24 Mayıs 1938 Tarihli Kurun Gazetesi Sayfa 10

bütçesi: 290 milyon lira (Üst tarafı Tunuyor. e bütçe 250 e vi a yaklaşan umumi yekünu ile Cumhuri- yet derini en yüksek bütgesini teğ- kil edi Şu makayı a bi vi ve işaret st. meliyim ki, büt. çe sermek z için er nisbet- lerini a çare bula- e- girmi; lunan denk bütçe hayatını, Rez Mia mükellefiyetlerinde her se: nı ehemmiyetli nisbette yükseltmiş bulunuyoruz. her pwm ü- tekavvuf ettiğine et- mediğim bu bütçenin ana sal tahliline girişmeden evvel, hi arasmdaki 12 milyon lira» e ri bni menbalardan temin edilecek karşılıklarla idaresi caiz ve pp olan şimendifer inşaatı ve maden tetkikatı ve taharriyatı gibi himen bu menbalardan elde eğ a k anması im Ri il bu hizmetler için mevcut fahsisatm tenzili dünyanın silâhlanma yarışı müvace - hesinde memleket müdafaasınm istil- zam ettiği müdafaa tahsisatınm tak. viyesi için ihtiyar ve terviç edilen şe- kil ve zaruret icaplarından doğmuş- Ir. yı da işaret etmeliyim ki, verilmesi düşüncelerimizin başında - dır. Arkadaşlar, milli müdafaamıza ta - allik eden hizmetler üzerinde yüksel heyetinizin gi büyü di, yetle mütenasip olarak imi teyakkuz halinde bulunan hükü - met, zammın ıma yakm miktarmı 15.300.000 lirasını bu hizmetlere ayır- mıştır. Bunun 8,5 milyon lirası kara, deniz ve askeri fabrikalar için hazırlanan ve kanunu ahiren kabul buyrulan 125,5 milyon liralrk programım ilk seneye a- it karşılığıdır. Bu miktarın 1939 da 12,5 er ie bi raya çıkarılması muki Silâh ve mühimmat mesi niiimküin olduğu kadar dahilde temin için öte- denberi sarfettiğimiz gayreti bir kat askeri eden bu yolun müsbet neticeleri. | dahat etlendirmek ti ni saymak fabrikalar tahsisatma 125,5 milyon - istemem. programda tefrik edilecek mikta- ei yekünen bir sene evvelki | Tın harici olarak daimi imalât ih. ye na: ona yakm z ca. 2.200.000 liradan i- i dazlak bağlanmış *olan 1938 yılı | baret olan fabrikalar “bütçesi: “yüzde miyetli SA 72 fazlasile 5.255.000 liraya çıkarıl - eketin ıştır, Geriye kalan 4,5 milyon lira görülen devamlı inkişafm di illt mü: nm muhteli yaçla- Zer cihetten vergilerimizde ve ani rma karşılık tutulmuştur. sas ve mevzularımızda yapı MAARİF K tm neticesi olduğunu ve yiz 1938 mali bütçesine i 2.440.000 lira zam Geçen inka Guğrad yetinizin aldığı ii Yan ve Şefin çok kıymetli direktif ve tlarmmn mahsulü bulunduğunu benim için bir vazife eder. Bütçe hakkındaki bu umumi maru- müsaadenizl. Yilet # pılmıştır. yıl bütçe hakkında maruzatta bulu - nurken her sene muntazaman artti - ğımdan ve 1937 de beş sene evvelkinin iki mislini geçmiş olduğundan bah . ütçeye yapılan mütema- di ilâvelere Tağmen, halkımızm maa- rife karsı iği emsalsiz heves ve rağbeti il etmek ve Cumhuri- e bu feyizli neticesini görerek bu. u karşılamaktan büyük zevk duydu. 