3 Aralık 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

iarinin Düyük davalar | Sen Jüstün akıbeti Toplayan. Muzaffer Esen Bir sözün izahı a ri Kİ ek e sönmi rik a eme yemesin lanma hâkim olan dalma odur. 3 — Zaman ilerledikçe insanlar manen ve maddelem çoralki et, (Baştarafı dünkü sayıda) Tam saat beste ansızm bir veya #i prorektör canlarıdı ve göl hir tehdit keşfetmek irtiyormuş gibi denizi taramığa basladı, Gö. Tobruk çıkarılırken San düş wetöklarında daima "aebarpiyerin fikirlerine, önle | na tarsCman oimaptar, o da slam gibi wn »unaliflerini ortadın valdırmmak fikirmta ve arzmunda. ör, Önen işin Meclisteki sözlerin- da, muhalifler hakkımda müssma hal hareket etmek itiyenleri ha. iniğkle unçlandırırdı, kendi arka. daşlarmdan bir kismini da müsa- rınha ie, isilalle itham etti; Ro. Xuldırmağı kalkarak Sen Barteje- mi yecesinde Parise ve Fransa ta. rihine kandan bir şafak yadiğir bırakarak dokuzancu Şarjs benzet mektedir. Be mukayese bir dere- ceye kadar doğrudur, Sen Jüst yeryiniinde yalnız fazilete daya nan bir cemiyet yaratabilmek için icabederse bütün kâinatı kan ve Ateş içerisinde bırakmadan kork. mıyacak kadar cür'etli bir insan mişlerdir. bu tertikiler, birinci madfenin en münevrer önderleri ve en kuvwıli temelleri olmuştur... O suretis ki, Kamsaın geçmesile tebakkuk eden terakkiler şu iki maddeyi taşım va milezseni haline sozmuştur. Ivria.n maas”, ikin ciden alacsğ) İEYİZ ve kuvvete bağtıdı-. Halâsa s'mdi içind. yuvarlandığımız yükssime ve ilerleme asır- tarında yalrız ham kuvveiin o kadar seüşeber, bumusde devamlı ve yürüyen bir Büküm ve tesiri mevgut aayılamıyor. Kpeyce zamandan. veri m hüviyetini kaybederek pek karışık bir terkip ok rünüşe bazı hâdiseler karadaki müdafileri telâşı düşürmüstü, Bu i Gikrimizin doğru olduğunu anla Jmakta gecikmedik. Şiddetli alevler sceyi deldi, bunu korkunç infilâkler ve havayı yırtan obüslerin gürültüsü takip elti. Kıyı bataryaları üzerimize ateş açıyor. Savaş komşumuz Sih torpido Memsiş iki bakımdan mütalen olunabilir diyerek kuvvezi mad. bespiyerin de, kendisinin de sev. |idi: konvansiyona bu işi başa Çi- mediği, hoslanrınılığı bir takım £ karacak kadar kuvvatl; bulmayor- yanlar haklanda ölüm kuran alma | du, Sen Jüste göre konvansiyon döş ve mana syretinda tahil edip ayırdık. Fijhakika görünüşte gene öyledir. Buzün de esen Ye Kıran, yıkan ve yakan maddi (Okuvveltir. Bu maddi kywvet endiği ve kırdığıyıktığı ve yaktığı için muhteremdir dir, Fakat zatirde maddi! gibi görünse bu kuvvet, bakikatşe madde ve En öğrastı, Azasmm mühim bir kısmı ahlikan geri bir takım insanlardı: geti Ka. ianlar da WXülerine sıkı sıkıya bağlı insanlar değildi, bütün mee. Tis içerisinde, fazilet sahibi in. san olarak yalnız Robespiyeri b3- Tuyorüu, Robespiyere karsı olan derin *evrisi, her İşinde onu ka. yıtsız ve şartsız yardım edisi hep bu sonsuz takdirden geliyordu. Ai delikanlı bir taraftan “zu. Yüm değil, adalet istiyorum,, diye barbar bağırırken, diğer taraftan da meclisi