2 Kasım 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

— er EPA, EN as A 285 Vr az sz VE Milli Şefin C80i1eSİNde Karsıaklı İaarruz- lar üevam ediyor Almaslar .va se Ve «ereste yeni MEV2.6r âiüliar Şark cephesinde muharenser şid debde devam ediyor. Dünkü Alman tebliği söz vaziyer hakinda şu mba, “matı kayde xteip: Tüpse süyas kesiminde müles #*ddit düyisan mevzilerine Füptlan varma leşebbüsü mu Kiyeti netler vermiştir. Dü arrurlar. pösküriül ağında Sov “in 3000 tonluk bir tienret ge Piialarli hatırılmartar, Terek batısında bücüm kıtıları, köryi maz düşüm mevzilerini aim Möva ordusü — larafındar eşsiz bir *#kilde — desteklenmişler ve birçok “âr sular, kten sonra düşme ME çök uzağı püöskürimüşlerdir. Kıs) Ta've hava ordusu törafından İkt *ırhlı diren yokedilmiştir Harer denizinde yeniden 4 Vetrol, gemisi ölimak Üzere 9 büyük 'S$1L ve Şilep baterilmis veya ade ler isinde birikilmişlir. Sfaliazrad'ın cennbundü düşman karşı taarraylirına tekrar muvafle Kiyelsir. seklide' başlamıştır. Yol #ayı şehrin şimölinden rohlezddid teburlerla geçmek icin düşmanın Yaptığı Bir tesebhüs famsrmile ' Kalırnıslır, Bir miktar böyük tekne hatırılmıştır. © Düşman küvetleri Yığını yokedilmis veya esir alın Misli. Düsmanın Volga dağu kiyi daki top mevzileri » iavvare silâhfari! Astrakan şim trenine bombu botibularla ölüm üştür r İsabet semmişlir, , SÜvük bir metrol Hbeni bağlam başi #akafmişter. Don eephesiiMe Mtulyan Krtata “ düşmanın neliri aşmak İçin yep İrkları teşebbüsleri tekurar Püskür! Müslerdir, a Rus sözcüşüne göre Stalingradda vaziyet Sovyet askeri mütehassısı Albay Yasiiyer bükün Moikora radyo) ds yaptığı bir Konuşmada Sialin. #rüddaki durumu şöyle hüfüsa el; Miştir, "Almanlar her gön“ölü ve Yarı HK olarsk vaseti 4.000 ssker kaybe, İlyötler. Aynı zümanda evvect de duğu gibi hedeflerin» varmaktan da çok uzak bulunuyorlar, Slalingrad bölgesinde ilk donlar şlatnıştır, - Müğafsa | hallarımız, İnanların “şimdiye kadar tesadüf #lmedikleri defeşede kuvvetli ve “esvr askerler'tarafından tuluimak hir Ainsanlar için artiz ger! o dönmek *his mevzuu olamaz. Zirs öyle bir Meket Alman başkumandanlığınlu “e geçirdiğini defalarca bildirmiş ol bir şehirden ricnt demek ola,): bie Alman denizaltıları Hind denizlerinde Denizterde boğuşma hızlanmış ve let artısıştır. Alman deriztitila İdin betirdeklar göm: adedi, erdi *#bilğlerine göre, son gürlerde art, görünmektedir. Dün nerrediten Alman hususi tedi AL. Mah derizaytılarımn Hind denizine “Adar Berlediklerini o göstermekte . “ir, Tebliğ şöyle diyor: nakliye geriilerini taki, İİ devam eden Alman © denizeitiiari Uk defs olarak Ationtikton Bareket, İS Bind denizinin hershudut çevre Ne kasır ierlemişter ve Afrikanm ikâ doğru ep ileri Kara BOkik, MN olam Ayulhas burnunun .