4 Nisan 1936 Tarihli Kurun Gazetesi Sayfa 10

ei a i ; bi o ye nd > ei A “TEE ORAYA kini yy Er ii EN eli kullanilir. DiL YAZILARI “Erkek,, Anlamlı Kelimeler “Merd,, ve “Recül, kelimelerinin “Erkek, Topluluk edebiyatı romncıları sözü ile mukayesesi “Rurhanı Katı", lügati farsça oldu- ğuna kanmadığı sö: , fakat “merdüm, merdümek, mer- sözleri vi vardır, “Kerhen; İügatinde İse , Bunun etimo - (3) eğtemter*t & Eğ: Kuvvet ve kudret bildirir. Em: Ana kök mefhumunu üze rine ark temsil eder. (8) E 0 ed : Ana kök meki umunun bir süje #eya e üzerinde temerküz ve te. karrücünü ifade eder, (4) Bd; Bu temerküz kendi üze - rinde vaki olan sahip ve faili gösterir. -- er ed - Eğemered) şu fonetik ve morfolojik değişmeler ol- muştur, I, — Ana kök kendisini temsil eden ) 11. — (Em) kökünün vokali de düş - müştür, UL — da sahip ve fail ifade e bol kuvvet ve İkisinde de ana kök birdir. (Erkek) de temsil edici elem: üçüncü, (mer (merd) de'ikinci' gelmiş, yerleri değişmiştir. Bi»; rinde (eğ) ötekinde a olmuştur ki ikisi de birdir. Tekarrür ve temeri ilade eden (er), (erkek) de ikinci, pi de üçüncüdür. eği bize) in sonunda tamamlıyaş (8) yerine, sa in ve ta pe österen (d) vardır. Böyle - bu sında etimolojik bir ya- kınlık vr Not: ) kelimesi o Türk — (Merd ÜN ve hele Türkiyede arak c Okumak sözlerinde bile (me: çe hareket, mertlik, mertçesine) yollu kelimeler o kadar çok (geçer ki bunu mahal yoktur. , Kamus tercülmesinde bu söze şu mâ- na v : “ÇErcill): Rânm fethi ve vw Gü vü olunur. Etimolöjisi pere? e e R (0) Eğ: ri ve iri (2) Er: Bu mefhumun bir süje, ob- je, saha rl noktada temerküz ve te - kar: Bu iz — an kayheşizak (erkek) deki (er) olür. Daha ilk adımda bu bir- değer. Ee Ec: Burada “c” z ——. . Çü “i yanı a geni 0 şümi o (4) Ül: “ereül” sözünü erkek) ve (merd) dı 1 ek budur. (Erkek) de son (g) kelimeyi tayin ve itmam der. (Merd) de (d) sahip ve Faili gös. terir. Arapşa! ise “kuvvet ve kud »| retin süje ü & ti ve ekar-! rür hâdisesinin "alelitlâk,, olduğunu ga- yet şamil ve gayri muayyen bului ce > ğunu,, anlatan (1) nt buluyor! rna bir çocuğa tevellüt va tiği a ise denmesi de bu şü - mulden dolayıdı! Not: 1, — ve belirimiz etimoloji - sini © va yazalım eğ ter e - * ek Mai eğ b emt ti ül eğ — da ler birdir. yi değiştirmeler ve sondaki farklar birliği bozacak derecede değildir, Not: 2. vo ün cemi “riçal” İşte birine pd ötekine nilen iki kelime arasında hiç bir sa Gi madığı örülü or. Not — (Recül) kelimesi Türk ilan gine | eş 'Türk dün- yasında yer tır. Benimsemeye de lüzum yol dem tur. Ibrahim Necmi Dilmen Sağlık bahisleri | Dişlerdeki hkeler Sıhhiye mecmuasında okuduk: Özel ve genel içme sularında bu- lunan flor neticesi dişlerin leke - Falini almıştır. pe inceye araştırmalar başlamış- “Pioe tesirile - dişlerdeki -siyah Jekeler:fena manzara teş kil