17 Kasım 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

İ qxÖAM;POSTA FT Sahibi ve neşriyat müdürü hakkı tarı us Başıldığı yer: Varit Matbansı ABONE ŞARTLARI YTürkiye Wcnebi Senelik —. 11200 ü 2700 kr. $ aylık / 780 y e00 Töylk Ü A00 , B00 , Aaylık 1D0 a ci KO0 » Gazeteye gönderilen 'i Evrak geri verilmez ğ * iDünden ; Buaune Alrikada Fransız Koalisyon hükümeti kuruldu — Veyganda müblim Yizli bir vazile verilin Ş ! Âfrikada müttefik kuvvetlerin baş. andanı general Ayzenhoöyerin tas, ile amjral Darlan tarafından bir fans;z koalisyonu hükümeti kurul Tüş ve bu hükümet mihvere kar,- FAm bır askerl yardımda — bulunmağı. tdahküt etmiştir, Genera! Jiro jse Af Tikadaki Fransiz kıitalarıaım başku | danlığına tayin edilmiştir. Ş Britanova Ajansının baş mühor- "u'iniu temin etliğine göre, Amiral Jatlan Mareşal Petainin baş muran 'ası olarak lanınmışlır. Amirel Dar Snin bu sılalla tanınması bülün Tüttefiklerin arzusu veçhile mülte 'klerle Fransızlar arasında her ği lü anlaşınamazlığı izale edezek mu Niyette ise de nizam ve asayişin bir aN temini matlüp olduğu içın sırf öskeri seheplerle Amiralin bu sıfa H, Balip bir ihtimalle, müvakkat bir t#âman için tanınacaktır. iğer taraftan Fransız hududun | « - H alman haberlere göre Alman Makamları tarafından çevkif edildiği İdirllen generâ! Veygant — mühim | T vazife verilmiştir,. Bir — rivayafe Söre de Peşen de Versaya gidecektir. Ancak daha kati Kararımı vermo TMişhtir. Müuharip Fransız mahfitieri jtima - Sayan bu- kaynaktan, Franden ile “eSönün şimali Afrikada gişmiş ol | düklarını. teyit eden malümat alınış — laı-du. Franden Vişi kabinesinde hariciye hazırı Peşö de dahiliye nâzırı bulu.. Huyorlardı. SİMALİ AFRİKADA VAZİYET: Müttefik ümümi karargjhmdan Verilen haberlere göre mihvercilerle mek üzere Mmüfştefik — takviye k’“la-n şimalf Afrikaya çıkmakta | llk mühjm çarpışmanın — Bizerte %mâmde cereyan edeceği, —tahmin iümektedn'. Bazı raporlara — göre, U bölgede çarpışmalar başlamış büu uamaktadır Birçok — Fransızların -muü'—mek davaya lltihak — etmeleri; S€neral Ayzenhaverin yvazifesini ko. a'hştrmaktadıı— Hava yoluyla Tu “'“ gönderijlen mihver kuwelh.ri. 10000 kişiden ibaret olduk!&rı ilmakşadır. Rometin, Trablugarp. 'Aki kuvyetlerini buraya gönderebi , Si tahmin, sahasındadır. Alman ge. Reralini in orada harp kabjliyeti ba Mdan ikinci derecede 60000 kişi Unduğu zannedilmektedir. kargâhm <neşrettiği diğer bir İğ, Tunüs kıyısı adık'armda mih, VSrin 49 uçak kaybettiğini bildirmek T'"J' Fazla olarak Tunuz hava âala , *tnaa 19 uçak ateşe verilmiştir . ter Zigfrld hattınm yapmış olan teşkilâtımın şeflerjni acete ola | I*f!rsikaıla, Sardonyada ve Sicu 2 istihkâmlar İnsa etmeleri için &ra göndermiştir . “ÖYlelikle Hitler, Akdenizda en za hu üüç nokçanm bünlar olduğunu ka. Le *(miştir. Burada yapılacak olan tih kâmlar, Fransa kıyraf — hoöyünca Tülmüş olan istihkimların ayni o. hc“'tîr Üç adaya da çoğu İtalyan |' Ük üzore 