şarkındn #atkianda ve Cepstant önlerinde hep A dasıs tonluk 4 gemi barırmışlar tie . yi tarihi hıtabesi Şef, Meciise, hükümete ve her Türk vatandaşına yeni direktif ve vazıfeler verdi Akar, 1 (AÂ,) — Kemletmmur İsnet İninü Büyük Millet Meclisi. ihnp evresinin 4 üncü içtima yılımı aşağıdaki nutoklariyle açmişlardarı 4 Büyük Vet Meclisinin muhterem Azam; Astiei İnçihap devresinin dördüncü içima yılını açıyorum. Muhterem üdayı sevgilerle srlhınlarım. Bu sene, milloş işlerinin büyük meclis tara, iendan yen bir azim ve İrade ile Sâsre edilmesini gerktiren şartlar içinde toplanmış bülüniyorur, Kn büyük mülli felâketleri yenerek bu wemleke ti tarihinde ve, çuğımuş olan Büyük Milleç Meclisini, ber bakımdan ve hor bakımdan ve her #ai4n olduğu gibi, mojliere nöwune olacak azimli ve fe ragatlj çalışması engin İaydalar ve feyizlier getirecektir, Dünya faciası karşısında duyduğumuz ıztırab Azis arkadasinrrmi Yünya harbi be yu ha kanlı şekilleriyir memleketleri yakıp yıkmakta devam epi, şerirer ve cephe gerilerinin silâhsız bulk yığınları, her tarat, tw. sis suve unlolar İnsanlık, öldürmekten başka ubu tanıyan bir aotlmda. 0s ikaimele, gittikçe daha ziyade saplanmış bulunuyor, Bu hal, ber: ihsan olu as ve millet olarak seyrederken büyük istirap duyuyoruz Bütün İrtreyi kaplamış olan harbja şimdiye kdar olan inkişafı seticesi oarak ye vüzünde bir tarım hâkimiyetine dayanan bir siyaset yapısını kalanıyavağı veayv kurulamıyacağı aslaşılmağı haştamıştır denilabilir, dilleşlerim küçük büyük, hepsi için yer yüzünde istiklâl ve haysiyet W yaşamak lala, sabit olucmitar. Mizss önillelir: arası siyasette daima «25 prensibumi, olmuş olan bu çayemin, an İnsafır mücadelelerden sonra olm, anhu ed'lmesinden büyük sevinç duyncağır. © — Ahitlerimize, ittifaklarımıza ve dostluklarımıza sadık kalacağız A Muhüreme edenler arasında bir anlaşmayı buzün İçin ürüt eltirecak hiçöl yerde hiğdir deili yoktur. Öyle görünüyor ki 1913 yılı daha geniş ve daha imsafmız muhürebtierie geçecektir. Biz önümüzdeki sene dahi mili siyaseşimizin içeride ve dışarıda berkesçe bilinen istikâmetlerini, dürüst we ciddi olârak uuhalazı edeceğiz., Ahidlerimize, ittifaklarımıza ve dost. iwklaşınızü sadi. olarsx, ve ber hangi bir devlete karşı bileli ve saklı (iL siri olmaktan dikkağle sakınarak, milli snülyet siyasetimisi takip edeoe. öl Büyük Mecbis takdir eder ki giçtikçe şiddetlenen düşeni tavas ieinde, her gül > daba sinirlenmiş çaraflar ortasında parafseslık poli kasi yürütmek, bükümet için çok yorucu olmaleğadır, Biz, ter devlerle oy tednaseğcilerimizin mahiyetini açıkca söyliyebilir bir karakterde ve kuvvette olduğumuz için politikamırı gelecekte de sebatin takip et mektes çekik miyeceğiz. SiyaselimizArki dürüstlüğün her tarafa ali fay, dualarının, * maharipleree takdir edildiğini sanıyoruz Geçen bir yıl içinde çalışmalarımız Aş kadeşter; Geçen bir sur zartındakş çalışmalarımızın neticeleri dikkatle ince. letimeğw değer. Bir taraflan mjilet