13 Kasım 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

arinhiri gö a ç na dovam eiliyordu; Kosyulejiye dair olan kitaplarını ba semi yazmış ve neşretlirmiştir. fariletli insan yalniz nazari Calış- mesine hizmet cimek istedi. 1777 yılmda Fransada esirliğin ortadan kaldırılması maksadiyle korulur ilk cemiyetin müessisi oldu, Konilorsa 1782 de Fransa Aka dlemisina Öra sesi burada dı enlismalanna devnm “etti, 1 yı hna &adar bekâr vaşımış olan Kondorse bu yılda 4? yaşında iken henüz on doküz yaşında süzel ve çak faxiletli bir luz ile evlen, çok mes'ut bir yuva İurdu. İşte ba tarihler, Fransada bi dığı zamanlar» Kı beyannamesini kendi düsüneç lerine ör uygun balan Kenderse derhal be ihtlâlin icerisine harrı- #wst, 1789 seçiminde Belediye meclisine sirdi, 1791 de e P: webusu olarak Assembieâ Tör; İaföve'ismi verilen ikinci Fran web'usan meclisine sirdi, İlk gi. »işinde, meclise kâtip seçildi, 1792 de meclis reisliğine kadar yilk. Belli, Bu weeliste böyük mütefekki - rin çok tesirleri görülmüştür. A. detin karsısma oükl, öreneğin karşıma ilmi cıkaran felkefi görüş Kondorse ile beraber meelise Zir. misir, Fransada miisavata, ada- İeie mani'olan ve eski'fermanlar. In yaratılmış imtiyazların ortadan kaldırılmasını Kondetse istemiş « tir. “Devletin resmi bir'din; ol. Gukça muhtşlif “inlerdeki ; teben- Mia müsavi Muamele edemez, di- Yerek devletim resmi “dininin kal, darılmasmı istiyen de odur. Bu meclisin; Frans milletinin bir karı bile toprak zaptetmek çıkardığı Fransız öğretim kanunu mu yazan da Konderse'dir; Fran- saya karşı birlik olan Kiırajlara muknbela etmek için milletler; baş varan beyannameyi (e Kon. dere yazmıştır. Kırallığn na ka- dar takyid edilirse edilsin mat Taka jstiblnda varacağını <#ylemis. ir; cümheriyet kelimesini Frün, sada ağızlarına alınların basmda Kondorse gelir, Konvonsiyon Fransız ihülâlin, deki tçiineti millet meclisivin adr dır, Kondorse bu merlise hes ” ,yetin mebusu olarak geldi, Bu “Biyetler'büyük mütefekkiri arala. rında paylaşamamıslar, Kondorse hu tester birin; seçmeki doğru bul Daş, Ma ihtilâl meclisinin am. en: korlinmen, ; om “mit”. Yransanın bu? ürüne Bü” aylik me iiceçik çeşit ihtirasların çesit çeşit fikirlerin dalgalandığı. costağu, köfürdüğü büyük hir de. Bize benzer, Maziye dayanan her Seyi; yıkmak, her sulada Yeniyi getirmek isteyen ilratçıların Ya » rıhaşmıla maziye bağlı olsn fakat bu bağları açığa vurmaktan or kan, onun sakin ve yava$ vüs Tüyen bir i tereih eder gibi gürlinen mebuslar oturur; samir sinan tedrici tekâmile, kars17 ih - Glğle, emekleyen ifkılâha taraf « tar olna mehuslurm sayı da ar değildir, Düsüncelerine samimi 0. Tarak bağlı olan mzbuslar kadar, bulanik suda balk avlamak iste ven, Fransanın buhranlı variye tinden şahıslarına yüksek bir mor ki, keselerine withiş hir paran. man aza da varır, Kondors: mee* hste beliren esreyanlardan hiçbi » rişine bağlanmadı; hiçbir ferkarın ir sahsın