15,000 Kazmacı efraü ü "nmlşhr Bunlar, ln"k&n hasşi ll:ı- olmaz Todt u,şmıatmm teçileri. Vîr I teı Tak Üötlrlleccktir. Gunıuk%emen laşan malların yüzde 70i resmi dairelerin Bunların sü yeni hazı ieü İstanbul gümrüklerinde birikip ta. şan ve artık koyacak yer' bulunamı, yan ithalât eşyasınm daüha süraşrie çekilmesi için yeni şekiller düşünü lür, tacjrlere ihtarlar esiaca gelmiş zerince yapılan bijr tüsnit garip' bir netice vermiştir.. Bü neşicaye — göre ambar ve anşrepoları döldüurmakta o lan malların yüzde 7T0 | resmi daire terin getirtmiş olduğu mallardır, Bi. nâenaleyh şacirlerden eyvel alâka , dar düalre ve mücsseselerin bBareke;e gelmeleri ııı?ıı:ıdır yapılirkan bu , olan 1.halât malları Ü. ! ratle çekilmesi için birler alınıyor Öğrendiğimize göre —gümrüklerde, en çok malı bulunan ticaret ofisidir , | Ofisin “bilhassa yirmi bin'küsür bi ' dönü hüyük yerler işgal etmektedir. Bunden sonra en çok mali bulunan dalre jinbizarlardır. Bilhassa inhisar. ların kâğıt stoku büyük bir yer işgal otmek?edir. Ankaradaki görüşmelerde evvali | resmi dairelerin getiremiş oldukları | itbalât mallarfhın süratle ithali için tedbirier alınması üzerinde, dürül , muş ve bazı kararlar verilmiştir. KRUusu çıkarılacak Devlet müectse Ankaradan bildirildiğine göre, devtet labrika ve müesseselerinde- | ki isçilerin yevmiyelerinin artır)- ması hususunda tetkikler yapıl- makta ve bazı lâyihalar hazırlan- maktadır, Diğer taraftan kazalıçları fev * kalâde artmış olduğu halde bir- çok hususi fabrika, şirket ve mü- | demlerin ücretlerine zam' yapma- Aikları görülmüştür. Devletce yas prlacak ucuz gıdâ ve eşya tevzid- tndan hariğ kealan bu zümremin vaziyeti ayrıca tetkik edıımcğ—te ' dir, Bu gibi vatandaşların ücnetle- rinin artırılmasını temin hüsusün- şdn kanuni müeyyideler konması ! dlerniş edilmektedir. essasçlerin edlıştırdıkları müstah- .. . » hu Dün iki zeizele SİĞLI Kandill; tasathanesinden 'Iîı'ı'.dî- ri'diğine göre, dün de sismoğraf » lar tekramiki zelzela daba kaydet miştir, Bizineisi yaz Sedti ile saat İd ü l4 dakika, ikincisi #aat 14 di |19 daltika 50 sanie gece olmüş - tur. Ekwincisi hafif geşmiş ise de ikincisi biraz küvvetlidir, Merkez "İüstü İstanbuldan 245 kilometre mesafede olduğu tahmin edilmek- tedir. Norveç baydlarında İki Alman iaşe gemisi , batırıkdı Bern, Tü-fASAS VA *İngiliz silâliları wmm tki Almaa İsvişroye :thalât yamılabiliyor Bern, 17 (AA.) — Zürih gaâzetesi İsviçrenin iktısadi vaziyetinden bah. gederek, Barokolon ve Bilbao liman , larnıdan yeniden mal — gelebildiğini, onakiyatın normal bir şekil almak Ü? Zereyolduğunu ve — taarrüza uğriyan Cönova Himanında bekliyen — İsviçre işha! mallarına hiçbir hasâr kaydedi! mediğfini yazmaktadır. İSVİÇREBE MEKTEP MECÜUÜRİYETİ Bert, 17 ÇAA,) — İsviçrede, bun dan sonra 7 jle 16 yaş arasında bulu. nan gençler mektebe devam etmek meeburiyetimdedir. Ruslar bir ıarmç gemisi batırdılar Londra, 17 (ALA,) — Şimal buz de