300 kusur bin lira olarak tesbit edil- Miş Hakiki ve samimi bütçe muvazene- sini, devlet maliyesinin ana prensi sayan hükümet, varidat tahminlerini hiçenin tanzimi vi sırasında elde bulu- nan $ göre m ve umumi hi; lere ait muhtelif ihtiyaçları bu suret- nüz ia bitmeden evvel elimize tahsilât rakamları da geçmiş bulunu- yordu. Bu son rakamlara göre ve hüküme- tin a vaziyeti yeniden gözden ncümen varidat muh: nazarı iti- suretile yeri bütçesini anak lira olarak bağlamağı mu- A sre önümüzdeki seneye bütçesinin gr yekün 1937 den 18. 934,000 lira fazladır. Muhtelif dairelerin ri > pılan zamlarm yekünu Bu netice her sahada feyzini göste. ren Cumhuriyet devrinin cidden en ik ia edilecek büyük eserlerin - den NA FİA, İKTISAT, ZİRAAT Nafia bütçesine 2 milyon, iktısada 861.000, ziraata pılmıştır. Nafia bütçesindeki zammm. 888000 lirası doğrudan do; sa bii ye kâlet yaşlar bakiyesi m kâlet VE JANDARMA Dahili emniyet ve inzibat teşkilâtı- mızın muhtelif ihtiyaçları için emni- yet umum müdürlüğü ve jan mi 1.736.383 lira zam yapıl- SIHHAT VE İÇTİMAİ MUAVENET ım 1 milyon lirası sıhhat ve iç- timai ma hizmetlerine tefrik dilmişti 1938 bütçesindeki zamnım 4 milyon lirası da, geçen alı önümüzdeki sene almacak fevkalâde tahsisat il eden borçla» rm ödenmesi için 1937 de düyünü u- mumiye bütçesine konulan 6 milyon ki, bu suretle mez- ödenmesine 15 34 sene» a Menemen, ai e kre an hale edilmiş bir kısmınm da projeleri | lâde hazırlanmıştır. Sanayileşme faaliyetimiz, progra mı dahilinde ilerlemektedir. Çimento, kür borçların sinde 1 milyon lira Şu noktaya bilhassa yüksek larmızı celbetmek isterim ki, ri rTiyet maliyesi gerek kısa, gerek uzun resini elde ir hi ler için ve bu borçların esinde büyük bir hassasiyet ve dikkat el Bu faslm bu sene 10 in liraya rkarılması bu sözler kat! ve fili delilini teşkil zamlar da, mı dairelerin müteferrik ihtiyaçla- rma, tahsis edilmiştir. 1938 mali yılr masraf ya- pılmış olan mene tahlili burada İnn Yara mik izahata geçmeden e itibariyle adi Diltçede tevkallde, varidatla lan hizmetlerden önümüzdeki ln programma, bulunanlar hakkm. yakmadır. Bunun 4,5 milyon lirası Sivas - Er- zurum istikrazile karşılanmaktadır. Bakiyesi de fevkalide tahietla kar. ği reca içtimai ve iktısadi ziyeti bakımmdan olduğu kadar mü- dafaasr bakımmdan porselon addit fabrikaların tesisine önümüzde- ki sene başlanacağı gibi demir sana- yil inşaatı meyanındaki yüksek fu runlardan biri de işlemeye başlamış taç ol haiz olduğu kredilerle temin oluna- caktır. Maden işleri; Etibank tarafmdan işletilen EE kömür madeninin 1937 deki is- 400.000 tondan ibaret tihsal miktarı iken istihsalâtım tezyidi için alman tedbirler 8000 ton olan Murgul Bulgardağı DENİZBANK Deniz Ticaret e için hu- Susi kanunla verilmiş olan salâhiyet larımız taraf, banka! 