28 Eylül 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

28 EYLUL — 1942 .HADİŞELER Bü Atlantik'de ya TAR VARA, M.R İyi a ila Ni a em in e a e ,2. ABE, Oh m ED. ME AEEVA MOR, A Denizüstü ve Denizaltı harbi —şş—— a İsviçre yazetelerinden biri, ba sorlevha ile, mühim hir makale meşretmiştir. Faydalı: bulduğumuz bu yazıyı aynen nakled.yoruz APONLARIN DA, Amerikalı - ların da mühim kuvvetler soktukları Salomon ndaları harbi, sim olunmuştur, Bunların bert biri bir deniz mıntakasının mesuliyeti” ni üzerine almıştır, Ve aralarında” verilen haborlere göre, neticesiniu | ki irtibatla, muhakkak, birkaç ay ne olduğunu kestirmiye imkân bu- | ewvelkisinden daha muntazam bir İunmadığı halda, müthassisların hattâ herkesin dikkatinde o kadar yer almiştır ki, Atlantik harbini i kinci plâna atanıştır, Malbulü tonaj harbi, bütün cid- diyetile devam etmekledir, Onun ehemmiyetini, zaman, henüz azalt mamıştır. Rusyada harbin şiddet lenmesi, Alınaıyaya ve işgal altın şekilde muhafaza işlerini görmek tedireir, verimli olınsları yüzünden, denize bitçok Korvetler ve würatl? küçük gemiler indirilmiştir, İşte, tehte!, bahir kumandanlarmın en büyi İ düşman saydıkları seyler bunlar - daki arasiye yapılan pek &ık tay « | dır. yare baskınları, Amerika kuvvet | İerinin İrlandade, izlandada, in - #ilterede, o yakınsarkin, gittikçe, | artmakta bulunması, harp levazı » Sil m meselesini en yüksek bir ehem- | wiyete şikarmıştar, Birleçik Devitler Amerikasının yüksek bir şahsiyeti, aldığı sali ” hiyetle, Şimali Amerikanın, ya « run milyon askerinin memleket dışında, bulunduğunu söylüyordu. Bir müdekkik, bu yarım milyon Amerika askerinin yüzde 50 sini hukint telâiki etmekle ve bun - larm İngiliz adalarile. Masır cep besinde bulunduğunu kabul etmek le pok dr aldanmış sayılamasa ge rektir, Biz, harice çıkarılmış Amerikan orlnmmu 250,000 kişi farzedersek bunların bis tayyare, silâh ve cephane ihtiyacını, errakim temin etmenin ne kadar mühim olduğunu düşünmeliyiz, Halbofi, Amerika Murmazık İmanma, harp levazr Mi, petrol köndermiye de mecbur dur, Bunun için de, akıl slmryacak derecede büyük bir nakliye do - ranmasna ihtiyac vardır. niş” ve “Liverator” tipin , deki tayyarelerin, Atlant:ği astık- himmat tasdıkları kabul bile, bunların naklettikleri bir ordu oihtiyaemda ne ses Siymetieri ve ehemmiytiri olabilir? Dün olduğu gibi, bagiin de, vir kün büyüğü altnda, gemi kafile - leri bulunuyor, O gemi kafileleri ki, tahtalbahirlerin dehşetli tahri, vatına maruzdur, Amarikallar, her seyde pratik *dukları için, bu tehlikeyi de göz nde bulundurarak, merkezi A - #da, gemileri ve tayyöreleri İsim #135 üsleri viende getiililer. Simdi da Atlantik sahillerini, Kı - nldlenize hağlıyaesk şekilde geniş bir vol şebekesi kurmayı düşünü. yorlar, Onlar, böyle çareler düşüne du, rurken, Alman ve İtalyan tahtel - bahirleri, ağlarına -İnder sitâh, cephane ve erzak dola saymaz vr ” | purları denizin dibine indirdiler ve | K#vstos ayında hatırdan gemileri dür, Bundan başka tahtelbahir » 106 vapar küçük tahtelba - yarelerden 14 va Teme ayındı zayist bu dergi | dan buj nan istatistiklerine göre, ae | adedi 125 ve tonilâlosu da 808100 | 80 