nizinde, Rus denizaltıları 6000 toniz ıaşemd- mnpuliymk batır, ! latoluk bir Alman sarnıç — gemisini maişlardır. ( y batırmışlardır. —- T TT a dan mmahrum: bulünduğumu iddiaya cesaret ederek Iı&ırhı- namıma hüs reket cllığlnı"bndırıynr. Ben zorda kalınca boyun! eğscok liyneue bir adam&değilim. Bunun alesini“telmih etmek Bana hakâret oelmaktir, Afri- manet” edı'ünş olan Fransız hâkimi yetini nüEdki elmek vazifesmi A« miral Datlâna tevdi elmişlim, — Da- ha ilk çarpaşmrada Amırnl müslevisi İle temasa peçmekle tereddüt ot memi$, aleş kes emrini 'vaklinden evve) vererek muüukavemeli bozmüş ve kılalnrin maneviyatını kırmiş « bir. Afrikanım müdafaası içitr kens distme: verdiğim, &mri birkaç kerre fekid eftlim. Amirtl ast ve ha'n şaef general Giratdnun — kılaların — kat mandanlığını gasbetmesine — möani ölmak Bahanesile emirlerimi dinlçe medi, Bügün ise öonun bu ktman * danlığa tayinini tasdik ediver. Ge- neral Girand harbi Fransız Toprak- Jarına göltüren ecnebi bir devlet ta rafından kumanda mevkilne getirii mişlir. Amiral Darlan bü sSürelle Millt esminnım dişimda Talmiş ölür (Şor. Onu her itirtâ milli vezileden Ve üskeri kumandanlıktan .u:l-“ı’-' mi bildiriyorum.,, LİBVADA DURUM: ” Dün Sekizinci ordu — Matjttaim & İ istihbarat nezareti dün şu tebhli. n"mtmişuı'. Fas radyosu Amiral Darlanın ha İ hir isyana teşvik mahiyetinde eyannamesini — neşrelmişlir.. Mar, Sikayı okur — okumaz Frahsa AçeSali * ve deylel şefi bülün anü" N ve imparatorluk Fransızlarıi Kağıdaki mesaljı gdıırîerm:stır' unhmıraı Dnı—laıı neşrelliği be. Si | ımnlelıne sainir kiki wla inme sahalarmı ele geçirmiştir. Zirh 1 düşman ordusu bakiyelerinin taki bine devam edilmektedir. Bingazi ile şarktarl Tokraya kadar uzanan sahii bölgesine cumartesi gecesi bombalar ve mitralyözlerle taarruz edilmiştir. Bingazi ilmanında bilhasea şiddetli bir infilâk olmuş ve yaugınlar — çık miştir. ŞARK CEPHESİNDE: , .Alm&n crduıa,rı Wm ka taşbruza uğradığı zaman bana e-i ne göre, Kafkamyada Alman kışaları ik; düşman grupunu yok etmişler ve Sovyet taarruzlarmı”kanlı kayıplarla geri püakurtmüşlerdir'_ Hazer denizinde Alman tayyareleri bir şilebi yakmışlar, iki şilebi hasara uğratmışlardır. Slalingradda Alman hücum kıfa. ları yeni bölgeler İşgal î,ıgmişler ve düşmanm mukabil taarruzlarını ge , ri aşçmışlardır. Vulkof üzerinde bir düşman tur ruzu akim kalmıştiır. BENEŞİN DEMECİ: | Çekoslovak - cümhurreisi — Beneş i Londrada beynelmilel gençlik teşek - külünün toplantısmda söz alâarak de, miştir ki: Müstefikler gimdi mihver devletle rine karşı son çarpışma vazlyetind: bulunmaktadırlar, Fakat zafer edilmeden öğce seri bir — hareket ve dinamik bir azimle düşmana — karşı koymak lâzımdir. n Behnim, neslim, sulhilin — hakikaten tecezzi kabul etmez olduğunu ve hür. riyelin de ayni mabhiyeile bulündü | ğunu pek geç anlamıştır. Beneş sözlerine devam ederek şöy le, demiştir: “Bu sefer, Aıbııı.nşn İtalya, Ja, ponya ve diğer | mmmu