21 Mayıs 1930 Tarihli Hakimiyet-i Milliye Gazetesi Sayfa 2

HAKİMİYETİ MİLLİYE 2 STAVK BÜYÜK MİLLET MECLİSİNDE MAARİF BÜTÇESİ HAKKINDA CEMAL HÜSNÜ BEYİN BEYANATI. Millet e e maarif bütçesi mü- (buyurmalarını rif Vekili — büyük bir âmil olduğunu BEKİR yanursanız evvela EE Beyin sualleri-| ne in ve bütün dünyada ilim zakere edilirken ri Vekili m az kle 0 üzerine müstenit > se ek kitaplar, ve talim usuller p vereyi ş ok azalmıştır.: Bundan şi ve selesi serdiği cevapları |lâmat vermelerini rica ederi: çe- |mekteplerimiz yalin telkin e e e ki bütün memleketler- shamızda yazmıştık. BE faslında. ecnebi mütchası minder ita eri mudur? allimleri yetiştirir. Yalnız bina büyük) de tekr: e lâzım olan emel, zakerenin alt kısmını ve a bahsolunuyor. Bu mütehassısl e Bendeniz Ankara e Mekteple-| olduğu için iki buçuk sene daha fazla) akaiyon v ve neşriyat e Bütün gen- vi eni Si iyoruz: 180 bin lira zi ir haylı para kon rinden birind. im ac-| oku dar, falarının me- Akçora oğlu Yusuf B. (İstanbul) —| tur.Bu ecne iel ai zımla beraber — unuyorum. a er m a Bunlar Muallim me kendilerini vermeğe baş- Beyler, suzl soran larımız be-İlisan ti ni in. celbe ee Ve- SE er set alebe or. inde Muallim olacakları gibi| ladılar ve hakikaten memleketimizde de nim de sözüm arasında.sual suretinde| kil Beyin nutuklarından anlıy. Ve bir iki senedir Liseyi il i > birisi Müfettişi de olurlar, İlk) bu beri her e salâl a > gi- vazeti tediğim meselelerin bir ha-İcaba daha ne gibi hu: srlirde nebi mal etmiş talebeler. geliyor. Bunla ektep Muallimi de olurlar. Binaena- Gecekti Hiç şü mleket u- ylisini halletmiş oldular. Çünkü cevap me pi söilecek bil-| rın diğer dersler hususundaki * derecci ley e Mektebiliz ve Ma- hayatımın ekl üzerine de verildi. Onun için sözüm uzun olmıya-| has ü i h kâl ir tesiri va, plerin umumi caktır le in susta a il al tenvir vi şey diyemem. Behim dersim tarihtir. | ahhüt esasile ei tezat halinde va hayat üzerine" tesiri lr gibi bun- Evvela âdetim veçhile Maarif Ve- sin müteşekkir kalır, ler m az ve çok bahsolunur. Son) dir. İbrahim Beyin Yetim Mekteplerine| lardan hangisinin daha bakimi baş- kili Beyefendiye çok teşekkül ii Sonra memaliki Mei yede 6 uyan va seyi ikmal edip ge len ta-| gelince: , Efendi lim, Yetim Mekteple ri ili nr a işünmek iie umumi ha- yacağım. m ki Bütçe Bu | tebelerd: hassa © nazarı imi 1 olduğ Ni K ninin en faideli ciheti de bütçele-|da 70 — 80 bin lira gibi bir şey, - | celbeden KR bir hâdise var. O da;| bir mes'eledir. Mademki muhterem ar-| lâzım gele ektir; Kyle il e ni getir e ek i i diyarında okuyan genç vatandaş. | mühim olanlarını arzediyorum 5 in- kadaşımız bu meseleye temas ettiler, tıkları ve yapacakları işler hakkında ma- |larımız acaba kendilerine bu fakir mil- cisi, iz de ımat vermeleridir. Bu bütün Meclisi|letin ve refahları temin edecek dere-|le aşağı m bilirler. Kati bilmezler; ta vaziyeti olduğu gibi ep Si İdarelerde eyi ve faideli bir an'ancdir.