metre kadar boyunda olan Hatayda ekmek 60 kuruş Artalıyadan bildirildiğine göre, Antak; tır. Belediye, şimdiye kadar satın. ğı buğdayın kilosinu mahalli piyasalardan 55 kuruşa mübayaâ etmiştir ki nak'iye vesmir mms * raflar buna dahil değildir, Yapı - lan hetaplardan Hatayda bir ko ekmeğin ancak 60 kuruşa satıja » | #leceği anlaşılmıştır, Ekmek, a; başından itibaren veni fiyatla sa tışa çkarracaktır, Halen Hatayda «mek 29 kuruşa satılmekiadır. belediyesi, civar kazalar» day tedarikine başlamış * çekilecek mallar Mıntaka ticaret müdürlüğü İkinci bir partinin listesini hazırladı Gümrüklerde birikmiş olan ma* ların çekilmesi için Mmtaka Ticu” ret Müdürlüğü darafından tecirle re mütemadi ihtarlar yapılmasını ve bu malların çekilmesine rağ * men gümrük anbar ve antrepola - rmda birikmiş o'an itbalât malları nın yekünu yine çok Kübarıktır. Bu yüzden arkışık bir vaziyet bi » si olmaktadır. En ziyade sıkışık vaziyet Sirkee «ij gümrüklerine git olan Limanlar Urum müdürlüğü anbar ve ani rolarmdadır. Çünkü itkalişm en Tüvük Xısmı Avrupa tren yoliy! yapdmelkıtadır, -Giimrük ve İnhi * #srlar Vekâleti bü veriyeti nazte rı dikkate #lsrak itbelât formali * tesi ikmal alınıncaya kader bir ksm malların Sirkeci Anbar ve entrepolarndan lüzum görüldükçe Galataya naklini kararlaştırmış tır, Bu kararm tatbkatma geçi» mişlir, Kararm faydaları hemen görülmeğe başlamıştır, Diğer taraftan Mıhtaka Ticaret Müdürlüğü yenilen ve çok dolgun bir Hate hasırlıyarak bu malların sabibi olan ithalât tacirlerine mal larını çekmeleri için tebligat yap “Zeytinyağı nasıl yükseltiliyor ? Zeytinyağı fiyatlarındaki lip devam etmektedir. Faturaların | KOÇUK HABERLER | * Eski eserleri muhafaza encüme, ninin verdiği karar Uzerine — belediye Eyüpie Şahsultar türbe ve sebilinin tamirine karar vermiştir, Halen Mis # Çepadaki kız manat enstitüsünde bir akşam kız sanat okul: açrımıştır. Okuma yazma bilen ber genç (okla kadın, bu okula girebilir. o Kayıtlara başlanmıştır, # Evveleş milli bankaların serms., ye iştirakile kurulmuş olun © İsparta güiyağcılık şirketi Be yeri'mallar ps. zarları arasında yöpdan #aşma üze. rino İspartanm gülsuyu 200 gramli yarım ve bir kiloluk şişoler içinde ax. tığı cıkarılmıştar, * Her sene eylül mihavetinde bati &dilen devlet Lava yolları seferleri ba #one havaların müsait oluğu müd. detçe devam edecektir. — Adm”? | — Raşel, — Nerede oturuyorsun? — Galatada Mevlâden hönmda, — E, anlat bakalım Salamon? — Ne anlatayım beyim, Evvel, Ki gün Yalova vapurundan biri çıktı, Elinde dört kavun vardı, yanıma geldi: — Bunları satmak istiyorum! dedi, — Kaça vereceksin? dedim — 450 kurus, dedi. Parasını verdim, aldım. — Dört kavtn 450 kuraş mu? | Nasıl şeymiş bunlar? — İyi, gözel mallı beyim, a dım, Banları belki fazlıya satarım da birkaç kuruş kazanırım diye, Yolda Hüseyine rastladım, — Nereye? dedi, İşi anlattım, — Beyoğlunda Bolulu hir ası arkadaşım vardır, Ona götürelim, isa İ Bu kavunlar başka yerde gitmez İyi para alırız, dedi. Boğnzkesenden kestirme, çıka Tum, dedik, giderken içinde, ki kayunlar başladı bire da ğırmağa.... sl — Ne? — Kavunlar başladı ötmeğe,, — Sen cıldırıyr nfusuın Sala . İon, Kavun bağtrre mr