işledikleri cürümden mesul h.tul&mqîııhrlar Bu sefer, hakikaten mağflüp olduklarmı | “şek ve şüpheyesmahal — kalmamak üzere,, bilmelidirler . HIRYATİSTANDA GÇETECİLERİN FAALİYETİ: Bir Cenevre telli Hırvatistandaki çetelerin 30 millik bir cephe Üzerine taarruz eltiklerini, bir şehir ve tah. kim edilmiş 82 köy aldıklarını, kişi esir etltiklerini ve mühim mik » HABER-ı—Akşamreıu— Si müÜCsSEsa- ler &3 aağgşmlay N'aaş ve ücretlerine zam için kanun selerinde calışan ve yardımdan haric kalan isciler icin de lâyikalar hazırlanıyor' elde | ST0 tarda ganimot alâıkuwm bndlriyor. deşeker fiatları Kesme 330 ve toz 5907 kuüruştür Şeker saşışlarının dün sabahtan i. tibaren serbest; bırakıldığını yaz , mıştık. Mahalli perakdnde satış fiyat larının nakliye ve ambalâj — farkları da hesap edilerek tayini belediyeler: bıraxılmışti.. Belediye dajmi encümeni dün top | lanmış, vaziyeti tetkik ederek kara, yını vermiştir. Bu karara göre şehliri, mizde perakende olarak kesme şekel 530 ve toz şeker BÜ0i kurüştan satı, lacaktir, Bakkallar eemıyeı_ıne dün şeker v. rildğinden bakkallara şeker tevzijne başlanmıştir, Dajmi encümenin ka - bul ettiği fiyat üzerinden bugündel itibaren halka şeker serbest satrla caktır! Salomonlarda F- Tagi (Bnşt-tlrlh 1 İnci sayfada ) 8 daşıl, bir zıthlr ve G muk rip. Amerikalilar iki hafif kruvazör ile 6 muhrip kaybelmişierdir. Japon donanması, pazar sahali, ağır kayıplara uğramış bir vaziyet- te şimale doğru cekilmişlir. YA Londra; Tİ (AAJ — Yeni Gine- de müllefik kuvvelleri yeniden iler lejneğe Mmuvaffak almuşlardır, Buna istikamteinde yapılan hare- kâlr general Mak Arlür bizzat ida- ve etmekftedir. ı LA Vaşington, 17 (AA.) — Geçen hafti sonunda —Amerikan Tilosu, Jülland muharebesinden beri yapı lan en büyük deniz savaşını kazazn- mişlır. Japonlar Salomon adalarır - da kaybellikleri mevzilerini lekrar elde etmek için üçüncü ve en cür'- tevil götürmiyecek şekikle — yenil- mişlerdir,. Resmi olmamakla bera- ber, her Japon taşıl gemisinin 3 ilâ 5 bin asker laşığığına göre, Ja- ponların 28 ilâ 30 bin kişi kaybel- tikleri tahmin. olünuyor. — Salomon 'adaları seleri şimdiye kadar — Ja: ponlara, batırılan 85 ve hasara wğ- ratılan 72 gemiye mül olmuş bulu: nurken, Amerıh.ılılnrm yalrrz 24 ge- mileri bahrılımş ve * gemileri de Hasara uğratılmıştır. AF vk Londra, 17 VA A) — Salomon ©9 daları sularında birkaç gündenberi cereyan elmekle olan deniz müha- rebeleri hakkında Vaşinglon lebli- liğini neşretli. - Düşman dönanması pazar sabahı ağırdır. Balırılan gemiler arasında “Bön tonilâtolüuk Lir zınhlı bulun- maktadır. Japon donanması İl harp ve 12 .naklive gemisi kaybetmiştir, Vilki Harpten sonra “her memle- ketin ekoncmik kalkmması için bir plân hazırlanmasını isltedi Nevyork, 17 (AŞA.) &— Dün, Nev, yorkta bir nutuk söytiyen Vilki, İn, giliz İmparatorluğunun muhalfazasın dan bahseden, Çörçilin son demetinı imâ etmiş ve Birleşik Milletlerin, karpten sonra, her memleketin