ettiği dişin dokum: yor. Flor bir çok taş çokça gi bir maddedir tini yüzündeki toprağın yüzde yirmi: hemen lde Tabiatte ve bie u kadar bol olmasmdan dolayı va sularma da geçer ve suda çok miktarda bulunabilir. igne sularında yi bir milig - lunsa bile dişlerde siyah lekeler yapabilir. Küçük çocuklarda florun kan karışan henüz meyda- na çikmamı de tesiri olduğu görülmüştür. Kü. çükken florlu © içirip daimi diş $ ra böyle suları i- çenlerin dişlerine tesir yapmak. tadır. Hattâ bir çocuğun hangi dişi lekeli ise dişin çıktığı yaş ve zamana göre hangi yıl florlu su içmiye başladığı bile söyiemebile Yapılan denemelere b- ze ve meyva ne kadar la yı - kansa bile 450 gram sebze ve mey vada 0.1 flor kalacağı anlaşılıyor. | “ madan yapraklı > bzelerin florunu yıkamakla te- pri borçtur. Tayyurecilik, makine, elektrik, lık, inşaat mü otomobil, mimar hendisleri. Kiremitçilik kısmı. miş ve kabul edilmiş mühendis mektebi. N İ vw birer daha geniş bir yerde gözlerimi I. Aldous Huxley Yasan: Vahdet Gültekin Aldous Huxley”- in en büyük ayı Aldous Huxley. olduğu gibi bir m ieike sonra — kendi kendine biraz alay eder ve hiciv yapar. Bu da bize, gösterdiği şahısların küçük büyük her hareketleri- nde gizli kalan yerleri anlatmağa yarar. uluk romancıları i içinde en alay- dan çıkmaz, yalnız gözden kaçab Iscek en ufak noktaları bile toplayarak bir hareke tin, bir İn içini, şahıslarının gülünç olan tarafla. rını çizer. Onun için Huxley'in bu mizahçı görüşü göze batmavacak kadar reelcidir. mizah ve hiciv istediğini veren, hiç şüphesiz, herşeyi daha yakından ve daha derinden arar eşya arasındaki şiiri bulmak arzusudur. attıkları üzerinde İleşim ve uydurmi on anların: daki, hikye biliriz: mevzu bitince değil, bir mesele, gösterilmek iste- nen şey anlatılınca biter, uxley herşeyden önce, İngilterenin romancı- sıdır. Eserlerinden çoğu bugünkü — vi Eseğ yetinin geler fikirleri üzerine Harp sonrası, her yerde olduğu ri Gia de eleiin yeni bir çehre verm rin er kendine en elverişli bir yer bulmuş oluyor- Ondaki ince mevzulara girme ve arattırıp bulma arzusu İngiliz cemiyetinin eski vey ve bugün karışan ve daha alâka verici olan örf v. romanı dous Hux- ley'ini ince ve hicivci alaycılığanı “Grani Yellovw,, en bir yen Birkaç kişi, bir cha- teau'da çi yaz safası yapmağa melek Bun- ların m de muhtel'f la muhtelif çeşitten in- sanlar var. Romancı onların bize hayatlarını, dü- şüncelerini, sevgi ve mfipilerlei gösteriyor. “Antic y,, de muharri, ize yine böyle ee çizmekteki kuvvetini gösteriyor. Bu hemen emsali r bir ressamdır; Shearwater kadınlardan nefret eden bir adamdır; Mercaptan on sekizinci asır insanlığını taklid eder. Huxley'in üzerinde duracağımız romanların: dan biri de Point Counter Point'tır. Bu romanda Huzley objectifliğin en yüksek katına çıkmıştır. Seran da