hiç? Cani Hâkim Hüseyine döndü: — Bu çocukta bir geyritabiilik | var, galtka. Deli falan mardırı yok. sa, dedi, Birkaç defa lifa karışmak iste, miş ise de, hükimin müdahalesi ile buna muvaffak olamamış bulunan Müseyin: — Değil reiz bey, dedi, deli de“, il, fakat konuşmak bilmiyor, Ta” vuk diyeceği yerde kavun diyor! — Hasa, öyle mi Salamon”, i işte. ötmeğe, hemen yanımıza bir bekçi koştu. Bizi yakaladı; İz Bunları nereden çaldımız, de, al — Çalmadık, para ile nidık, dr- dikse de dineltemedik, tam dört gün karakollarda dolastık, durduk, — Demek bu tavakları çalma. dır? — Hayr. —ePekiyi kimdi bunları aklığın. adam? Tanıyor marn — Nereden bileyim beyim, ye * hancı birisi, — Sen se diymeelsin Hüseyin? | İ serbest bırakarak Canlı kavunlar?!?.. Fırsat bu fırsat, o gün bütün gün adliyeden ayrılmadılar — Ne diyeyim ahi, söylediği doğradur, Netierde hiikim”her İkisini de duruşmaları baskaş bir güne talik etti, Hüseyin İnece bir teket ve yırtık Yâstik ayakkabıları ile idi, Sala » man $sa kendisinden dah& Yeti bir Dışarı çılanca oturdır ğum siranın yanına gel önüme gömeldi: — Ah beyim, ah, dedi, sonun sutasında kaç gündür, karakollar” da bosuna dolaştık, durduk, Hal , nah şu bina Üzerime devril « ğa basladı. Anladım ki biraz sow ra: — Ahi bize birkaç kuruş ver de karnımızı doyuralım, diyecekler, Buna hieyian bırakmadım, Bir, Kaç para çıkarıp Hüseyinin avucü- na sıkıştırdım, Teşekkür ederek yanımdan ayrıldılar, fakat o gün hiitün gin adliyeden ayrılmadı. lar, Birkaç Sant sonra adliyeden çe karken Hüseyin ile Salamomu be, ba oğul bir dilenei kumpanyası ba” linda hâl adliyedeki fanliyetleri * ne devam ederken bıraktım, İKG, mal İğ, tavuklardan alacakları kâ rı çoktan çıkarmışlardı, NİHAT ŞAZİ Canlandırılmış taklolardan mürekkep bir sergi Emipönü Halkevi yeni bir ser &l tertib etmiştir. Serside, tarihi mizan kab Tk m belesi, şerli kidiseler, ve uhutukuryacak dönüm noktuları . canlatıdınımış tablolar halinde ballen ve bühare sa geneliğin gözü önüne konula * calter, İlk sergi Cümhuriyet bay rammda âçilacâktir. Deköratör Vedat Ar tarafindan tertip edilen bu tergide ezciime Tstanbulan fethi, baskumandanlık meyden mubarebesi ve Lozan sulhu hstıra* ları canlandırılacakier. EKİL ğine Darısı diğer hususi müesseselerin başına! Sirketi Hayriye, evyele& memur ve müstehdemlerine bir miktar zwmi yapctsir, İdare, gittikçe ar * tan paballirk katsısmda mem” ve müştahdemlerine yı yapmağa karar vermi: yar, eyiti nvhğme da ket, kaptan, makinist ve lerle gerek markasfa, görelren fe ke'elerda alsan mim ve müs * tehdmlerine yeniden sw nisbetler dahilinde s#mlar y Yaya kadar #1 olsitgr vik 25, 170 liraya kadar verme olan Fizde 20, ve dehe fazla m: pt enlaştmdrir ağır iagilere pi #z birer kap steak vermekle bire tane emek vermeğe baslmıştır. musiki münakaşaları vahit veiğt ale toplantilarında, bü mev zula uzak ve yakindan ilğili olam İsr arasında eksik değildir. Baz ları vardır iğ alaturka o musikiye toz kondurmazlar; bazıları,da yar nız alafranga musikiye &iymet Verirler; Türk mnsiiishlin değs rini sıfıra indirirler, Bizce bu ildialarn Ikisi de 20 mamiyle haklı görülemez, Hk mnaikisihde gerçekten nefis par çalar