|cede verdiği bu meblâğa mukabil azami | Bilhassa hukukçular için bu çok zararlı | hiye Vekâleti alacağa alınıp Maarif ğ izde tatbiki hareket edi-İsây gösterdiklerini ümit edi bir şeydir. şö; de olur. Böy-| Vekâleti idaresi altına giren 10 94 Ja yorduk zannederim. An'aneyi ihya eden | kat ümit ile iş bitmez, a ar le de olur değil, mutlâk ve kat- e ektepleri vardır. İlk | mal Vekil B. Maliyeyi Merdin Ma- |iki, üç müfettişi vardır. müfettiş/i, daha doğrusu muaşeret noksa yı ilen: arif e teşekkür ede- | Beylerden gelen raporlarda acaba tale-İnını e ede linde bu kadar ir | be: kikatei ik in bu sıkışık irde her tarafta tasarruf arzu ol nur ki o Maarif Vekâletinde: rafından silerim fedakirlıklarla mi -İtenasip sây ve faaliyet gösterdi nin hal 'n kendilerine millet ti en iy. Biz Kielrden gelen talebede bunu Ti izahta, izim. Yal- lan memleketimizde hakikaten lüks olan yatr se ei Ee een başk oraya €üet bile vi wi yatı mektep- istihsal ediliyor. İstihsal edilen 'ktedi Mes betli i ti den e Vekileyi şayanı a ie e Vekili Bey bize sevinecek y - Yapılan mekteplerden, ba e ii ve İsi bahsettiler. iki katen sevindik ve bahusus bu münase- . /betle demokratik bilgiye istinat ettiği ve hiç olmazsa okur yazar zumlu gösterdiler ki â nek şayanı dikkat bir noktadır. Demi demek hepinizin bildiği veçhile halkin dır, değil midir? di kendi! ken i idare edebilmesi demek- tir, va Li ee an ya si muh: üğünü ağı Tü-İmas bu pek mühim ve|hile talebe alkan EN kendi e terbiyenin iz bii vasip ğilse Vekâlet tarafından bunlara ne gi- bi bir mukabele yapılıyor. Rivayet ka- bilinden söylüyorum, mevsuk diye birlu gey iddia. olunamaz. Dağınık hayatın bunlar üzerinde bir ü â hassa Fransa tari ler. iz devi mat! ME Dı indr ihini © Hattâ en Kai eyi Osm: resi Gön ei iş umumi Türk tarihi hakkındaki andır. malü- eğer hüsnü bir dır ki bu'husus için her sene nr sake para 800,000 radan fazladır. Okutu a a- dedi azdır. Burada okutulan çocuklar bir daha köylerine dönmemektedirler. Ve mektepten SN sonra tamamen 5 ? Böyle ise bazı Sa ri ları gibi talebelerin pi 4 5 bir arada toplan-|T: -İfacık ve tuhi bir vaka Mektebimde serdm Son Bi j| Halbuki on nedir? Eş inci o Lui'nin rem kişer dersi ktep açma! leket için çok daha faidelidir. Memi ketin daha çok çocuklarını oka. ve k | bendeniz de bir: setmek isterdim. Fakat üsta in mes'eleyi hemşeri canım yakılarak bah” oğlu Ahm »| Birk aç kişi € e bu" ka ezbere saydı. dar ” dik a Mandi bam Müş Beyle, söylüyeceklerdir. Şimdi Fransa 'malümat varken az ol taraftan da harbi umuminin kl e bıtaktığı aziz yeti Ter yeriz illeti hakikaten bant larla meşgul olmasi lâzımdır. Yal bunlar için yatı mekteplerine ihtiyaç | vardır. Bu mektepleri de doğrudan doğ- ruya e idare eder. Ve işte 9, 10) M: en rını da ilave etmek isterim o. yaj ve lr gvel insanlar ta; mecburiyetindedirler, emek cümeni, az malümat