biribirine bağlı vakalar yoktur,. fikir da, mevzu olacak birçok ele- mentlar toplu pinli görünmektedir. B: İn sk e all dani üzüm m araplarda (6) nin (g) ninki gibidir. Bu halde (ec > eğ) diye alırsak (erkek) ve Cerectil) sözleri Güç elemanda da birleş- © miş-olur. kadar olan anlı ir küzü. ünde, açılıyor ve birer birer gösteriliyor. Roman- 4m ayrı ayrı elementları birleştirerek bir yumak Siratosfer'de sancılar başladı; Vınlıyor uzaklıklar. Kesildi, ateş fırıldakların hızt, Kara ummanda yıldız akıntısı.. Cha - os: R Ölü gerpbairin esirden mezart.. Varlıkla maddeler; buhar miyasmos.. Hava hortumlarında; kıvılcım saçan küller, boğuyor kartalları.. Beslenmiyor moleküller, terkipler çürüdü!.. Bal yapmıyor arı!. Arttık gk iin bunak protoplazmalar!., Ayralmaor menşurda; in, kurda b rengi — ve yetmiyor gücü, Medar sularında Zal eli bangizlere!.. Asırlardan aşan Kozmos şuaları, Kaçıyor zerrelerden, inmiyor yer. Dondu yıldız kuyruklarında; ekinler, Alev api bulutlar ve şimşek kanat a | yavrul Hel met dalgalariyle yıldırımlanarak doğu; Kesi oynak ve fıkırdak Yavru çarkı felekler doğuyor. Uzadı gün - kısaldı, sene.. Bozuldu, sarsak ihtiyar muvazen Cazibe kanunları ters döndü ei Neptun'la, Uranus, burçlarından kaydı şahlandı.. Çekiyor mıknatıslı bazalt kayalar- i ve ari * Rabiran ummanları... i Cha - os'a alâmı i Esti lekirima ih Azmanları!... emin sınıflar karşımda!... umuyor medet, ; sa betv.küusmaz oldu volkanlar, ol 5 : kraterlerde balıklar yarışmada!... ai i Delindi zekânın dib; i Kaynıyor, yeni a irsi insan tipif... i İ i kangrene yeni bir aşi i Zora koşma heyki i Yumuşa eski taş yontul!., ş Yaklaşıyor oğul oğul, Kaplıyor arzı, ğ hap yağmurlu, h Tuz buz âlemlerin kasırgası!.. lina soğudu arz!.. h — kış karıştı, N e — kuş şarkılarıyla yaz. it gidiş kö ileri değil <— gerlin Demirle taş ve sonra Mamutlarin devri!.. Cha-os: Köpüren Kâinat; gaz buhar, miyasmos!... Kurtlanıp ürüyor tuzlu sularda: İlk cıvık, balgamlı, ahtapot hayat, Besliyor torbasında canlı meçhulü; Ana kanguru, — Ana tabiat!.. ERCÜMEND BEHZAD yapmak istemiyor. Bu romanda toplananlar hep 1925 ingilteresi | nin karışık ruhlu adamlarıdır. Rampion isminde bir adam var (*) , bu adam tabiat âşıkıdır ve şah”? 5 siyetin anarhyesma sevinmektedir; Taud'u9 ikirlerile. son “derece boğulmuş bin genç var, boşi boşuna den “başk iz düşünmüyor, gra gün e. çalı şan maddi bir kalın var. fikir” ri ağ romantikliğe lr dalan bir ici le # Ş ” Walter Bidlake ve Francis Ouarles bizzat (© mancinın kendisini gösteren iki gençitir. Birinci si toy ve tecrübesiz, Huxley'dir. İkine'si ise il ilimei Huxley'dir Çünkü Huxley romanlarmda kendi 166 pm İşe li pa va özümüzün önünün anla seriyor Haley e günden bir temi 4 fikirlerden hiçbirini, ötekine üs! yor. 61 peak ap İngiliz romancısı D, — İL. Law rTence'i igi