirala ladel ziyarette buluna- caktır . n Ariral diyor ki Amiral Dayton dün bir mü- Harririmize hissiyatını şu suretiş beyan etmiştir: *— Uzun müddetteu beri gör mediğim bu güzel şehrinizi tekrar ziyaretimden son derecede müte- hasşisim.,