arzustna ület olma. dı, memleket menfaatini her sey den üstün tetla, kendi fikrinden başka hiçbir (kre inanmadı ve emniyet göstermedi, £ Kondorse kendi düşüncelerinden beska biç bir fire kiymet vermiyordu: mec Bisteki vazifesim? de kendisini £ « venlerin inandıklarını değil, ken, #i fikirlerin kabul ettirmek sure tinde alıyordu. Bir gün mecliste “Sir barda kendi; düşüncenizi de Bi, siri gönleremlerin fikirlerini “dan etmeğe mecbarsunur” büyük davaları —u— Kondorse'nin intiharı Vakat | Muzaffer Ess !sarımda bir itirmeln karşılaşınaz | hiç tereddüt etmeden $n covahı ka bir mebus, bir vekil biliyorum, Fakat vekil ? buraya gönderenlerin İ fikirlerine bağlatmak değiklir, ben burada Yransa ve Fransız) il i faydalı gördüğüm Ber seyi T . Zira beni buraya gönderen çime, düşüncemin doğrulu. guna inandıkları için göndermis - lerdir. Serbest düsünmek ve dü. sindüğümü serbestçe milletime karşı en blyük vasi? dir. Sonra arkadaşlarımın sa not tayı da bilmesini etim, Miz hu, radm yalnız bir vilâyetin, yalnız Lir müessesenin yalnız bır #Fiblin | değil, bütüm Fransanın vekilleri - | yiz. Kondorse yenileşme buhinde | dc arkadaşlarımdan o ayrıyordu eski ve yanlış itikadllarm vesıya « mMiyacağını biliyor ve kabe! ediyor dn, fakat caki üdetlerin yerine zor İn Yenilerinin kommasını mwarız dr, “Yılotanın yerine hayat Yenisi" Pi yapar” diverdr, Onem ein me liste ne eskilik taraftarları, ve de yenilik taraftarları Konderseden hoşlanıyorlardı. Eskiler on olmu. ynesk hayaller arasmıla Koşan bir sair gibi telâkki ediyorlar; yeniler de idealine doğr yürümekfen cc. himen bir korkak nazarile bakıyor lardı, Fakat Kondorse bt mearız. larma hiç ehemmiyet vermeden milH hâkimiyete, milleti yükşe'te, rek heycenasır, kane ve ihtifil - sir” “ettiğini meri tan açığa söylüyordu. İhtilal ötükadlermi yıkmış, üdet leri ortadan kaldırm:s, hiçe müttefikleri baltalamıştı, Bu iü. haris ihiâKb çok düşmanı vardı, Konders'ye göre ihtilâlin ilk isi bu düşmanları kazanmağı “alış mak, onları ihtilâle somdırcak ça reler aramaktı, Komdorce #klm. dan soru olmıyan herkes ile wva- #alabilir, ve bu fikri oOmeelis, te apaçık şu cömlelerle midefsa ediyordu: — Yaptıklarımız: beğenmiyen. Tere düşman gözüyle bakarsak on- Tarı bize zorla düşman etmis elma yoruz heyecanla kazandıklarımızı akıllıca muhafaza etmeğe mecbn- Tuz; hürriyetimizi, yeni ilaremiz herkese sevdirmek sam'atını iğ. renmeliyiz. Keondorse bn fikirleri merliste birçok defalar tekrerindı, herkesi eskiye bağir ibi gören, koni gibi düşünmiyenlere derkel o mürteci Önmgasmı bastıran bir Rvhit te evden korkmadan di; bir dâha söyledi ve tekrar süy- ledi. (Senu Yarın) Türkiye Cümhuriyet Merkez Bankası 7 - 11 -942 v-ziyeti AKTIF TSİ AM Utaktar .; MW. N e Dahildeki sükier Türk Hiram Marigtaki | Birler: Altnz Sari Kalogram BOA Altma tabvlli Kabil serbest Döv. Diğer dövizler ve Borçlu klliriog baktyeteri Mazine Tabvileri, Deriyhte edilen evrakı aakdiye kargılığı .. Kanunun &—Â We! maddelerine tevfikas Hazine taratmdar vw" tediyat # Senedat Uüzdumi: Wenri senetler Esan ve Tahrilat Otzanar: Derukte edilen evrakı Sek, Alyenin karşılığı esbam ve wavüir (itibari kıymetle) Serbest önbam ve vabvDâ? Avansları Altın ve döviz üzerine avans Bakvilât üzerine avans Finzineye kısa vadeli avans Hazineye 1890 No. İs kanuns göre açan atım karşılıklı avanz Hhesada rt» | .. .. .. Ya aklına gelirse! 