ken di ekonömik kallımmasına mmann. le hâkim olabilmesi için gereklii bir plân vücüude Betirmelerin; istemiştir. VECİ, şöyle devam etmiştir: Bu iş, Aşlantik müukavelesinde ol, düğü gibi, şeflerimizin basit birer bildiriği e tamamlanamaz. Husuüsiy le, bu veskanın iki yapımaısımdan biri, son günlerde, görünüşe göre eski em peryalist nizamı açıkça müdafaı maksadiyle “elimizdekini tutmak ve muhafaza etmek niyetindeyiz,, diye, rek teessür. duyan dünyaya hitap & “derkenmbaşarılacak bir iş değildır Cetova sokakları * Başka bir pilot da antrepolıır sıl cıktığını ve bütün hat üstünde iç limana kadar olan' sahayı nasıl kapladığını gözleriyle gördüğünü anlatmıştır, Bu pilot. birçok kom- baların batı tarafındaki doklar bo .vtmı diıştugiinü ve burada büyük ohnasl muht:mel istanbulda peraken-! etküâr teşebüslerini yapmaşlarsa da | geri alılmıştır. Uğradıkları kayıplar çevresinin ucunda yangınların na> | ııl uâ'* UNUTMAYI İnsan ve buher kazanı benzer. Fazla tazyik harşısı tcmue yere serer- sını dısarı afar. İnsanın emn masını emreder,. | İnsa>da sinir bir makine hazanını dolduran buhara rnda feveran eder. Bin bir emek ile vücude getirilen bir hayat binasını bir saniye -Makinede kazanı patlamahktan koruyan emniyet süpabıdır. Bunların fazla tazy'kı karşısında açılır, fazlar iyet süpapı ise kafasıdır. Si nirleri fazla gerildiği zaman ona sesmasını ve hava al" ——J T icecar olmıyanlar stok yapamıyacak Tacirler de iştigal sahaları haricindeki maç deleri toplayamıyaeaklaı- Her türlü sanat ve şicarej er. babının —faaliyet sahaları ha. ricindeki maddeleri tlccar olmıyan ların herhangi bir malır ticaret mak — sadile stok eçmelerinin yasak edilme, si hakkımnda dün bir kararname neşre dilmiştir. Bu kararnamenin neşti türi hine kadar gerek faaliyet sahaları haricinde kalan maddelerden — stoi yapmrış olan sanaş ve ticaret erbabi ve gerek şüccar olmadıkları — halde ticaret makzadile İıerhşıngı bir mad . deyi stok yapmış olanlar — büğgünden itibaren bir ay içinde stoklarını tas. fiye etmedikleri yakdirde bu bir ay , lik müddetin hitamını takip eden üç gün jçinde malın nevini, — mikşarını, maliyet fiyatını ve bulunduğu yeri gösteren bir beyantame jle ellerinde, k; stokları bildirmeye meobur ölacak KÖMÜR FİYATLARI HAKKINDA, Kİ KARARNAME Kömür fiyatlarımnm — teshitine dâlr neşredilen bu kararnameye güre Va, sati kümpozisyon — taş kömürünüan beher tonu 21 liradır. Mühtelif ne , Vi şaş kömürlerinin ve kakların ti , yaşları bu esas üzerinden iktısat ve, Kâletince tayin oluracaktır. Ancak resmi ve hususi bimelârin ısıtilması (, çin (dnire ve meskoönlerin sıc-" ihtiyaçları dahji) kullanılmak U satılan kök ve şaş kömürlerinin 30.4, 943 tarihine kadar eski fiyatlar'!