vakdir; dinlerken derin bir haz duyarız; bir parçanın san'at eseri olduğuna da ilk delil budur, Fakat itiraf edilmelidir ki alatar. ka musiüde garp musikisinin ge wis ve yüksek hüviyetini bulmak imkâinr yoktur. Anlayan bir dos. tumun dediği gibi şark musikisi eve dolayasiyle Türk musikisi güzel Lir salon, mini mini ve sevimli bir bahçe, kısa fakat içli birer küçük hikâyedir, Fakat gerp mir sikisi bütün bir san'at, engin w fuklu, derin ve yıldırlı bir gök, güneşler, aylar, firtmalar, sabah rüzgürlen, yaz ve akşaynla rının renkleridir. Türk mesikisin üç meselâ opera nevinden eserler çoktur; hayatı ve tabiati anak küçük bir aynada parça parça ak setis buluruz; bu akisler ve ya. guttığı muhit ne kadar güzel olur Sa olsun gök geğineden bizi sık. mağa başlar, Acaba bünün selahi ned İlk ve en büyük sebep olarak din ileri sürülüyor, Halbuki isldm dini as'n ezel san'stinra düş man olmamıştır; hattâ bu dinin kartın kitabı olan Kur'ün yüksek bir edebiyat örneğidir; demek ki, İslâm dininin temelleri gürel #an'atların bir şubasj Üzerine ku. rulmustur: diğer Sübeleri hakkım- da fena telkinler beslemesine ih tini veri! e Fakat yazık ki İslâm dini bi. tün safhğiyle muhafaza edileme- miştir; birtakım hodbin ve cahil solular, papazlığın ilk devirlerin. Gen gelen tesirler altında, ortalı” &» yenlış telâkliler yaymışlardır. Bu arada resim, heykel günah ol. duğu gibi musiki de çünalı sayıl mıştır. Rohlarında san'at ası fire filer kaynıyanlar bir belik Milera isyan etmilerdir; bunlar arasında Halk #ajrleri hemen he men ön safı tutarlar, Meselâ hu şairlerin en meshuratrmdan bert. li Se güzel söylemiştir: Erikdendir Bunun ko'u, Venedikten gelir teli, Hey Aliahin şaşkın kulu, Şerten bunun feresinde” Abdest gisan elân demez, Namaz Xıltan kıldın demsz; Kadı gibi “hatam yemez, Şevten bunun neresinde”. Num sofular çalgıların. içinde seytan balımduğunu, seslerin de şeytan “esj oldüğünu idik eder lerdi, Din sma harelet eden bu yanların korkunç otoritelerine rağmen Türk san'at kabiliyetinin mnusikiyi ba Geveceye yükseltmiş olmas da takdir odilnek —Tirme vefir, “Allakın hakkım Alfaha Serarn hakim Sozara o vermeli- dir,, ”" KADİRCAN KAFE! 3S lan Bir dergi ve serbest ..“ "rad 7s1“4“2 soran rrneisas iy Mİ ei EE a e nazımla şiir #ede İli. Hazirana gelince: Bu xw, at, biraz nokaanla 80:000 temi” Min olanak tesbit edilmistir, akranlarm hesabına, göre, Müt tefklerin bu söne zarfındeki £e düşmeğe mabel olmadığını söylü yor, Nev Tosteman için sen bie ma- le yazmağa ealrştım, -Paristen secikler yok, Kahveler, lokantalar #n büzukta kapanıyor, Yiyecek cek bol. Parisin in harp Lütlin siddetiyle devam (ederken Li İLİNDE. 02. BA wi zayintr, 5,600,000 tenilâtodur. Bu. dehşetli bir rakamdır, Bar da, bir kısım mühaliğa payı olsa /bu mecmuaya bir daha yazı yaza cağımı sanmıyorum, Fransaya tek taşma selh teklif; İtmiyanın harp #mendiferlerin, kamyonların bu kadar. yiyeriği nasıl getirdikleri ne şaşmamak mümkün değil, Ge - Hile, müttefiklerin - gemi zayiatı, | sonra mer <0 mi “yopulacak, veleri uzaktan top senleri işidili , İ Cumbutiyet Gazetesinde şöyle ero izeği dir rl ? b yi “ yor, Bazan da ünha yakın yerlere bir yazi gördüm: İngil bahri pr 7 kina ze NE pe 47 düşen bomha sesleri, Gecenin hi “İşlerinden birini tanırım, bir sandı vasma bazen ağaç va Feçine ko * MEM PEK kusu karışıyor, anlaşılan cephede sn tebjiğile bu atesi körükledi! | bulamıyorum. Bu sabah Albay Te | ormanlar yanıyor, Par'sin bu teh, “Sitruen fabrikesin. çabşani * İ ma “bugünün en tehlikeli çün ©, ! Hiç? durumendla herkes iriüme * melkler, tece İşleri için ber zn “ | duğunu söyledi, Harp kofkünç bir tini kararmı bekliyor, Fakat önü » maeki gibi fabrikaya baş vir » milzdeki . haftahm facinlarından Aleksunder Bite, birkaç gün ev , vel, temre: ve ağustos aylarının düşman tahtelbahirleri için mesur aylar okluğunu söylemesi de, mih“ ; ver tahtelbahir faliyetine karsi sürü pasnktne var, fakaş bom. boş. Orada harp muhabiri önifor masiyis Bop Kuper gelip beni bul du, Arkadaş doğru cepheden geli. Yor, * Duyzularını söyle an'AMı: E Anglo Sakıson'arda uyanan “İİ ani i sekil alıyor, Almanların barbi is” «12 bir yığ g Dz RM aksilâ. “Vasiyet çok korkunç, Fransa | idir” Bu teb fabrikalarda gay | zanmaktn olduğu emlaşimaktedır. | bahsetmek için henüz. vakıt pek Üzmeları e e : ina dal ade yıkılıyor, cephede o maneviyat nx. | ritabil bir takım hâdiseler oldağır | Almanlar Marna yaklaşıyor. gary, | erkendir.” kimse okumuyor, Günahma gil d e in LAN. nene hiç bir sey yok.., ,, | Ps anlatıyor, Amele ile görüşmek | tan Pontavez üzerine yürüyorlar, | Dün gece snbaha kadar rizgür Örmek icin söyliyeyim, o klâsikeinin di alıyor. & araya. gi m Ş Pariste amslele sında müt «| idin civardaki bir meyhaneye baş | Simdi, bi'kasen geteleyin top ses “| Parise vanan ormanlarm kokusu” dergisinde serbest mazrmla da bir his bir memnunivetsizlik olduğu 0 öğrendim, On'arn w'dakları yer | de kalınaları için emir verilmiş, | siyst Parisi terkeilerlerse asker bacağı #ibi munmele görecekler - miş, Tabi berkos Parikten kaçar ken, onlara barada kalmak pek vurmağı dülstindüm, Mekap D. ri açık açık isidiliyor. Buzlin gr, | mu taşıdı, Hattâ Mir aral/k ihasam yarar? Pinar hükümeti kemi | eteme yazdığım telgrafı söyle bi pistleri Araştırır ve takım takımı | #irdim: yakalarken amele, bir kahvede'en Paris sakin ve güzel bir m'irnp tanıdığı birisine bile kalbinde” İ #erinde son günlerini veasryor. açık açık söyliyemez, Berklerde yüklü ve içindekilerin > görleri yaslı otomobillerin sehir - Kos görünmer, Sitruen Fabrikala « YAZAR 9 WAZİRAN den ayrılığı görülüyor, Gece res | vi pen olmasın. rms çezen pazartesi günü yap'lan Miierler o kadar çebuk gidi » Mer halde, kafil 7 x ? binalar önünde P-“liyen n8 , Albay Tom konferans'arını ha, Meni e, ri ersen alandan sonra, Peanwz radyosn ' vor ki hıztıralarımı yazscak vefat ilerden baska sokaklarda kim” İriciye nuzırlığında o veriyor, zira ; Yet varır, Mer halde, mihver tah : telbahirlerine karşı opeyee milla - fan tertibatı almışlardır. İnriliz nazmı, askeri sr olduğu irin, kendilerine faydn temin oden burnuna yansa ormanların yanık teçine kolmsunu dolduran yeri bir gaz haskmnıma mı uğradıklarını 40, siintiyorum, Tare biçilmiş et koku” sunda bir zehirli gez olduğuna bi Dirim, Yanık reçine kokusu vre - serbest nazım düşmanlığı mı ka” har?” Şevket RADO