'mdan edi- inşsatma ötedenberi v verdiğimiz ehem. | len “Sosyete şilep,, mali geçmiş Bunun için çizilen Tunmaktadır. Gerek haric ticaretimiz, mamen tatbikine şimdiye kadar oldu. | gerek döviz mi tasarrufu bakı. Zu gibi ayni hızla devam | mumdan m bu sosyetenin te. önümüzdeki sene içinde Şark vilâ. | min LR e yeti in mühim bir merkezi olan | Jidir. Hrsincsmna Vi ğ Yukarda arzettiğim kanun ile sar. fma emi verilen 10 milyon lir: dan iye kadar hazinece «li e de gerek £ programda bütün diğer ihtiyaçlara tercihan yer ayır - Y ye bu rakam dahi yon lirası muhacir iskân na, 1.200.000 lirası Ankara tıp £: fakil. tesi inşaat ve tesisatına 1 milyon Ji- rası İstanbul - inşa” $ma 1 milyon lirası hava yolları dev- let işletme idaresi ihti; 4 li ee er imar Gumus programında yer mevzularımızdan biri de su imi Evvelce hususi kanunlar- salâhi; arasında bir klein yaparak nika- yet 1935 söle bütçeden ve fevka- menbalardan 2314 milyon lira tahsil ve 217,1 milyon lira tediye e. dilmiştir ki aradaki fark 143 milyon liradan Bunian, ede söndü bütçe ema- netine almmak suretile ertesi seneye e re a e indirilirse hesap devresi 7/7 milyon liralık bir . ile kapanmış demek: tir. 936 senesinde ise yine büt; n ve membalarda 271 milyon lira kabil netine alınmış olan 20,2 iie ei tenzil edilirse; Hesap bir se- Ti biyer 7,7 milyon yeah liralık bir fazla ile ar gö- 'k meclisin her iş- te Alli Di dalma ilime Ni lileiee hassasi- yetle verdiği kararlam istinat eden büt- eser ve neticesi Üzerinde iftiharla du » rulma| eğer. VARİDAT BÜTÇESİ 938 malt yılmda normal membalar dan elde edileceğini tahmin ettiğimiz miktarı 250,040,000 liradır. Bu Dn e malt ii bütçe muhamme- 9 milyen 29 bin lira taz hani İçinde bulunduğumuz senenir 10 ay- irk istinat fazlalık 2 25,629,000 liradan tını 5,366,000 lira geçmiştir. 'Tahsilâttaki bu fazlalık belli başlı bütün vergilerimizde kendini göni olmakla beraber bilhassa muamele ver: gisinlde beş, gümrük resminde üç, ish lâk vergilerinde iki milyonu, ve vergi temsik tedbirlerinin semereli tesirlerine borçlu bulunduğumuz bu n€“ vi huzt er memnuniyetle kay“ ir taraftan milli iştih” dilen 6 6 « on liranm üst tarafı nizbank iy rm kadi a sali koruyacak, diğer taraftan da mü” rinden temin edilmiş bulunacaktır. tehlikleri tazyik etmiyecek eli e Denizbank giren ileri memleket rin tatbik « in dale aileyi ie içinde İstanbulda beşer bin ton. | Jif ederek inkişaf ettirmek için ic8P luk ve defaten 12 bin tona k ge. n tx dikkatle takip etmekteyiz” Ulu Önde: adar ii inşa edebilecek kapasiteyi haiz ye- sı mukarrer bulunduğunu da giri yim. HAVA YOLLARI Hava yolları devlet işletme idaresi- | için adi ne normal hizm: 450.000 lira yardım a evka» lde tahsisattan da bir. milyon li tefrik olunmı Mevcut hai e ilâveten önümüzde- ki mali yıl içinde Ankara - İzmir ve Ank lacak, An. vesait de mübayaa edilmiş #entdentieri bütçe leme fev- kalâde menabiden temin edilen Irklarla idare olunan MARLON maruzatım bundan ibarettir. masraf kismini alâkadar n maruzatıma Büyük Meclise tak- İren olan 1936 mali Mim hesap ağ ii v va 2 zi » edil va 93,657 ve hiçbir ten yan Yirmi yunlarda Ün vi ül ği olmaktadır. ni Ni e a zan tahfifin tevlit ger” üçte biri simler ni il Ke” ma ır. Bir ta ilmiştir. Bi Irk adedinin geliri 2,1114 Tij tı . tta pie esir, ie Ya