hayağının İlorlomsains vs geliş sosni, dünya Burbina şortları içinde hiç aksatmadan devam ettirdik. Meleke tin imar. için her tarama çeşiti! faydasi işlere ara vermedik, Demiryol. tarı, büyül & işeeyi, her türlü yapıcı iktısadi faaliyetler bakikağen, mem. nun olacağıma, hir şekilde genişlemiştir. Milletin Gültürde, güzel san'at. larda ve tekmil öğretimde vakit kaybetmeden hazışlanmanı icin büyük programla; köha ettik. Bu programları zevkle ve sarsilmaz sebatin (e kip edeceğiz. ğ v Büyür Moclisin tasdirine mazhar olacağına eniji oldağum bir büyük işimiz de zirsatimize büyük mikyasta ve yeni bir gayretle ehemmiyet ve rilmesidir Her gürti devler mavaffalayetlerinin temeli olan malivemiz 159 ağır vazilelerini memmun olacağımız terzdu basamağa devam etmiştir. Zirasi mahsullerinin Ciyağiarmı makul bir surefte arttırmak : Bareketi bükme besi teşebbiislerindendir. Dünya paballığının yükümü yal. diz köylülmliadi yüklenmesini istemek büyük haksızliktir. Her köylünün kalkınmasını Lenin etsek, hem onu hadden asiri fiya hirsinn kapılmak. tan korurunk birimdir Dikkat edilmesi gereken nokta Aziz urlasdaşlarımız Türkiyede millet hayatının gidişindeki çalışma ve İlerleme manrara #1, vatandaşların memleket ve mille, selâmeti içim ber fedakarlığı Gabe etmiy aiğlleri öüyük ve kuvvetli bir milletin işsretleridir. Milet oluruk buljkız görünüşümüz, bu gürbüz ve kuvvetli haldir. Ançak Büyük Milof Meclisinin “ehemmiyetle dikkatini eclbetmek isterim Ki patladığı günden. bur düaya harbine, memirketimiz cw ziyade büçün yaklaşmıştır. Hakiki kuvvetle tamir. sağlam vaxiyetimizi bulandırıp gölgelendiren bir wanevi 4elüy Ve islirap havası, bügün vatanının üyerinde esmekledir. Böyle inaller, bir milet! naslalıklı ve zay gösterirler. Hastalışlı millet Düm yeleri, sarıcı tehiikeleri sür'atle üzerlerine çekerler. Ba sebeple bir gü Hileediğ miz bir istikametten ve bilmediğimiz behuneler o nlümda vata. Misin taarruza mârur kalması şbtimalin! Büyük Miller Meeisleie ciğdi olarak göz önünde vuğömem isabeder, Şuursuz bir ticaret havası Az'- urlendiylar: Şuursuz bir tiçareş havası, baklı sabepleri çuk aşan bir pahalılık be, isı buyün vetanmesa istirmp işinde bulundaruyor, Bu halin umumi barp- ten doğan, i huvusi yartlarımmzla ilgili olan sebeplerini ve, çarolerimi ,Cümruriyef hükümeti sin yüksek nararlarıızı efrafiyle serip anlata, caktır, Emini ki willeç ve menleketin kağtlan olan ew isabetli tedbir. deri bulacaksınız. Bizim gördüğümüz sa tehijkeli hastalık, ül seneden beri ttmiyetimiz içinde Cümberiyet bükbinsilerini muvaftak o etmemek İşin estiriimi, own sebirli havadır. Bü zamanda hiçbir memlekeple ağır minliza» rr olmıyan bir tedbir tılsımı yoktur. Mileçlerin sılmtılara mari olmaları çaresizdir, Bu gevirler, harbe girril; veya girmemiş tarmlskel teste hiçbiris icin, engin horançlarin bülünmez hesuşları değildirler. isti