istiyorum: O da dil en bir hayli müddettenberi çalış. yakı mekteplerindeki k etmekle rabkelieli; lı melieplerine ; burada arkadaşı Mi Olar, hakikaten bir baba ki sene geçmiştir. O vakit devairin i deona siyasiye- uda getirilmesidir. “Talim kadar! ne gibi sal edilmiştir. netayici .. Biraz tenvir filiye istih- eee makt bitirdil ten senii da kendilerinin isti- vücu teriye dediğim zaman bilhassa terbiye|le ihtiyacattan ları a tezyit e-| müteşekkir kalırız. e mx a çok ehemmiyet vermek is- orada 70 müderris-|Bu (sözleri satını | kedilirler. Bu en tabii bir şekildir. im bul tiyorum. Arkadaşlarımızdan İbrahim B£. İlerin temini maişet a ve iki ia-| tatlı ve e me harlı Harbi i ve istiklal harplerinin| bulmak mes'el mes'eleyi sual halinde sordular. Mek-| külte de ders verdikleri halde nihayet| olan V: efen: tekrai “-| bize bıraktıkları yetimlerin bir sonu gs- teplerde talimle beraber mua: ir |120 lira alabilmeleri bugünkü zamanda | Kür © üm iye Me ktir. Ve sonu gı ui yatı mek- ideal, bir terbiye mebdei ve müntehasr| kitap almak şöyle dursun yemek -| Ragıp Bey (Kütahya) -» Vekil Bey- ni tabiatile ortadan kalkacak ve göste ?. buyurdular. Ma arif bilmek â için, yemeğini yeme eyin Sini efendi enden, in sualime cevaben ie mle ket hesabina yapılan ire bar “Heyeti “Ceienize bahsetmiş SE Vekili ri de cevap ğ i içi yur i Si bidaye- endeniz i Islahat yapıla dur- iş arzettiğim gibi vilayetlerin ei ti vale oradan başlamış ve muhterem #inelf netayiç hakkında da «Maarif Vo-İmin, fakat ylhatan © Za bu adamları pi SA edeliğir. kili Be; Me tabit elinde bulunan)da a Si imi z lâzn > memlekette beyhude israf, hem ven geni kişaf devresi vesaiti. a iye ile elde ettiği malümat- : Bu ai cidden | tişen çocukları eyi bir vatandaş ia miştir. İnkişaf devresini tekra ta tü lütfetmelerini real sks ir bir yeke - | merhi â-İ tan çıkarmaktan başka bir şeye yaramı- ip een Ve umumi esi eeceğim iz hiç olmazsa 10 — 12 senedenberi €ri| yor. Muhterem hocamız Akçora Beyin mis iptidai, Kivi mektepler- mese tahsil hakkında bir ni yli maka- suallerine gelince: Buyuruyorlar ki de Bilhanen terbiye noktai nazarın görmi uallimlerin, Müder- | duğ: rde terbiye noktai nazarmdan ayyen bir ideai “ki Karak ie Ele zlerini, Vekillerin vaitlerini m ii lin avenete, tesanüde 2- dü menafiinin “umumun menafiine fe-| işitmişimdir Esbak Maarif Vekili Ham- Yarı olsan Fakat ie ve Sy mek- -İ atra şekilde program var mıdır? “a da edilmi iğeri direktiğlir ei me | e Die slek plerimizde eki mesi, en I olmağ sesi kulağ meslek mek. | şiddetlidir. Binaenaleyh evelce Maarif dır? Bunlar tatbik edilmiş midir, ve) töne Mese ike seplrimiz, san'at mek- küçük e r inae. | Vekâleti tarafından Meclise verilen anlari miz Maarif Vekâleti bun. ağı ki bunlar Benin ;| itle bugünkü lan iş arasında çok ? Çok teessüf ederim ki yanımda .