'Kİ soysuz kafalarma korlar, kolayen, konteolmua, Tanrı adama, hükgever görünczek pars kazanmak hevesine dilşarler, Kıyafeş, ip birl kadı, biri de mubzır kıyafetine girerler, Başlarlar kiyleri dolaşmağa, Hangi köylüye rastlariaraa Alahan, Peygamberden. din işlerinden, Tarırı buyruğundan bahsedip bir geyler, sörarlar, KöyLU, cahil, böyle şeylere aklı ermediği için cevap veremez, Vay seü miain cevap vermiyen, kadı muhzırs emreder: — Yık faiakaya! Adamısağız: hem adamakilit bir döverler, hes de soyarlar, Bu ve. zalet, zu.u ve soygunculuk günlerce sürüp gider. Başka, köylere ka, dar dalbe'uk salar, Nihayet, günün birinde ami İsadi olan molla bum, ların bulu..culkları köye gelir, olan bitenden bsder alır, Hesifleri tuttu. Tup karşıs'da cjker, Ve alır almaz sOpar: — Beş vaki, namazda kaç zekâş vardır? eden irme sorgu herifleri şaşırtır, kekelerier, bir şey bulup söyliyemezler, Bu sefer, hakiki kadı, adamlarına emreder: — Alın aşağı, falekaye zındıklam! — Bu sakuh amazınnkileri Der verir odunu, — Bu öğle namazınkileri Der, basar küsküyü, » Bu iabadi namazinkileri Der, çalar lobudu, — Ba akşüminkileri Der vürür mopayi, — Bu da yatar namazınkiler! De: sisr duvağı, Keriter, ayakları falakadan irurtulür kurtulmaz, yürüyemiyerek, sürüne slirine, kıçm, kışın şadirvata giderek yalak alında ağrılarını teskine çalışır. Biri kalkar, BJA ayaklarını suya tutan arkadaşını dürterek: — Aman bimer daha duralım, der, Ayaklarım fena şişti Sziyor. Su iyi geldi. Öteki teligin cevap verir, — Ne, diyorsun? Derâlım rr? Çiderdm er ayol? Yoksa canm gene falakâya yatmak ane intiyor? — Neden? — Paıkman değil mizin IKadı terviyi unutta, Ye aklima gelirse! Bu fıkra, uvam ve cahil diye adanan zilmre ile, siğast ıstılablara göre merieez kuvveti denilen kütleyi çegkll eden kilçük hsiktan edilen istifadelezin-Dir tarafımı “#adelendiriyor. Gerçi, fikra mizahidir, espri çerçevesine girmek mahyettedir. Fakat bundan idari, sonyal işler için hisseler çıkarılabilir. Dewetiğlerinde, halkı alâkadar eden bütün muamelelerde, pahalı, lıkta, vurgunculukta, irüikpea, irtişada, höyük, kilçük, bötün (dare ela, manlarınız daimi tefşişlerinden, kontrollerinden, murakabelerinden, halk için faydal sonuçlar alınacağını, Bu suretle memiakefla İçtimai tetriz ve jöart huzur ve hayaği selah tesasüs edeceği anlatmaktadır. Bazi fıkraların hüvelerinde ne güze, ne canlı manalar var değil mi? Mer yüküm altına girmiş, hüveyir. mintetiriz. LARDEİ rtülük muşamba ai satılacak evler klmantarı işletme Ucar Büliürlüiğünden: Tamamen eskimi ve kullantimâz bir bale gelmiş tahminen, miktarda baluran 200 ade? örtülük muşamba saşılacaktır. vazım müdürlüğüne şevdi etmeleri, (1904), İstanbul Defterdar! ba vesaine 30 11747 pazartesi günü anat 15 te MU Wimlik Midi) inüteşekki! komisyonda kapal zarf usulile satılacaktır. 