rah; urafşmak, milet taban milürt artırmak, müliarebe” dışmda kal mak ve muharebeye girilirme şerefle ve sölümelle çkmak icin çek çere, senmi vayile sahiplerine ve en başımda Cümburiyet bökümetine candar yardım etmek, Pütün ekşikleriyle beruber en iyi meğiseler, anak hü. kümet tedbirlerinin dikkatli olarak yürütülmesiyle cide edilebilir. Av ile hatırtumalıyız ki milletin age işlerini tanzim etmek volünda Cümlü. riyet hiikömeğlerinin . sarfeştikleri gağretlera, ie senmienberi, cemiyeti. »': Garalından biç yardım edilmemiştir. İşte buzün lik Hallolunasak me sele umumi Mjet havssmin iade edilmesidir. Bulanık #amaslı, bir daha ele geçmez fırsat suyan eski batakçı çiflik ağası, ve elinden gelse teneffüs ettiğimiz havayı tiemret meta vapmağı yeltenen; gözb doymaz vurguncu tiçear, ve bütüm bu sılantıları politika ihtirasları için büyük frsat sanan ve bengi yabancı milletin hesabina calıştığı beilf olraryan birisç poliğikncı, böyük bir milletin bütün haya tenu küstah bir surette kundak koymağa alışmaktadırlar, Uç boş yüz ki) * sw — Akşam Postası | Senelerin bir ileği © CU NUTMAYINIZ Mili Sanayi Birliği, İstinbul zebrikalarında çatışan ağır sanayi e gn e e sep ENR istilerinin elmek meselesi için ti caret ve İktısat vekâletleri nezdin- üç teşebbüse bulunmuştur Bu yünkü hayat şartları, içinde yevmiyeleri pe kadar artmış oltir. 'ztrabı azaltmak, millet tahammülürü arttırmak, muharcbs dışında kalmak ve muhcrebeye gifilirse se” refle ve selâmetle çıkmak için tek çare, resmi wasife sa hiplerine ve en basında cümhuriyet hükümetine cand, su olsun işçiler için ekmek olmak hususunda bast fiyat imkânları | terini temenni edilmiştir. Meclisin dünkü | tarihi celsesi Meclis riyasetine ittifakla Abdülhalik Renda seçildi Ankara: 1, (&.A,) — Büyük Mü) ! Jet meclisinin allıaci intihep dee reisliğe seçmek suretile göstermek resinin dördüncü içtima yılı buğün İOfunda bulunduğunu yüksek iie saat 14 de Reisicümbür İsmet İn,| maflan ve teveceihler dolayı hopi önünün senelik nutku İle açılmış | mize ayrı, ayrı candan şükreder tur. Bu münasebetle Büyük Milet) mı sunarım, Meclisi bugün müstesna ( günlerire Reis Abdülhalik Renda sözleri den Birini daha yaşamıştır. Bâlün| devam ederek reis vekilliklerile yardım etmektir, “— Azir arkadaşlarım, yeniden) devlet “ileri gelenlerinin o daireler,İ dare âmirlikleri ve kâtiplikler in“ agam hareket. rels ve müdürlerinin hazır bulun, | tihabı yapılacağım - bildirmiş ve | İerinin muhtemel imlüişe güz dukları bu toplantıda Genelkurmay | mebusları bunlar icin rey vermeğe | özüne getirilirse bu izl ne Ka, İkinel Başkunı o Ösgenerni Asıml davet eylemiştir. dar yerinde olduğu takilir edilir. Gündüz ile. temviz mahkemesi, dev Yapılan seçimde reis veldiğikl, | Bununla berber harp tehiilmeğ Tet şürası, divanı mahesebat reisle | rine doktor Mazhar Germen Aydın, | vardır diye son aamanlarda, hal ri