21 Mayıs 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YED NCI SENE N 2167 Başmuharrlrl YUNUS NADİ | İDAREHAINESİ: j i . J | Telgraf: Istanbul Cumhuriyet • I Posta kutusu: N° 246 • • Başmuharrir : 2366 . Tahrlr müdürO : 3236 Idare müdOrü 2^65. Kitan kısmı 472 Cumhu Şimdi ne olacak? Devlet Bankası 'Maliye Vekilipro[je hakkında beya] natta bulundu Morf un tetkikatına Ve/ kil Bey de istirak etmektedir Ankara 20 (Telefonla) MaI . liye Vekili Saracoğlu Şiikrü B 'mütehassıs M. Morf ile birlikte^ Devlet Bankası projesi üzerin( de tetkikata devam etmektedir .Projenin tetkikinde M. Morf'laj 'beraber Nurullah Esat B. de ca' ı Iışmaktadır. Vekil B. sualime^ 'cevaben dedi ki: « Hazırladtğtmız müzayek de, münakasa ve harcirah ka nunlarım Hey'eti Vekileye sevl keitik. Lâyihaların bu devreye] yetişip yetismiyeceğini bilmiyol rum. Yalnız biz bitirdiğimiz için' ı Hey'eti Vekileye verdik. Haleni Devlet Bankası projesi azerinde* calışıyoruz. Yarınki Hey'eti Vei kilede bitmese bile persembe] veya cumartesi günkü içtimadaı müzakere edilerek Meclise seu' ki muhakkaktır. Mali ve iktisadi vaziyeti tetkik için davet edilen mütehassısi M. Rist bu ay sonunda Ankaraya gelecektir.» Maliye Vekili Saracoğlu Şük1 |rü B. bugiın Basvekil İsmet Ps.j Hz. ni ziyarelte bir müddet görüsmüştür. 21 ivıAYIS ABONE ŞERAİTİ • » • • • • • • • • • • • • » . j MÜDDET: jTÜRKİYE İÇİNJ HARİÇ İÇİN j İ Seneliği : 1400 Kr. : 2700 Kr. j : 6 Aylığı | 750 Kr. 1450 j 3 A>hğı s 400 Kr. | 800 Kr. Nflshası her yerde = 5 Kuruştur = nitlllllltMIMIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIMMIMIIMIIIMIIIM Bütçeden Istikraz Teklifi Etrafında... Tayyarecilerimiz... sonra IMMItll III Hl IIIIIMIIftlllil ri IHII1IHHIHH!HH1llM1llMHHUfM1MllllHfHlP>n'liilllll'ITımtTmmtl"l"'>T<lWllllllllllımiM^ • II Bütçenin müzakereleri bitirildi., trat ve masraf 222 milyon Türk lirası üzerindedir. Maliye Vekili bütçe müzakeratına mukaddime teşkil eden izahatında bütçemizin daha ziyade iktisadî bir mahiyet almak istidadı ile inkişaf ettiğini B. M. Meclisi Teskilâtı esasiye söyledi. Filhakika Ismet Pş. nın ri ve Adliye encümenlerinden müyaset ettiği hükumetlerde bütçe rekkep olan Muhtelit encümen evişi daima az çok iktisadî hedeflerle velki gün Giresun meb'usu Hakkı nazarı dikkate alınan bir iş olmuş Tarık Beyin riyasetinde içtima ettur. İktisadî bir program tanzimi mis ve bir çok meb'usların tesriî ile o kadar uğraşılan bu sene bu masuniyetlerinin ref'ini talep eden isin bittabi daha ziyade böyle olma tezkereleri tetkik için azası meyasına intizar edilebilirdi. Maliye Ve nından Ağa oğlu Ahmet (Kars), kilimiz iktisadî bütçe sözlerinde Sadık (Balıkesir), İhsan (Anka hiç olmazsa azim derecesine millî ra), Enver (tzmir), Hasan Fehmi maksat itibarile hakikate tercü (Kastamonu) Beylerden mürekkep man olmaktan uzak değildir. ihzarî bir komisyon tefrik etmiştir. Biz bu satırlarda Maliye Vekilithzarî komisyon yaptığı tetkikat nin bütçemizi ve maliyatımızla ik neticesinde muhtelif maddelerden tisadiyatımızı teşrih eden sözleri dolayı haklarında teşriî masuniyetüzerinde tevakkuf edecek değiliz. lerinin ref'i îstenen Yunus Nadi, Bunlar Maliye Vekilimizin sözleri Hakkı Tarık, Mahmut (Siirt) ile bir daha ilâm edilmiş az çok Haydar Rüştü, Izzet Ulvi, Mehmet malum sevlerdir. Bizim meşgul ol Akif (Balıkesir), Muhittin Nami, mak istediğimiz nokta bütçeden Bahri (Manisa), Haydar (Afyon), sonrasıdır. Biz Maliye Vekilimizin Nebi zade Hamdi ve Adliye Vekibu seen ne söyledikleri ile değil, geli Mahmut Esat Beylere ait tezkelecek sene ayni mevzu üzerinde ne releri