gevşeklikle. kan dök. memekle itham çdiyordu, Halbuki Nant'da biraz evvel de söylediği, miz gibi yüzlerce papası mehire atarak boğduran Kariye Üs bu meelisin İzasıydı. mananm foplanmasından terekküp «den bir keyfiyertir. Maddesi malüm ye aşikârdır. Galip ve kahir olduğunu gözle görüyoruz. Yalarr bu kuvveti La'ırik eder. başarılarla mozafferiyörleri. süsieşen mane- v1 kuvvet nadir? İşte, meselenin be safhaamı bilmeğs ihtiyaç vardir. Onu da yarın ki ve son yazımda icceliyeceğim, LAEDRİ Sen dJüst natkunun bir yerinde | Yani bir ideal sevgisinden doğu. “müerimler ceza görmüyor, de. | Yordu, fakat Robespiyer bile Sen mişti, Halbuki bu devirde iheilâl | Jüst fikirlerine itiraza, yolunda mahkemesi harl hara (çalışıyor, |durmağa kalksaydı, Sen Jüstün undan,Bundan herkes bir alay suçlu giyotini boy- luyordu, Böyle bir zamanda suçlu» ların ceza görmediğinden bahact- menin manası bambaşkadır, genç hatibin bu sözler; me maksatla söylediğini meclis de anlamıştır. Onan da mecliste birçok meb'uslar enselerinden buz gibi bir rüzgârm estiğini hissettiler ve hu sözleri dinleten #trediler, Son Tüst sürüne devam ediyor: — işti bünyemiz bozuktar, bunu gerektir. Ba te mizliğe mani olanlar içtimai bün. Yemizin sağlamlaşmayı istemiyen. ler, bünyeyi bir kat daha bozmak ümidini besliyenlerdir, Bunlar da haindir, Bu hainler) de ortadan knldrrmalyız, “İnsan hür olarak doğar,, sibini hareketine mebde' noktası olarak alan bir inkilâlun en büyük adamlarından birislajn ağzından «kan bu cümle yeni bir fikir de, mektir, Ortaçağın karanlık devrin de Engizisyon mahkemeleri de hü kümlerini bu düsturu dayamışlar. dı, onlar da din dedikleri temiz, yüksek maksat uğrunda birçok suçsuzları, birçok şilphelileri gelişi : zehirli sözlerinden kendihi kurtaramzdı, Sen Füst ihtilâlin en genç çe- » en genç kurüun dişleri muhakkak ki | ş i # n yalmz Danten, Robespiyer, Maradan bahsettikleri görünür, kitaplarda Sen Jüstün js- mi ikinci derecede kalmıştır, fa. bea bize öyle geliyor ki Sen Jüst Aanlatmağa çalıştığımız parlak e. melleriyle, kan dökmekten hoşla- nan vahşi ruhiyle karanlıklar İçe. risinde parlıyan muriyle bu devri güzel ateşe atarken dudaklarmda |'daha mükemmel bir surette temsil aynı iddiayı güdüyorlardı. Sen Jüst sözlerini şöyle bitirdi: — İhtiyaç milletleri esarete &- Mıştırır. İnkdlâp medeni Alemde he. müz tesirini göstermemiştir. Mem. mülk sahibi olamaz, İnkılâp düş mailarmin emlâldn; elinden al. malı, temiz vatan çocuklarma ver- meliyiz, bu düşmanların © Fransa havasmı teneffüse de hakları yok. ter, Bunların elinden almacak ha. yatları, memlekete yeni hayatlar getiretektir.,, Bu nutkun da tesiri ötekiler gi- bi müthiş oldu. Daha ilk cümleler de meb'usların mühim bir ekseri. yeti, bilhassa Sen Jüstün tehdit lerinin kendilerine oldağu Du bilenler telâşlandılar, Pakınt bu tehditlere hedef olmıyanlar da ür. perdi, zira Sen Jüstün ağzımdan <ikân sözler Fransa İnllibinm Kanuni olduğu çihi herhansi bir vatandası tham etmek cok kolay bir iş