Riyasetleümhur locus yanında | Refet Canter, Bursa, Sesiseltin Gü; | 1 ipte ibtivmema | tezliir eden ki tocalarda, büyük ve orta eleilers| nahay, Sivas, İdare © âmiriiklerine | vescirlerin ihmali elbette kimi. le elçilikler erkânı da riyasel makı| Halit Bayrak, Ağ, Avni Döğan,| hatırına gelemezdi. MU Şefin puma iki tarafindaki İotalarda yer) Cankırı, İrfan Ferid Alpaya, Mar | sutu bu meseleler bakımda da almışlardı. Dinlevicilere | mahe) din; kâtipliklere de Necmettin Şı,| c0k #9EİN olmuştur, Bu sözlerden localardan “başka içtima salonumu) bir, Sitün, Bingül, Bekir Kaleli, Gi-| pese oığımız intiba çalar ki hü. bir kısa da davetlilere, yerli ve) Tianlep, Hamdi Selçuk, Hatay, Ka, | yönet Yalan bir. zamanda Büyük senebi ajanslar basın mümessilleri| inal Turan, İsparia, Vehbi Bilgin, illet Meefisine mühim bazı ka, ne ayrılmış bulunmakta idi. Büyük) Konya, Vedad: Czgören, Kiltatıya, a See, ve bu ikanıı Milet Meclisi önünde de kalabalık | intihap eiilmislerdir. mecl süratle o tasvihinden bir halk kütlesi göze çarpıyordu, ve Milli Şef toplantıyı açmak üzere mevlise gelişleri esnasında balk köt Jelerinin İçten segi, bağlılık iesa, hürleri ile karşılanmıştır. Roisicimhur İnğnü 1355 de yanlarında Beşveki Şökrü Sarseoi he olduğu halde gelmişler ve mer lis kapusunda böşte Büyük Mee, lis Reisi Abdülilik Rende, Vekik ler ve riyaset diyom araları in rafından korşalanmış ve Büyük Mil-| zere İetimama let Merlisi muhafız kıtasına men- Min Ser 1 sup bir #milfreze Riyaseticüme | mülerkip Büyük Milet Meclisinde hur müzikası tarafından selâmlare ki de'relerinde bir mhddet islira « tıştır, MiMH. Şefin meclise" gelişle.İ hat buyurmuşlar ve meclisten. ay- rinden biraz sonra sast tum 14 te) rıhrken O selişlerinde olduğu gibi reis vekili Refet Canrtez riyaset mre selâmlanmış ve halk kütleleri tara, kamıhı işgal ölerek oyoklama ya,| fından uğurlanmıslardır. pılacağını bildirmiştir. Yapılan yok Ankara at yarışları Jama sonunda ekseriyet bulunduğu Ankara 2 (Hususi) — dünkü a* anlaşılmış ve reis vekili Refet Ca Diler, neliceyi Mihi Şefe bildirmek yarışlatının neticesin; bildiriyorum: Birinci koşuda Soydan birinci geld Bu sonaç üzerine Refel Canı söz alarak reis vekilliklerine fnti « hap suretile gösterilmiş olan yük , $ek itimad ve teveccühten ( dolayı, yahsi ve arkadaşları adına teşekkür lerini bildirerek demiştir ki: Bi itimadımza lâyik ve yük sek yardımlarınızla muvaffak ol moda Gulisacağız.,, Meclis bundan sonra 19 İkinel teşrin Pazartesi günü toplanmak ü üsere, kürsüden ayrılımıştir. Biriz sonra da sürekli alkışlar arasında toplantı. salonuna giren Milli Sef) ve 180 kürüş verdi riyaset makamına (oçıkarık yülık hutuklarımı “irat “ buyarmaşlardır., | ,, (104 Konuda Dandi birgi, Komi; sarj ikinci geldi, Ganyan 185, pilse | ler 110 ve 100 kuruş verdi Üçüncü koşuda Tomurcuk koşma, dı. Sava birinci, Ceylântek tieinci