| Tara yardım etmekte: slardır. Bu hususta acaba lerimi vaziyeti Gi in nasıldır. kk talt ve gerek yüksek mektep- ve apn için elze: g merak ettiren ei bir mes'ele varı Meslek tahsilind. lelâde Gini in ik açıklı bü ık Sa Orta lebesi de İlk Mektep talebesinden ma- duttu lebe de İl Mektep ta- Lis ii söyle e ei 'namesi mevcut değildir. tali inlatnamesi elimde at, ahlal mevzularin tep tale besidir. Demek, bu mekteple cümlenin hemi yaman mamen orada olduğunu göcterebilirdi Mu htisas mes'elesindeki suallere arzedeceğim ki © ora- le e ya bu idealler ehemmiyetli- iktisadiyat, içtimaiyat gibi vütuda getirilmesi için Meclise eee venet, tesanüt velhasıl m vatan-| zım şeki edeceğiz. Muh- dir. ideali içi ait ile air mpi değildir. se yenile rini öğrenmek ve itiyadı- | terem Efendiler; bir dil kurulurken bir filiyâtta a — vaki tecelliler na:| di âmil ne dereceye kadar rol oynuy İbrahim Bey (İspa ii — Efendim;| ne vermek gre saz en mühim | dil inzibat tahtma girerken, hiç inzibat lr? Beden in. | Barderileiniufale teeribeledin © Halal seslene devam hedefidi n eniden tasnif eraber bir. iadyipe? Bili ei ima ki, şimdi sa; eni ım ve tek- da birçok vatandaşlarımızı a. er nevi vasıtaya EZME edilir. Bu| ederken e olunması ic ii e yorum. Şimdi e birinin İri izi ik Bunların terkettikle! eri ea ie mütemadiyen inkişaf ettirme-| külatı arkadaşı! bet müdafaa ettiği eski aittir. elce ve meva olarak bir takım yeti ğraşılır. Em 3 m ei benim Le takdir e ikin Devrin tabit heyeti umumiyesi manik faktör | mektepleri dan: i. Bir Mei vi iler re ehem erilir. Bunlarm| müşkülat karşısındayız ve herhangi bir dafaa etmediler. alim hayalat ve saire bu cihetle tedrisatın| Sıhhiye Vekâleti tarafından idare edi- ikiyi ak me eş et-)akademi gördü ve hatta müderris bulunmuş ende-|bu şubesinde faktör ekonomi, iktisadi | len b er rif ii ine | m gatlerini yapa miz, ciddi bir anket eyi bir i nadığı için bir len güne inkişaf, li maddiyatçılık mes'e- ademi ei mahsulü e arzetmiyorum. Umumi |şimdi bazı veçh ci hareketlerini larda ok i f : ijeri de bı ozi kül iktil etmi mütaleam şö; eri i iktisadi inmek | artması lâzım gelen bu mekteplerin ya-| bizi ini ancak me ideal Miki iyle iş ö üze, bulunduğ ünyanım umumi bir 'ncümeni Tü; mizde biraz T örü Burilar hakkında Vekil B: Hari umumiden sonra harim Ba ikatı gittiğini ve biraz il ırlar da diğer taraftan umumi ne düşünüyörlar. Vekil Bi i sa Türk meşgul olduklarını müşahede eder İmiyet b Tomantik düşünür-) izah enez lanan zümreler bir an refah ve rahat| yası mes çi kn gibi oluyorum. Kati söylemiyorum. E-İler. i imi Lİ BEYİN İZAHATI.| yüzü göömedikler inden . harpten sonra|lesi hakkında maruzatta bulunurken ben- ter böyle <emiyetimiz için bir teh-İde bu dediğim içtimai ve manevi u-| © Maarif Vekil PA Hüsnü Bey e sie Kendilezini pek fazla deniz bu mes'eleye mmiyetle fike teşkil eder. Bu bapta bizi “tatmin |lüim sahasinda bilhassa iktisadi âmil dim; müsaade bu- | kaptırd ir iki t Muhterem Yusuf Ak- ekiş sani Ji,