olur, arada, snesuz, temiz insan kalmazdı. Mattâ Kıral sarn- yınm önünden getenleri hile sre. İn saymak, meselâ bizzat Sen #is- #i, zeneliğinde yazdığı sirler vi. yümlen suçlu sayarak darı ağacma mağ cok kolay bir is olur. Rohespiyer, kendisine o hütün kuvvetiyle yardım eden hu can dan arkadası sayesinde kanlar i sinde yüzen saltanatına kuvvet vee 0 İns a vasıta ile. hep Sen Jüstü ileri sürerek evvelâ Fire, "borin aradaslarma hü. onları muhakeme ve İ- İrtem sonra Manigia Kamil dö Molene ve seçkin arka. daslarma masaline olda, İşin icyüzünü bilenler; bu gale beleri, bu muvaffakıyetler; Raheş- piverin değil; Sen Jüstün hazar! dizim farkederler, Tatti bizrat Men Sen #stü, Fransada bütün prolostöular bir gecede ortadan"! silen ve temsil etmeğe de lâyik. Bu yanlara başlarken söylediği miz gibi On Altıncı Leinin ida, dair söylediği nut. &onvansiyonda, umumi selâmet komitesinde, ordular da sözleriyle ve hareketleriyle o devam ettirdi, siyle bu devri kapayan da kendisi olda. (Devamı var) Nihayel: — Beye sidip ber seyi anlatırım. dedi, artık okumak © istemediğimi söylerim, Beni derhal Kiyer'e gön- dersin. ; Bu düşüncelerle Bey evinin &a- vısma doğru yürüdü, Yüzbaşı, odasında hemen hemen ayni harekeisiz vaziyelle oluruyor- du; yüzü fik iefa gördüğü ümitsiz. İik ve elemi halâ muafsra ediyor. du, Yalnız yanakları evvelkinden daha fazla çukurlaşmıştı. Çek az yemek Yediği, yahut yemeğe hiç el sürmediği belliydi, Fevkâlâde solgunluk ona (aş ha reketsizliği | veriyordu, Elinde #npkasiyle kapının aıhda durun Homa'yı görerek: — Merhaba. oği, dedi, Işler ma. sil? Yolunda mı? — Volunda olmasına yolunda, Fakat cinler öyle cirit oynuyorlar ki şapkayı alıp gözlerinin , gördü. Mü tarafa kaçmaktan baska çare kalatiyor. — Neden” — Çünkü, bey, sizin kızımız. Doğru düşünecek olursak o tabii, bey kanındandır; hiç kimse de bunun aksini iddi etmeye kalkışı. maz; ancak gücünüze gitmesin, kı- zINIZ... — Kısma ne olmuş? — Sevlana uymuş. Öyle marifet ya. şa İL, DERİ A a Bir kilit hikâyesi Lâici Marini isminde, İlalyanın Milân şerinde bir adam, evine, ki Mide anahtar uydurmak suretile hır sız girmesi ve bası eşyalarının ça- lınması üzerine, bir kilit fabrikası. ha müracaat eder ve apartımanının. kapısına kimsenin anabtar uydu rup pâçamıyacağı bir kilit takmast-| mı isler, Fabrika, kapıya, anahtar deliği söze görünmiyecek şekilde bir kilit takar, Lâlci de, evine, bir dahsi hırsız giremiyeceğinden emin Olar rak, geceleri, rahatça uykusuna di Jar; fakat bir gün uykudan uyandı. ğı zaman, çalışma adasından, makinesinin, hesap makinesinin daha bir çok şeylerin aşırıldı 1200 liralık bir zarara (o girdiği görünce, tepesi atar, Zabitaya müracaat etmekle be- raber, gene, kilidini değiştirmek Is ter. Bu defa, gizli anahtar delikli kilidi aldığı fabrikanın takibi olan bir fabrikaya müracaat eder. Fabrika, yeni kilidi takmak için bir işçi gönderir, İşçi, evvelki ki Midi söküp çıkarınca, o kilidin de. kendi fabrikalarının imtiyerını nl dığı bir kilidin ayni