14 e kadar komisyon relisliğine tevdi etmeleri muktasidir. Faz'n İzabaf için mili emlâk müdürlüğüne müracaat. (1382) Deruhte edilen evrak! Gakdiye , Kanınun 6—4 (pet maddelerine tevfikan Hazine tafafndan vaki tediyat . Derahte eden evrak! öakdiye m erer, vakiyesi .. Karşılığı tamamen sltn olarak Büveten tedavüle vazedi'en .. kineskant mukabil Hüreten . sile vazedilen Hazineya yapılar, altın Karşi © avans mukakhili 3907 Na 0 Kanun mucihine Uâveten tedavüle va, veee MEVUUAKI 194 443.101.) İY ZARA, 1 Temmuz 10 tartmindan itibaren: İskente haddi 966 Alm fizerine vena 3 | 73 SONTESRİN — is42 Amerikzö2 ordunun rolü İsviçre mötefekkirlerinden Blaise Allan'ın iki senedenbe ri Amerikada yaptığı tetkikler üzerine, yukardaki serlevha ile yazdığı üç yazıyı, ehemmiyetlerine binaen, olduğu gibi naklediyoruz. (Harpten evvelki Amerika ördüsi » Birkaç sene evvel Navyorka ge- Kramsadan, yadan geçtim; bepsi askerle do beyde, Hatti, o Pertekirie, en kenar hir sahil köşesinden vapura vindiğim zaman son selimiadığın alam da bir askerdi. İ Harp. Avrupayı askerleştirdiği halde, yeni dünyaya, ayal basfı- ğım yaman orasını baska hir maw- Amerikallarm vetamperveriik leri, muhakkale, şüphedem beridir : fakat onlar, diğer yerlerde oluğu gibi, orduya bağlanmıyorlardı ve orduda, mevcut değilmiş sibi bir Sey bulunduğu içim, meleksin Lir 6msali olamamıstı, Bir orduyu zaten. mili kaynatın milessesevi bir unsuru addetmek ieabetmez mi? TARİHİ SEBEPLER Kolmbiya Üniversitesinde, Me siçm hakında verdiğim hir kon Icrans vesilesiyle, ba zihniyete 3 kıl erdirehildim, Ben, “kantonları mızla, her çoroğün MAS) asker doğduğumu,, izah ettim, İsvikre ordusuna Mensup olan sonçlarin, Issık Devletin yalı birer 94- Birl sapan öz buldum: Butuda, siv'len | ker; değil, birer de vatandas ba baskası yoktu, Amerika ordan. | çendezann va onun memleketin man kuvveti 100 binden biraz fnz ki hşmında, insan, Siviklen bas. ka sey görmüyordu. Bu görüsü, bari ta A merikasr Mayatmın bir tosvi ri zanneimemelidir. bee mileki ma yokluğu, Amerika zihmiyeti- nin icalımdandır. Askerliğe tnal — «den Meseleler, bn Zenis geni ahalisi Wi, nâdeğerek Şirihfafla. Karsı. | earattan 18 inci asr felsefesiyle birliğinde ve terbiyesinde o esash bir ünit olduğunu, berrak ve mm- kadroratma hâkim bir demekrnsi ds milf vicdanm merkezi sayi- dığmı anlasmağıa çahstım; fakat tiyenlerin sordukları “ünl. N ni İ terden anladım ki, Benim ileri siir. ziyade, bir mevi pedi" | dnğüm biteiler ve hisler. Ameri- kahfarın tamamiyle bilmediği sey: lermis, di çiğ Si ve Karesi “diyorüm, ta İli sebe, ax veyn cok sanmenz sekikle davam een İngilizlik