â “Bsaştışına devam olunacaktır, Bu kö mürlerin 10.,6.942 tarihli knmrname hükümlerine göre başka ihtiyaçlarda kullanılması yasaktır. telektrik primleri işbu kararın neşri ) ni takip eden mutad sayıslardan son' bİZ | lardır. raki sarfiyat için tqtbik edilmiyecek a tir. İunustaki BER- (Buştarafı 1 İnol sayfada; Cezayir ve Tunüsta Amerikan kuüvvetlerile Fransızlar — isbirlifi vyapmaktadırlar, İLK ÇARPIŞMALAR Londra, 17 (ALA,) — Dün gece Fas radyosu tarafından neşrodi * len bir tebliğe göre Britanya kr (alarmın öncüleri Tunusun şar * kmda azami süratle ilerliyorlar, Hava muharebelerinde 42 mihyer uçağı düsşürülmüş yverde 19 ugak tutuşturulmuştur. - * Başka bir tehliğde birinci Bri * tanya ordusunun Sseyyar Ameri- kan cüzlerile küvvetlendirildiği, küçük Fransiz askeri cüzlerinin Ce zayir ve Tunusta —Amerikalıriarla işbiriifi yanmakta oldukları bildi- riliyor. Tunusta ilk çarpışma ol - müuştur, Pazar günü öğleden son- ra motosikletlilerden ve zırhlı küv kesif kolu bir Fransiız taburunun |atezile feri çekilmeğe mert'- &.- dilmistir,. TUNUSTA MİHYER KUMANDANLIĞI vetlerden mürekkep bir Alman | Havagazı va - Stoklar bir ay içinde tastiye edilec ek8 kömüre zam kararnamssi Çıklı. muharebe _ *den alman bir hııbıerc gorc, Amir xaj Darlan, şimali Afrika da Fram sanm menfaatlerinden mesulj olas caktır, : * & * « Londra, 17 (ALA.) — Sekisin- ci ordu, mihver kuvvetlerini taki" be devam ediyor. Diğfer taraflan İngiliz kıtaları Tunusa yaklaşı - yorlar, Trablusta 60 bin kadar: mihver kuvveti vardır, Almanla - -) -- rın Hezâreti altında Kursika, Bi-, | cilva ve Smuknynda acele isztih - kâmlar yüpmiyor, Sisilya ve Sar denyaya çok miktarda Alman - çağı gelmiştir,. Bunlar Rusyadan geri alımmışlardır, FAS SULTANI AMERİKAN KUMANDANINI KABUL ETTA Londra, 17 (AA.) — FPas trad- yosunun pazartesi günkü yayımı na göre, Fastaki Amerikan kuv « Fas sultanı tarafından — sarayda kabul edilmiş ve kendisinc, müs » iüman'arın dini âdet ve menfant- Londra, 17 (ALA,) — Almanva, general Nehrinsi Tuünüstaki mih- | ver kuüvvetlerine başkumandan tayin etmistir. Şimrali Afrikadaki | mihver mütarske komisyonları a” | zalarından 250 Alman ve İtalyan ' esir edilmiestir. Alman askeri sözcüsü genernl Ditmar radtrodüa din geceki icma “nde ne Libvadan, nede #imali | Afrikadan bahsetmiestir. AMİRAT. DARLANIN ROLÜ Londra, 17 (ALA) — Cezayir- Malüllerin cüretleri Birisi koltuk değnekleriyle, — di- Beri lek bacağı ile yürüyen iki A- merikstt harp malülü Birleşik Ame- rika devletinin Kolorado eyületin-. de btlunan 4,200 metre yüksekliğin deki Longe Peak ismindeki — dağın tepesine çıkmağa karar venmişler ve bü gayelerini Tahakkuk etlirmiş- lerdir. Vakıt'ın 4 kendilenne tauvsiyelerde bulunacak Yakıt'ın kf AvA'A'.'A'A' 'Vulat, okuyucularımın her türlü tıbbi sorularına Kkargılık — verecek, ( Sorulara munyyen günlerde gazetemizde sövap vörilebileceği gibi uyrıca - posta püle görderenlere hususi olarık da evap verilebilecektir. : Vahgt. .ıyrıoa ııımtnı bir avukatla da llll!lllı lıxılıııuyıe. Oku ğ He’kımı çanınmış bir hekimle — anlaşmıştır. Avukatı letine riâyet edileceği teminatını | , Vermistir. LA vetleri kumandanı general Patton — Ç