oldoğunu #6 riinee hayrette kalır, Bunun üzerine, imtiyaz sahibi fabrika, zabıtaya şiküyet eder. Yas pılan talıkikala, kilidin imtiyazını almış olan fabrikada çalışın biri işçinin, orada yapılan kilit aksa. munı çalarak, öleki fabrikada Çe lişan bir arkadaşına sattığı, bu a) meleninde, satın aldığı (parçaları palrona devrettiği. fabrika sahibi- nin de bu parçalardan, öleki fabri-| kanın çıkardığı kilitlerin ayni $6- kilde kilit yaptığı anlaşılır, Hırsızlık meselesine gelince: İki fabrikanın iki amelesi, iki yerde yapılan ayni kilitlerden biri, bir evin kapısına takıldığı Ozaman hırsızlıkta o müşterek Obulunduk- Jarı, hırsızlara haber veriyorlar, on- lar da böylece, en karışık tertibal- NM kilitleri kolayca açıp oçalacakla” rını çalıyorlarmış, Zabıta, bu kumpanyayı yakalamış. —— Fransada kurbağa buhranı Fransız çiliçileri ve bilhassa Pa- rise civar (bulunanlar, kurbağı neslinin ortadan kalkmak üzere olduğundan şikâyet ediyorlar; çün- kü kurbağalar, ziraste muzur olan bir çok böcekleri öldürmekle, çifi- çilete faydalı bulemeyorlar, Paris civarındaki Okurbağların azalmasının sebebi, bir Otaraflan, Hiç fabrikaları tarafından fırtulma. sından, diğer taraftan da bir kısım halkın kurbağnları tutup yemesin den #leri geliyro, Kurbağa zehiri, Bazı ilâçların ya pılmasına yaradığı için ilâç fabri- kaları, kurbağa o tatturmakta farla ileri gitmişler, Bir takım kimselerin de kurbağa yemesine gelince, bu da gıda dar- Yığından İleri geliyor. Bir kaç gün evvel gelen bir Fransız gavetesinde, İsnımmış bi muharrir, kurbağalar hakkında ha» kikaten güzel ve müessir mersiye yazmıştı. Bu muharrir, kurbağa av. Gılarının, oltalarına kurbağa eti koyduklarını, kurbağıların da hem sinsleritin eline fazla üskün bu. Tindukları için kolayca oltaya ya. kalandıklarını anlatıyord. —. Dm —— ——— — —n — — m m ——— hu ——— — | —— y — Yaran: Rusçadan çeviren: EM V. GOGOL ız SERVET LÜNEL m İer gösteriyor ki hiç bir dua kâr etmiyor, , — Okümana bak, okumanı? Seni beyimde yere çağırmadı, Yavrucu- dam, ruhunu düşünmüş ve vüci- dundn yreleşen habis rulıları def. etmek istemiş, - — Ferman sizindir, bey. fakat, vallahi, tahammül edemiyereğim. Yüzbaşı, öynı yumusak sesle! — Okumana bak, okumanaı? diye devam etli. Şimdi aruk yalm bir gecen kaldı. Yapacağın sey hrisit- yanlığa hizmeltir, ben de seni ia lif edeceğim. > »— Lâtlunuz ne olursa olsun., Sen Asıl islersen öyle yap, bey, (akal ben okumuyacağım, » Yüzlaşi ; — Bana bak. filorof! dedi ve sesinde sert ve iehdilkâr bir ahenk belirdi. Ben ba uydurmalardan hoşlamınaın. Bunlar sizin papaz #oeklehinde yapabilirsin. Burada, benim evimde böyle söy olmar Ben adama öyle bir sopa attırırım ki sizia reklörün dayağı onun ya- nında hic kalır, Alâ öküz sinirin. rinden mâmul kamçının ne demek olduğuna bilir misia? Filozof sesini alçallarak; — Nasıl bilmem! dedi, si. nirinden kamçının ne biçim şey ol- duğu herkesin #mâlâmudur: Far. la miktarda olursa fâhammür et mek zordur. .l Yüzbaşı ayağa kalksrak seri 4 siyle: , Evet. Anenk