an'- aneperestliği sevkiyle, rajtli ordu. mam, Eran ihti mahsmfü aildetimesiılir. Diğer mülesaği de, Amerika daki harplerinin birnk- aiğt arı hatıralardır. Bu İrdes wüendelesi, Amcrikahlarda, sitâh- tan t “erek hisler yandı. tr, Askerle nikashiğr tevil dniter. de, Ameri hakların her sildete karsı dleyh- tar olruya sevkeden “münben ve insani hir ifenKzmi benimsemele. ridir, Bu iste, Amerikalı zihniyetinin en mühim vasfı, Terdiyettir. Bu ferdiyet, protestanlığın sert teme Ni Üzerinde fesssüis etmiş. “ğer polki mevemdn kr- “e vah Bu ein içerinin Shevmiyek | pirleşik Devletler Amerikasr mil ise, bahriye Sanli halk sulh la bile tohlikelerine güğüs Teeirilme caheden 6000 kiş; | dam ileri yiye hahriyeye de, Talipleiz tekliflerini nihayet ILILDAZ emir günü akşama kadar te, | intisap ediyordu. per, > babriyede hizmet görmek mecbü- riyeti olmıyan o Amerikalmın, si- | çe sonr, lâbla Miinasebeti yoktu. Bi» kesmr defterdarlık ambarında ve bir kımı da Çakırnkışılarda Ceza, Birlesik Devletler Yiri hanında mevcuş (471) parça muhtelifülcins sandalya, dölap, mass, 20, | askerlik meselesini, pekilâ bir <'i3 himayesinde bulunuyordu, Pun- Afuha minen bedel (1570) teminat (140) Tiyadır, İsşekiiterin 2490 sayılı | dan dolayı, fazla tehlikeye maruz kanun hükümle dâjresinde bazırlarımsş teklif mektuplarını ihale günü maş | bulunan diğef memleketlerin €e- tin işleriyle uğraşmaktan azade valuyorda,.., | ——— wn ietihadleriyle beslenmiştir. Bu içtihad, ondün sonra hükümeti e- Tine lan muhtelif programir par- lerde de devam ettirilmiştir. sonra, npitalizm ilç de kuvvet. İenmiştir, Amerika kapitalizme, Önha ruburunda faraftarlık emiş da, onu himaye elmiştir. (Sasyaltımin, Amerikada pek de totunamamasının e» Hüyüle “ehe- bi de bu olmalıdır.) İste, bu ferdiyet, bizzat orde prensipine karsı relecek bir mahi- yet arreti; ; çünkü Amerikalı ordu talâk vücudun fikrs ta- hakkiimü, müstersk inzibas'a şah * fodakâriz, vicdanı kayıt altına olmak ve nfhayet insanlık serefini teh e atmak gibi bir sey ade. diyordu, N Bütün bu mahtedf üstürde “dsvlet si, geliyordu, Amerikalılar devleti, vatandas. bir meslek olmasın , ancak, Bundan dolayı, Âmerikmsr. ii, çüinkit iki Okyanssan millerin : rolünün telikki- 15.000000, — *4121SA: 6.000,00, mu heveti addettikleri Tefte bir imtiyaz luymetj etmezler, 1910 senesinin h&diseleri, Frat- santa hesiseti, metörlü fırkaların ti, are hilcumlarmın ge nisBği, askeri ve tesadi barckeflerinin 1341213378 Kata? 1İR,7148 SAZ, , taarruz EAA ilenhire, tehiiire hissini uyandırdı. ği Mesafolere, demirlere, iniratçe ZAR SAN, on”. fikir ve bis vehimleri- sarsılmaz bir müdnfan | iradesi kain: oldu, M. RASİM ÖZGEN 218 900 enn, Ga YASAM 108.515.093 ; 134,161” Giyime meraklı Bayan ve Baylar İyi bir Terzi mj arıyorsunuz? İste Sire m nires: avuz Sezen, Pntis Terzi Akalemilerindrn | Diplomalı i İstikiil cadilesi Numara 119 Gi A partı — BAL Beyoği.. © rinin ve bilhassz Jeffersnm. |