gel, diler, Ganyan 220, piğseler © j45 ve Yiemi dakika Koder sören ve Bü yük Millet Meelisi — aralarının sık sık alkış ve tasvip sedalarile karşı" lanan bu nutuklarından sonra ww londan ayrılan Reisicümhur sürek” Ni terahürlerle uğurlanmıştır. ye Buna müteakip Mefet Camtez| Dördüncü koşuda Dabi birinci geldi kürsüye, #elerek Büyük Millet Mec, | v* 140 Kuruş verai, İisi reisliği seçimi yapılacağını bil) , #9996! Kozuda Pinar birinci, Har, dirmis ve yapılan seçim sonunda | Pe *Kei, Vermdin üründü geldi Gan 88 rey ve mevcni iltifakile Abdiy-| 787 7610. piâseter 630. S20 ve BAŞ halik Renda Çankırı reisliğe seçip | Kurus “erdi. miştir Altıncı koşuda Gungadin birinci, , Bu netice üzerine | Ahdülhayık | Buket ükirci geldi. Gunyan 380, plA, Renda Riyaset makamını işgal ey) “© 149 ve 128 kuruş verdi. lemiş ve aşağıdaki beyanatla teşek) o Üğüncü ve beşinci koşu. urasında kürde belermmaştar: Bava”, Pinar kornbineromu T7 verdi, Elbise Diktirilecek Devlet limanları isletme umum müdürlüğünden: Kaplan, mürettebat ve diğer müstahdemin için sçık pazarlıkla 867 iakim sibia. Giktiritecektir. N Hergün levazım müdümüğüne mürdçaatla şartüameajmı görebilecek o. las taiplerin teklirlerini nihayet 511942 perşembe günü akşama ke, dar levazım subesine tevdi etmeleri, (857) mek yolu cibeçie vardır. Devlef ve millete sövmek, milletin nefsine ve hükümetine güvenini zehirlemek fşidamı kimseye vermemeliyiz, Tica. setin ve iktisadi fagliyetlerin serbestliğimi bahane ederek milleti soymak hakkın biç kimseye hicbir zümreye tanımamalıyız. Hırslı politikacların miller irade; etinde dahili ve harldi bir siyaset yürüteeiseine asla mü sasde etmem-iyi Kendimize güvenimiz her zamandan fazla ve kuvvetlidir Aria arköüaşlarımı Büyük vazife günleri, Millet Meclisinin büyüklüğünü tecesdüni ettir. mek icin iiymetli fırsatlardır. Kahraman ve İiymetli ordumuzu hazır dulunda mamız, buzüm ber zamandan yiyade kzımdır, Vatandu jsihsa, Ni artürneak tedbirler, asıl genişlik yollarıdır. Harp içine girmiş ve mil al lüzmadır. Ar misiletimize, güvenimiz. her vaziyette en ikabetij tedbirler bulacağınıza güvenimiz, ber zamandan fasin ve kuvvetlidir. : d y en > Ti Y Si Mike İN ali. . ee — İsmet İnönünün nutlundan — Başıma; ettiren yiz, eminiz ve berrak varlığımızda ve politika mühlerisinin te kararmdayız.” Nuluz ciralında bu sabahki mâtalâalar (Baş Larafı 1 inel sayfada! “Yalı” © melükümümie Asm We, Mili Sofin hitsbelerinin, dsaremilk bir gecede seyahat eden yolampı sekillenle birer birer halle dilecektir.” Cümhuri Curahumiyett Nadir Nari “Nut kun mâhas” büşikir basmaküle sinde, “Cüznhurreisi Mili Şef İs Met İrönü'nün dünkü 445 putkır Bu dinliyonler veya okuyanlar, o Bün doğru görüşlü, kesin ve dina #drak dısında kalmasına söz yum, © mıyncak kadar bassaz ve e siması amd, Çin Ram zin dünkü kudretli nutku, letimizin bu ecanh mil Tanmak isöyen her çesil menf