tetkik etmiş ve dahilî nizamsöyliyecekleri ile mesgul olmak isnameye tevf ikan bu meb'uslar haktivoruz. Filhakika bizim görüp bilkındaki takibatın devrei intihabiye diğimize nazaran asıl bu senedir ki malî ve iktisadî hayatımızın bir sonuna kalmasına karar vermiştir. dönüm noktasını teskil ediyor. Ma Bu karar muhtelit encümen ta Adliye vekilinin davası tehir edilecek mi? Pekâlâ bir devriâlem se yahatı yapabilirler Masuniyeti refedümiyen Adliye Vekili Mahmut Esat B. rafından Meclis hey'eti umumiyesine sevkedilecek ve dahilî nizamnameye muvafık olduğu cihetle oraca tasdik edilecektir. Bu suretle Adliye Vekili Mahmut Esat Beyin de teşriî masuniyeti refolunamadı[Mdbadi 2 tnci sahifede] Üç tayyarecimizin yaptıkları Türkiye turunu gösterir harita (1 ayyarelerin güzergâhı noktalarla gösterilmiştir) Türk gazetelerinde, hemen her bahsedilir. Bu, cidden teessüfü mucip h\ gün Avrupa ve Amerika tayyarecilerinin seyahatlerinden, rökorla ihmaldir. Fakat bu ihmalin mes'unndan ve bu memleketlerde hava liyeti yalnız gazetecilere ait değilcılık faaliyetlerinden bahis haber dir.Gazetelerimizin teskilâtı nok ler, yazılar, makaleler bulunur; san olduğu için kendi memleketimifakat Türk tayyareciliğinden ya zin hava faaliyetini yakından takip hic bahsedilmez, yahu ta pek az lî ve iktisadî hayatımızın bir çok düğümleri bu sene çözülecektir. Evvelki gün şehrimize gelen AHayata taalluk eden hakikatlerin merikan tayyaanlaşılması çok kere ancak hayatî recileri dün sa zaruretler önünde vuku bulabiliat 14 te Yeşil yor. köy'den EskişeBu sene hallolunacak mes'elelerihir'e hareket etmîz "müteaddit ve mühimdir. An mislerdir. Bugün cak bunlan paramızı beynelmilel oradan Ankara kabul ve tasdika iktiran edecek ya gidecekler veçhile kıymetlendirme ameliyesi dir. Tayyareciler teskil edecektir. Bu maksatla ya • yarın şehrimize pılacak isler meyanında haricî avdetle uçuslar borcların tasfiye ve tesviyesi ile yapacaklar ve Devlet Bankasının teşkili vardır. 45 gün burada Biz her iki ameliyeyi beynelmilel kalacaklardır . it'barın teessüs ve inkişafı işi olaEvvelki geceki rak telhis edebiliriz. ziyafet Hayatın bize cebir ve tahmil etAmerika'h tay ti&î hakikatlerle öğrendik ki her millî paranın kıymeti beynel yareciler serefi •Amerika'nın en maruf tayvrrecilerinden biri olan Binbası Doltil milel kıymet ve itibarile ölne evvelki gece çülebilen bir keyfiyettir . EAmerika'h tayyareciler namına Türk Tayyare Cemiyeti tarafından ğer her hangi millî bir paPerapalâs'ta verilen ziyafet pek sa heyet reisi Major Hol, cevaben ayra yalnız millî hudutlar dahilinde mimi olmustur. ni mahiyette bir nutuk irat ederek tedavül etmek lâzım gelen bir vaZiyafete Tayyare Cemiyeti na Türk tayyareciliğini selâmladığını sı^Han ibaret olsa bu is çok kolay mına idare heyeti azasından Naki söylemistir. olabilirdi. Millî para kıymetinde ye Hf. riyaset etmiş ve bir nutuk Ziyafet esnasında bir senedenen mühim nokta, onun beynelmiirat ederek cemiyet namına Amele' mevkiindedir. Denilebilir ki , rika'lı meslektasları ve onların şa beri memleketimizde bulunan Amillî paranın mihâk tası beynelmij hıslarında Amerika tayyareciliğini sosyete de Pres muhabiresi Türk'çe Ömer Refik B. [Lutfen sahifaı/ı cevınniz') lel telâkki ve itibar derecesinden Yaziü ucuncu sahıfededır I selâmlamıstır. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIinil IIIIIINI IMIIMIIIMI IIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIHIIIIIIIHIIIIIIIIIMIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIMIMIIIIIMIIIIIMIIIIIMMIIMI tlIII111MIIIIIHtlIII111IIIIMIIIIIIIILUIIIIM1 (11IIIIHtlItltl ibarettir. Fransız frangının ıslahı için toplanan mütehassıslar encümeninin verdiği raporda ne için Gazetlerden haricî borcların tesviyesine en fazla ehemmiyetin atfolunmuş oldu çunu şimdi daha iyi anhyoruz. MeDünkü provalardan iki intiba eer o mütehassıslar dahi her sey Cuma günü erkek, kız orta mek nezaretinde kız, erkek tal*»besinın den evvel haricî itibarın pek bü tep ve lise talebisinin istirakile ayrı ayrı yaptıkları bu pruvalara yük ehemmiyetine kani olmuşlar Taksim stdayomunda yapılacak bine yakın kız, binden fazla erkek da onun icin öyle diyorlarmıs. idman senliklerinin pruvaları dün talebe iştirak etmislerdir. Muhte Biz bu satirlarla sadece haricî öğleden evvel ıcra edilmiştir. lif jimnastik hareketleri icra edilborclanmızı ödemeçe müsaraat eTerbiyei bedeniye l mum miş ve talebemiz cidden muvaffak delim demek istemiyoruz. Nite Müfettişi Selim Sırrı Beyin olmuslardır. kim onları ödemiyelim de dediği llilllllllimiltlllllllllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIMIHIIIIIIIII IIrilllIIIIIIIIIM1IIllfII IIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIMIIIIIII miz de yoktur. Biz kendi hesabımı yerine getirilmeksizin yaptığımız li işler görmenin imkânı buluna za sadece paramızın beynelmilel bütçelerin kıymeti bile nisbî ol mıyacaktır. Halbuki bugünün dünsabit ve muteber bir kıymeti olsun maktan kurtulamıyacaktır. Vazi yasmda her milletin millî işleri bidemek istiyoruz. bunu behmehal yetin bu şekli bile kendi kendine bir raz da beynelmilel münasebat ve temin etmek mecburiyetindeyiz buhran manzarası vermeğe kâfi • muamelâttan kuvvet alarak yürüdiyoruz. Bunu böyle demek millî dir. Bu vaziyette umumî servet her yebilmektedir. Buçünün en zenparanın millî hudutlar dahilinde dalgalanışında bir miktar kaybe gin milletleri dahi bu ihtivactan haiz olacağı kıvmetin ehemmiyeti den mütemevviç bir su mahiyetini vareste değillerdir. Zaten dünya yok demek değildir. Fakat hakikî haiz olmakta devam edecektir. memleketlerinin islerinde beynel kıymet beynelmilel münasebat ile Her halde paranın kıymeti tesbit milel münasebat hiç olmazsa millî taayyün ediyor, ve para bahsinde edilmelidir, hakikî olarak ve ta mesai ve şerait kadar ehemmiyet hakikî ehemmiyet beynelmilel mu mamen normal bir vaziyetç geçi ve zaruret kazanmıs bulunuyor. amelât ile taayyün ediyor da onun rilmesi istihdaf olunarak. lşte bu sene kabul olunan bütçeicin tahsisen onları sürmekteyiz. Işte bu mes'ele bu vaziyeti ile a nin mabadine taalluk eden isler Onu temin etmek, ötekini evlevi Iındığı zamandır ki onun tevakkuf için gözümüzün önünden böyle bir yetle temin etmek demek*4r. ettiği esbabın azamet ve ciddiyeti mesai manzumesinin bu türlü parBize öyle geliyor ki paramıza bütün ehemmiyeti ile meydana çık çaları geçmektedir. Bunlar maliyat sabit bir kıymet vermeden esaslı mış olacaktır. Bizim gördüçümüze ve iktisadiyatımız üzerinde şümulişler görmeğe muktedir olamıyaca nazaran mes'ele zannolunabilece lü olduğu kadar esaslı bir ıslahat ğız, ve gerek hususî, gerek umu ğinden daha mühimdir. Para kıy programı farzettiren büyük işler Birader, böyle pineklemekle iş olmaz, gözünü aç, eczanenı bir karakol yanına naklet te mî hayatımızda buhrandan kur metinin istikrarı temin olunmadık dir. tulamıyacağız. Hatta bu asli şart ça hariç dünya ile sürekli re faideYUNUS NADİ para kazanmanın yoluna bak!. Idman Bayramı için dfin bir prova yapıldı Misafir tayyaredler Eskişehire gittilerEvvelki akşamki ziyafet Yeni bir san'atkânmız ömer Refik P. bir konser verdi KarakoJarda day ık hâdiseierı tevalî ediyor