benim uşaklarımın insanı nasl hayladıklarını biimi- yorsun, dedi ve yüzünde haklın ve zalim bir ifade belirdi. Ba da ancak muvakkat bir #aman için kederin tesiri altında uyuyan şiddelli ks raklerini meydana vuruyorda. — Benim burada evvelâ başlar. lar, sonra vodka pöskürürler, on. dan <onru yine haşlamaya başlar. tar. Haydi, git, git ve vazifeni! yap! Yanımazsan. svağa kslkamazsın; yaparsan. bin alın kazanırsın! Filorot dışarı çıkarken: “Vay dedi vay! Yin yaman adar, vaha? diye düşündü. Bununla şaka etmeye gelmez Sahrel, azizim, sab- ret: Ben tabanları yağlıyayim is muhribi bir dakika sonra düşma. nn mukzbeleye basladı, bizim mi de Tobruk üzerine atbığr gülle | lerin sarsıntısmı duyuyor, Bir projeklör bizi göz kamastı. | ran ışığı içerisine aldı, Etrafımiz. da havayı yırtan obüslerin homur- fusunu, denize düşen göllelerin gürültüsünü deyuyoruz. Kıyı ni. sancıları ateşlerdi teblikeli ir surette düzeltmişe benziyor. Sant sekiz buçukta radyo küfü bir haber verdi: Sihe ehermiyetli bir isabet vâki olmus; bir gülle dünasnini çötürmeüş ve makinele. rinden biri işlerciyecek hale gel Sihin süvarisi binbaşı Sen Con Mikletvayt bize şu haberi veriyor: — Satlie on mille giderek kıyı hadaryalarımin ateş sahasından Sih çek yavaş öerliyor, önün için onu daha evvel yedeğe jektörlerinin ışığı sltmda hareket #iz kalan Sihe yanaşıyor ve onu yedeğe almağa çalışıyoruz. Fakat kıyı bataryaları şimdi doğru mesa. feyi hesaplamış ve bulmuşlardır; ve hava oblislerini Sihe muklamak için ateş etmekten baska hir se. ye ihtiyaçları yoktur, Sihe birkaç metre yaklaşınca derdum, bir saniye sonra solumda birkaç adım ötede baska bir obüs patladı. Bir kıvdem cehennemi Ve boğucu hir deman bulutu etra firar sardı, Son saatimin geldiğine inandım, raflarındaki obüs vağmuruna rağ men bü isle muvaffak cleyorlar. Tam bu sırsdda haska bir talih. *irlik oldu; milyonda bir defa an. cak vâki olan bir tesadülle bir gül le Ki gemiyi bağlıyan yedek ze. «İrini ortasmdan kopardı, simdi bitirilen işe yeiden haslıyarak, Bu sırada obüsler iki geminiy üzerine durep dinlenmeden düşü, yor. Fakat bisim geminin zararla. sür, köpeklerin bile peşimden tişemez”, Homa enuhakkak kaçmayı kurdu O, yalnır öğle yemeğinin sönen bekliyordu Bu saatte bermutari bütün hizmelkârinr samanlıkta esi Tu otun İçersine girerler ve ağır. larını açarak öyle horlayıpn Owl çalarlardı ki bey evinin sehven bi fabrikayı sadırırdı. Nihayet © sani 4e geldi, Hanâ Yevtuh bile güneşte yalarık aörlerini kıstı, Filozof, korkudan Hiriyerek kim. se görmeden daha kolay kıra kaca; bileceğini zannelliği beyin, bahçe sie yollandı, Du bahçe. adet ole Au üzere, gayet bakımsızdı, binnen #leyh hel türlü gili teşebbüse elve rişliydi, İhtiyaç dolayısıyla » tulan bir tek yoldan möda diğer) bütün yollar, birbirine girilt olar: vişne, mürver ve penbe, yapışkan! kozalaklarını Gök yukarlara kader) uzatan ayı pençesi fidanlarının ara sında xizlenmişli, Bütün bu muh rılmış kâküller hâlimle yerlere ka dar sarkıyordu. Bahçenin “hudude nu tayin eden çilin arkasında san svağı görmemiş yabani otlard. bâtlin bir orman uzayıp gidiyor An, ve eğer bunların du. laşrnıs saplarını eilzilya dokunmak er 7inin hafif olduğunu sonra rendim, Şimdi sat altıyı otuz b yor, Kıyıda sarı çizgilerle beliriyor, Komutan durup meden emirler veriyor, $ değimize almak için hâl yoruz, Sant altıyı elli Kete Vaz kat daha ağırlaşıyor. Zim zünde bir çift bormbardıms göründü, Sihin süvarisi çekilmen emir veriyer; biz de cevap rür: — Allaha ısmarladık, A drmeraız olsan. Silen aldığımız son ha dur: — Teşnkkür ederiz, seli. | Kendimizi gizlemek için b İman perdesi salıwererek um yorüz, Fakat Sih'i kurtarmak savvurundan vaz geçmiş de Komutan Sih'in süvarisine / başı Mikletvavt ye; bize çekilmemiz için emir ve: Güneş simdi tamamiyle uf | zerindedir. İki gemi kıyıdan »üyer. Sih'i yedeğe almak içi teşebbüvül yaptığımız vakit dan ancak bir mil acıktaydıl Kalplerimizie derin bir bi açıklara doğru çettildik, S etrafımda hilü birkaç sandaj Fakat bunların karaya çikma! tiyen yeni ihraç kıtaları mı, yı Karadan dinen eski Kıtalar m duğunu kestirmek bizim için | kimler. On dakika daha kıyı batary rı Üzerimize ates ediyor, Ye © ler simdij bütlin haziyla uzaklaş İ Zula'nup yakınlarında wlik ç İ yor, fnkat sani İ atsin isahet ) obüs bire erişemez oldu, Fakar yaklaştıkça sahil bataryaları, mânlan ve fışlaran sulardan i İ ret bir çenberle sarılmış olan ? | üzerinde bütün atesini topladıj görüyoruz, Buna rağmen dest yer mağlüp olduğunu itiraf çin Btemiyor. Sahilden gelen * darbeye bir topla cevap veriy gri kül rengi koca bir duman tunu arasmda ufacık bir nokta bi Kalıms olan geminin ateş s£ toplarım hâlâ görüyoruz, Bize doğru biten holariyle len dört İnziliz torpil atar £ sini gördük, Onlar işaretle sümüze döndüğümürü ani ve biri takip etmelerin? söyl rüz. Çünkü artık Alman hav; vetlerinin hücuma uğrıyr mıza eminiz YUNKERS ve STUKALAF 1 ÜZERİNDE: Alman uçaklarmı bekleyi çok uzun sürmeli, Saat d dnğru çift motörlü bir Almas ğı rerimizde görünerek bor rını boşalttı, komutan geriy stle olduğu yerde dönlürer darbesi savusturdu. Bundar ga bireok defalar havadan İbartman edildik Üzerimize ve Yunkerslerilen tam Yetm m4 birer Sirer saldırdı, Üzer xe! ağam bu yetmes ner altmış dokurunun bombaları! “üvarisinin mahareti saye enrtoldek, Fakat vetmişin den, , v | Kıhklara lâstik tıkaçlar i (Zalunun güvertesinde yatıy | basımda, tah kemerim şisirilmis bir halde rasmdla isrleyipn gidiyoruz, İ Halli bu kıyamet arasmd hah eoratırrmızı bile içtik, Öğleden sonra iki pike birer hirer üzerimize «ni bunlardan sonuncusu üzeri ye: en korkime bir giri! “ittim, ve süverte ayaklarımı! tmda sallandı. Zulu Mir boml# mişti, Derhal geride mevemt lar yardımını? r gemiye alıntı “€ semi Zuluyu yeleğine aldı, iraz şenrs Zuluyu kurt tiniidinden vaz geçmek lâzım Destroyer gözümüzün batacak, Nihayet harekat üssümüre, lik fakat Asoüvesin Pres'in mahabiri. Akdeniz harbinz if semi düre Hefa terpillenen Alen urti N